Ζώντας τέσσερις μήνες ως υποψήφιος Μάρτυρας του Ιεχωβά(VIDEO&ΦΩΤΟ)

Πώς να δέσεις μία γραβάτα» πληκτρολόγησα στο YouTube και κλίκαρα το πρώτο βίντεο. Το πρότζεκτ αποδείχτηκε πραγματική δοκιμασία. Ποτέ πριν δεν είχα φορέσει γραβάτα, παρά μόνο εκείνες με το λάστιχο που οι γονείς μου με έβαζαν να φοράω μικρός σε γάμους. Το αποτέλεσμα ήταν αυτό που φοβόμουν. Ο κόμπος ήταν αποτυχημένος. Αποφάσισα να ξεκινήσω χωρίς γραβάτα, η ώρα κόντευε 9 και δεν ήθελα να αργήσω στην πρώτη συνάθροιση Μαρτύρων του Ιεχωβά που θα παρακολουθούσα στη ζωή μου.

Πώς βρέθηκα εδώ; Συχνά, περνώντας έξω από το σταθμό του τρένου του Θησείου, έβλεπα Μάρτυρες του Ιεχωβά μπροστά από σταντς με βιβλία και έντυπα. Τα περισσότερα είχαν εξώφυλλα με χαρούμενα ζευγάρια, ακτίνες ήλιου να περνάνε μέσα από σύννεφα, μια θεόρατη πόρτα να ανοίγει σε ένα πράσινο λιβάδι. Μια μέρα σταμάτησα και άνοιξα ένα τεύχος της Σκοπιάς. Μέσα είχε οδηγίες πώς να προστατευτείς από τις επιδημίες, μια βιογραφία του Εράσμου και ένα δισέλιδο άρθρο για το ψάρι κλόουν που είναι αυτό στην ταινία «Νέμο» οπότε άρχισα να το διαβάζω. Ένας νεαρός με πλησίασε πολύ ευγενικά. «Κρατήστε ένα φυλλάδιο αν θέλετε». Το πήρα. Κι άλλα shutterstock σύννεφα στο εξώφυλλο. «Επισκεφτείτε και το σάιτ μας αν θέλετε».

Μπορεί και να το ξέχναγα, αν μια φίλη δεν μου έδειχνε εκείνη τη μέρα για ένα φάκελο που βρήκε κάτω από την πόρτα της: «Υπάρχουν πολλά προβλήματα που απασχολούν τους ανθρόπους π.χ. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΟΙΚΟΓΕΝΙΑΚΑ. υγείας κ.α. υπάρχει βέβεα ελπίδα στην Αγία γραφή ότι όλα αυτά σύντομα θα αλλάξουν».

 

Στην πρώτη σελίδα του έχει ένα slideshow με τέσσερις κοπέλες σε μια χιονισμένη γέφυρα της Ελβετίας, τρεις Σουδανούς να διαβάζουν ένα βιβλίο όρθιοι ανάμεσα σε ένα κοπάδι από βόδια, έναν πλασιέ στη Βενεζουέλα και τρεις Κορεάτες πάλι να διαβάζουν όρθιοι μπροστά από μια παγόδα. Κάτω κάτω είχε ένα τηλέφωνο επικοινωνίας. Από το μυαλό μου πέρασαν οι ρεπόρτερς, ο Τράγκας, τα ακίνητα σώματα αλά X-Files που κρατούσαν την «Σκοπιά» στους μεγάλους δρόμους τη δεκαετία του ’80. Το κάλεσα.

Μια ανδρική φωνή με ρώτησε πού μένω. Μου έδωσε ένα κινητό και μου είπε ότι σύμφωνα με την περιοχή μου, πρέπει να πάρω κάποιον Στέλιο. Ο Στέλιος (το όνομα έχει αλλαχθεί) που εργάζεται ως σεκιούριτι, τους επόμενους τέσσερις μήνες θα γινόταν σύντροφος, φίλος και πνευματικός καθοδηγητής μου.

Το ραντεβού μου με το Στέλιο ήταν για τις 9.30 ενός κυριακάτικου πρωινού σε μία από τις εκκλησίες των Μαρτύρων σε κεντρική αθηναϊκή συνοικία. Η εκκλησία είναι μια καινούργια πολυκατοικία γεμάτη αίθουσες, με αυλή και γκαράζ για τους πιστούς. Έφτασα περίπου δύο λεπτά αργοπορημένος, κάτι που εκνευρίζει τους Μάρτυρες, όπως θα καταλάβαινα αργότερα. Όταν είπα στην είσοδο ότι έχω ραντεβού με τον Στέλιο Τ., μία όμορφη γυναίκα ήρθε χαμογελώντας προς το μέρος μου. «Μίλησες χθες με τον Στέλιο, σωστά; Είμαι η σύζυγός του, μου έχει μιλήσει για σένα» είπε και μου έδειξε τη σκάλα που οδηγούσε στον πρώτο όροφο, όπου γίνονταν οι συναθροίσεις. «Μπορείς να με φωνάζεις Βικτώρια και να μου μιλάς στον ενικό», πρόσθεσε καθώς ανεβαίναμε τα σκαλιά.

Στην αίθουσα συναθροίσεων –ένας τετράγωνος χώρος με εκατό περίπου καρέκλες, ένα βήμα και έναν υπολογιστή– είχαν ήδη συγκεντρωθεί αρκετοί πιστοί που μιλούσαν σε πηγαδάκια. Οι άνδρες φορούσαν κοστούμι και γραβάτα, «τα επίσημα ρούχα των Μαρτύρων στις συναθροίσεις» όπως μου είχε πει ο Στέλιος την προηγουμένη στο τηλέφωνο συμβουλεύοντάς με να ντυθώ αναλόγως ως ένδειξη σεβασμού στον Ιεχωβά (Θεό), ενώ οι γυναίκες στην πλειοψηφία τους φορούσαν ωραία φορέματα και ψηλοτάκουνα. «Συγγνώμη, αλλά δεν τα κατάφερα με την γραβάτα», είπα στον Στέλιο όταν συστηθήκαμε. «Κανένα πρόβλημα», απάντησε χαμογελαστός, «πάντως το πουκάμισό σου είναι πολύ ωραίο». Οι τοίχοι στην αίθουσα ήταν γυμνοί εκτός από μια φράση από την προς Εβραίους.

Ο Στέλιος με σύστησε σε μία σειρά από φίλους, άλλους «αδερφούς» και άλλους «αγαπητούς» –θα μάθαινα αργότερα ότι όσοι έχουν βαφτιστεί είναι αδερφοί, οι υπόλοιποι απλώς αγαπητοί. «Είμαι ο Κώστας. Χαιρόμαστε πολύ που είσαι σήμερα μαζί μας», είπε ο πρώτος Μάρτυρας που γνώρισα. «Καλημέρα, με λένε Θανάση, χαιρόμαστε πολύ που είσαι σήμερα μαζί μας» είπε με τη σειρά του ο δεύτερος. Και ο τρίτος, ο Μανώλης, «χαιρόμαστε πολύ που είσαι σήμερα μαζί μας». Η ίδια φράση θα με περίμενε κάθε φορά που γνώριζα κάποιον στις συναθροίσεις, καθώς προορίζεται για όσους «αγαπητούς» έρχονται να παρακολουθήσουν την τελετή.

