Εργασιακά δικαιώματα κατοχυρώνει ο Ευρωπαϊκός Κοινωνικός Χάρτης

Η κύρωση του Αναθεωρημένου Χάρτη, τον οποίο η Ελλάδα έχει υπογράψει
από τις 3 Μαΐου του 1996, βελτιώνει το επίπεδο της παρεχόμενης νομικής
προστασίας στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής και αποδεικνύει το έμπρακτο
ενδιαφέρον της χώρας μας στον τομέα της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Ποια εργασιακά δικαιώματα που κατοχυρώνει:

-        
καθορίζεται το 15ο έτος ως κατώτατο όριο εισόδου στην
απασχόληση με δυνατότητα ορισμένων εξαιρέσεων και το 18ο έτος ως το κατώτατο
όριο ηλικίας εισόδου στην απασχόληση όσον αφορά επικίνδυνες και ανθυγιεινές
εργασίες.

-        
Με το ίδιο άρθρο απαγορεύεται η απασχόληση παιδιών που
εντάσσονται στην υποχρεωτική εκπαίδευση σε εργασίες που τους στερούν τη
δυνατότητα να επωφελούνται πλήρως - από την εκπαίδευση αυτή και περιορίζεται η
διάρκεια της εργασίας ατόμων κάτω των 18.

-        
Παράλληλα, αναγνωρίζεται το δικαίωμα των νεαρών
εργαζομένων και μαθητευομένων για δίκαιη αμοιβή και προβλέπεται ότι οι ώρες που
αφιερώνουν τα νεαρά πρόσωπα στην επαγγελματική τους κατάρτιση, κατά τη διάρκεια
του ωραρίου εργασίας, αποτελεί μέρος της ημερήσιας εργασίας, ενώ καθορίζεται η
διάρκεια της ετήσιας κανονικής άδειας με αποδοχές για τους εργαζομένους κάτω
των 18 σε τέσσερις τουλάχιστον εβδομάδες.

-        
Τέλος, απαγορεύεται η απασχόληση ατόμων κάτω των 18
ετών σε νυχτερινές εργασίες με ορισμένες εξαιρέσεις, προβλέπονται τακτικές
ιατρικές εξετάσεις για τους εργαζόμενους κάτω των 18 ετών και εξασφαλίζεται
ειδική προστασία από τους σωματικούς και ηθικούς κινδύνους που συνδέονται άμεσα
ή έμμεσα με την εργασία τους και στους οποίους εκτίθενται τα παιδιά και τα
νεαρά πρόσωπα.

-        
προβλέπεται η χορήγηση στις εργαζόμενες γυναίκες, πριν
και μετά τον τοκετό, άδεια ανάπαυσης συνολικής διάρκειας τουλάχιστον 14
εβδομάδων. Χαρακτηρίζεται παράνομη η κοινοποίηση –εκ μέρους του εργοδότη– της
απόλυσης σε γυναίκα κατά τη διάρκεια της περιόδου από τη στιγμή που τον
ειδοποιεί για την εγκυμοσύνη της μέχρι το τέλος της άδειας μητρότητας,
εξασφαλίζονται διαλείμματα εργασίας στις μητέρες που θηλάζουν τα παιδιά τους,
ρυθμίζεται η νυκτερινή εργασία των εγκύων, των γυναικών που έχουν γεννήσει
πρόσφατα και αυτών που θηλάζουν τα παιδιά τους, και απαγορεύεται η απασχόλησή
τους σε υπόγειες εργασίες, στα μεταλλεία και σε όλες τις εργασίες που
θεωρούνται ακατάλληλες, λόγω του επικίνδυνου, ανθυγιεινού ή επίπονου χαρακτήρα
τους

-        
διασφαλίζεται το δικαίωμα στον επαγγελματικό
προσανατολισμό και προβλέπεται για το σκοπό αυτό η σύσταση υπηρεσίας που θα
παρέχει δωρεάν βοήθεια σε όλα τα πρόσωπα (νέους και ενήλικες), περιλαμβανομένων
και των ατόμων με αναπηρία, για την αντιμετώπιση των προβλημάτων τους που έχουν
σχέση με την επιλογή επαγγέλματος ή την επαγγελματική τους πρόοδο.

