ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ Τζάμπα αφεντικά

Για να είμαστε δίκαιοι, είναι η σκοτεινή εργασιακή όψη της έλλειψης ρευστότητας που έχει στεγνώσει την αγορά. Το χρήμα δεν κυκλοφορεί. Πέραν μισθών και συντάξεων, το Δημόσιο αργεί να πληρώσει μεγάλους, μεσαίους και μικρούς προμηθευτές του. Τα ίδια συμβαίνουν και στον ιδιωτικό τομέα, με τις πληρωμές να αργούν και τις επιταγές να αντικαθίστανται με καινούργιες που πληρώνουν αργότερα ή σκάνε. Υποχρεωμένες να προστατεύσουν τα κεφάλαιά τους, οι τράπεζες δεν βοηθούν. Εχουν να γράψουν ζημιά 20-21% από τα ελληνικά ομόλογα που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους. Αυτό προβλέπουν οι διάφορες επιλογές swaps του πακέτου της Ε.Ε. για την Ελλάδα. Οι τράπεζες έχουν επίσης να υπολογίσουν τη ζημιά από τα δάνεια που δεν θα αποπληρωθούν. Ετσι, δίνουν χρήμα με το σταγονόμετρο ή στριμώχνουν τις επιχειρήσεις.

ΗΤΑΝ ΘΕΜΑ χρόνου όλα αυτά να φθάσουν στους εργαζόμενους. Πριν από τρία χρόνια θρηνούσαμε για τη γενιά των 700 ευρώ. Πριν σταματήσει το μοιρολόι, έχουμε εργαζόμενους των 500 ευρώ. Και μελλοντικά θα είμαστε όλοι συνταξιούχοι των 450 ευρώ - με περισσότερο χαμένους τους σημερινούς σαραντάρηδες που πίσω τους έχουν μια εικοσαετία εισφορών. Ωστόσο, όλα αυτά τα νούμερα κρύβουν την αθέατη πραγματικότητα μιας ελληνικής αγοράς εργασίας με απλήρωτους εργαζόμενους. Η ανεργία περιορίζει τη διαπραγματευτική τους δυνατότητα. Αν τα σπάσουν με τον εργοδότη, τι δουλειά θα βρουν αλλού; Ισχνή είναι και η συνδικαλιστική τους εκπροσώπηση. Στις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν μπήκε ποτέ θέμα επιχειρησιακών συμβάσεων που να είναι κάτω από τις κλαδικές. Ο εργοδότης φωνάζει έναν έναν τους εργαζόμενους και τους ζητάει να δεχθούν μείωση μισθού γιατί δεν υπάρχει άλλη λύση. Συχνά ο ένας δεν ξέρει τι μείωση έχει υποστεί ο άλλος, αφού πρόκειται για ατομικές συνεννοήσεις.

Το να μένουν απλήρωτοι οι εργαζόμενοι για να μείνει ανοιχτή η επιχείρηση είναι, βεβαίως, μια ωμή πραγματικότητα. Από τους τζάμπα μάγκες έχουμε πάει στα τζάμπα αφεντικά. Κάποιοι παραμένουν εργοδότες εις βάρος αυτών που απασχολούν και της απελπισίας που προκαλεί η κρίση. Τι μας περιμένει αύριο; Οι μαθητευόμενοι που αντικαθίστανται μόλις τελειώσει η μαθητεία τους. Οι εργαζόμενοι - όπως οι σερβιτόροι και οι πωλητές στις ΗΠΑ - που αμείβονται μόνο από τα φιλοδωρήματα ή τα ποσοστά επί των πωλήσεων.

Αν αυτή είναι η Ελλάδα των εργασιακών σχέσεων, αναρωτιέται κανείς πώς θα επηρεαστεί η κοινωνία και πώς θα εκφραστεί πολιτικά. Εκτός κι αν προηγηθεί η έκρηξη…