 

Όταν καθίσαμε, ο Στέλιος έφερε το περιοδικό Σκοπιά, απ’ όπου θα διαβάζαμε εδάφια, «αλλά μήπως έχεις τάμπλετ;» Η καταφατική μου απάντηση τον ικανοποίησε. Άνοιξε την τσάντα του και έβγαλε ένα iPad. Το ξεκλείδωσε με τον κωδικό 1914 που παραπέμπει σε ένα έτος με εσχατολογική σημασία Τότε κατά τους ίδιους έληξαν «οι προσδιορισμένοι καιροί των εθνών» και ο Ιησούς Χριστός ενθρονίστηκε ως ο ουράνιος βασιλιάς του Θεού, κάτι που οδήγησε δραματικές παγκόσμιες εξελίξεις, όπως πολέμους, πείνες, σεισμούς και επιδημίες.για τους Μάρτυρες. Ο Στέλιος το έστρεψε προς το μέρος μου. «Σε αυτήν την εφαρμογή θα βρεις όλα τα έντυπά μας, οι ύμνοι, η Αγία Γραφή, τα βίντεο, ακόμη και κινούμενα σχέδια. Όλα σε διάφορες γλώσσες».

Εννοούσε 133. Σε τόσες γλώσσες είναι διαθέσιμο το application, από το οποίο μπορεί κανείς να καταλάβει την πρωτοφανή οργάνωση με την οποία δραστηριοποιούνται οι Μάρτυρες. Στις επόμενες συναθροίσεις, δεν χρειάστηκε να κουβαλήσω ούτε ένα βιβλίο ή φυλλάδιο, ούτε καν να ψάξω τα κείμενα της καθημερινής μελέτης από τις Γραφές, η εφαρμογή είχε έτοιμο κάθε μέρα το θέμα και το πλήρες πρόγραμμα της συνάθροισης, τους ύμνους που θα ψάλλονταν, το εδάφιο της ημέρας.

Στις δέκα ακριβώς ξεκίνησε η συνάθροιση. Ένας άνδρας γύρω στα 45 ανέβηκε στο βήμα: «Αγαπητοί αδερφοί, σας καλωσορίζουμε σε μία ακόμη συνάντηση. Είναι χαρά μας που είμαστε εδώ για να απολαύσουμε τη Δημόσια Ομιλία και τη μελέτη της Σκοπιάς. Πριν ξεκινήσουμε, ας πάμε στον ύμνο 36 με τίτλο «Αυτό που ο Θεός Συνέζευξε». Από τον υπολογιστή ακούστηκε μια συμφωνική μουσική, σαν τίτλους αρχής σίτκομ για όλην την οικογένεια.

Οι Μάρτυρες σηκώθηκαν όρθιοι ψάχνοντας αγχωμένοι να βρουν τον ψαλμό στο τάμπλετ τους. Μετά το τέλος του ψαλμού, ο άνδρας στο βήμα συνέχισε με μία προσευχή: «Ουράνιε πατέρα μας Ιεχωβά, και αυτό το πρωινό σε ευχαριστούμε για το προνόμιο που έχουμε να σε υπηρετούμε, να είμαστε Mάρτυρες σου, να βρισκόμαστε σε αυτή την αίθουσα και να διδαχθούμε τόσα πολλά από εσένα. Βοήθησέ μας να έχουμε συγκεντρωμένες τις διάνοιές μας και να αφομοιώσουμε όσα θα μάθουμε από τη Δημόσια Ομιλία και την Σκοπιά, για να τα εφαρμόσουμε στην καθημερινή μας ζωή. Αμήν».

Τότε στο βήμα ανέβηκε ο Μάρτυρας που ήταν επιφορτισμένος με τη δημόσια ομιλία, ένα είδος διάλεξης που αποτελεί το πρώτο μέρος της συνάθροισης. Το θέμα της ημέρας ήταν “Οικογενειακή ζωή που θερμαίνει την καρδιά”.

«Πιστεύω ότι όλοι εδώ μέσα θεωρούμε πως μία ιδιαίτερα ξεχωριστή στιγμή για τη ζωή κάθε ανθρώπου είναι η ημέρα του γάμου, όταν δύο νέοι και διαφορετικού φύλου άνθρωποι αποφασίζουν να ενώσουν τις ζωές τους υπό τη διευθέτηση του Ιεχωβά. Πράγματι, ο Ιεχωβά επινόησε το γάμο για να δώσει χαρά και ευτυχία στα πλάσματά του. Σήμερα όμως πολλοί εκφυλίζουν το γάμο, αφού τον βλέπουν σαν ανθρώπινο εγχείρημα και όχι σαν θεϊκή διευθέτηση. Αυτή η αντίληψη οδηγεί στα πολλά διαζύγια και τη δυστυχία που βλέπουμε σήμερα. Για να έχουμε την οικογενειακή ζωή που θερμαίνει την καρδιά, δεν έχουμε παρά να εφαρμόσουμε τις αρχές της Αγίας Γραφής στη ζωή μας, η οποία, παρότι γράφτηκε πριν από τόσα χρόνια, είναι σύγχρονη σαν να έχει γραφτεί χθες. Ας δούμε λοιπόν τι λέει η 1 Πέτρου, για την σχέση της γυναίκας και του άντρα», είπε και ξεκίνησε την ανάγνωση του εδαφίου.

Σε κάθε δημόσια διάλεξη των Μαρτύρων του Ιεχωβά, ο ομιλητής φροντίζει να ανατρέχει εδάφια από τις Γραφές που κατά τον ίδιο επιβεβαιώνουν τα λεγόμενά του. Εκείνη την ημέρα, έγιναν αναφορές σε αποσπάσματα που μιλούν για τη συμβίωση των δύο φύλων, συμβίωση «που επιφυλάσσει διαφορετικούς ρόλους για τον άνδρα και τη γυναίκα», σύμφωνα με τον ομιλητή. «Από το εδάφιο της 1 Πέτρου που μόλις διαβάσαμε μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα η φράση που περιγράφει τη γυναίκα ως “πιο αδύναμο σκεύος”. Αλήθεια, γιατί οι γυναίκες χαρακτηρίζονται πιο αδύναμες; Θα πρέπει να ξέρουμε ότι οι γυναίκες είναι τέλειες για τον σκοπό που φτιάχτηκαν και έχουν περισσότερη πρακτική σοφία από τον άντρα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του νοικοκυριού. Φαντάζεστε να κάναμε εμείς τις δουλειές του νοικοκυριού; Μεγάλη ταλαιπωρία θα περνούσαμε. Όταν ο Πέτρος παρουσιάζει τη γυναίκα ως πιο αδύναμη από τον άντρα, αναφέρεται στη διαφορετική πλάση των δύο φύλων, στο γεγονός ότι η γυναίκα δεν είναι τόσο δυνατή αφού ο Θεός τη δημιούργησε από τον άνδρα».

Εκείνη την στιγμή συνειδητοποίησα ότι μόνο άνδρες μου είχαν συστηθεί στη συνάθροιση και μόνο άνδρες ανέβηκαν στο βήμα. Στο μετέπειτα συγχρωτισμό μου με τους Μάρτυρες ήταν σαφές ότι η γυναίκα έχει εντός και εκτός της οργάνωσης κατώτερη θέση από τον άντρα, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο. Η ανάγνωση των γραφών αποτελεί προνόμιο των ανδρών, με τις γυναίκες να περιορίζονται σε συμμετοχή σε ερωταπαντήσεις. Το είπε και ο κύριος στο βήμα: «Οι άντρες απολαμβάνουν περισσότερα προνόμια και ευθύνες στην οικογενειακή ζωή». Οι αντιλήψεις αυτές υποστηρίζονται με ευθεία αναφορά στις γραφές, όπως η 1 προς Κορινθίους (11:3), στην οποία διαβάζει κανείς ότι «η κεφαλή της γυναίκας είναι ο άντρας», καθώς και η 1 Πέτρου (3:1), όπου αναφέρεται ότι οι γυναίκες πρέπει να υποτάσσονται στους συζύγους τους.