-        
επιδιώκεται η εξασφάλιση του δικαιώματος όλων των
ατόμων στην επαγγελματική κατάρτιση και μετεκπαίδευση. Για το σκοπό αυτό
προβλέπεται η δημιουργία συστημάτων μαθητείας και άλλων συστημάτων εκπαίδευσης
των νέων στα διάφορα επαγγέλματα, η παροχή μέσων που θα επιτρέπουν την είσοδο
όλων των ενδιαφερόμενων στην ανώτερη και ανώτατη τεχνική εκπαίδευση, σύμφωνα με
τις ικανότητές τους, και η εξασφάλιση όλων των κατάλληλων και προσιτών μέτρων
για την εκπαίδευση και μετεκπαίδευση των ενηλίκων εργαζομένων που επιβάλλεται
από την τεχνολογική εξέλιξη ή τις νέες τάσεις στην αγορά εργασίας. Επιπλέον
προβλέπεται η παροχή ειδικών μέτρων για την επανακατάρτιση και επανένταξη των
μακροχρόνια ανέργων.

-        
επιδιώκεται η εξασφάλιση του δικαιώματος προστασίας της
υγείας και προβλέπεται για το σκοπό αυτό, η εξάλειψη, κατά το δυνατό, των
κινδύνων που την απειλούν, η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και υπηρεσιών
ενημέρωσης για τη βελτίωση της υγείας και την ανάπτυξη της ατομικής ευθύνης στο
τομέα της υγείας και η πρόληψη των ενδημικών, επιδημικών και άλλων ασθενειών,
καθώς και ατυχημάτων.

-        
τα Συμβαλλόμενα Κράτη αναλαμβάνουν να εγκαθιδρύσουν και
να συντηρήσουν ένα θεσμικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης σε ικανοποιητικό
επίπεδο και να καταβάλουν προσπάθειες για την προοδευτική βελτίωση του. Επίσης
αναλαμβάνουν, με τη σύναψη διμερών ή πολυμερών συμβάσεων ή άλλων μέσων, να
διασφαλίσουν ίση μεταχείριση των αλλοδαπών, υπηκόων των συμβαλλομένων κρατών,
αναφορικά με τα δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και την παροχή,
διατήρηση και αποκατάσταση των δικαιωμάτων αυτών.

-        
αναγνωρίζεται το δικαίωμα για κοινωνική και ιατρική
βοήθεια. Τα Συμβαλλόμενα Μέρη αναλαμβάνουν να μεριμνούν ώστε τα πρόσωπα που δεν
έχουν επαρκείς πόρους να έχουν πρόσβαση σε κατάλληλη βοήθεια, και σε περίπτωση
ασθένειας τις φροντίδες που απαιτεί η κατάσταση της υγείας τους, χωρίς να
υφίστανται για τον λόγο αυτό, περιορισμό των πολιτικών ή κοινωνικών δικαιωμάτων
τους.

-        
τα Συμβαλλόμενα Μέρη αναλαμβάνουν να παρέχουν
κοινωνικές υπηρεσίες που συμβάλλουν στην ευημερία και στην ανάπτυξη των ατόμων
και ομάδων στην κοινότητα, καθώς και στην προσαρμογή τους στο κοινωνικό
περιβάλλον. - επιδιώκεται η διασφάλιση του δικαιώματος των ατόμων με αναπηρία
στην ανεξαρτησία, κοινωνική ενσωμάτωση και συμμετοχή στη ζωή της κοινότητας.
Για το σκοπό αυτό τα Συμβαλλόμενα Κράτη δεσμεύονται να λάβουν τα απαραίτητα
μέτρα για την παροχή επαγγελματικού προσανατολισμού, εκπαίδευσης και
κατάρτισης, για την προώθηση στην απασχόληση, για την εξάλειψη των εμποδίων
στην επικοινωνία και κινητικότητα, και για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στα
μέσα συγκοινωνίας, στη στέγαση, σε πολιτιστικές και άλλες δραστηριότητες

-        
τονίζεται η υποχρέωση για προαγωγή της κοινωνικής,
νομικής και οικονομικής προστασίας της οικογένειας, βασικού κυττάρου της
κοινωνίας. Για το σκοπό αυτό τα Συμβαλλόμενα Κράτη οφείλουν να βοηθήσουν την
οικογένεια με κοινωνικές και οικογενειακές παροχές, φορολογικές ρυθμίσεις,
στεγαστική συνδρομή κ.λπ.

