Ergasianews.gr Η δυνατή φωνή του κόσμου της μισθωτής εργασίας!
Σε περίπτωση απουσίας διαθήκης εφαρμογή στην κληρονομική διαδοχή έχουν οι διατάξεις για την εξ αδιαθέτου διαδοχή, η οποία ενεργοποιείται στο πλαίσιο της αρχής που ισχύει στο δίκαιο ότι δεν πρέπει να υπάρχει καμία κληρονομιά δίχως κληρονόμο. Ονομάζεται αναγκαστική διαδοχή και στηρίζεται στη συγγένεια , στο γάμο, αλλά πλέον και στο σύμφωνο συμβίωσης του άρθρου 11 Ν.3719/2008… και στην ιθαγένεια.
Σύμφωνα με αυτήν καλούνται στην κληρονομία του θανόντος οι συγγενείς του ανάλογα με την τάξη στην οποία βρίσκονται όπως εξειδικευτικά στα άρθρα 1813 επ. ΑΚ ορίζεται (π.χ πρώτη τάξη παιδιά, δεύτερη τάξη γονείς, αδελφοί και παιδιά και εγγόνια αδελφών που προαποβίωσαν, ετεροθαλείς αδελφοί, τρίτη τάξη παππούδες, γιαγιάδες κληρονομουμένου κλπ).
Έκπτωση γονέα από γονική μέριμνα (όταν δηλαδή ο γονιός δεν ασκεί/του έχει αφαιρεθεί η γονική μέριμνα)
Στην περίπτωση αυτή δεν επηρεάζεται το κληρονομικό δικαίωμα του τέκνου, εκτός αν υπάρχει περίπτωση κληρονομικής αναξιότητας στο πρόσωπό του κατά το άρθρο 1860 ΑΚ δηλαδή επιβουλή της ζωής του κληρονομούμενου γονέα, θανάτωσή του, δημιουργία ποινικής διώξεώς του κλπ., λόγοι που δείχνουν ότι το τέκνο είναι ανάξιο ως τέκνο του κληρονομούμενου.
Μπορεί η έκπτωση από τη γονική μέριμνα να οφείλεται σε βαρεία παράβαση των καθηκόντων του γονέα, ωστόσο η τύχη των άλλων δικαιωμάτων του παραμένει ανέπαφη, όπως το δικαίωμα διατροφής ή τα κληρονομικά δικαιώματα και τούτο διότι η συγγένεια παραμένει.
Το μόνο δικαίωμα που επηρεάζεται και η νομολογία και η θεωρία συμφωνεί στην πιθανότητα απουσίας του μετά την έκπτωση του γονέα από τη γονική μέριμνα τέκνου, είναι το δικαίωμα επικοινωνίας με το τέκνο.
Συμπερασματικά επομένως στην περίπτωση αυτή, το τέκνο δικαιούται και κληρονομεί το θανόντα γονέα του μαζί με τον τυχόν επιζώντα σύζυγο στην αναγκαστική διαδοχή.
Κληρονομικό δικαίωμα τέκνων και πρώην συζύγων σε περίπτωση διαζυγίου
Στην εξ αδιαθέτου διαδοχή καλούνται αρχικά οι κατιόντες του αποβιώσαντος δηλαδή τα τέκνα του. Σε περίπτωση που υπάρχει δεύτερος γάμος κατά το χρόνο θανάτου τότε μαζί με τα τέκνα καλείται και ο επιζών σύζυγος. ΔΕΝ επηρεάζεται στην περίπτωση αυτή το δικαίωμα συμμετοχής του τέκνου από πρώτο γάμο στην κληρονομία του θανόντος γονέα του. Θεμελιώνεται αυτό το δικαίωμα στη συγγένεια που συνδέει τον κληρονομούμενο με τους κατιόντες του και στηρίζεται στην αρχή της προστασίας της οικογένειας.
Επομένως, αν υποτεθεί ότι υπάρχει ένα τέκνο γεννημένο από τον πρώτο γάμο του κληρονομούμενο και άλλα δύο από το γάμο που υπάρχει κατά το χρόνο θανάτου του, αυτά τα τρία τέκνα κατά ισομοιρία θα κληρονομήσουν το γονέα τους.
Σχετικά με το κληρονομικό δικαίωμα του επιζώντος συζύγου υπάρχει ένας βασικός όρος για τη θεμελίωση αυτού και αυτός είναι η ύπαρξη υποστατού γάμου.
Αυτό σημαίνει πως κατά το χρόνο της επαγωγής (χρόνος θανάτου) της κληρονομίας ΠΡΕΠΕΙ να υπάρχει η ιδιότητα του συζύγου στον επιζώντα λόγω έγκυρου γάμου. Φυσικά απαραίτητο είναι να μην έχει εγερθεί σε βάρος του επιζώντα αγωγή διαζυγίου για βάσιμο λόγο. Ουσιαστικά αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να επωφελείται ο σύζυγος από το τυχαίο γεγονός ότι ο άλλος πέθανε πριν από την έκδοση απόφασης αμετάκλητης για αγωγή διαζυγίου. Συνοψίζοντας, σε περίπτωση που έχει ασκηθεί αγωγή διαζυγίου από τον κληρονομούμενο για βάσιμο λόγο, (δηλαδή να στηρίζει την αγωγή και να αληθεύει) το κληρονομικό δικαίωμα του επιζώντος συζύγου αποκλείεται και δίχως να υπάρχει η απαιτούμενη ώριμη αμετάκλητη απόφαση.