Ποιος μπορεί να φέρει αντιρρήσεις σε κάτι που τόσο ξεκάθαρα λέει η θεόπνευστη Αγία Γραφή;

Αφού ξεκαθάρισε την ιεραρχία μεταξύ άνδρα και γυναίκας, ο ομιλητής αναφέρεται στον έρωτα και το φλερτ και κάνει σαφές ότι προκειμένου το ζευγάρι να μακροημερεύσει πρέπει να μείνει μακριά και από τα δύο. Στην ιστοσελίδα των Μαρτύρων, νέες γυναίκες εξηγούν τι είναι η σεξουαλική παρενόχληση, συμπληρώνοντας ότι μπορεί να την προσκαλέσεις και η ίδια αν ντύνεσαι με συγκεκριμένο τρόπο...

Σε άλλο βίντεο ο έρωτας ποινικοποιείται ως πρόσκαιρος, σε αντίθεση με την αγάπη που βασίζεται στην γνώση του άλλου (και του πώς χειρίζεται τα χρήματά του και πόσο πίνει). Την πρώτη μου κιόλας ημέρα έμαθα ότι η αγάπη θεωρείται αποτέλεσμα σύνδεσης δύο ετερόφυλων ανθρώπων υπό την εποπτεία του Ιεχωβά.

Η άρνηση της σεξουαλικότητας και τα μέτρα κατά “ατυχημάτων ενός πιθανού έρωτα” είναι συνήθεις νουθεσίες σε πολλές από τις συναθροίσεις των Μαρτύρων. Οι νεαρές γυναίκες παρέμεναν πάντα κοντά σε κάποια μεγαλύτερη παντρεμένη γυναίκα, η οποία φρόντιζε να μην έρθουν σε επικοινωνία με ελεύθερους άνδρες, ειδικά όσους δεν ήταν βαπτισμένοι. Ο “καθοδηγητής” Μάρτυρας που αναλαμβάνει τον προσηλυτισμό κάποιου υποψήφιου πιστού είναι πάντα του ίδιου φύλου, στην περίπτωσή μου ο Στέλιος. Οι επαφές μεταξύ ανδρών και γυναικών περιορίζονται το πολύ σε έναν χαιρετισμό.

 

Μετά την ομιλία ακολουθεί η μελέτη της Σκοπιάς. Στο βήμα ανεβαίνει άλλος άνδρας, που διαβάζει εδάφια και κάνει ερωτήσεις στους πιστούς. Εκείνοι σηκώνουν το χέρι και απαντούν, διαβάζοντας αυτολεξεί το εδάφιο, κάτι που επαινείται ως υπακοή στο λόγο του Θεού. Ακολουθεί ψαλμός, προσευχή και μετά από δύο αργές ώρες η συνάθροιση φτάνει στο τέλος της. «Μπορεί μερικά πράγματα να σου φαίνονται περίεργα, όμως με τον καιρό θα τα καταλάβεις. Όλα είναι βασισμένα στο τι λέει η Αγία Γραφή», μου λέει ο Στέλιος πριν αποχαιρετιστούμε.

Φεύγοντας από την εκκλησία, βλέπω πολλούς έγχρωμους με κοστούμια που έρχονται να παρακολουθήσουν την επόμενη συνάθροιση. «Έχουμε συνεχώς συναθροίσεις και σε διαφορετικές γλώσσες, μέχρι και στη νοηματική. Θέλουμε το μήνυμα του Ιεχωβά να φτάσει παντού, ώστε όλοι να μπορούν να αποφασίσουν αν θέλουν να τον ακολουθήσουν», εξηγεί ο Στέλιος.

Το απόγευμα της επόμενης Τρίτης με περιμένει η λεγόμενη μεσοβδόμαδη συνάθροιση όπου πέρα από τις διαλέξεις και τη μελέτη των Γραφών, παρουσιάζονται ολιγόλεπτα σκετσάκια που σκοπό έχουν να εξοικειώνουν τους Μάρτυρες με τακτικές που θα τους βοηθήσουν να γίνουν πιο αποτελεσματικοί στη “διακονία αγρού”, που δεν είναι τίποτα άλλο από την γνωστή επίσκεψη από πόρτα σε πόρτα. Άνδρες και γυναίκες ανεβάζουν θεατρικά με διάφορες καταστάσεις που θα μπορούσαν να προκύψουν στην προσπάθεια προσηλυτισμού, όπως πώς πρέπει να απαντούν οι Μάρτυρες σε έναν εκνευρισμένο οικοδεσπότη που τους βρίζει, πώς θα προσκαλέσουν κάποιον σε μια συνάθροιση ή πώς θα βελτιώσουν την προσωπική τους κατάρτιση ώστε να απαντούν σε οποιαδήποτε ερώτηση.

Στο πλαίσιο της αυτοβελτίωσης των Μαρτύρων διαβάζονται εδάφια από το βιβλίο της Εκπαίδευσης της Σχολής Θεοκρατικής Διακονίας. Πρόκειται για πρακτικές συμβουλές που τους βοηθούν να βελτιώσουν την ανάγνωση και τη μελέτη τους ή να μάθουν να χρησιμοποιούν βίντεο όταν κάνουν διακονία αγρού. Με λίγα λόγια, η μεσοβδόμαδη συνάθροιση δεν περιορίζεται σε πνευματικά ζητήματα, αλλά κάνει τους Μάρτυρες καλύτερους στην στρατολόγηση πιστών. Η συνάθροιση κλείνει με ψαλμό και προσευχή.

Μετά το τέλος της συνάθροισης, με πλησίασε ο Στέλιος: «Δεν ξέρω αν το είδες στην ιστοσελίδα μας, αλλά κάνουμε δωρεάν τα μαθήματα Αγίας Γραφής. Θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε μαζί, αν ήθελες». Τα μαθήματα Αγίας Γραφής επρόκειτο να γίνουν η πιο επιθετική μορφή προσηλυτισμού, καθώς βασίζονται σε μία προσωπική αλλά ανισομερή σχέση δάσκαλου-μαθητή που αναπτύσσεται στους τέσσερις τοίχους ενός κλειστού δωματίου. Στην ιστοσελίδα υπάρχει φόρμα όπου συμπληρώνεις τα στοιχεία σου και δηλώνεις το ενδιαφέρον σου για μαθήματα Αγίας Γραφής. Λϊγα λεπτά αργότερα χτυπά το τηλέφωνό σου, όπως διαπίστωσαν φίλοι εθελοντές-ρεπόρτερ.

Το σπίτι του Στέλιου βρισκόταν μερικά στενά πιο κάτω από τον χώρο των συναθροίσεων. Έφτασα με ένα τέταρτο καθυστέρηση και με υποδέχτηκε ψυχρός παρότι τον είχα ειδοποιήσει ότι θα αργήσω. «Στους Μάρτυρες του Ιεχωβά αρέσει η συνέπεια και η ακρίβεια, αυτό μας διδάσκει η Αγία Γραφή». Η αργοπορία μου μάλλον αποδόθηκε στην αδυναμία της χριστιανικής μου συνείδησης και έτυχε συγχώρεσης.

Πάνω στο τραπέζι βρίσκονταν δύο τάμπλετ και δύο ποτήρια νερό. Άνοιξα την εφαρμογή, πήγα στην κατηγορία των εκδόσεων και κατέβασα το βιβλίο «Τι διδάσκει πράγματι η Αγία Γραφή; «Θα ήθελα πριν αρχίσουμε να κάνουμε μία σύντομη προσευχή. Μόλις την τελειώσω, μπορείς να πεις “Αμήν”», είπε ο Στέλιος. Άρχισε ευχαριστώντας τον Ιεχωβά για τη δυνατότητα που μας έδωσε να κάνουμε το μάθημα, ζητώντας του να με φωτίσει και να με βοηθήσει να βρω το δρόμο προς εκείνον. Κάθε φορά η προσευχή είχε διαφορετικό περιεχόμενο. «Η προσευχή σου προς τον Ιεχωβά δεν χρειάζεται να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο μοτίβο. Μπορείς να του λες αυτό που θες με τα λόγια που προτιμάς και εκείνος θα σε ακούσει. Αν ντρέπεσαι, μπορείς να το κάνεις μόνος σου στο σπίτι».