-        
τα Συμβαλλόμενα Κράτη δεσμεύονται να λάβουν μέτρα για
τη φροντίδα, την υποστήριξη, την εκπαίδευση και την κατάρτιση των παιδιών και
των νεαρών προσώπων, ιδιαίτερα με την ίδρυση ή διατήρηση δομών και υπηρεσιών
που να ανταποκρίνονται στο σκοπό αυτό, καθώς και να λάβουν μέτρα για την
προστασία από την παραμέληση, τη βία και την εκμετάλλευση. Επίσης, προβλέπεται
ειδική υποστήριξη από το Κράτος για τα παιδιά και τα νεαρά άτομα που στερούνται
προσωρινά ή μόνιμα την υποστήριξη της οικογένειάς τους, εξασφάλιση δωρεάν
πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, και ενθάρρυνση της τακτικής
φοίτησης στο σχολείο.

-        
Επιδιώκεται η κατοχύρωση της αποτελεσματικής άσκησης
του δικαιώματος προσοδοφόρου δραστηριότητας στο έδαφος των άλλων συμβαλλόμενων
κρατών. Για το σκοπό αυτό προβλέπεται η εφαρμογή των υφιστάμενων ρυθμίσεων με
φιλελεύθερο πνεύμα, η απλοποίηση των διατυπώσεων που ισχύουν, η μείωση ή
κατάργηση των οικονομικών επιβαρύνσεων που ισχύουν για τους αλλοδαπούς
εργαζόμενους και η αναγνώριση του δικαιώματος μετακίνησης των υπηκόων που
επιθυμούν να αναπτύξουν προσοδοφόρο δραστηριότητα στο έδαφος άλλων
Συμβαλλομένων Κρατών.,

-        
προστατεύεται το δικαίωμα των μεταναστών εργαζομένων
και των οικογενειών τους στην προστασία και βοήθεια με τη δημιουργία κατάλληλων
υπηρεσιών παροχής χρήσιμων πληροφοριών και με τη λήψη κάθε μέτρου που θα
εξασφαλίζει σ’ αυτούς μεταχείριση όχι λιγότερο ευνοϊκή εκείνης που απολαμβάνουν
οι υπήκοοι του συμβαλλομένου μέρους στο οποίο απασχολούνται.

-        
αναφέρεται στο δικαίωμα στην ισότητα ευκαιριών των δύο
φύλων ως προς τα θέματα απασχόλησης και επαγγέλματος. Τα Συμβαλλόμενα Μέρη
οφείλουν να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση της ισότητας στους
τομείς της πρόσβασης στην εργασία, στον επαγγελματικό προσανατολισμό και
εκπαίδευση, στις συνθήκες εργασίας και στην εξέλιξη του εργαζόμενου

-        
κατοχυρώνει το δικαίωμα στην τακτική πληροφόρηση των
εργαζομένων για την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης στην οποία
απασχολούνται, εκτός αν λόγοι απορρήτου ή ανταγωνισμού εμποδίζουν κάτι τέτοιο.
Επίσης αναφέρεται ότι θα ζητείται η γνώμη των εργαζόμενων για αποφάσεις που
πρόκειται να επηρεάσουν ουσιαστικά τα συμφέροντά τους.

-        
αναλαμβάνεται η υποχρέωση της βελτίωσης των όρων
εργασίας, της οργάνωσης εργασίας και γενικότερα του εργασιακού περιβάλλοντος,
της προστασίας της υγείας και ασφάλειας μέσα στην επιχείρηση, της οργάνωσης
κοινωνικών και πολιτιστικών υπηρεσιών μέσα στις επιχειρήσεις και του ελέγχου
της τήρησης των ρυθμίσεων που διέπουν τα θέματα αυτά.

