Αποδεικτικό Ενημερότητας-Όλα όσα ισχύουν

Από την 01.01.2014, χορηγείται το αποδεικτικό ενημερότητας, σύμφωνα και με τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α' - Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας). Οι πράξεις και συναλλαγές για τις οποίες προσκομίζεται αποδεικτικό ενημερότητας, οι προϋποθέσεις χορήγησής του, οι τυχόν εξαιρέσεις από την υποχρέωση προσκόμισής του, οι οφειλές που λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγησή του, οι φορολογικές δηλώσεις που απαιτείται να έχουν υποβληθεί για την έκδοση του αποδεικτικού, ο τύπος του, το περιεχόμενο, η διάρκεια ισχύος, τα ποσοστά παρακράτησης, τα τυχόν άλλα πρόσωπα τα οποία δύνανται να ζητούν και να λαμβάνουν το αποδεικτικό, τα όργανα έκδοσης του και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια εφαρμογής ορίζονται στην κατ' εξουσιοδότηση εκδοθείσα Απόφαση Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ΠΟΛ.1274/27.12.2013 (ΦΕΚ 3398 Β'), όπως ισχύει (σχετική απόφαση ΠΟΛ.1124/29.4.2014).

Πιο συγκεκριμένα, στο άρθρο 1 της κατ' εξουσιοδότησης απόφασης Γ.Γ.Δ.Ε. ΠΟΛ.1274/27.12.2013, περιγράφονται οι πράξεις και συναλλαγές για τις οποίες απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας.

Σε κάθε περίπτωση, η αιτία χορήγησης αναγράφεται στο αποδεικτικό ενημερότητας (για είσπραξη χρημάτων από φορείς Κεντρικής Κυβέρνησης, από φορείς του Δημοσίου, για μεταβίβαση ακινήτου ή και για κάθε νόμιμη χρήση - εκτός είσπραξης χρημάτων και μεταβίβασης ακινήτων, σχετικό άρθρο 6 ΠΟΛ.1274/27.12.2013).

Επισημαίνεται ότι αποδεικτικό ενημερότητας χορηγείται όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 3 της απόφασης ΠΟΛ.1274/27.12.2013.

Αναλυτικότερα, για τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας και με την επιφύλαξη τυχόν ειδικότερων διατάξεων, ο αιτών πρέπει :

α. να μην έχει συνολικές ληξιπρόθεσμες βασικές οφειλές άνω των τριάντα (30) ευρώ βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση. Εφόσον, υφίστανται συνολικές βασικές ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω του προαναφερόμενου ποσού βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση ο αιτών πρέπει να τις έχει τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο με αναστολή είσπραξης ή με ρύθμιση τμηματικής καταβολής, και

β. να έχει υποβάλει τις δηλώσεις της τελευταίας πενταετίας, ήτοι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, εκκαθαριστικές φόρου προστιθέμενης αξίας και τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ, που έπονται της τελευταίας εκκαθαριστικής και που η προθεσμία υποβολής τους έχει λήξει ένα μήνα πριν την ημερομηνία αίτησης έκδοσης του αποδεικτικού ενημερότητας.

γ. Στις περιπτώσεις που, στα πλαίσια ελέγχου, διαπιστωθεί ότι δεν έχουν υποβληθεί δηλώσεις Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ.), Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (Φ.Α.Π.) και Στοιχείων Ακινήτων της τελευταίας πενταετίας, καταχωρείται εντολή δέσμευσης του αποδεικτικού ενημερότητας στο πληροφοριακό σύστημα TAXIS, η οποία αίρεται μετά την υποβολή των δηλώσεων ή όταν η σχετική υποχρέωση δεν υφίσταται πλέον.

Για να χορηγηθεί αποδεικτικό ενημερότητας πρέπει να μην υπάρχει εντολή δέσμευσης χορήγησης από Τελωνείο ή άλλη Αρχή ή κατά τις διατάξεις των άρθρων 14 του ν. 2523/1997 και 46 του ν. 4174/2013.

