Μένει λιγότερος από ένας μήνας για να μπει σε εφαρμογή ο Ν.4387/2016, ο “νόμος Κατρούγκαλου“ όπως είναι γνωστός. Μέχρι και σήμερα το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης δεν έχει εκδώσει καμία απόφαση για τον τρόπο λειτουργίας του νέου συστήματος ασφάλισης. Τα ερωτήματα πολλά, η αβεβαιότητα των αυτοαπασχολούμενων, των εμπόρων, των βιοτεχνών, των επαγγελματιών ακόμα μεγαλύτερη. Πώς θα λειτουργήσει το νέο σύστημα ασφάλισης;
Από 01/01/2017 και μέχρι την υποβολή της φορολογικής δήλωσης ποιες ασφαλιστικές εισφορές θα πληρώσω;
Σήμερα όμως θα σταθούμε σε δυο με τρία σημεία του Ν.4387/2016 στα οποία δεν έχουμε σταθεί ιδιαίτερα και τα οποία αφορούν στο σύνολο της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη χώρα μας.
Η πρώτη διαπίστωση είναι ότι οι ασφαλιστικές εισφορές μετατρέπονται σε φορολογική υποχρέωση.
Αν λοιπόν ανατρέξει κάποιος στο άρθρο 45 του Ν.4387/2016 θα διαπιστώσει:
- Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης θεσπίζεται κοινό μητρώο των υπόχρεων καταβολής ασφαλιστικών εισφορών και φόρου εισοδήματος στο οποίο ενσωματώνονται και εναρμονίζονται οι διαδικασίες εγγραφής, δήλωσης, πληρωμής και βεβαίωσης καταβολής του φόρου εισοδήματος και των ασφαλιστικών εισφορών.
Το εν λόγω μητρώο τηρείται στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.
- Με την ίδια απόφαση, η οποία πρέπει να εκδοθεί εντός του 2016, καθορίζονται οι κανόνες και οι διαδικασίες συγκρότησης και λειτουργίας του κοινού μητρώου, οι αρμοδιότητες των εμπλεκόμενων φορέων, τομέων και κλάδων οι προσαρμογές στα πληροφοριακά συστήματα και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης της παραγράφου 1 (ΦΕΚ Ά 85/12-05-2016).
Με την εφαρμογή του νόμου από την 01/01/2017 θα υπάρχει μια ενιαία πλατφόρμα στη ΓΓΔΕ όπου θα εναρμονίζονται τόσο οι ασφαλιστικές εισφορές όσο και ο φόρος εισοδήματος. Με άλλα λόγια στο ΤΑΧΙS θα βεβαιώνονται όλες οι υποχρεώσεις των επιχειρήσεων και η αντιμετώπιση θα είναι ενιαία. Πότε θα ολοκληρωθεί η ενιαία πλατφόρμα κανείς δεν το γνωρίζει. Στο προσχέδιο του νόμου καταληκτική ημερομηνία ήταν η 31/12/2017. Στο νόμο η συγκεκριμένη παράγραφος εξαφανίστηκε.
Θα έχουμε λοιπόν τα αναγκαστικά μέτρα και για τις ασφαλιστικές εισφορές που παίρνει σήμερα, σε πολύ μεγαλύτερη έκταση η ΓΓΔΕ;
Δεν θα έχουμε πια φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα αλλά μια ενημερότητα;
Ένα δεύτερο θέμα που θα μας απασχολήσει το 2017 είναι το περίφημο άρθρο 46 του Ν.4387/2016. Τι αναφέρει το συγκεκριμένο άρθρο;
Εισάγει για πρώτη φορά τα γνωστά μας «τεκμήρια» και στις ασφαλιστικές εισφορές.
Αναφέρει το άρθρο 46:
α. Με Προεδρικό Διάταγμα, κατόπιν πρότασης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, μπορεί να θεσπίζεται αντικειμενικό σύστημα τεκμαρτού υπολογισμού του ελάχιστου απαιτούμενου αριθμού ημερομισθίων και ποσού εισφορών για κατηγορίες ή κλάδους επιχειρήσεων κατά μήνα λειτουργίας της επιχείρησης ή άλλο χρονικό διάστημα και ανάλογα με τις εκτελούμενες εργασίες. Η προσδιοριζόμενη κατά το σύστημα αυτό δαπάνη αποτελεί το ελάχιστο οφειλόμενο ποσό για ασφαλιστικές εισφορές κατά μαχητό τεκμήριο.
β. Με τις αποφάσεις του προηγουμένου εδαφίου καθορίζεται το αντικειμενικό σύστημα τεκμαρτού υπολογισμού για κάθε κατηγορία επιχειρήσεων, η διαδικασία είσπραξης των επιπλέον των δηλωθέντων ποσών εισφορών και κάθε αναγκαίο για την εφαρμογή του παρόντος ειδικότερο ζήτημα.