-        
αναλαμβάνεται η υποχρέωση λήψης κατάλληλων μέτρων ώστε
τα ηλικιωμένα άτομα να παραμένουν όσο το δυνατόν περισσότερο ενεργά μέλη της
κοινωνίας, με την εξασφάλιση επαρκών πόρων και ενημέρωσης για τις υπηρεσίες και
τις διευκολύνσεις που προβλέπονται για αυτούς, καθώς επίσης να προσδιορίζουν
ελεύθερα τον τρόπο ζωής τους με την εξασφάλιση κατάλληλων συνθηκών στέγασης,
την προστασία της υγείας τους και την παροχή υπηρεσιών που είναι απαραίτητες
για την κατάστασή τους

-        
αναγνωρίζεται το δικαίωμα όλων των εργαζομένων να μην
απομακρύνονται από την εργασία τους χωρίς βάσιμη αιτία και, στην περίπτωση που
συμβεί αυτό, να υπάρξει επαρκής αποζημίωση ή άλλη κατάλληλη συνδρομή. Ο
εργαζόμενος στην περίπτωση αυτή έχει το δικαίωμα προσφυγής σε ανεξάρτητο
όργανο.

-        
τα συμβαλλόμενα κράτη αναλαμβάνουν την υποχρέωση να
εξασφαλίζουν τις απαιτήσεις των εργαζομένων που προκύπτουν από συμβάσεις
εργασίας ή εργασιακές σχέσεις σε περίπτωση αφερεγγυότητας του εργοδότη, μέσω
της παρέμβασης θεσμικού φορέα ή με οποιαδήποτε άλλη μορφή αποτελεσματικής
προστασίας. - αναλαμβάνεται η υποχρέωση ενημέρωσης και πρόληψης φαινομένων
σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας ή άλλων εχθρικών και προσβλητικών
πράξεων εναντίον κάθε εργαζόμενου.

-        
αναλαμβάνεται η υποχρέωση λήψης μέτρων που να
επιτρέπουν στους εργαζόμενους με οικογενειακές υποχρεώσεις να εντάσσονται και
να παραμένουν στην απασχόληση, καθώς και να επιστρέφουν στην απασχόληση μετά
από απουσία που σχετίζεται με τις υποχρεώσεις αυτές. Επίσης, απαιτείται να
λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες τους αναφορικά με τις συνθήκες απασχόλησης και
κοινωνικής ασφάλισης, να αναπτύσσονται υπηρεσίες, όπως παιδικοί σταθμοί και
άλλα προγράμματα δημιουργικής απασχόλησης των παιδιών, και να παρέχεται, μετά
την άδεια μητρότητας, γονική άδεια για τη φροντίδα του παιδιού. Τέλος να
διασφαλίζουν ότι οι οικογενειακές υποχρεώσεις δεν αποτελούν βάσιμο λόγο για
τερματισμό της απασχόλησης.

-        
προστατεύονται οι εκπρόσωποι των εργαζομένων ενάντια σε
κάθε επιζήμια ενέργεια, περιλαμβανομένης και της απομάκρυνσής τους από την
εργασία, λόγω της θέσης τους ή των δραστηριοτήτων τους, και αναλαμβάνεται η
υποχρέωση να τους παρέχονται οι κατάλληλες διευκολύνσεις προκειμένου να
εκπληρώνουν άμεσα και αποτελεσματικά τα καθήκοντά τους.

-        
εξασφαλίζεται ότι οι εργοδότες θα ενημερώνουν και θα
συμβουλεύονται τους εκπροσώπους των εργαζομένων πριν από ομαδικές απολύσεις,
προκειμένου να βρεθούν τρόποι και μέσα αποφυγής τους ή να περιοριστεί ο αριθμός
και οι συνέπειές τους.

-        
τα συμβαλλόμενα κράτη δεσμεύονται να λαμβάνουν μέτρα
για την προώθηση της αποτελεσματικής πρόσβασης στην απασχόληση, τη στέγαση, την
κατάρτιση, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό και την κοινωνική και ιατρική φροντίδα
των ατόμων που βρίσκονται ή κινδυνεύουν να βρεθούν σε κατάσταση κοινωνικού
αποκλεισμού ή φτώχειας.

-        
προστατεύεται το δικαίωμα στη στέγαση με την προώθηση
της πρόσβασης σε κατάλληλες συνθήκες στέγασης, την πρόληψη με στόχο την
εξάλειψη του φαινομένου των αστέγων και την εξασφάλιση προσιτών τιμών στέγης
στα άτομα που δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους Χάρτη