Ρεύμα επιστροφής στα... χωράφια δημιουργεί η οικονομική κρίση, αφού την τελευταία τριετία 38.000 πολίτες επέλεξαν λόγω συνθηκών το επάγγελμα του αγρότη. Μάλιστα, την ώρα που οι δείκτες της ανεργίας κτυπούν κόκκινο στην αγορά εργασίας του πρωτογενούς τομέα, παρατηρείται αύξηση 7% αποδεικνύοντας ότι μπορεί υπό προϋποθέσεις να αποτελέσει «βαριά» βιομηχανία και... ατμομηχανή ανάπτυξης.
Ο αγροτικός τομέας απασχολεί το 2010, αμέσως μετά το εμπόριο, το μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων, που εκτιμώνται σε 551,3 χιλιάδες καλύπτοντας
ποσοστό της τάξεως του 12,5% στο σύνολο του οικονομικά ενεργού πληθυσμού της χώρας. Το 2010 σε σύγκριση με το 2008 οι νέες θέσεις εργασίας στον πρωτογενή τομέα είναι της τάξεως των 38.000 και πλέον, από τις οποίες το 95% αναλογεί στη γεωργία και το υπόλοιπο στην αλιεία.
Στο διάστημα αυτό, συγκριτικά, ανακτήθηκε σχεδόν στο σύνολό της η απώλεια των θέσεων εργασίας της περιόδου 2005-2008. Η «δημοφηλία» του αγροτικού επαγγέλματος, σύμφωνα με έρευνα της ΠΑΣΕΓΕΣ, συνδέεται με τον αυξημένο αριθμό των νεοεισερχομένων στην αγορά εργασίας, αλλά και με τη μετακίνηση εργαζομένων από άλλους τομείς της οικονομίας που πλήττονται ιδιαίτερα από την κρίση. Ιδιαίτερα, εντυπωσιακή είναι η αύξηση της απασχόλησης στη νεότερη ηλικιακή ομάδα 15-44 σε περιοχές όπως το Νότιο Αιγαίο (+55%) και η Κρήτη (+31%), όπου υφίσταται σημαντική μείωση της απασχόλησης στον τομέα του τουρισμού και των συναφών υπηρεσιών.
Κλάδοι
Σύμφωνα με την έρευνα της ΠΑΣΕΓΕΣ, ο κλάδος των δενδρωδών καλλιεργειών, περιλαμβανομένων και των αμπελώνων, απορρόφησε στο διάστημα της αναφερόμενης τριετίας περισσότερες από 27.000 επιπλέον θέσεις εργασίας. Εξάλλου, ιδιαίτερα σημαντική αύξηση, με υπερδιπλασιασμό της απασχόλησης, καταγράφεται στον κλάδο των υποστηρικτικών υπηρεσιών προς τη γεωργία, ενώ αισθητή αύξηση παρουσιάζουν και άλλοι επιμέρους τομείς, όπως η αλιεία (+17%) οι μεικτές γεωργοκτηνοτροφικές δραστηριότητες (12%) και η κτηνοτροφία (9%).
Εξέλιξη της απασχόλησης
Η απασχόληση στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας την τελευταία δεκαετία παρουσιάζει καθοδική πορεία μέχρι και το έτος 2008, με ιδιαίτερα έντονη τη μείωση του αριθμού των απασχολουμένων στο διάστημα της πρώτης πενταετίας (2000-2004) κατά το οποίο καταγράφεται απώλεια 167 χιλιάδων θέσεων εργασίας. Το επόμενο διάστημα (2005-2008) επιβραδύνεται αισθητά η πτώση της απασχόλησης, με απώλεια 37 χιλ. θέσεων εργασίας, ανερχόμενη το 2008 σε περίπου 502 χιλ. απασχολούμενους, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 11,33% του συνόλου των απασχολουμένων της χώρας.
ΑΥΞΗΣΗ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
Από εκεί και έπειτα και ειδικότερα από το γ΄ τρίμηνο του 2008 διαπιστώνεται συνεχής αύξηση της απασχόλησης, η οποία κατά το 2010 (μέσος όρος τριών τριμήνων) αναφέρεται σε 555 χιλ. απασχολούμενους, καλύπτοντας ποσοστό της τάξεως του 12,56%. Στην τριετία αυτή, θεωρώντας ως πλήρες το έτος 2010, αναλογούν 38.000 νέες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων το 95% περίπου αναφέρεται στη γεωργία και το υπόλοιπο (2,16 χιλ.) στην αλιεία.
Κίνητρο η παρατεταμένη ανεργία
Σε επίπεδο χώρας προκύπτει σημαντικότερη αύξηση της απασχόλησης στη μεσαία κατηγορία ηλικιών (45-64 ετών), αναφερόμενη κυρίως στη Δυτική Μακεδονία, στη Δυτική Ελλάδα και στη Θεσσαλία, αφορούν στη μεσαία κλάση ηλικίας, με ποσοστά που κυμαίνονται από 32% έως και 22% αντίστοιχα. Στοιχείο που συνδέει την είσοδο στην αγροτική δραστηριότητα με την αδυναμία ένταξης σε θέση εργασίας όσο επιμηκύνεται η διάρκεια της ανεργίας σε ορισμένους κλάδους του δευτερογενούς κυρίως τομέα.
