Τα αίτια του πραξικοπήματος στην Τουρκία-Η επόμενη ημέρα

Ειδικός σε θέματα γεωπολιτικής ο καθηγητής François Heisbourg παραχώρησε συνέντευξη στην γαλλική εφημερίδα Liberation και δίνει την δική του άποψη για το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία, τονίζοντας:

Περιμένατε αυτό που συνέβη στην Τουρκία;
Αυτό το πραξικόπημα εξέπληξε όλους τους παρατηρητές. Ο Ερντογάν είχε κάνει εκκαθαρίσεις στον στρατό. Ολος ο κόσμος πίστευε ότι ο τουρκικός στρατός ήταν πολιτικά ευνουχισμένος. Οπως φαίνεται, κάτι τέτοιο δεν είχε συμβεί. Κι αυτό αποτέλεσε έκπληξη. Γιατί το πραξικόπημα δεν έγινε από μια χούφτα στρατιωτικών, ήταν σημαντικό. Δεν ξέρουμε τι γνώριζαν οι τουρκικές αρχές. Ο Ερντογάν, όπως και ο Γκορμπατσόφ το 1991, ήταν σε διακοπές και τα κατάφερε να απεγκλωβιστεί, αντίθετα με τον Γκορμπατσόφ που έμεινε εγκλωβισμένος στην Κριμαία. Ο Ερντογάν δεν βγήκε αμέσως μπροστά. Αφησε τον πρωθυπουργό του να αναλάβει την επικοινωνία σε μια πρώτη φάση, πριν ανέβει στη σκηνή ο ίδιος.

Ο Ερντογάν κατηγόρησε τον Γκιουλέν ότι βρίσκεται πίσω από το πραξικόπημα, σας φαίνεται πιθανό;
Πιστεύω ότι αυτό το πραξικόπημα εκπροσωπήθηκε περισσότερο από την αστυνομία παρά από τον στρατό. Οι στρατιωτικοί είναι με τον Ατατούρκ. Εξάλλου, τα συνθήματα που ακούσαμε από το στόμα των πραξικοπηματιών (Ειρήνη στη χώρα, Ειρήνη στον κόσμο) είναι κλασικά συνθήματα του Ατατούρκ. Η αντιπολίτευση, όπως φάνηκε, δεν στήριξε το πραξικόπημα. Ετσι, υπάρχει η αίσθηση μιας καθαρά στρατιωτικής επιχείρησης, κάπως σαν το πραξικόπημα της Αλγερίας το 1961. Στην κρίσιμη στιγμή οι πραξικοπηματίες δεν βρήκαν τα πολιτικά στηρίγματα και αυτό εξηγεί εν μέρει την αποτυχία τους. Εξάλλου, οι ίδιοι οι στρατιωτικοί ήταν διχασμένοι γιατί πολύ γρήγορα αεροπόροι βομβάρδισαν τις θέσεις του στρατού ξηράς στην Αγκυρα.

Ο Ερντογάν απολαμβάνει τώρα μιας μεγάλης στήριξης στην Τουρκία...
Ο Ερντογάν έχει μια πραγματική πολιτική βάση, εκπροσωπεί την πλειοψηφία των Τούρκων. Αλλά το αποτέλεσμα του πραξικοπήματος είναι καταστροφικό για την Τουρκία, είναι ένα τεράστιο βήμα προς τα πίσω. Οι αυταρχικές τάσεις του Ερντογάν θα ενισχυθούν, η εικόνα της Τουρκίας ως σύγχρονης χώρας θα τραυματιστεί, οι ξένες επενδύσεις και ο τουρισμός θα καταρρεύσουν...

Ποιά θα μπορούσε να είναι τα κίνητρα αυτού του πραξικοπήματος;
Μπορούμε να συνδέσουμε αυτή την απόπειρα πραξικοπήματος με δύο ιδιαίτερες ημερομηνίες. Καταρχήν, θα γίνονταν την 1η Αυγούστου κρίσεις στον στρατό, οπότε είναι πιθανόν οι υπεύθυνοι του πραξικοπήματος να φοβήθηκαν ότι μπορεί να χάσουν τις θέσεις τους. Επίσης, αυτές τις τελευταίες εβδομάδες η πολιτική του Ερντογάν χαλάρωσε σε πολλά μέτωπα. Είχε πάρει αποστάσεις από την παλαιότερη πολιτική του που είχε στόχο την ανατροπή του Μπασάρ Αλ Ασσαντ στην Συρία. Είχε κάνει υποχωρήσεις σε αυτό το θέμα για να κατευνάσει τα θέματα; Πολλοί Τούρκοι είχαν απορίες σε σχέση με αυτό. Ο Ερντογάν είχε καταλάβει ότι οι στρατιωτικοί βρίσκονταν στο όριο της έκρηξης και έπρεπε να τους προτείνει κάποια πράγματα; Είχε θελήσει να τους καλμάρει, αλλά όπως δείχνουν τα πράγματα αυτό δεν στάθηκε αρκετό.