Το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου που λειτουργεί υπό την εποπτεία του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) στο Ηράκλειο, με σειρά άρθρων στον ιστότοπο του SaferInternet4Kids.gr ενημερώνει αναλυτικά τους γονείς για το τι πρέπει να προσέξουν κατά την αγορά κάθε είδους ηλεκτρονικής συσκευής και με ποια κριτήρια να επιλέξουν τη συσκευή που είναι κατάλληλη για την ηλικία του παιδιού, εν όψει των εορτών των Χριστουγέννων.
Όπως σημειώνει το Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου, τα Χριστούγεννα είναι η αγαπημένη γιορτή των παιδιών, καθώς κατακλύζονται από κάθε λογής δώρα. Στην κορυφή της λίστας των επιθυμιών τους συνήθως βρίσκονται ηλεκτρονικές συσκευές, όπως κινητά τηλέφωνα, tablets, laptops και κονσόλες παιχνιδιών. Οι γονείς, σε πολλές περιπτώσεις δυσκολεύονται να αποφασίσουν αν η συσκευή που ζητάει το παιδί είναι η κατάλληλη για την ηλικία του και αν πληροί τις προϋποθέσεις ασφαλείας.
Με βάση τα παραπάνω, το Κέντρο αναφέρει ότι οι κονσόλες ηλεκτρονικών παιχνιδιών παρέχουν μια πλειάδα από ενδιαφέρουσες δραστηριότητες και είναι ένας ακόμα τρόπος για τους νέους ανθρώπους να επικοινωνούν με τους φίλους τους. Είναι πολύ σημαντικό να είστε ενήμεροι για τις δυνατότητες αυτών των συσκευών για να μπορείτε να μιλήσετε στο παιδί σας, έτσι ώστε να χρησιμοποιεί την τεχνολογία με ασφαλή και υπεύθυνο τρόπο. Όλες οι κονσόλες παιχνιδιών διαθέτουν γονικές ρυθμίσεις, για να σας βοηθήσουν να διασφαλίσετε ότι το παιδί σας κάνει σωστή και ασφαλή χρήση της συσκευής, αλλά θα πρέπει να γνωρίζετε και πώς να τις ενεργοποιήσετε.
Ειδικότερα, το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου, όπως ανακοίνωσε, απαντά σε συχνές ερωτήσεις για ασφαλή χρήση κονσόλας παιχνιδιών.
Πώς μπορώ να ξεχωρίσω ποια παιχνίδια είναι κατάλληλα για το παιδί μου;
Οι ηλικιακές διαβαθμίσεις (PEGI) είναι συστήματα που χρησιμοποιούνται για να εξασφαλίσουν ότι όλα τα προϊόντα ψυχαγωγικού περιεχομένου, όπως κινηματογραφικές ταινίες, βίντεο, DVD και παιχνίδια υπολογιστή, φέρουν σαφή επισήμανση, με την ηλικιακή ομάδα για την οποία είναι πιο κατάλληλα. Οι ηλικιακές διαβαθμίσεις προσφέρουν καθοδήγηση στους καταναλωτές (ιδίως τους γονείς), βοηθώντας τους να αποφασίσουν αν θα αγοράσουν ή όχι ένα συγκεκριμένο προϊόν.
Πόση ώρα να επιτρέπω στο παιδί μου να παίζει παιχνίδια;
Ο χρόνος ενασχόλησης του παιδιού με την κονσόλα παιχνιδιού εξαρτάται, εκτός των άλλων και από το είδος του παιχνιδιού που παίζει και αυτό πρέπει να το λάβετε υπόψη σας όταν θα θέσετε χρονικά όρια. Υπάρχουν παιχνίδια τα οποία χρειάζονται περισσότερο από μισή ώρα για να ολοκληρωθεί μια πίστα. Μιλήστε με το παιδί σας και θέστε από κοινού όρια στη χρονική χρήση της κονσόλας. Μπορεί να συμφωνήσετε στον ορισμό εβδομαδιαίου χρόνου ενασχόλησης και όχι καθημερινού ή να ορίσετε συγκεκριμένες μέρες για την ενασχόληση με συγκεκριμένα παιχνίδια, πχ μόνο το Σαββατοκύριακο. Ορισμένες κονσόλες παιχνιδιών διαθέτουν χρονοδιακόπτη, οπότε μπορείτε να ρυθμίσετε εκ των προτέρων τον επιτρεπόμενο χρόνο και μόλις το όριο ξεπεραστεί η κονσόλα θα κλείνει αυτόματα. Σύμφωνα πάντως με τις τελευταίες οδηγίες κάθε 45-60 λεπτά ενασχόλησης του χρήστη με κονσόλες παιχνιδιών θα πρέπει απαραίτητα να ακολουθεί ένα πεντάλεπτο διάλειμμα.