Στα μαθήματα της Αγίας Γραφής, ο wannabe Μάρτυρας μαθαίνει βασικές έννοιες γύρω από το modus vivendi της εκκλησίας και κάποιες take it or leave it αρχές της πίστης που δεν σηκώνουν αμφισβήτηση. «Άνοιξε το βιβλίο στην εισαγωγή. Εκεί θα βρεις μία εικόνα που θα ήθελα να σχολιάσουμε. Τι σου κάνει εντύπωση σε αυτό που βλέπεις;» ρώτησε ο Στέλιος.

 

Κοίταξα την εικόνα. Ένας παππούς με πι, ο Τζορτζ Μπους που πάει για γκολφ, ένας τυφλός, ο ξάδελφος του Fresh Prince of Bel-Air. Είχα κάνει όμως λάθος. Αποδείχτηκε ότι επρόκειτο για τη ζωή πριν (αχνές εικόνες) και μετά τη βασιλεία του Ιεχωβά, η οποία επίκειται οσονούπω.

Το πρώτο μάθημά μου ήταν αφιερωμένο στην απόρριψη της ιδέας ενός επουράνιου παραδείσου και στην πεποίθηση ότι η σχέση του Ιεχωβά με τον άνθρωπο θα αποκατασταθεί στη Γη. Με λίγα λόγια, ο παράδεισος δεν έχει σύννεφα κ.λπ., αλλά λαγκάδια και βουνά και όλα τα επίγεια (προφανώς και κλαμπ). «Αν διαβάσουμε τον Ψαλμό 72:16, θα δούμε ότι μιλάει για “πληθώρα σιτηρών στη Γη”. Αναφέρει η Αγία Γραφή τίποτα για ουρανό και παράδεισο;» ρώτησε ο Στέλιος και χωρίς να περιμένει απάντηση συνέχισε να σκρολάρει ικανοποιημένος το βιβλίο στο επόμενο κεφάλαιο.

Το ένα μάθημα διαδεχόταν το άλλο. Σε ένα από αυτά, ο Στέλιος είπε ότι είχε έρθει «η ώρα να μιλήσουμε για το σημαντικότερο ίσως θέμα που αφορά τον Θεό: το όνομά του». Έμαθα ότι το όνομα του Θεού είναι Ιεχωβά και αναφέρεται πάνω από 7.000 φορές στις εβραϊκές Γραφές, ωστόσο οι μεταφραστές για διάφορους λόγους το αντικαθιστούν με τίτλους, όπως π.χ. Κύριος, κάνοντας τον Θεό να φαίνεται απόμακρος και απρόσωπος.

Το πρώτο λαγκάρισμα ήρθε όταν ρώτησα τον Στέλιο πώς μπορώ να ξέρω ότι η δική τους μετάφραση ήταν η σωστή και όχι των άλλων. «Έτσι το λέει μέσα η Αγία Γραφή, όπως το λέμε εμείς», απάντησε κοφτά.

 

Εκτός από το όνομα του Θεού και τον επίγειο παράδεισο, έμαθα ότι κανένα ανθρώπινο πολίτευμα ή κυβέρνηση δεν μπορεί να κυβερνήσει τον άνθρωπο, η δημοκρατία δεν οδηγεί πουθενά και είναι ανώφελο να ψηφίζεις, η στράτευση είναι ασύμβατη με τις Γραφές, οι πραγματικοί Χριστιανοί δεν κάνουν τον σταυρό τους και δεν γιορτάζουν τα γενέθλιά τους, το Πάσχα και οι άλλες γιορτές έχουν ειδωλολατρική προέλευση και η άδικη τάξη πραγμάτων βρίσκεται στις «έσχατες ημέρες της» καθώς σύντομα ο Θεός θα αναλάβει δράση για να τιμωρήσει τους άδικους ανθρώπους και να δώσει αιώνια ζωή στους δίκαιους σε μια παραδεισένια Γη. Κάποια στιγμή η συζήτηση πήγε στην άρνηση των Μαρτύρων να κάνουν μετάγγιση αίματος. «Άνοιξε την Αγία Γραφή στις Πράξεις 15: 28, 29 και διάβασε τι λέει», μου είπε. Πήγα στο χωρίο και διάβασα δυνατά: «Διότι το άγιο πνεύμα και εμείς θεωρήσαμε καλό να μη σας προσθέσουμε παραπάνω βάρος, εκτός από αυτά τα αναγκαία. Να απέχετε από πράγματα θυσιασμένα σε είδωλα και από αίμα και από πνιχτά και από πορνεία. Αν φυλάγεστε προσεκτικά από αυτά, θα ευημερείτε. Υγιαίνετε!».

«Δεν τρώτε κρέας;», ρώτησα τον Στέλιο. «Βεβαίως και τρώμε», απάντησε. «Εδώ λέει ότι δεν πρέπει να τρώτε ζώα που έχουν περάσει από σφαγή» είπα με τη σειρά μου. «Πού;» ρώτησε παίρνοντας το τάμπλετ στα χέρια του. Του έδειξα τη λέξη «πνιχτά». Κοίταξε το σημείο για μερικά δευτερόλεπτα. «Πρέπει να το ψάξω. Θα το τσεκάρω και θα σου πω» απάντησε λίγο σκεπτικός. Από τότε τον ρώτησα πολλές φορές αν είχε βρει την απάντηση. Ποτέ δεν έμαθε, είτε λόγω έλλειψης χρόνου, είτε γιατί είχε ξεχάσει να το ψάξει.

Οι συναντήσεις μελέτης της Αγίας Γραφής διαρκούσαν περίπου μία ώρα. Ο Στέλιος και εγώ διαβάζαμε εναλλάξ τα εδάφια και μετά εκείνος μου έκανε ερωτήσεις που βρίσκονταν στο βιβλίο. Προσπαθούσα να απαντάω χωρίς αναφορές στο κείμενο, να τα λέω με δικά μου λόγια, πιστεύοντας ότι το αντίθετο θα φαινόταν σαν να απλή αναπαραγωγή όσων είχαμε μόλις διαβάσει. Πάντα ευγενικά, ο Στέλιος με διόρθωνε θεωρώντας αδυναμία να μην αναπαράγω αυτολεξεί τα χωρία του βιβλίου και πρόσθετε ό,τι είχα παραλείψει, χρησιμοποιώντας τις ίδιες λέξεις και φράσεις. Εκτός από τις ερωταπαντήσεις, με έβαζε να βλέπω βίντεο προπαρασκευαστικά του μαθήματος, τα οποία έπρεπε να σχολιάζω και να υπογραμμίζω φράσεις-κλειδιά με 4 διαφορετικά stabilo που προσέφερε η εφαρμογή (φανταστικό).

Οι συναθροίσεις και τα μαθήματα έχουν έναν μοναδικό σκοπό: τη βάφτιση. Οι βαφτίσεις γίνονται στις τρεις πολυήμερες συνελεύσεις που πραγματοποιούνται ετησίως, προφανώς επειδή «η Αγία Γραφή ορίζει ότι οι πιστοί πρέπει να συγκεντρωνόμαστε σε συνελεύσεις τρεις φορές το χρόνο», όπως είπε και ο Στέλιος δίνοντάς μου την πρόσκληση για την καλοκαιρινή συνέλευση στις 15-17 Ιουλίου στη Μαλακάσα, σε ιδιόκτητο χώρο των Μαρτύρων. Στην ιστοσελίδα βρήκα το πρόγραμμα των εκδηλώσεων και τρέιλερ από δύο ταινίες που θα παιζόντουσαν στη συνέλευση.