Σχετικά με το συναινετικό διαζύγιο αναλογικά ισχύουν τα ίδια. Αν δηλαδή υποβληθεί ενυπόγραφη κοινή έγγραφη συμφωνία στο Μονομελές Πρωτοδικείο και ένας εκ των συζύγων αποβιώσει μετά από την υποβολή , ο άλλος σύζυγος αποκλείεται από το κληρονομικό δικαίωμα του επιζώντος συζύγου.
Σε περίπτωση που δεν υπάρχει κάτι τέτοιο και ο επιζών όντως έχει κληρονομικό δικαίωμα, δηλαδή ο γάμος είναι έγκυρος και δεν υπήρχε βούληση διαζυγίου τότε ο σύζυγος δικαιούται και το λεγόμενο ΕΞΑΙΡΕΤΟ. Εξαίρετο είναι όλα τα έπιπλα, σκεύη, ενδύματα και άλλα οικιακά αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν απο κοινού οι δύο σύζυγοι, στα πλαίσια της κοινής οικιακής οικονομίας των δύο συζύγων. Στο εξαίρετο δεν περιλαμβάνονται μόνο τα αναγκαία προς το ζην αλλά και αυτά τα αντικείμενα τα οποία διευκόλυναν τη ζωή του ζευγαριού. Σε αυτό δεν περιλαμβάνονται αντικείμενα που χρησιμοποιούσε κατά αποκλειστικότητα ο κληρονομούμενος όπως λ.χ. συλλογή γραμματοσήμων, πινάκων ούτε και προσωπικά αντικείμενα αυτού όπως τιμαλφή. Σε περίπτωση που υπάρχουν τέκνα του συζύγου που πέθανε λαμβάνονται υπόψη και οι ανάγκες αυτών, εφόσον επιβάλλεται από τις περιστάσεις ( το τέκνο έχει κοινή κατοικία με τους συζύγους ή ετοιμάζεται να μετακομίσει σε άλλη εγκατάσταση).
Συμπερασματικά: Τα τέκνα και ο επιζών σύζυγος καλούνται πρώτα στην αναγκαστική διαδοχή. Ο σύζυγος παίρνει πάντα εκ νόμου το 1/4 της κληρονομίας(+εξαίρετο , το οποίο δε συνυπολογίζεται στο ποσοστό του) και τα υπόλοιπα 3/4 κατ” ισομοιρία στα τέκνα που υπάρχουν, ανεξαρτήτως του αν είναι τέκνα από τον πρώτο ή το δεύτερο γάμο.
Η πρώην σύζυγος δε δικαιούται κληρονομιά ακόμα και να μην έχει ξαναπαντρευτεί ο κληρονομούμενος καθότι υπάρχει λύση του γάμου με διαζύγιο και δε διατηρεί τη συζυγική ιδιότητα. Ούτε και αξίωση συμμετοχής στα αποκτήματα δικαιούται και αν κάτι τέτοιο ασκηθεί από τον πρώην σύζυγο θα ασκηθεί καταχρηστικά.
Κληρονομικό δικαίωμα τέκνων εκτός γάμου και πρώην συντρόφων
Σε περίπτωση που υπάρχει εκούσια αναγνώριση εκτός γάμου : Το τέκνο έχει ως προς όλα θέση τέκνου γεννημένου σε γάμο απέναντι στους δυο γονείς και τους συγγενείς τους. Αυτό σημαίνει ότι από την αναγνώριση του τέκνου και έπειτα αυτό έχει κληρονομικό δικαίωμα που ανατρέχει στο χρόνο γέννησής του. ΣΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟΣ ΟΡΟΣ ΝΑ ΣΥΝΑΙΝΕΙ Η ΜΗΤΕΡΑ. Αν η αναγνώριση προσβληθεί για το ότι δεν είναι ο πατέρας ο αναγνωρίσας τότε δεν υπάρχει συγγένεια και δεν υπάρχει ούτε κληρονομικό δικαίωμα.
Σε περίπτωση δικαστικής αναγνώρισης : Επέχει σε όλα θέση τέκνου γεννημένου σε γάμο.
Επομένως, τέκνο γεννημένο εκτός γάμου ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΜΕΝΟ καλείται μαζί με τα λοιπά τέκνα γεννημένα σε γάμο ισότιμα και κατ” ισομοιρία.
Η μητέρα του αναγνωρισμένου εκτός γάμου τέκνου εφόσον δεν είναι η επιζώσα σύζυγος του κληρονομουμένου δεν έχει ΚΑΝΕΝΑ κληρονομικό δικαίωμα.
Η εν ενεργεία σύζυγος που επιζεί παίρνει το 1/4 και το εξαίρετο, υπό τις προϋποθέσεις όπως στην περίπτωση Β αναλύθηκε, στο ρεπορτάζ του singleparent.gr.
