Θύματα διακρίσεων στην εργασία

ΤΗΣ ΠΑΥΛΙΝΑΣ ΕΞΑΔΑΚΤΥΛΟΥ

«Η οικονομική κρίση και η ύφεση επιδεινώνουν την ήδη προβληματική θέση των εργαζόμενων γυναικών, με υψηλά ποσοστά ανεργίας και υποαπασχόλησης, αύξηση των απολύσεων λόγω εγκυμοσύνης και μητρότητας και δυσκολίες επανένταξης στην αγορά εργασίας». Αυτή είναι μια από τις διαπιστώσεις που περιλαμβάνονται στην ειδική έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη για την «Ιση μεταχείριση ανδρών και γυναικών στη απασχόληση και τις εργασιακές σχέσεις» που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα, τη στιγμή που το ποσοστό της γυναικείας ανεργίας έχει εκτιναχτεί.

Οι συνεχείς παρεμβάσεις
στην εργατική νομοθεσία, η ραγδαία αύξηση των απολύσεων, η επιμήκυνση των ωραρίων εργασίας, καθώς και η μείωση των αμοιβών σηματοδοτούν μια εντελώς νέα εργασιακή πραγματικότητα στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα και κυρίως για τις γυναίκες, σύμφωνα με τη Σταματίνα Γιαννακούρου, βοηθό Συνήγορο του Πολίτη για θέματα ισότητας των φύλων. Μάλιστα, η δεύτερη ειδική έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, που καλύπτει διάστημα δεκαοκτώ μηνών, από τον Ιούνιο του 2009 έως το Δεκέμβριο του 2010, διαπιστώνει αύξηση των αναφορών που αφορούν διακρίσεις λόγω φύλου στον ιδιωτικό τομέα. Την ίδια στιγμή, ο επιστημονικός συνεργάτης του ΙΝΕ ΓΣΕΕ, Γιώργος Κρητικίδης, επισημαίνει πως το ποσοστό της γυναικείας ανεργίας έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Πιο συγκεκριμένα, το 2008, το συνολικό ποσοστό ανεργίας έφτασε στο 8,9%, με το ποσοστό των ανδρών να φτάνει στο 6,5% και των γυναικών στο 12,2%. Το 2009, το συνολικό ποσοστό ανεργίας άγγιξε το 10,2%. Για τους άντρες, το ποσοστό αυτό έφτασε στο 6,9% και για τις γυναίκες στο 14,8%. Τέλος, για το 2010, η ανεργία σκαρφάλωσε στο 15,8%, με το ποσοστό των ανδρών να φτάνει στο 11,9% και των γυναικών να εκτινάσσεται στο 18,7%.

Νέες διακρίσεις

Μια βασική διαπίστωση, σύμφωνα με τη βοηθό Συνήγορο, είναι ότι σιγά σιγά οι διακρίσεις θα σταματήσουν να εντοπίζονται μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. «Οι διακρίσεις πλέον θα εντοπίζονται στους ''εντός'' και ''εκτός'' αγοράς εργασίας, με τους πρώτους να αποκαλούνται ''insiders'' και τους δεύτερους ''outsiders''. Οι γυναίκες λοιπόν -κυρίως οι νέες- έχουν δυστυχώς μεγαλύτερες πιθανότητες να βρεθούν έξω από την αγορά εργασίας. Να γίνουν “outsiders”», σημειώνει η κ. Γιαννακούρου. Το φύλο, σε συνδυασμό με την ηλικία και την οικογενειακή κατάσταση του προσώπου, αποτελεί σήμερα σημαντικό παράγοντα αποκλεισμού από δικαιώματα. Μάλιστα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, αυτό θα γίνει ακόμη πιο αισθητό τα επόμενα χρόνια. Το διάστημα το οποίο μελετά η έκθεση, ο Συνήγορος του Πολίτη χειρίστηκε συνολικά τριακόσιες εβδομήντα διαφορές και είχε επιτυχή αποτελέσματα σε ποσοστό 52%, δηλαδή σε περισσότερες από τις μισές υποθέσεις. Ενα μεγάλο τμήμα των αναφορών αφορούσε καταγγελίες για διακρίσεις στον ιδιωτικό τομέα, σε ποσοστό 26%. «Πρόκειται για ένα πολύ υψηλό ποσοστό, το οποίο μάλιστα αυξάνεται διαρκώς. Υπάρχουν πάρα πολλά προβλήματα στον ιδιωτικό τομέα, στα οποία καλούμαστε να παρέμβουμε. Ας μην ξεχνούμε ότι αρχικώς οι παρεμβάσεις του Συνηγόρου αφορούσαν στη δημόσια διοίκηση», τονίζει.

Το Δημόσιο

Σύμφωνα με τη βοηθό Συνήγορο, η μείωση του προσωπικού στο δημόσιο τομέα πλήττει περισσότερο τις γυναίκες, αφού αυτές ήταν κυρίως που αναζητούσαν επαγγελματική αποκατάσταση στο Δημόσιο. Το ίδιο ισχύει, όμως, και με τις απολύσεις συμβασιούχων, αφού στο μεγαλύτερο ποσοστό τους ήταν γυναίκες. «Κατά την εκτίμησή μου, τα χρόνια που έρχονται θα έχουμε όξυνση των διακρίσεων στο εργασιακό περιβάλλον. Το φύλο, σε συνδυασμό με κάποιους άλλους παράγοντες, θα είναι στο μέλλον ο κύριος λόγος διακρίσεων. Οι γυναίκες που υφίστανται διάκριση λόγω του φύλου τους, λόγω εγκυμοσύνης και μητρότητας, εκείνες που υφίστανται σεξουαλική παρενόχληση ή προσβολή θα πρέπει να απευθύνονται στο Συνήγορο», καταλήγει η κ. Γιαννακούρου.