Σάντσεθ: Το «μετέωρο βήμα» στην Ισπανία, οι ομοιότητες με την Ελλάδα

Του Αντώνη Αντζολέτου

Η απόφαση του Πέδρο Σάντσεθ θα οδηγήσει την Ισπανία σε πρόωρες εκλογές θυμίζει την κίνηση που είχε κάνει ο Αλέξης Τσίπρας μετά τις κάλπες της τοπικής αυτοδιοίκησης και των ευρωεκλογών του 2019. Σημειώνοντας χαμηλό ποσοστό και στην ευρωκάλπη (23,75%) αποφάσισε να ζητήσει πρόωρα την λαϊκή ετυμηγορία για τον Ιούλιο, ενώ κανονικά  η συνταγματική θητεία της κυβέρνησής του έληγε τον Οκτώβριο. Ο πρώην πρωθυπουργός δεν είχε καταφέρει να ανακόψει την πτωτική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ, και παρέδωσε την εξουσία στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο σοσιαλιστής Ισπανός πρωθυπουργός υπέστη σημαντική ήττα στις τοπικές και δημοτικές εκλογές - από τα δεξιά του όπως και ο Αλέξης Τσίπρας πριν από τέσσερα χρόνια - και έτσι οι συμπολίτες του θα κληθούν να ψηφίσουν για τη νέα τους κυβέρνηση μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού.

Για μια τόσο τουριστική χώρα της νότιας Ευρώπης η επιλογή προκάλεσε έκπληξη, και χαρακτηρίστηκε κίνηση εξαιρετικά μεγάλου ρίσκου. Στις 23 Ιουλίου θα ζητηθεί η λαϊκή ετυμηγορία, αφού το PSOE έχασε τις 7 από τις 12 αυτόνομες περιφέρειες στις οποίες διοργανώθηκαν εκλογές. Το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα πήρε κεφάλι αφήνοντας πολλές υποσχέσεις για να αναλάβει την εξουσία τον Ιούλιο. Οι εκλογές κανονικά θα διεξάγονταν τον Δεκέμβριο. Η ήττα για τον Σάντσεθ ήταν μεγάλη αφού ακόμα και οι κατά γενική ομολογία επιτυχημένοι κυβερνήτες ή δήμαρχοι του PSOE, όπως της Βαλένθια και της Σεβίλλης δεν κατάφεραν να επανεκλεγούν.

Πώς έχουν τα πράγματα τώρα στην Ισπανία; Οι σοσιαλιστές δεν καταποντίστηκαν, όμως το πλήγμα είναι μεγάλο. Έχασαν πάνω από μια μονάδα σε σχέση με τις προηγούμενες τοπικές εκλογές υπολείποντας του ΡΡ (Partido Popular) περίπου τρεις μονάδες που αύξησε παράλληλα τη δύναμή του κατά 9%. Το Λαϊκό κόμμα εκμεταλλεύτηκε και την εξαΰλωση των κεντροδεξιών Ciuadadanos που τελικά διαλύθηκαν. Ομοιότητες με την Ελλάδα υπήρχαν, καθώς οι ψηφοφόροι μετακινήθηκαν από την κεντροαριστερά προς την κεντροδεξιά πτέρυγα. Αυτό φάνηκε πιο πολύ από την πτώση των Podemos που έχασαν και τους δέκα βουλευτές τους στην τοπική Βουλή της Μαδρίτης και δεν εξέλεξαν κανέναν στη Βαλένθια. Το άλλοτε ισχυρό κόμμα της Αριστεράς, που είχε προκαλέσει «σεισμό» στην Ευρώπη με το 21% του 2015, έλαβε μόλις το 3,2% των ψήφων. Οι εσωτερικές διασπάσεις που είχαν, αλλά και η συμμετοχή τους στην κυβέρνηση είναι φανερό που του κόστισε αρκετά. Παράλληλα το ακροδεξιό Vox με τον διπλασιασμό των ποσοστών του (έφτασε το 7%) έδειξε πως εδραιώνεται ως η τρίτη ισχυρή δύναμη στη χώρα. Υπενθυμίζεται πως στις τελευταίες εθνικές εκλογές του 2019 είχε φτάσει το 15%. 

Αυτό που θα μπορούσε να λειτουργήσει συσπειρωτικά για τις προοδευτικές δυνάμεις στην Ισπανία είναι το γεγονός πως το Vox εμφανίζεται πρόθυμο για συγκυβερνήσεις με το PP σε τοπικό επίπεδο με το βλέμμα στραμμένο στον Ιούνιο. Ο Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, επικεφαλής του Λαϊκού κόμματος, δεν δίνει «πράσινο φως» σε αυτές τις συμπράξεις, καθώς καταλαβαίνει πως τα οφέλη από μια τέτοια κίνηση θα είναι πρόσκαιρα. Είναι προφανές πως ο Ισπανός πρωθυπουργός θέλει να προτάξει τον «μπαμπούλα» του φασισμού που απειλεί τη χώρα του. Η προεκλογική εκστρατεία ταυτίζεται χρονικά με τις συζητήσεις για τη συγκρότηση των περιφερειακών κυβερνήσεων. Όλα δείχνουν πως μετά τις ανακατατάξεις του 2015 ο δικομματισμός επανέρχεται στο προσκήνιο με το PP και το PSOE να κυριαρχούν. 

Τα αποτελέσματα των εκλογών στην Ισπανία προσφέρονται για χρήσιμα συμπεράσματα συγκρινόμενα με αυτά των ελληνικών. Ο δικομματισμός στην Ελλάδα εμφανίζεται πλέον «κουτσός», με τον ΣΥΡΙΖΑ από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης να υποχωρεί σημαντικά. Μια δύσκολη συγκυρία διαφαίνεται στον ορίζοντα για την Αριστερά στη νότια Ευρώπη μετά και την καθίζηση των Podemos. Ομοιότητα, αλλά και διαφορά αποτελεί το γεγονός πως οι δημοτικές εκλογές στη χώρα μας ακολουθούν των εθνικών. Αντίστροφα δηλαδή σε σχέση με την Ισπανία. Σύγκριση ήδη γίνεται και με το θέμα της μείωσης του ΦΠΑ. Έχει γίνει πολύ κουβέντα από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ για την ανάγκη οι συντελεστές του να πέσουν στα βασικά αγαθά και ο Πέδρο Σάντσεθ σε αντίθεση με την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας τον μείωσε από τον Ιανουάριο σε μια σειρά από τρόφιμα. Το αποτέλεσμα δεν τον δικαίωσε, ούτε επίσης οι επιτυχίες που είχε στην οικονομία με τη μείωση της ανεργίας, αλλά και την αύξηση του βασικού μισθού. Οι πολιτικές συμμαχίες είναι αυτές που άφησαν τελικά το δικό τους πρόσημο στην Ισπανία.

Πηγή: skai.gr

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.