Ενστάσεις της ΟΚΕ στην ασφαλιστική μεταρρύθμιση

Σειρά παρατηρήσεων και ενστάσεων κάνει η ΟΚΕ (Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή) στο κείμενο με τις «Γενικές Αρχές της Ασφαλιστικής Μεταρρύθμισης» που κατατέθηκε από τον υπουργό Εργασίας, Γιώργο Κατρούγκαλο, «για τον διάλογο στο πλαίσιο της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής».
«Η δέσμευση για αποφυγή νέων οριζόντων μειώσεων, όπως σημειώνεται στο κείμενο του υπουργού Εργασίας, προφανώς σημαίνει ότι θα γίνουν στοχοποιημένες μειώσεις, για τις οποίες όμως δεν παρέχεται καμία ένδειξη ώστε να μπορούν να αξιολογηθούν», σχολιάζει χαρακτηριστικά.
Σχετικά με τη βασική και αναλογική σύνταξη, η ΟΚΕ τονίζει πως στο κείμενο που της διαβιβάσθηκε από τον υπουργό, γίνεται λόγος για «εθνική σύνταξη» χωρίς όμως να διευκρινίζονται οι προϋποθέσεις απονομής της.

Ζητάει παράλληλα διευκρινίσεις, για τη συμμετοχή του κράτους στη χρηματοδότηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και ειδικότερα του ύψους της συμμετοχής του, πέραν της καταβολής της εθνικής σύνταξης, επειδή η κρατική εγγύηση αφορά τόσο την κύρια όσο και την επικουρική ασφάλιση.
Τονίζει, ότι «η όποια προσπάθεια επίλυσης των δημοσιονομικών προβλημάτων της χώρας και η λήψη μέτρων σε βραχυπρόθεσμη βάση δεν θα πρέπει να συγχέεται με τη διαχρονική ανάγκη διατήρησης των βασικών αρχών του ασφαλιστικού συστήματος», αλλά και την ανάγκη θεμελίωσης των αλλαγών του ασφαλιστικού σε έγκυρες και αξιόπιστες μελέτες, γι αυτό θα ξεκινήσει το συντομότερο διάλογο με την συμβολή της Ευρωπαϊκής Ο.Κ.Ε.
Εκτός των άλλων απαίτησε αποσαφήνιση για το τι προβλέπει η ρήτρα βιωσιμότητας που προορίζεται να αντικαταστήσει τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος των επικουρικών συντάξεων.
Το υπόμνημα για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση που παρέλαβε από τον υπουργό η ΟΚΕ, αποτελείτο από 8 σημεία:
1. Η μεταρρύθμιση αποσκοπεί στη θέσπιση ενός ενιαίου πλέγματος κοινωνικής προστασίας προνοιακών και ασφαλιστικών παροχών, με επίκεντρο το καθολικό, δημόσιο, αναδιανεμητικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Το νέο ασφαλιστικό σύστημα πρέπει να υπερβαίνει δραστικά την οργανωτική και λειτουργική διάσπασή του, καθώς και τα αποσπασματικά και πελατειακά χαρακτηριστικά που το διέκριναν έως σήμερα, ώστε να εξασφαλίζει κοινωνική και διαγενεακή δικαιοσύνη.
2. Η αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή δεν θα προκύψει από νέες οριζόντιες μειώσεις, αλλά από τον εξορθολογισμό του συστήματος. Οι συντάξεις, και ιδίως οι κύριες, θα πρέπει να προστατευτούν από νέες μειώσεις.
3. Η σύνταξη θα αποτελεί το άθροισμα δύο τμημάτων: της εθνικής σύνταξης και της αναλογικής/ανταποδοτικής σύνταξης, υπό την εγγύηση του κράτους:
- Η Εθνική Σύνταξη αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και δεν χρηματοδοτείται από ασφαλιστικές εισφορές αλλά απευθείας από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Δίνεται σε όλους, όσοι έχουν τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Ισόποση με το 60% του ενδιαμέσου εισοδήματος, θα ανεβαίνει μαζί με το ΑΕΠ και τη βελτίωση της κατάστασης της οικονομίας. Ισοδυναμεί άρα με ρήτρα ανάπτυξης.
-Το αναλογικό μέρος της σύνταξης αποσκοπεί στην εξασφάλιση αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης, όσο το δυνατόν εγγύτερα προς εκείνο που είχε ο εργαζόμενος κατά τη διάρκεια του εργασιακού του βίου και αντιστοιχεί στις ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί στους φορείς κύριας ασφάλισης. Υπολογίζεται βάσει των συντάξιμων αποδοχών και του ποσοστού αναπλήρωσης, σύμφωνα με το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων παροχών.
4.Τα ποσοστά αναπλήρωσης θα προσδιοριστούν στη βάση αναλογιστικής μελέτης με τη βοήθεια και της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO), ούτως ώστε να εξασφαλίζουν αξιοπρεπείς συντάξεις και αναδιανομή υπέρ των φτωχότερων και πιο αδύναμων στρωμάτων.
5.Πλήρης οργανωτική και λειτουργική ενοποίηση του συστήματος, με σκοπό την ισότιμη αντιμετώπιση όλων των ασφαλισμένων, την εξοικονόμηση πόρων και την καθιέρωση απλών και διαφανών κανόνων που θα επιτρέπουν γρήγορη έκδοση των συντάξεων:
-Οργανωτική ενοποίηση όλων των ασφαλιστικών ταμείων σε ένα φορέα κύριας ασφάλισης, με ταυτόχρονη λειτουργική ενοποίηση των κανόνων παροχών συντάξεων και είσπραξης εισφορών. ΟΓΑ και ΝΑΤ παραμένουν αυτοτελή νομικά πρόσωπα για την άσκηση των μη συνταξιοδοτικών τους αρμοδιοτήτων.
- Ενιαίος υπολογισμός συντάξεων στη βάση των εξής τριών παραμέτρων:
1. Μισθός εργασιακού βίου (ή εισόδημα για ελεύθερους επαγγελματίες ή αγρότες
2. Ενιαίο, ανά μισθολογική ή εισοδηματική κατηγορία, ποσοστό αναπλήρωσης,
3. Τα έτη ασφάλισης
-Ενιαίος υπολογισμός εισφορών, βάσει του μισθού ή του εισοδήματος.
6.Επικουρική Σύνταξη: Μοναδικός φορέας επικουρικής ασφάλισης το ΕΤΕΑ, υποκατάσταση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος με τον κανόνα βιωσιμότητας.. 7.Ανακεφαλαιοποίηση του συστήματος μέσω:
-Της αξιοποίησης των διαθέσιμων των Ταμείων στο πλαίσιο ενός σύγχρονου, αξιόπιστου και διαφανούς πλαισίου
-Ενός ενιαίου συστήματος κοινωνικών πόρων
Της αξιοποίησης μέρους της κινητής και ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, η οποία θα πρέπει να θεωρείται και να αντιμετωπίζεται ως περιουσία των νέων γενεών 8.Βελτίωση της εισπραξιμότητας των ασφαλιστικών εισφορών και δραστική αντιμετώπιση των ποικίλων εκδηλώσεων του φαινομένου της «μαύρης» εργασίας.