Εντυπωσιακή, ωστόσο, είναι η ποσοστιαία αύξηση της απασχόλησης στη νεότερη ηλικιακή ομάδα (15-44 ετών) που σημειώνεται στις περιφέρειες του Νοτίου Αιγαίου (+55,1%), στην Κρήτη (+31%) και στα Ιόνια Νησιά (+20%).
Ταυτόχρονα, παραμένουν οι διαρθρωτικές αδυναμίες στη δομή της απασχόλησης της Ηπείρου, με μικρή αύξησή της, προερχόμενη κυρίως από τις μεγαλύτερες κλάσεις ηλικίας (65 και άνω).
Γεωγραφική κατανομή
Με εξαίρεση την Πελοπόννησο και τα Ιόνια Νησιά, καταγράφεται σημαντική αύξηση της απασχόλησης στον αγροτικό τομέα, με μεγαλύτερα ποσοστά, κατά σειρά, στην Κρήτη (ποσοστό αύξησης 24,1%), στο Νότιο Αιγαίο (21,8%), στη Θεσσαλία (17,5%), στην Αττική (14,2%), στη Δυτική Ελλάδα (12,4%) και στην Ηπειρο (10,7%).
Μικρότερα ποσοστά αύξησης καταγράφονται στη Στερεά Ελλάδα (8,7%), στο Βόρειο Αιγαίο (7,5%), στην Κεντρική Μακεδονία (5,5%) και στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη (3%), ενώ σημαντική μείωση της απασχόλησης στον αγροτικό τομέα παρουσιάζεται στην Πελοπόννησο (-9,1%) και μικρότερη στα Ιόνια (-5,2%).
Σε απόλυτο μέγεθος, ο μεγαλύτερος αριθμός νέων θέσεων εργασίας στο αντίστοιχο διάστημα καταγράφεται στην περιφέρεια της Θεσσαλίας, όπου η αύξηση της απασχόλησης στον πρωτογενή τομέα αντιστοιχεί σε 10.562 νέες θέσεις.
Η μικρότερη μεταβολή αναφέρεται στις περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας και Βορείου Αιγαίου (972 και 716 νέες θέσεις αντίστοιχα), ενώ στα Ιόνια Νησιά και στην Πελοπόννησο σημειώνεται απώλεια 810 και 7.029 θέσεων απασχόλησης αντίστοιχα.
-7% αύξηση στην αγορά εργασίας του πρωτογενούς τομέα
-551,3 χιλιάδες εργαζόμενοι απασχολούνται στον αγροτικό τομέα
-95% των νέων θέσεων εργασίας στον πρωτογενή τομέα αναλογεί στη γεωργία και το υπόλοιπο στην αλιεία
-27 χιλιάδες επιπλέον θέσεις εργασίας απορρόφησε την τελευταία τριετία ο κλάδος των δενδρωδών καλλιεργειών και αμπελώνων
-167 χιλιάδες θέσεις εργασίας χάθηκαν την πενταετία 2000-2004 στον πρωτογενή τομέα της οικονομίας
Της ΜαρίαΣ Γιουρουκέλη-
Πηγή: Hμερησία
Ο 44χρονος Σάββας Λαμπριανίδης, ιδιωτικός υπάλληλος, και ο 21χρονος γιος του Μάρκος, ηλεκτρολόγος εγκαταστάσεων, είδαν και αποείδαν στη Θεσσαλονίκη, όπου ζούσαν, και αναγκάστηκαν να γυρίσουν στο χωριό τους, την Αναγέννηση Σερρών. Η ανεργία τους έπνιξε. Επισκεύασαν το πατρικό του σπίτι και ξεκίνησαν αγροτικές ασχολίες με 17,5 ιδιόκτητα στρέμματα. Τώρα νοικιάζουν 700. Καλλιεργούν ρύζι, καλαμπόκι και τεύτλα. Λέει ο Σάββας Λαμπριανίδης: "Γεννήθηκα στο χωριό και μόλις παντρεύτηκα έφυγα για τη Θεσσαλονίκη, σε ηλικία 22 χρόνων. Εκεί δούλεψα σε δύο βιοτεχνίες-κλωστήρια.
Οταν έσπασε η δουλειά, το 2000, έφτιαξα ένα συνεργείο καθαρισμού. Δούλεψα υπερβολικά, αλλά δεν έβγαινε μεροκάματο. Το χωριό μου έχει ριζοχώραφα. Το ρύζι είναι μια παραγωγή που έχει μέλλον, επειδή υπάρχουν άδειες για ορισμένους νομούς και συγκεκριμένα χωριά. Δεν μπορεί να το σπείρει ο καθένας όπου θέλει». Ο γιός του Μάρκος αναφέρει: "Είναι μια καλή διέξοδος στην κρίση η δουλειά του αγρότη. Είναι δύσκολη, αλλά το προτιμώ από το να δουλεύω για 400 και 500 ευρώ και να φοβάμαι μην απολυθώ».