Η πρώτη ταινία μιλούσε για έναν επιτυχημένο εργαζόμενο της μεσαίας τάξης ονόματι Ίθαν που έχασε τη δουλειά του, πνίγηκε στα χρέη, τσακώθηκε με φίλους του και έπαθε καρκίνο. Το ζοφερό σενάριο έκανε την ελληνική μνημονιακή πραγματικότητα να δείχνει παραδεισένια.

Το δεύτερο θρίλερ ήταν η δραματοποιημένη ζωή του Βασιλιά της Ιουδαίας Εζεκία, που ακολούθησε πιστά τον Ιεχωβά και δεν έχασε.

Στις 6:30 ένα κυριακάτικο πρωινό βρέθηκα στο σπίτι του Στέλιου. Έπρεπε να ξεκινήσουμε νωρίς, αφού είχε χρέωση ως ταξιθέτης στο χώρο και όφειλε να βρίσκεται εκεί πριν την έναρξη των εκδηλώσεων. Στη Μαλακάσα, Μάρτυρες με φωσφορίζοντα γιλέκα τροχαίας έδιναν οδηγίες πού έπρεπε να παρκάρουμε ώστε να μην δημιουργηθεί τράφικο. «Είμαστε πολύ καλά οργανωμένοι» είπε ο Στέλιος. «Δεν γίνεται αλλιώς, αφού στις τρεις ημέρες θα έρθουν περισσότεροι από 12.000 Μάρτυρες και φίλοι», πρόσθεσε περήφανος.

Ο χώρος όπου πραγματοποιήθηκε η συνέλευση –ακριβώς δίπλα από το TerraVibe– είναι ένα συγκρότημα κτιρίων μέσα στο πράσινο. Ο Στέλιος είπε ότι αν έχει RockWave, μεταλάδες μπουκάρουν στις συνελεύσεις προκειμένου να παρακολουθήσουν τη συναυλία τσαμπέ.

«Ό,τι βλέπεις, από τα μονοπατάκια ανάμεσα στα δέντρα και τα παγκάκια έως τα κτίρια και την περίφραξη, έχει γίνει με εθελοντική δουλειά των Μαρτύρων», εξήγησε ο Στέλιος. «Ακόμη, όλες οι προετοιμασίες για την τριήμερη συνέλευση καθώς και οι χρεώσεις μας σε διάφορες υπηρεσίες είναι εθελοντική προσφορά μελών της εκκλησίας μας». Ποτέ πριν δεν είχα αντικρίσει κάτι ανάλογο σε θρησκευτικές εκδηλώσεις. Οι Μάρτυρες είχαν προετοιμάσει τρεις εξέδρες με γιγαντοοθόνες, ώστε τα συμπόσια και οι διαλέξεις να γίνονται και στις γλώσσες εθνικοτήτων με έντονη παρουσία ανάμεσα στους Μάρτυρες (κυρίως Ρουμάνοι και Πολωνοί). Ειδικός κλειστός χώρος ήταν προετοιμασμένος να φιλοξενήσει τους μεγαλύτερης ηλικίας πιστούς που ήθελαν να αποφύγουν τον ήλιο και την καλοκαιρινή ζέστη.

Η Βικτώρια, που είναι η και η μόνη γυναίκα που μου απηύθυνε το λόγο όλους αυτούς τους μήνες καθώς είναι παντρεμένη με τον ινστρούκτορά μου, πρότεινε να με ξεναγήσει. Επισκεφθήκαμε το φαρμακείο («πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα») και στη συνέχεια μπήκαμε σε μία τεράστια κλειστή αίθουσα με γιγαντοοθόνη που θύμιζε κινηματογράφο. Στους τοίχους ήταν κρεμασμένες φωτογραφίες από προηγούμενες συνελεύσεις Μαρτύρων και εθελοντικές εργασίες τους, όπως η ανέγερση κάποιου κτιρίου. Ακριβώς δίπλα βρισκόταν μία πισίνα «όπου στο πλαίσιο των συνελεύσεων βαφτίζουμε τους νέους Μάρτυρες», εξήγησε η Βικτώρια προσπαθώντας να ανοίξει την πόρτα, η οποία ωστόσο ήταν κλειδωμένη. «Κρίμα, θα τη δούμε την επόμενη φορά» είπε, «ίσως να είναι τότε η δική σου σειρά να βαφτιστείς».

Συνεχίσαμε τη βόλτα στα μονοπάτια μέσα στα πεύκα. Ο κόσμος είχε αρχίσει να πυκνώνει. Όλοι οι Μάρτυρες ήταν “στην τρίχα”, ακόμη και τα μωρά φορούσαν τα καλά τους, ενώ όλοι είχαν φροντίσει να φέρουν κολατσιό από το σπίτι, αφού οι εκδηλώσεις επρόκειτο να ξεπεράσουν τις 7 ώρες. «Σε αυτό τον ξενώνα έμενα με το Στέλιο», είπε η Βικτώρια δείχνοντας το γωνιακό δωμάτιο ενός κτιρίου. «Για μήνες ολόκληρους μείναμε εδώ και μελετούσαμε εντατικά την Αγία Γραφή και άλλα κείμενα. Ήταν απλά και υπέροχα. Μέσα στη φύση και κοντά στο Θεό, μακριά από την πόλη και την πίεση».

Ένα ρολόι αντίστροφης μέτρησης εμφανίστηκε στις οθόνες, ενημερώνοντας πως η διάλεξη θα ξεκινούσε σε ένα λεπτό. Όλοι κάθισαν γρήγορα στις θέσεις τους. Στις 9:20 δεν ακουγόταν τίποτα άλλο από τον αέρα και το θρόισμα των φύλλων. Ένας Μάρτυρας του Ιεχωβά βρισκόταν ήδη στο βήμα.

Θέμα της συνέλευσης ήταν η οσιότητα και πώς πετυχαίνεται. Ανάμεσα σε αυτά που έπρεπε να αποφεύγει κανείς ώστε να μην διαβρώνεται η πίστη του είναι η υπερηφάνεια, η ακατάλληλη ψυχαγωγία (τέλος το πορνό και το ροκ εν ρολ) και οι «κακές συναναστροφές». Πράγματι, στο διάστημα που έζησα τους Μάρτυρες, έγινα μάρτυρας του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβάνονται τους εαυτούς τους και τους άλλους. Μεταξύ των Μαρτύρων υπάρχει μεγάλη αλληλεγγύη, καθώς μοιράζονται έναν κόσμο με ίδιο modus operandi. Από εκεί και πέρα, οι “άλλοι” χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τους υποψήφιους Μάρτυρες του Ιεχωβά και τους κοσμικούς, που πρέπει να μείνουν σε μία διακριτή απόσταση για να μην καταστρέψουν τις συνειδήσεις των πιστών. Οι σχέσεις των Μαρτύρων με τους κοσμικούς είναι ευγενικές, όχι όμως πολύ κοντινές και όχι πραγματικά φιλικές. Οι Μάρτυρες κάνουν ως επί το πλείστον παρέα μεταξύ τους και παντρεύονται μεταξύ τους, καθώς δεν θέλουν κανενός είδους “θρησκευτική επιμειξία” να μπλέξει τα πράγματα μέσα στο ποίμνιο τους και να δοκιμάσει την πίστη των Μαρτύρων.