- Σε περίπτωση κατά την οποία το παραπάνω ελάχιστο τεκμαρτό ποσό είναι μεγαλύτερο από τα δηλωθέντα από τον εργοδότη ημερομίσθια ο εργοδότης δύναται να αμφισβητήσει τον υπολογισμό υποβάλλοντας εντός διμήνου από την υποβολή της Α.Π.Δ. του αντίστοιχου διαστήματος τους ισχυρισμούς του και κάθε αναγκαίο αποδεικτικό στοιχείο. Σε περίπτωση που δεν αμφισβητηθεί ο υπολογισμός ή δεν γίνουν δεκτές οι αντιρρήσεις του εργοδότη το επιπλέον δηλωθέν ποσό συμψηφίζεται με οφειλόμενες εισφορές για ασφαλιστική τακτοποίηση συγκεκριμένων προσώπων αν διαπιστωθεί μεταγενέστερα ότι αυτοί απασχολήθηκαν στις εργασίες του συγκεκριμένου εργοδότη κατά την ίδια περίοδο. Αν ο εργοδότης απασχολεί εργαζόμενους μερικής απασχόλησης το επιπλέον ποσό δύναται επιπλέον να συμψηφισθεί με το απαιτούμενο για τους ίδιους εργαζόμενους ποσό εισφορών για πλήρη απασχόληση.
- Η καταβολή των ελάχιστων εισφορών βάσει του αντικειμενικού συστήματος της παρούσας παραγράφου δεν απαλλάσσει τον εργοδότη από την καταβολή επιπλέον εισφορών και των σχετικών προσαυξήσεων και ποινών αν διαπιστωθεί απασχόληση επιπλέον από την προβλεπόμενη για την συγκεκριμένη κατηγορία επιχειρήσεων.
- Το αντικειμενικό σύστημα τεκμαρτού υπολογισμού ρυθμίζεται με βάση πρόσφορα κριτήρια υπολογισμού της ελάχιστης εργατικής απασχόλησης όπως είναι ενδεικτικά το είδος της επιχείρησης, το μέγεθος της εγκατάστασης, το ωράριο λειτουργίας, η τυχόν εποχιακή φύση της λειτουργίας της επιχείρησης, ο κύκλος εργασιών, οι αναγκαίες για την εκτέλεση των εργασιών ειδικότητες, η γεωγραφική θέση της επιχείρησης, η τυχόν εισφορά προσωπικής απασχόλησης από τον εργοδότη ή τους εταίρους εργοδοτικής επιχείρησης. (ΦΕΚ Ά 85/12-05-2016 )
Παράδειγμα
Έστω λογιστικό γραφείο με 40 πελάτες που απασχολεί 2 εργαζόμενους. Με βάση κριτήρια όπως το μέγεθος της εγκατάστασης, ο κύκλος εργασιών, η γεωγραφική θέση, το ωράριο κ.λπ. καθορίζεται ότι το συγκεκριμένο λογιστικό γραφείο θα πρέπει να απασχολεί κατ’ ελάχιστον 4 εργαζόμενους.
Η ασφαλιστική δαπάνη για την συγκεκριμένη επιχείρηση θα είναι για 4 εργαζόμενους και αυτή θα βεβαιώνεται, κι αυτή θα οφείλεται.
Πότε θα γίνεται η βεβαίωση;
Άμεσα και ηλεκτρονικά.
Είναι σαφής ο προσδιορισμός μιας και το τεκμήριο είναι μαχητό.
Όπως αναφέρεται ρητά ο εργοδότης δύναται να αμφισβητήσει τον υπολογισμό εντός διμήνου από την υποβολή της ΑΠΔ, του αντίστοιχου διαστήματος, τους ισχυρισμούς του για να αντικρούσει την βεβαίωση και την οφειλή των τεκμαρτών ασφαλιστικών εισφορών.
Πού θα αντικρούσει τις επιπλέον ασφαλιστικές εισφορές που του επιβλήθηκαν ο εργοδότης;
Ο νόμος δεν το προσδιορίζει, αλλά μέχρι σήμερα έχουμε τις επιτροπές των ασφαλιστικών ταμείων.
Τι γίνεται στην περίπτωση που ο εργοδότης δικαιώνεται;
Κατά κόρον η διοίκηση του ασφαλιστικού ταμείου προσφεύγει, για να ακυρώσει την απόφαση της επιτροπής της.
Το αποτέλεσμα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι προφανές.
Βεβαιώνονται οι επιπλέον ασφαλιστικές εισφορές και πού;
Στο TAXIS, με αποτέλεσμα να μπλοκάρει όχι μόνο η ασφαλιστική αλλά και η φορολογική του ενημερότητα.