Πώς μπορεί το παιδί μου να επικοινωνεί με άλλους χρήστες μέσω της κονσόλας παιχνιδιού;
Πολλά παιχνίδια προσφέρουν τη δυνατότητα να συνομιλείς με τον συμπαίκτη σου ενώ παίζεις. Αυτό γίνεται, είτε μέσω γραπτών μηνυμάτων, είτε με φωνητική κλήση. Μερικές κονσόλες έχουν τη δυνατότητα ακόμα και βιντεοκλήσεων. Είναι σημαντικό να είστε ενήμεροι για το ποιες δυνατότητες επικοινωνίας προσφέρει η κονσόλα που χρησιμοποιεί το παιδί σας. Γονικές ρυθμίσεις είναι διαθέσιμες, με τις οποίες μπορείτε να περιορίσετε ορισμένες μη επιθυμητές παροχές. Σιγουρευτείτε ότι το παιδί σας γνωρίζει πώς να προστατεύει τα προσωπικά του δεδομένα, συμβουλέψτε το να μην αποκαλύπτει προσωπικά στοιχεία, να μη στέλνει προσωπικές φωτογραφίες, να μην επιχειρήσει ποτέ να συναντήσει κάποιον τον οποίο έχει γνωρίσει διαδικτυακά. Αν το παιδί σας παίζει παιχνίδια με άγνωστους χρήστες, να σιγουρευτείτε ότι ξέρει πως να μπλοκάρει κάποιον αν χρειαστεί και πως να απενεργοποιήσει την επικοινωνία.
Τι πρέπει να κάνω στην περίπτωση που κάποιος συμπαίχτης του παιδιού μου συμπεριφέρεται άσχημα;
Εξαιτίας της αλληλεπίδρασης που προσφέρουν οι κονσόλες παιχνιδιών, ισχύουν οι ίδιοι κανόνες που ισχύουν και για τη χρήση του διαδικτύου. Συμβουλέψτε το παιδί σας να μην αποκαλύπτει προσωπικά δεδομένα και να μη δεχτεί ποτέ να συναντήσει κάποιον που δεν ξέρει στην καθημερινή του ζωή. Ενθαρρύνετε το παιδί σας να σας εμπιστευτεί στην περίπτωση που κάτι το ενοχλήσει ή το κάνει να νιώσει άβολα και σιγουρευτείτε ότι ξέρει πώς να μπλοκάρει και να αναφέρει κάποιον άλλο χρήστη αν χρειαστεί. Φαινόμενα, όπως ο διαδικτυακός εκφοβισμός έχουν παρατηρηθεί να συμβαίνουν και κατά τη διάρκεια του gaming, οπότε να είστε σε εγρήγορση. Αν διαπιστώσετε ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο, κάντε χρήση του πεδίου αναφοράς του παιχνιδιού και προτρέψτε το παιδί σας να μπλοκάρει το συγκεκριμένο χρήστη.
Πώς θα σιγουρευτώ ότι το παιδί μου δεν θα δαπανήσει χρήματα παίζοντας;
Πολλές κονσόλες παιχνιδιών επιτρέπουν τις online αγορές, που μπορεί να περιλαμβάνουν άλλα παιχνίδια, εφαρμογές ή ακόμα και ταινίες. Είναι σημαντικό να ενημερωθείτε για το πώς το παιδί σας μπορεί να ξοδέψει χρήματα μέσω της κονσόλας παιχνιδιού που χρησιμοποιεί και να του μιλήσετε για αυτό, επιβάλλοντας περιορισμούς. Αν χρειαστεί, ενεργοποιήστε και τις γονικές ρυθμίσεις.
Τι άλλο πρέπει να προσέχω;
Όσο σημαντικό είναι το να μείνει ασφαλές το παιδί σας όσο παίζει παιχνίδια, άλλο τόσο σημαντικό είναι να παραμείνει και νόμιμο. Μπορεί να μπει στον πειρασμό να κατεβάσει «σπασμένα» παιχνίδια, αλλά αυτό είναι παράνομο και μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στην κονσόλα ή και να τη μολύνει με κάποιο ιό. Κακόβουλοι υποκλοπείς προσωπικών δεδομένων μπορούν με διάφορους τρόπους να αποσπάσουν κωδικούς και προσωπικά δεδομένα και να χρεώσουν το λογαριασμό του παιδιού, χωρίς εκείνο να το αντιληφθεί.
Ακόμη το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου αναφέρεται στα κινητά τηλέφωνα επισημαίνοντας:
Όλα τα smartphones προσφέρουν πολλούς τρόπους για επικοινωνία συμπεριλαμβανομένων γραπτών μηνυμάτων, κλήσεων, πρόσβασης σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης (όπως το Facebook ή το Instagram), instant messaging, βίντεο κλήσεων και multiplayer παιχνιδιών. Συζητήστε με το παιδί σας σχετικά με τον τρόπο που χρησιμοποιεί το κινητό του για να επικοινωνήσει. Ενθαρρύνετε το να σκέφτεται πάντα τι λέει, τι στέλνει ή τι δημοσιεύει μέσω του κινητού του. Εξηγείστε του ότι από τη στιγμή που ένα μήνυμα ή μια φωτογραφία έχει σταλεί, δεν είναι πλέον υπό τον έλεγχο του. Το διαδίκτυο παραμένει το ίδιο, είτε αποκτήσουμε πρόσβαση μέσω τηλεφώνου είτε από έναν υπολογιστή, οπότε ισχύουν οι ίδιοι κανόνες. Υπάρχουν διαθέσιμα εργαλεία το οποία μπορούν να μπλοκάρουν ορισμένες εφαρμογές επικοινωνίας.
Τέλος σημειώνει, πως οποιαδήποτε ηλεκτρονική συσκευή αποφασίσετε να αγοράστε στο παιδί σας, ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που μπορείτε να κάνετε είναι να έχετε μια ανοιχτή και εποικοδομητική συζήτηση μαζί του για την τεχνολογία και το διαδίκτυο. Είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να διασφαλίσετε ότι το παιδί σας ανακαλύπτει τον μαγικό κόσμο του διαδικτύου με ασφάλεια και υπευθυνότητα.