Καθεστώς εργασίας και ασφάλισης αλλοδαπών εργατών γης

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρα 68  του Ν.4375/2016) οι δικαιούχοι διεθνούς προστασίας (αναγνωρισμένοι πρόσφυγες και δικαιούχοι επικουρικής προστασίας) έχουν δικαίωμα πρόσβασης στην εξαρτημένη εργασία, την παροχή υπηρεσιών ή έργου ή στην άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας, με τους ίδιους όρους που προβλέπονται για τους ημεδαπούς, ενώ οι αιτούντες διεθνούς προστασίας, των οποίων η αίτηση έχει πλήρως καταγραφεί και κατέχουν δελτίο αιτούντος διεθνούς προστασίας έχουν πρόσβαση σε εξαρτημένη εργασία ή στην παροχή υπηρεσιών ή έργου.

Επίσης, όπως προβλέπεται στην, με αριθ. πρωτ. 53619/735/25.11.2015 Κ.Υ.Α (Φ.Ε.Κ Β’ 2637), οι πολίτες τρίτων χωρών που στη χώρα και στους οποίους έχει δοθεί βεβαίωση αναβολής απομάκρυνσης του άρθρου 24 του Ν.3907/2011 ή βεβαίωση περί μη απομάκρυνσης για ανθρωπιστικούς λόγους του άρθρου 78 Α του Ν.3386/2005 από την αρμόδια αστυνομική αρχή και η οποία είναι σε ισχύ, έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας, εφόσον είναι κάτοχοι άδειας εργασίας, η οποία εκδίδεται από την αρμόδια υπηρεσία της Περιφέρειας του τόπου διαμονής τους.

Η διαδικασία καθορισμού των όγκων εισδοχής για εργασία (εξαρτημένη, εποχιακή, αλιεργάτες και απασχόληση υψηλής ειδίκευσης) στην Ελλάδα, καθορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 11 του Ν.4251/2014.

Ειδικότερα, με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Εξωτερικών, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που εκδίδεται κατά το τελευταίο τρίμηνο κάθε δεύτερου έτους καθορίζεται ο ανώτατος αριθμός θέσεων για εργασία που χορηγούνται σε πολίτες τρίτων χωρών, ανά Περιφέρεια και ειδικότητα απασχόλησης.

Για την έκδοση της ανωτέρω Κοινής Υπουργικής Απόφασης λαμβάνονται υπόψη, υποχρεωτικά, η γνώμη:

• της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής
• του Ο.Α.Ε.Δ
• των Περιφερειών της χώρας, κατόπιν σχετικού ερωτήματος των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, αναφορικά με τις υπάρχουσες ανάγκες εργασίας στην ελληνική επικράτεια.

Οι ανάγκες αυτές προσδιορίζονται, ιδίως, με βάση τα ακόλουθα κριτήρια: τη διαβούλευση μεταξύ της Περιφέρειας και εργοδοτικών φορέων, το συμφέρον της εθνικής οικονομίας, τη σκοπιμότητα της απασχόλησης, την προσφορά εργασίας από ημεδαπούς, Ευρωπαίους πολίτες ή νομίμως διαμένοντες στη χώρα πολίτες τρίτων χωρών ανά ειδικότητα και τα ποσοστά ανεργίας ανά τομέα απασχόλησης. Οι ανωτέρω γνώμες, διατυπώνονται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την υποβολή του ερωτήματος.

Με βάση την ανωτέρω διαδικασία εκδόθηκαν οι Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις αριθμ. 2466/366/4.6.2015 (ΦΕΚ Β’ 1092) και 11656/241/24.8.2016  (ΦΕΚ Β’ 2671) για τον καθορισμό ανώτατου αριθμού αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων χωρών για τα έτη 2015 και 2016 και στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής εκτιμήθηκαν και προσδιορίστηκαν από τους αρμόδιους φορείς, ανά νομό και ειδικότητα, οι θέσεις εργασίας που δεν μπορούν να καλυφθούν από το διαθέσιμο ήδη εργατικό δυναμικό, δηλαδή τους διαμένοντες στην Ελλάδα άνεργους ημεδαπούς, ομογενείς, ευρωπαίους πολίτες, νομίμως διαμένοντες στην Ελλάδα πολίτες τρίτων χωρών, αναγνωρισμένους πρόσφυγες, αιτούντες διεθνούς προστασίας, και τελούντες σε καθεστώς αναβολής απομάκρυνσης.

Από την έναρξη λειτουργίας της Υπηρεσίας Ασύλου (7.6.2013) μέχρι και 31.8.2016 έχουν πλήρως καταγραφεί 52.808 αιτήσεις διεθνούς προστασίας.

Στον α’ βαθμό έχουν εκδοθεί 7,326 θετικές αποφάσεις, εκ των οποίων οι 6.212 αφορούν σε αναγνώριση προσφυγικού καθεστώτος και οι 1.114 σε χορήγηση επικουρικής προστασίας.

Στο β’ βαθμό έχουν εκδοθεί 958 θετικές αποφάσεις, εκ των οποίων οι 665 αφορούν σε αναγνώριση προσφυγικού καθεστώτος και οι 293 σε χορήγηση επικουρικής προστασίας.

Η εξέταση των αιτήσεων διεθνούς προστασίας που εκκρεμούν (μέχρι 31.8.2016) ανέρχονται σε α’ βαθμό σε 15.308 και σε β’ βαθμό σε 6.242.

Μέχρι σήμερα έχουν υποβληθεί αιτήματα 143 εργοδοτών που αφορούν στην έγκριση απασχόλησης 200 παράτυπα διαμενόντων εργατών γης.

Με την εγκύκλιο 27430/16/15.6.2016 αποσαφηνίζονται επιμέρους ζητήματα που αφορούν:

1. τις ειδικότητες εργατών και τις κατηγορίες πολιτών τρίτων χωρών που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 13Α ν.4251/2014
2. την διαδικασία ενώπιον του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης
3. το χρονικό σημείο προσδιορισμού των κενών θέσεων με βάση τον ανώτατο αριθμό αδειών διαμονής για εργασία πολιτών τρίτων χωρών που κάθε φορά ορίζει η σχετική κοινή υπουργική απόφαση
4. το χρόνο έναρξης ισχύος της άδειας εργασίας των πολιτών τρίτων χωρών που τελούν σε καθεστώς αναβολής απομάκρυνσης, κατ’ εφαρμογή της ειδικής διαδικασίας του άρθρου 13Α ν.4251/2014.

Ασφάλιση

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13α του ν.4251/2014 όπως προστέθηκε με το άρθρο 58 του ν. 4384/2016 και ισχύει από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από 26/4/2016, οι πολίτες τρίτων χωρών οι οποίοι εργάζονται ως εργάτες γης, ασφαλίζονται στον ΟΓΑ με εργόσημο, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 27 του ν. 2639/1998 και του άρθρου 20 του νόμου  3863/2010.

Οι ανωτέρω διατάξεις για την ασφάλιση των ανωτέρω κατηγοριών με εργόσημο, εφαρμόζονται από 26-04-2016, ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου, με την προϋπόθεση ότι έχουν τηρηθεί προηγουμένως όλες οι προβλεπόμενες από το νόμο διαδικασίες.