Η ισχύς του αποδεικτικού ενημερότητας σύμφωνα με το άρθρο 4 της  ΠΟΛ.1274/27.12.2013 ορίζεται σε δύο (2) μήνες, στην περίπτωση που δεν υφίστανται βεβαιωμένες οφειλές, ανεξαρτήτως της πράξης ή συναλλαγής για την οποία ζητείται, και σε ένα (1) μήνα, σε περίπτωση ύπαρξης μη ληξιπρόθεσμων οφειλών, οφειλών που τελούν σε αναστολή ή έχουν υπαχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης τμηματικής καταβολής.

Επιπλέον, αποδεικτικό ενημερότητας χορηγείται, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις των παραγράφων 1, περίπτωση β' και 3 του άρθρου 3 της ΠΟΛ.1274/27.12.2013, στην περίπτωση που έχει κατατεθεί εγγυητική επιστολή αναγνωρισμένης στην Ελλάδα τράπεζας ή άλλου πιστωτικού ιδρύματος, διάρκειας μέχρι έξι (6) μηνών, η οποία διασφαλίζει την καταβολή της οφειλής για την οποία χορηγήθηκε μαζί με τις λοιπές επιβαρύνσεις. Σε αυτή την περίπτωση το αποδεικτικό ενημερότητας που χορηγείται ισχύει για ένα (1) μήνα.

Από την προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας εξαιρούνται: 

α) Το Ελληνικό Δημόσιο, το Δημόσιο άλλων Κρατών, οι  Διεθνείς Οργανισμοί, οι  Οργανισμοί Τοπικής  Αυτοδιοίκησης,  τα  Ν.Π.Δ.Δ.  καθώς  και  τα  ιδρύματα  που  είχαν  συσταθεί  με  το  ν.2039/1939 (Α΄ 455) και συνιστώνται με τις διατάξεις του Κώδικα Κοινωφελών Περιουσιών – Σχολαζουσών Περιουσιών  (ν.4182/2013, Α΄ 185).

β) Ο σύνδικος της πτώχευσης φυσικού ή νομικού  προσώπου για πράξεις ή συναλλαγές που αφορούν στην πτωχευτική περιουσία, ο εκκαθαριστής επιχείρησης για τις πράξεις της εκκαθάρισης, ο κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομιάς, όταν ενεργεί αποδεδειγμένα για πράξεις εκκαθάρισης της σχολάζουσας κληρονομιάς, καθώς και ο εκκαθαριστής κληρονομιάς για πράξεις ή συναλλαγές που αφορούν στην κληρονομιά.

γ) Οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, είτε αλλοδαποί είτε ομογενείς, που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό και διατηρούν την ελληνική υπηκοότητα, εφόσον δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα.

δ) Οι δικαιούχοι είσπραξης αμοιβών ή πάγιας αντιμισθίας γενικά από παροχή εξαρτημένης εργασίας, συντάξεων, διατροφής, εξόδων παράστασης δημοσίων λειτουργών, εξόδων νοσηλείας και κηδείας, εφόσον η πληρωμή γίνεται απευθείας στον δικαιούχο μισθωτό, συνταξιούχο ή στην οικογένειά του ή σε πρόσωπο νόμιμα εξουσιοδοτημένο.

ε) Οι δικαιούχοι ασφαλιστικών αποζημιώσεων και αποζημιώσεων από αδικοπραξία, που επιδικάζονται με δικαστική απόφαση.

στ) Οι δικαιούχοι των κατά τις κείμενες διατάξεις λοιπών ακατάσχετων χρηματικών απαιτήσεων, όπως αυτές προσδιορίζονται από την υπηρεσία που διενεργεί την εκκαθάριση.
Λοιπές λεπτομέρειες δείτε στην ΠΟΛ.1274/27.12.2013 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014, την ΠΟΛ.1265/18.12.2015 και την ΠΟΛ.1038/28.3.2016.