ΌΧΙ των τραπεζουπαλλήλων στις Εθελούσιες

Κοντά στο σημείο εξάντλησης των ορίων φτάνει η τακτική των προγραμμάτων εθελούσιας εξόδου στις τράπεζες. Με τα προγράμματα της Alpha Bank και της Attica Bank να τρέχουν, την Εθνική Τράπεζα να είναι έτοιμη να βγάλει στον αέρα το δικό της πρόγραμμα και τις εθελουσίες των Πειραιώς και Εurobank να έχουν λήξει, με την πόρτα όμως να παραμένει ακόμη ατύπως ανοιχτή, οι τράπεζες παίζουν το τελευταίο τους χαρτί για την «αναίμακτη» μείωση του προσωπικού τους.

Οι τράπεζες, όπως και πολλές άλλες οικονομικές δραστηριότητες. υποχρεώνονται να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα της οικονομίας. Τα μεγάλα τραπεζικά δίκτυα ανήκουν στο παρελθόν και ο αριθμός των καταστημάτων μειώνεται με δραστικούς ρυθμούς. Από το 2011 υπολογίζεται ότι έχουν κλείσει περισσότερα από 1.300 υποκαταστήματα τραπεζών, ενώ υπάρχουν πληροφορίες ότι το 2017 οι αναδιαρθρώσεις των τραπεζικών δικτύων θα ενταθούν σημαντικά, ώστε το 2018 να έχει ολοκληρωθεί η προσαρμογή των δικτύων στα δεδομένα της νέας εποχής.

Ανάλογη καθοδική τροχιά θα ακολουθήσει και ο αριθμός των απασχολουμένων στις τράπεζες, οι οποίες ούτως ή άλλως έχουν δεσμευτεί στην DG Comp βάσει των επιχειρησιακών πλάνων τους να μειώσουν το προσωπικό τους.

Υπολογίζεται ότι τα τελευταία έξι-επτά χρόνια, κυρίως με τα διάφορα προγράμματα εθελουσίας και δευτερευόντως την ωρίμανση του προσωπικού, οι τράπεζες έχουν μειώσει τον αριθμό των υπαλλήλων τους κατά 30% - από τους περίπου 61.000 εργαζομένους που διέθεταν.

Το ίδιο χρονικό διάστημα η μείωση των καταστημάτων υπολογίζεται από το newmoney.gr, στο 40%, με προοπτική να αυξηθεί στο 45%. Οι εκτιμήσεις είναι ότι λόγω και της συρρίκνωσης των δικτύων θα χρειαστεί περαιτέρω μείωση του προσωπικού κατά 15%-20% από τα σημερινά επίπεδα. Επειδή έχει κατέβει ο μέσος όρος ηλικίας των εργαζομένων και ταυτόχρονα έχουν ανέβει τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης οι ετήσιες αποχωρήσεις είναι λίγες.

Παράλληλα, τα προγράμματα εθελουσίας που οδηγούν σε συναινετικές αποχωρήσεις των υπαλλήλων από την εργασία τους φαίνεται να έχουν εξαντλήσει τη δυναμική τους και να μην αποδίδουν πλέον τα επιθυμητά αποτελέσματα. Ολες οι τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της Attica Bank, επιδιώκουν να μειώσουν το προσωπικό τους με προγράμματα εθελουσίας, η αποτελεσματικότητα των οποίων όμως είναι αμφίβολη.

Η Εurobank είναι η μοναδική τράπεζα που πέτυχε τον στόχο της αποχώρησης των εργαζομένων που είχε θέσει με το πρόγραμμα εθελουσίας, αλλά αυτό έγινε λόγω ειδικών συνθηκών: επεδίωκε μείωση των εργαζομένων κατά 1.000 άτομα, αλλά το πρόγραμμα προσαρμόστηκε σε χαμηλότερο επίπεδο - συγκεκριμένα στους 600-650 υπαλλήλους, επειδή περίπου 400 εργαζόμενοι αφαιρέθηκαν από το δυναμικό με την πώληση της ασφαλιστικής Εurolife.