Μετά από διαλέξεις, βίντεο, ψαλμούς και προσευχές, ακολούθησε η πολυαναμενόμενη προβολή της ταινίας «Ιεχωβά, σε Εσένα Εμπιστεύομαι», οπότε κατάλαβα ότι, εκτός των άλλων, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά χαρακτηρίζονται από μοναδική θρησκευτική και μεσσιανιστική χαρντκορίλα. H υπόθεση της ταινίας προερχόταν από τις βιβλικές γραφές και αναφερόταν στην αφοσίωση του βασιλιά της Ιουδαίας Εζεκία στον Ιεχωβά. Εν ολίγοις, όταν ο βασιλιάς της Ασσυρίας Σενναχειρείμ πολιόρκησε την Ιουδαία, ένας άγγελος του Ιεχωβά σκότωσε σε ένα βράδυ 185.000 στρατιώτες του Σενναχειρείμ, γεγονός σωτήριο για τον Εζεκία που ανταμείφθηκε με αυτόν τον τρόπο για την πίστη του στον αληθινό θεό.

Η σφαγή χιλιάδων ανθρώπων με εντολή του Ιεχωβά προκάλεσε τη συγκίνηση των Μαρτύρων, που άρχισαν να κλαίνε ομαδικώς για το κατόρθωμα του Ιεχωβά. Μετά την ολοκλήρωσή του βίντεο, όλοι συζητούσαν εκστασιασμένοι το πώς ο Θεός έσωσε τον πιστό βασιλιά από την στρατιωτική υπερδύναμη της εποχής. Όταν στο δρόμο της επιστροφής ρώτησα έναν Μάρτυρα «πώς γίνεται ένας θεός που βασίζεται στην αγάπη να σκοτώνει τόσο κόσμο», η απάντηση ήταν απλή και περιεκτική: «Αφού πήγαινε κόντρα στον Ιεχωβά».

Παρακολούθησα τους Μάρτυρες του Ιεχωβά για τέσσερις μήνες. Πρόκειται για μία παγκόσμια και οιονεί “επαγγελματική” θρησκευτική ομάδα με οργάνωση πολυεθνικής εταιρείας. Η ιστοσελίδα των Μαρτύρων είναι διαθέσιμη σε 858 γλώσσες, από τις οποίες δεκάδες είναι νοηματικές. Το βίντεο που θα παρακολουθήσει ο Μάρτυρας του Ιεχωβά σε συνοικία της Κυψέλης είναι το ίδιο με αυτό που θα δει ο Μάρτυρας στο Μπρούκλιν ή στο Τόκιο. Οι 8.220.105 Μάρτυρες του Ιεχωβά που μένουν σε 240 χώρες (οι 46.822 στην Ελλάδα) λαμβάνουν την ίδια ακριβώς καθοδήγηση. Άλλοι 9.708.968 άνθρωποι παρακολουθούν δωρεάν μαθήματα της Αγίας Γραφής με το ίδιο περιεχόμενο και την ίδια μεθοδολογία.

Τα έντυπα και η ιστοσελίδα των Μαρτύρων προσφέρουν φωτογραφίες, βίντεο και στήσιμο που θα ζήλευαν πολλά δημοσιογραφικά έντυπα. Κανείς μπορεί ακόμη να παρακολουθήσει το live streaming των τηλεοπτικών-διαδυκτιακών καναλιών των Μαρτύρων του Ιεχωβά που παρουσιάζουν 24ωρο πρόγραμμα και περιλαμβάνουν από συναυλίες έως κινούμενα σχέδια. Κανείς μπορεί ακόμη να παρακολουθήσει on demand εκατοντάδες βίντεο, ντοκιμαντέρ και ταινίες, καθώς και να ακούσει τραγούδιαΜουσική για τη Χριστιανική Λατρεία, JW, μουσικά δράματα ή βιβλικές αφηγήσεις.

Η τεχνολογία και η εκπληκτική οργάνωση των Μαρτύρων του Ιεχωβά δεν τους κάνει κάτι άλλο από αυτό που στην πραγματικότητα είναι: μία σκληρή θρησκευτική οργάνωση που θεωρεί πως κατέχει το προνόμιο της αλήθειας και μία θέση “περιούσιου λαού” στα σχέδια του Θεού. Στο σύστημα των Μαρτύρων του Ιεχωβά όλα ερμηνεύονται μέσα από το κριτήριο Μάρτυρας-μη Μάρτυρας. Αν είσαι δικός τους, δεν θα σε αφήσουν στον δρόμο. Αν εγκαταλείψεις την πίστη τους ή στρέψεις την πλάτη σου στον Ιεχωβά, είσαι νεκρός, ακόμη κι αν είσαι συγγενής ή μέλος της οικογένειας τους. Όταν κάποιο πρόσωπο αποβάλλεται από την κοινότητα –για μία σειρά από “αδικήματα”, όπως η πορνεία, η μοιχεία, η ομοφυλοφιλία, το ψέμα, η μέθη, η εξύβριση, η μετάγγιση αίματος, ο πνευματισμός, ο φόνος, η ειδωλολατρία, η αποστασία ή η πρόκληση διαιρέσεων μέσα στην εκκλησία– τα υπόλοιπα μέλη καλούνται να τον αποκόψουν από οποιαδήποτε πτυχή της ζωής τους, να μην του μιλάνε κυριολεκτικά, «αφού η αφοσίωση στο Θεό προηγείται από την αφοσίωση σε έναν συγγενή ή φίλο». Κάπως σαν τους Σαϊεντολόγους.

Σε κάποιο από τα μαθήματά μας, ο Στέλιος μου είπε: «Ολόκληρη ή εν μέρει, η Αγία Γραφή έχει εκδοθεί σε περισσότερες από 2.300 γλώσσες και είναι διαθέσιμη στο 90% και πλέον του πληθυσμού της Γης. Όλοι σχεδόν έχουν πρόσβαση σε αυτή. Εμείς προσπαθούμε να τους μάθουμε την αλήθεια. Μετά είναι δική τους απόφαση αν θα μας ακολουθήσουν ή θα μας βλαστημήσουν. Εμείς κάνουμε αυτό που πρέπει και η ευθύνη βαρύνει εκείνους». Πράγματι, οι Μάρτυρες δεν παρακαλάνε κανέναν. Θα σου κάνουν ένα τηλέφωνο, άντε να σου στείλουν κανένα μήνυμα στο Viber για να σε ρωτήσουν τι κάνεις και γιατί εξαφανίστηκες. Αν δεν δώσεις σημεία ζωής, πρόβλημά σου, κανείς δεν θα ασχοληθεί μαζί σου, ειδικά αν συνηθίζεις να κάνεις πολλές άβολες ερωτήσεις. Ούτε καν στο σταθμό του μετρό δεν θα σε χαιρετήσουν αν πέσεις πάνω τους την ώρα που μοιράζουν την Σκοπιά και το Ξύπνα.

Εκτός όμως από σκληρή και ιδιαίτερα υπερήφανη (παρόλο που είναι ένα από τα θανάσιμα αμαρτήματα), η οργάνωση των Μαρτύρων είναι αντιδραστική, αντικοινωνική και αντιφιλελεύθερη. Πρόσφατα, σε ομοφοβικό βίντεο που ανέβηκε στην ιστοσελίδα jw.org, η μητέρα ενός μικρού κοριτσιού κατηχεί την κόρη της λέγοντάς της ότι οι άνθρωποι μπορούν να είναι ευτυχισμένοι μόνο σε έναν ετερόφυλο γάμο. Η ομοφυλοφιλία συγκρίνεται με παράνομες πράξεις που είναι ασύμβατες με την Αγία Γραφή και ως εκ τούτου κατακριτέες και επικίνδυνες. Το βίντεο κλείνει με την παραίνεση της μητέρας προς την κόρη της να κατηχήσει μία συμμαθήτριά της, την οποία μεγαλώνουν δύο παντρεμένες μεταξύ τους γυναίκες.

