Συντάξεις και πάλι με δανεικά από το κράτος

Στη λύση των δανεικών καταφεύγουν τα
ασφαλιστικά ταμεία, καθώς τα έσοδά τους παρουσιάζουν εικόνα κατάρρευσης.
Το καμπανάκι έχει ήδη ηχήσει στις διοικήσεις των Ταμείων, με τις
πρόσφατες παρεμβάσεις του τρίτου μνημονίου να μην είναι ικανές να δώσουν
ανάσα ρευστότητας, κατά τους υπόλοιπους μήνες του 2015, παρά τις
σημαντικές περικοπές στις συντάξεις. Ηδη, το Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης
Αυτοαπασχολούμενων (ΕΤΑΑ), για τον κλάδο του Ταμείου Νομικών, και ειδικά
για το Ταμείο των Συμβολαιογράφων, αιτήθηκε και έλαβε έκτακτη
χρηματοδότηση από τον ασφαλιστικό κουμπαρά του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου
Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ). Αντίστοιχο αίτημα, για επιπλέον 180 εκατ.
ευρώ, έχει εγκριθεί και από το διοικητικό συμβούλιο του ΙΚΑ.

Αναλυτικά, υπουργική απόφαση που υπεγράφη στις 6 Αυγούστου από τον
υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο και τον αναπληρωτή υπουργό
Οικονομικών Δημήτρη Μάρδα προβλέπει την οικονομική βοήθεια ύψους 20
εκατ. ευρώ από τον υπο-λογαριασμό Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων του
ΑΚΑΓΕ προς το ΕΤΑΑ. Οπως τονίζεται ρητά στη σχετική απόφαση, το ποσό
αυτό θα δοθεί για να καλυφθεί μέρος από το έλλειμμα που έχει ανακύψει
στον Τομέα Νομικών (ΤΑΝ) του Ταμείου. Η μεταφορά του ποσού θα γίνει σε
δύο ισόποσες δόσεις των 10 εκατ. ευρώ. Η πρώτη από αυτές δόθηκε στο
Ταμείο χθες 24 Αυγούστου και η δεύτερη θα δοθεί σε έναν μήνα ακριβώς,
στις 24 Σεπτεμβρίου, προφανώς για να καλυφθούν οι ανάγκες για πληρωμή
συντάξεων. Να σημειωθεί ότι τα προβλήματα του Ταμείου των
Συμβολαιογράφων είναι γνωστά, με το Ταμείο όλο το προηγούμενο διάστημα
να αναγκάζεται να ρευστοποιεί περιουσία, με σημαντικές απώλειες.
Απόφαση να αποστείλει αίτημα προς το εποπτεύον υπουργείο Εργασίας για
τη χρηματοδότηση του κλάδου σύνταξης του ΙΚΑ, με 180 εκατ. ευρώ εντός
του 2015, από τον Λογαριασμό Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων που
τηρείται στο ΑΚΑΓΕ έλαβε στα τέλη Ιουλίου και το διοικητικό συμβούλιο
του ΙΚΑ. Παράλληλα, το Ιδρυμα, με στόχο την πληρωμή των συντάξεων
Σεπτεμβρίου, στο τέλος Αυγούστου, αποφάσισε να λάβει βραχυχρόνιο δάνειο
ύψους 110 εκατ. ευρώ. Η σχετική απόφαση προβλέπει ότι το δάνειο θα
ληφθεί κατά 70 εκατ. ευρώ από τον Τομέα Ασφάλισης Δημοσίου και κατά τα
υπόλοιπα 40 εκατ. ευρώ, από τον Τομέα Ασφαλισμένων Δημοτικών και
Κοινοτικών Υπαλλήλων. Μάλιστα, τον Ιούλιο τα έσοδα του ΙΚΑ αυξήθηκαν σε
1,150 δισ. ευρώ από κάτι παραπάνω από 900 εκατ. ευρώ τον Ιούνιο, καθώς
πολλοί ήταν αυτοί που, λόγω του φόβου για «κούρεμα» καταθέσεων, έσπευσαν
να καταβάλουν ληξιπρόθεσμες οφειλές. Βέβαια, τον Αύγουστο δεν
διαφαίνεται ανάλογη αντίδραση. Στον αντίποδα, οι ειδικοί στην κοινωνική
ασφάλιση εκτιμούν ότι τα αιτήματα προς το ΑΚΑΓΕ θα πολλαπλασιαστούν,
καθώς η δραματική αύξηση της ανεργίας, το κλίμα πολιτικής και
οικονομικής ανασφάλειας των προηγούμενων μηνών, οι οικονομικές
αναταράξεις που προκάλεσε η επιβολή περιορισμών στις τραπεζικές
συναλλαγές, τα υφεσιακά μέτρα του τρίτου μνημονίου και η εσπευσμένη και
πρόωρη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών θα οδηγήσουν σε κατάρρευση των
εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων, μέσα στο φθινόπωρο.
Ηδη, τον Ιούλιο, το ηλεκτρονικό σύστημα «Εργάνη» του υπουργείου
Εργασίας κατέγραψε ιστορικό αρνητικό ρεκόρ απασχόλησης, που είχε ως
αποτέλεσμα οι απολύσεις να υπερτερούν έναντι των προσλήψεων κατά 16.658
θέσεις εργασίας.

Το πρώτο εξάμηνο του έτους μπορεί να χαρακτηριστεί «καταστροφικό» για τα
έσοδα των Ταμείων, με αποτέλεσμα οι φορείς κοινωνικής ασφάλισης να
καταγράφουν έλλειμμα 1,027 δισ. ευρώ. Μάλιστα, σε σχέση με τον Ιούνιο
του 2014, μήνα κατά τον οποίο τα Ταμεία εμφάνισαν πλεόνασμα 407 εκατ.
ευρώ, διαπιστώνεται «τρύπα» 1,434 δισ. ευρώ που δημιουργήθηκε μέσα σε
ένα έτος.

Τη δραματική αυτή υστέρηση των εσόδων δεν θα μπορέσουν να καλύψουν τα
μέτρα του τρίτου μνημονίου, παρά τις σημαντικές μειώσεις στις συντάξεις,
μέσω της αύξησης των εισφορών σε κύρια και επικουρικά ταμεία. Τα 422
εκατ. ευρώ που εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν, βάσει του μνημονίου, θα
πρέπει να κατευθυνθούν στον ΕΟΠΥΥ. Από τα υπόλοιπα μέτρα, εντός του
2015, οι πόροι που εξοικονομούνται και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν
για την πληρωμή συντάξεων είναι περιορισμένοι. Συγκεκριμένα, από την
αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στον ιδιωτικό τομέα, το 2015
αναμένεται εξοικονόμηση της τάξης των 5 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, μόλις 3
εκατ. ευρώ θα «κερδίσουν» τα Ταμεία, σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού
Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ) από τη διαφορά μεταξύ οργανικού ποσού και
κατώτατης σύνταξης για όσους συνταξιοδοτηθούν με τα κατώτατα όρια και
είναι μικρότεροι από 67 ετών, ενώ δεν υπάρχει εκτίμηση για το όφελος των
Ταμείων από την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων, με βάση
τον νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη. Στα 16 εκατ. ευρώ υπολογίζεται για το
τρέχον έτος το όφελος από την ένταξη όλων των επικουρικών ταμείων στο
ΕΤΕΑ.