Mε την εθελουσία, που τυπικά έληξε στο τέλος Αυγούστου, αποχώρησαν περίπου 700 άτομα.

Ωστόσο, η επιτυχία του προγράμματος οφείλεται στο γεγονός ότι δόθηκε δικαίωμα συμμετοχής στην εθελουσία και στο προσωπικό του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, το οποίο δεν είχε συμμετάσχει στο προηγούμενο πρόγραμμα της Eurobank το 2013.

Αν ο ένας πυλώνας της επιτυχίας για την εθελουσία της Εurobank ήταν το προσωπικό του Τ.Τ., που πρώτη φορά του προσφέρθηκε μια τέτοια δυνατότητα, ο άλλος ήταν εργαζόμενοι 28-35 ετών, αλλά και μεγαλύτεροι, οικογενειάρχες και μη, που είχαν προσόντα, δεξιότητες κ.λπ. και μπορούσαν εύκολα να βρουν δουλειά κυρίως στο εξωτερικό.

Το πρόγραμμα εθελουσίας της Τράπεζας Πειραιώς (ολοκληρώθηκε τον Αύγουστο) είχε στόχο την αποχώρηση 1.500 εργαζομένων και τελικά αποχώρησαν περίπου 1.100. Κατά πληροφορίες, το πρόγραμμα, αν και έχει λήξει, παραμένει ατύπως σε ισχύ ως το τέλος του χρόνου αν παρουσιαστούν ομάδες εργαζομένων που θέλουν να αποχωρήσουν. Ατυπη παράταση του προγράμματος αν παρουσιαστούν ειδικές περιπτώσεις έχει δοθεί και στη Εurobank.

Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να τρέξει και το πρόγραμμα εθελουσίας της Εθνικής Τράπεζας, το οποίο είναι μεικτό καθώς προβλέπει αποχώρηση αλλά και sabbatical, δηλαδή χορήγηση μακροχρόνιας άδειας και επιστροφή στην εργασία με τη λήξη της. Θα προβλέπεται η χορήγηση έως και 42 μισθών με οροφή τα 180.000 ευρώ και επιδιώκεται η αποχώρηση 1.400 εργαζομένων. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις είναι ότι δεν θα επιτευχθεί ο στόχος και ότι θα αποχωρήσουν περίπου 350 άτομα.

Η Εθνική Τράπεζα από το 2010 έχει κάνει τέσσερις εθελουσίες και πλέον στη σύνθεση του προσωπικού της δεν υπάρχουν πολλοί με ηλικία άνω των 50 ετών. Επιπλέον, οι αλλαγές στα όρια συνταξιοδότησης λειτουργούν ως αντικίνητρο, καθώς κατά το παρελθόν οι εργαζόμενοι έπαιρναν την αποζημίωση της εθελουσίας και μετά από τρία - τέσσερα χρόνια έβγαιναν στη σύνταξη. Σήμερα δεν υπάρχει η προοπτική της συνταξιοδότησης και επιπλέον όσοι αποχωρούν ξέρουν ότι πολύ δύσκολα θα ξαναβρούν εργασία.

Το πρόγραμμα της Αlpha Βank που τέθηκε σε ισχύ πριν από λίγες ημέρες είναι κλειστού τύπου, δηλαδή απευθύνεται σε συγκεκριμένες ομάδες του προσωπικού. Η Αlpha, με βάση τις υποχρεώσεις προς την DG Comp, είχε τη μικρότερη υποχρέωση μείωσης προσωπικού από όλες τις τράπεζες. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις για τα αποτελέσματα της εθελουσίας είναι συγκρατημένες γιατί, όπως και στην περίπτωση της Εθνικής, η πλειοψηφία των εργαζομένων άνω των 50 ετών έχει ήδη αποχωρήσει από το δίκτυο κάνοντας χρήση των προηγούμενων προγραμμάτων.

Επίσης τρέχει το πρόγραμμα της Attica Bank, το οποίο εστιάζει στην ηλικιακή κατηγορία άνω των 50 ετών. Κατά πληροφορίες, η διοίκηση της τράπεζας προσανατολίζεται να παρατείνει την περίοδο αποδοχής του προγράμματος.