Παράτησε τη δουλειά σε πολυεθνική κι έγινε χάι τεκ αγρότης
Ο Δημήτρης Ζωγόπουλος, που σπούδασε στη Γεωπονική Αθηνών και συνέχισε με οικονομικά και MBA στο Κλίβελαντ των ΗΠΑ και δούλευε σε μεγάλη χημική βιομηχανία φυτοφαρμάκων, αποφάσισε να γίνει αγρότης, που χρησιμοποιεί την τεχνολογία, στην Κυπαρισσία της Μεσσηνίας. Δημιούργησε μια υπερσύγχρονη μονάδα θερμοκηπίων, περίπου 45 στρέμματα, όπου όλα ελέγχονται από ηλεκτρονικούς υπολογιστές. «Η δουλειά πάει πολύ καλά και νιώθω πως κάνω κάτι πολύ δημιουργικό»., παρατηρεί.
Και προσθέτει: "Δεν βρήκα κάτι να με καλύπτει στις πολυεθνικές. Συνειδητοποίησα πως μια καριέρα εκεί δεν αξίζει τον κόπο, όσον αφορά τις αποδοχές. Δυστυχώς σε... ξεζουμίζουν χωρίς ευοίωνες προοπτικές. Τώρα που η κρίση σαρώνει τα πάντα, αισθάνομαι απόλυτα δικαιωμένος για την επιλογή μου».
Με το ίντερνετ καλλιέργησε μανιτάρια νεαρός αγρότης στην Καρδίτσα!!!
Ο αγρότης Δημήτρης Γρίβας από το Γραμματικό Καρδίτσας ήθελε να καλλιεργήσει μανιτάρια στα χωράφια του, αλλά δεν ήξερε τον τρόπο. Και σκέφτηκε να καταφύγει στο Ίντερνετ. Εκεί βρήκε τις πληροφορίες που χρειαζόταν και ξεκίνησε. Λέει ο ίδιος: «Όταν ξεκίνησα να καλλιεργώ μανιτάρια, ενημερώθηκα σε ότι χρειαζόμουν από το ίντερνετ. Όμως υπάρχουν πολλοί αγρότες, νέοι και παλιοί, που δεν είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία. Αυτό το κενό θα μπορούσε να καλυφθεί μέσω της εκπαίδευσης». Ακόμη μιλάει για την αναποτελεσματικότητα των σεμιναρίων που οργανώνονται για τους αγρότες:
«Κάποιες σημειώσεις που κράτησα σε σεμινάριο, που παρακολούθησα, για θέματα που αφορούσαν την λίπανση ήταν όντως χρήσιμες. Κατά τα άλλα δεν νομίζω ότι το συγκεκριμένο πρόγραμμα μου προσέφερε πολλά πράγματα. Πιστεύω πως αν η παρακολούθηση δεν ήταν υποχρεωτική, δεν θα ήμασταν ούτε οι μισοί. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να γίνονται σεμινάρια, ίσα-ίσα. Υπάρχουν θέματα, όπως η χρήση των φυτοφαρμάκων, στα οποία συνήθως οι αγρότες κινούνται στα τυφλά. Μοναδικός οδηγός τους είναι ο γεωπόνος, τον οποίο τον ενδιαφέρει κυρίως να τους πουλήσει φυτοφάρμακα. Ένα τέτοιο σωστό σεμινάρια θα ήμουν διατεθειμένος ακόμα και να πληρώσω».
30χρονη άφησε το μάρκετινγκ και εκτρέφει σαλιγκάρια, λόγω κρίσης
Αν και σπούδασε μάρκετινγκ και δούλεψε σε διάφορες επιχειρήσεις, τώρα η 30χρονη Εύη εκτρέφει σαλιγκάρια. Πριν από δυόμισι χρόνια, όταν η οικονομική κρίση άρχισε να κάνει την εμφάνισή της, αποφάσισε να επιστρέψει από την Αθήνα στην Αρτα και να "κυνηγήσει" σαλιγκάρια, αν και δεν είχε καμία σχέση με αγροτικές δουλειές. Λέει η ίδια: «Αν μπορούσα να βρω δουλειά να με κρατήσει στην Αθήνα, με έναν αξιοπρεπή μισθό, δεν θα έφευγα. Αλλά η πρωτεύουσα και οι ρυθμοί της με κούρασαν». Σκέφτηκε να εκμεταλλευτεί το κτήμα 8 στρεμμάτων της οικογένειάς της και να ασχοληθεί με την καλλιέργεια σαλιγκαριών ανοιχτού βιολογικού κύκλου. «Είναι κάτι που πάντα ήθελα, να έχω δική μου δουλειά. Νομίζω ότι έκανα το κατάλληλο βήμα την κατάλληλη στιγμή.
Τώρα πλέον οι συνθήκες στην αγορά εργασίας είναι ασφυκτικές».Μένει μόνη της και πιστεύει πως η επένδυσή της θα πάει καλά και θα αποδώσει τα επόμενα χρόνια.