Τώρα και μεταλλαγμένος σολομός στην αγορά

Η FDA έδωσε την έγκριση στο πρώτο γενετικά τροποποιημένο ζώο για ανθρώπινη κατανάλωση με το σκεπτικό ότι είναι ασφαλές για να το φάνε οι καταναλωτές, ενώ θεωρεί περιττή την υποχρεωτική σήμανση, επειδή ο μεταλλαγμένος σολομός έχει ίδια θρεπτική αξία με τον φυσικό.

Μετά τα μεταλλαγμένα φυτά, έρχονται στο τραπέζι των καταναλωτών τα μεταλλαγμένα ζώα και ψάρια. Το πρώτο από αυτά παγκοσμίως θα είναι ένας σολομός του Ατλαντικού, ο οποίος μόλις πήρε τη σχετική άδεια από την αρμόδια εποπτική Αρχή των ΗΠΑ, την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA). Μάλιστα ο γενετικά τροποποιημένος σολομός δεν θα φέρει υποχρεωτικά σχετική σήμανση στη συσκευασία του, οπότε δεν θα μπορούν να τον ξεχωρίσουν οι αγοραστές από τον κανονικό σολομό.

Η εταιρεία βιοτεχνολογίας που έκανε την γενετική τροποποίηση στον σολομό, η AquaBounty Technologies της Μασαχουσέτης, είχε υποβάλει τη σχετική αίτηση για έγκριση πριν από σχεδόν 20 χρόνια, σύμφωνα με το BBC, το πρακτορείο Ρόιτερς και τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης».

Παρά την άδεια, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις και άλλοι αντίπαλοι των μεταλλαγμένων επιμένουν πως οι καταναλωτές δεν θα έχουν όρεξη να φάνε μεταλλαγμένα ψάρια, τα οποία επιπλέον, όπως φοβούνται, μπορεί να αποτελούν κίνδυνο για άλλα ψάρια, αν δραπετεύσουν στις ανοιχτές θάλασσες.

Η FDA δήλωσε ότι, μετά από ενδελεχή μελέτη του θέματος και αξιολόγηση των διαθέσιμων στοιχείων, κατέληξε ότι ο σολομός με την εμπορική ονομασία "AquAdvantage Salmon" πληρεί τις απαιτήσεις ασφάλειας και μπορεί να καταναλωθεί χωρίς φόβο.

Όμως - ίσως για καλό και για κακό- η Αρχή όρισε ότι η εκτροφή του μεταλλαγμένου σολομού θα γίνεται σε δεξαμενές στην ξηρά και όχι σε θαλάσσιες ιχθυοκαλλιέργειες και μάλιστα όχι στις ΗΠΑ, αλλά σε μόνο δύο εγκαταστάσεις σε γειτονικές χώρες, στον Καναδά και στον Παναμά.

Ως πρόσθετο μέτρο ασφαλείας, η FDA επέβαλε ο διαγονιδιακός σολομός, που θα είναι μόνο θηλυκός, να είναι στείρος, ώστε να μην μπορεί να ζευγαρώσει με άλλα ψάρια «στην απίθανη περίπτωση που ξεφύγει».

Η γενετική τροποποίηση αφορά κυρίως δύο γονίδια, τα οποία επιτρέπουν στον σολομό να αναπτύσσεται πολύ ταχύτερα, πράγμα που αποφέρει προφανή εξοικονόμηση δαπανών (π.χ. σε ιχθυοτροφές) και άλλα οικονομικά οφέλη για τους εκτροφείς. Ο σολομός φθάνει σε πλήρη ανάπτυξη σε 18 μήνες αντί σε τρία έτη.

Ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας AquaBounty δρ Ρον Στότις δήλωσε ότι ο σολομός «αλλάζει τους κανόνες του παιγνιδιού, καθώς φέρνει στους καταναλωτές υγιή και θρεπτική τροφή, με περιβαλλοντικά υπεύθυνο τρόπο, χωρίς να βλάπτει τους ωκεανούς και τα άλλα θαλάσσια οικοσυστήματα».

Πάνω από 80 γενετιστές και άλλοι επιστήμονες είχαν ζητήσει πέρυσι με επιστολή τους από τον πρόεδρο Ομπάμα να εγκρίνει τον τροποποιημένο σολομό, επιχειρηματολογώντας ότι, εκτός από το ότι είναι ασφαλής για την υγεία, θα αποτελέσει μια απάντηση στην μη βιώσιμη υπεραλίευση των ωκεανών.

Είναι άγνωστο κατά πόσο τα καταστήματα θα θέλουν να πωλούν τον εν λόγω σολομό και, κυρίως, κατά πόσο οι καταναλωτές θα είναι πρόθυμοι να τον αγοράσουν. Παραμένει επίσης ασαφές πόσο χρόνος θα χρειαστεί, εωσότου παραχθούν επαρκείς ποσότητες του σολομού, ώστε να διατεθεί στην αγορά μαζικά. Οι ειδικοί προβλέπουν ότι η διαδικασία θα πάρει μια διετία περίπου.

Από την άλλη, η έγκριση των ΗΠΑ αναμένεται να ενθαρρύνει άλλες εταιρείες βιοτεχνολογίας να προχωρήσουν σε ανάλογες τροποποιήσεις ζώων και ψαριών. Είναι άγνωστο εξάλλου πώς θα αντιδράσει η αρμόδια Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), αν της υποβληθεί αίτημα για χορήγηση άδειας στον αμερικανικό σολομό.