Η 18χρονη Αμερικανίδα Μπρι κατήγγειλε  ότι η ηγεσία των Μαρτύρων του Ιεχωβά την κατηγόρησε στα 12 της ότι οδήγησε έναν συνομήλικό της Μάρτυρα στον αυνανισμό επειδή του έστειλε μία φωτογραφία της από τις διακοπές της, στην οποία εμφανιζόταν να φοράει μπικίνι, έναν ρουχισμό άσεμνο και ως εκ τούτου απαράδεκτο για τους Μάρτυρες. Για να μην επαναληφθούν τέτοιες αντιχριστιανικές αποστολές φωτογραφιών, οι Μάρτυρες έβγαλαν το παρακάτω βίντεο με νεαρούς και έφηβους πιστούς να δείχνουν πώς πρέπει να συνομιλείς με μηνύματα στο κινητό με πρόσωπα του άλλου φύλλου. Δηλαδή, για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά sexting is no good texting.

Ο συντηρητισμός των Μαρτύρων του Ιεχωβά συνδυάζεται με απαίτηση πλήρους αποδοχής των αντιλήψεών τους χωρίς πολλές ερωτήσεις. Αυτό επιτυγχάνεται κάθε φορά με την απάντηση-πασπαρτού σε κάθε ερώτηση που προκαλεί αμηχανία ή έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τη σύγχρονη κοινωνία: «Αυτό λέει η Αγία Γραφή». Συχνά, όταν έθετα κάποιου είδους αμφιβολία σχετικά με τη διδασκαλία των Μαρτύρων, ο Στέλιος μου απαντούσε: «Μην διαβάζεις τα διάφορα που γράφονται σε ιστοσελίδες. Αυτές οι κριτικές είναι δουλειά του Σατανά που θέλει να σε απομακρύνει από τον Ιεχωβά».

Όμως στα κοινωνικά δίκτυα δεν γράφει ο Σατανάς. Στο reddit υπάρχει ομάδα Μαρτύρων του Ιεχωβά, όπου πρώην και νυν πιστοί μοιράζονται καθημερινά τις εμπειρίες τους. Πολλοί περιγράφουν πόσο καταπιεστική γίνεται η οργάνωση καθώς ορίζει από το τι είδους μουσική επιτρέπεται να ακούν έως το πότε θα παντρευτούν δύο Μάρτυρες μεταξύ τους. Κατηγορούν την θρησκευτική ηγεσία τους ότι αποτρέπει τους νέους από το να ακολουθούν τριτοβάθμια εκπαίδευση, αφενός λόγω των κινδύνων που έχει για την ανάπτυξη της κριτικής τους σκέψης, αφετέρου επειδή κατ’ αυτούς η επίγεια ζωή είναι προσωρινή και άρα ασήμαντη. Πρόσφατα, διαχειριστής ενός πολωνικού φόρουμ πρώην Μαρτύρων κατήγγειλε στο reddit ότι η κεντρική οργάνωση των Μαρτύρων του Ιεχωβά παρενόχλησε χρήστη του φόρουμ, προσπαθώντας να του αποσπάσει προσωπικά στοιχεία και εξαπολύοντας εναντίον του απειλές σε περίπτωση που συνέχιζε να δημοσιεύει στοιχεία και κείμενα κατά της οργάνωσης.

Η οργάνωση των Μαρτύρων του Ιεχωβά δεν αντιμετωπίζει μόνο την κριτική όσων εγκατέλειψαν τις “Αίθουσες της Βασιλείας”. Αντιμετωπίζει ακόμη σειρά κατηγοριών για αδιαφάνεια και προσπάθεια αποσιώπησης σκανδάλων που έχουν λάβει χώρα στους κόλπους της. Οι κατηγορίες αφορούν καταρχάς την προτροπή της οργάνωσης προς τους γονείς να ασκούν σωματική βία στα παιδιά για να τα νουθετούν, πρακτική που “βασίζεται” σε σχετικά εδάφια της Αγίας Γραφής. Σοβαρότερη ωστόσο περίπτωση ήταν η κατηγορία για συγκάλυψη και αποσιώπηση εκατοντάδων περιπτώσεων παιδοφιλίας.

Σύμφωνα με έρευνα των αυστραλιανών αρχών από το 1950 έως το 2015 περισσότεροι από 1.000 ανήλικοι Μάρτυρες του Ιεχωβά είχαν πέσει θύμα παιδεραστίας από μέλη της κοινότητάς τους. Από αυτές τις εγκληματικές πράξεις, ούτε μία δεν αναφέρθηκε από τους Μάρτυρες στην αστυνομία. Η τακτική που ακολούθησαν γήταν η ακριβώς αντίθετη, αυτή του κουκουλώματος: το θύμα καλούνταν να συζητήσει το συμβάν ενώπιον Μαρτύρων, στους οποίους συμπεριλαμβανόταν και ο δράστης. Ο δράστης, ακόμα κι αν παραδεχόταν την πράξη του, δεν καταγγελλόταν στις αρχές, ενώ από το θύμα ζητούνταν να μην αναφέρει το περιστατικό στην αστυνομία ως «ένδειξη σεβασμού προς τον αδερφό και την οικογένειά του». «Τώρα πια συνειδητοποιώ ότι μου ζητούσαν να σεβαστώ τον άνθρωπο που είχε κάνει μία τέτοια πράξη σε εμένα, αλλά κανείς δεν σεβόταν ή δεν υποστήριζε εμένα», είπε Μάρτυρας που έπεσε θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης στις αυστραλιανές αρχές. Aυτή η πολιτική φαίνεται ότι άλλαξε τον Αύγουστο του 2016 καθώς επιστολή προς όλα τα Συμβούλια Γηραιοτέρων συμπεριλάμβανε την οδηγία ότι το θύμα και οι γονείς της έχουν το απόλυτο δικαίωμα να αναφέρουν ένα υποτιθέμενο περιστατικό παιδοφιλίας στις αρχές.

To 2012 δικαστήριο του Όκλαντ της Καλιφόρνια υποχρέωσε την Watchtower Bible and Tract Society of New York, το νομικό όργανο των Μαρτύρων των ΗΠΑ, να καταβάλλει 20 εκατομμύρια δολάρια σε μια γυναίκα καθώς θεώρησε ότι ήταν εν μέρει υπεύθυνο για το βιασμό της από Μάρτυρα του Ιεχωβά.

Μάλιστα, η οργάνωση ζητάει από τα θύματα να αποδείξουν την ενοχή του δράστη μέσω του λεγόμενου «κανόνα των δύο μαρτύρων»: εκτός από το θύμα, ένα ακόμη πρόσωπο πρέπει να υποστηρίξει ότι πράγματι διαπράχθηκε σεξουαλική κακοποίηση, πράγμα φυσικά αδύνατο. Όσοι μάλιστα κατηγορούν κάποιον “αδερφό” για σεξουαλική κακοποίηση χωρίς να το αποδείξουν με βάση τους κανόνες της κοινότητας, απειλούνται με τιμωρία, ακόμη και αποβολή από την οργάνωση. Η προσπάθεια των Μαρτύρων να συσκεπάσουν τα κρούσματα παιδοφιλίας τράβηξε την προσοχή ακόμη και των Anonymous. «Όλος ο κόσμος ξέρει ότι έχετε πρόβλημα με τη σεξουαλική κακοποίηση, οι μόνοι που προσπαθείτε να αποφύγετε την αλήθεια είστε εσείς», λένε σε βίντεό τους από τον Ιούνιο 2015.

Στο στόχαστρο έχουν μπει και τα οικονομικά της οργάνωσης. Την τελευταία πενταετία, η κεντρική ηγεσία των Μαρτύρων του Ιεχωβά επικαλείται οικονομικές δυσκολίες ζητώντας ενίσχυση από τους πιστούς, κατά παράβαση των όσων υποστηρίζει σχετικά με την χρηματοδότηση του έργου των Μαρτύρων. «Τα έξοδά μας πρόκειται να ξεπεράσουν κατά πολύ τα έσοδά μας το νέο φορολογικό έτος», είπε το 2015 από το κανάλι των Μαρτύρων ο Στίβεν Λετ, ένας εκ των ηγετών της εκκλησίας.

Πρόσφατα, σε όλα αυτά προστέθηκε το 2014 η υποχρεωτική μηνιαία οικονομική ενίσχυση, η οποία είναι ασύμβατη με τα όσα υποστηρίζουν οι Μάρτυρες για την ενίσχυση του έργου τους. Οι οικονομικές εισφορές –παράλληλα με την εθελοντική εργασία των κατά τόπους Μαρτύρων– υποτίθεται θα χρησιμοποιηθούν για την ανέγερση νέων εκκλησιών, οι οποίες νομικά θα ανήκουν στο νομικό πρόσωπο της οργάνωσης των Μαρτύρων στις ΗΠΑ και όχι στις τοπικές οργανώσεις. Ακόμη, σε περίπτωση που μία οργάνωση έχει ανάγκη από χρήματα για ανακαίνιση ή ανέγερση του χώρου συνάθροισης, δεν θα ζητά ενίσχυση από τους πιστούς, αλλά θα λαμβάνει οικονομική βοήθεια από το Κυβερνών Σώμα μέσω έντοκου δανείου. Με άλλα λόγια, τα λεφτά και την εθελοντική εργασία τα βάζουν οι πιστοί, οι τίτλοι ιδιοκτησίας και οι τραπεζικοί λογαριασμοί ανήκουν στο κυβερνών σώμα.

Πολλοί εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την αναγκαιότητα της παραπάνω πολιτικής και της διαχείρισης των χρημάτων, αν σκεφτεί κανείς ότι η αξία της ακίνητης περιουσίας των Μαρτύρων του Ιεχωβά στο Μπρούκλιν –την οποία πούλησαν στο σύνολό της το περασμένο καλοκαίρι– ξεπερνά σύμφωνα με τις εκτιμήσεις το ένα δισεκατομμύριο ευρώ, με τις στεγαστικές δαπάνες των νέων γραφείων της κεντρικής ηγεσία στο Γουόργουικ της Νέας Υόρκης να υπολογίζονται λίγο πάνω από τα 10 εκατομμύρια ευρώ. Κι αν κάποιος επικαλεστεί πως αυτά τα χρήματα πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για τις “δύσκολες ημέρες”, θα πρέπει να έχει υπόψη του τα εξής: την 1η Ιουνίου του 2003, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δήλωσαν ότι πρόκειται να επισκευάσουν περισσότερα από 723 σπίτια που καταστράφηκαν από πλημμύρα στο Χιούστον του Τέξας. Οι εργασίες για την αποκατάσταση των κατοικιών –που στην πλειοψηφία τους ανήκαν σε Μάρτυρες ή φίλους Μαρτύρων του Ιεχωβά– έγιναν από εθελοντές, ενώ πολλά οικοδομικά υλικά εξασφαλίστηκαν από δωρεές και όσοι Μάρτυρες αποζημιώθηκαν από τις ασφαλιστικές εταιρείες προσέφεραν τα χρήματα στην οργάνωση. Θα ήταν λοιπόν χρήσιμο να υπήρχε μία αναφορά των εξόδων της οργάνωσης για την αποκατάσταση των 723 σπιτιών.

Η εθελοντική εργασία αποτελεί κανόνα στους κόλπους των Μαρτύρων. Όταν ο υπερτυφώνας Χαϊγιάν χτύπησε τις Φιλιππίνες το 2013, πληγέντες και εθελοντές συνέβαλαν στην αποκατάσταση των ζημιών. Κανείς δεν πληρώθηκε για την εργασία του. Η σχετική ανακοίνωση που ζητούσε την οικονομική εισφορά των πιστών φρόντισε να επισημάνει ότι θα ήταν καλό να μην υπάρχει περιορισμός ως προς το σκοπό για τον οποίον χρησιμοποιούνταν τα χρήματα που προορίζονταν για τους πληγέντες στις Φιλιππίνες. Πόση διαφάνεια εξασφαλίζει μία οργάνωση όταν ζητά χρήματα για έναν σκοπό αλλά συμπληρώνει ότι καλό θα ήταν να μην τεθεί περιορισμός στο πού θα ξοδευτούν τα χρήματα; Κι όλα αυτά αφορούν μία θρησκευτική ομάδα που παραδοσιακά δεν αναπτύσσει πρωτοβουλίες αλληλεγγύης, ενώ η όποια βοήθεια κατά καιρούς προσφέρει περιορίζεται ως επί το πλείστον σε Μάρτυρες.

Η κριτική στα οικονομικά των Μαρτύρων δεν περιορίζεται στην σκοτεινή διαχείριση των εσόδων. Το 2010, η Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρεία Σκοπιά της Πενσυλβανίας, ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο των Μαρτύρων του Ιεχωβά στις ΗΠΑ, κατηγορήθηκε ότι απέσπασε μετοχές πολλών εκατομμυρίων δολαρίων επιβάλλοντας τη διάλυση της συνέλευσης Menlo Park στην Καλιφόρνια στην οποία ανήκαν οι μετοχές. Η εταιρεία κατάφερε να πάρει υπό τον έλεγχό της ποσά που η εν λόγω συνέλευση διατηρούσε σε τραπεζικούς λογαριασμούς, ενώ όσοι από τους Μάρτυρες αντέδρασαν αποβλήθηκαν από την εκκλησία. Η υπόθεση έφτασε στα δικαστήρια, με μέλη της ηγεσίας των Μαρτύρων να βαρύνονται με τις κατηγορίες της διαφθοράς, της εγκληματικής οργάνωσης, της τραπεζικής απάτης και του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.

Σε μια άλλη υπόθεση, υψηλόβαθμα στελέχη των Μαρτύρων κατηγορήθηκαν για δωροδοκία σε δικαστικό έγγραφο. αστυνομικού με σκοπό την παρακώλυση των ερευνών σε υποθέσεις όπου εμπλέκονταν Μάρτυρες, καθώς και ενάγοντα με σκοπό να ανακαλέσει τις κατηγορίες του κατά Μαρτύρων του Ιεχωβά.

Στο μάθημα Αγίας Γραφής που επρόκειτο να είναι και το τελευταίο μας, ζήτησα από τον Στέλιο να τον συνοδεύσω στη διακονία αγρού καθώς ήξερα ότι πάει το απόγευμα του Σαββάτου και ήθελα να δω πώς προσεγγίζουν τον κόσμο. «Δεν χρειάζεται να έρθεις» απάντησε κοφτά. «Είναι πολύ νωρίς για να μας ακολουθήσεις. Αυτό που πρέπει να ξέρεις είναι πως ό,τι κάνουμε το κάνουμε με πλήρη διαφάνεια. Δια-φά-νει-α», είπε συλλαβίζοντας αργά τις λέξεις.

Ανοίγοντας την εξώπορτα, ο Στέλιος μου είπε: «Θα σου κάνει καλό αν ξεκινήσεις να μελετάς και μόνος την Αγία Γραφή στο σπίτι σου, παράλληλα με τα μαθήματα. Έστω πέντε λεπτά την ημέρα». Τον ευχαρίστησα και άρχισα να κατηφορίζω το δρόμο. Είχα σκοπό να ξεκινήσω από το Ευαγγέλιο του Λουκά, μιας και ένα εδάφιο (21:8) μου είχε κάνει θετική εντύπωση:

«Προσέχετε μην παροδηγηθείτε, διότι πολλοί θα έρθουν με βάση το όνομά μου, λέγοντας: “Εγώ είμαι αυτός” και “Ο ορισμένος καιρός έχει πλησιάσει”. Μην τους ακολουθήσετε».

ΠΗΓΗ: insidestory.gr