Ο «Big Brother» των εισοδημάτων

Το προσκλητήριο εμφάνισης και νομιμοποίησης αδήλωτων εισοδημάτων που απευθύνει το υπουργείο Οικονομικών ίσως να αποτελεί για χιλιάδες φορολογούμενους με "μαύρες" καταθέσεις στο εξωτερικό μια τελευταία ευκαιρία. Όπως λένε με νόημα στο υπουργείο, όσοι διαθέτουν αδήλωτα κεφάλαια και έχουν αποφασίσει να μην υπαχθούν στη ρύθμιση γιατί ο φόρος και τα πρόστιμα που θα κληθούν να πληρώσουν υπερβαίνουν ακόμη και το 56% των «κρυφών» κεφαλαίων, καλά θα κάνουν να το σκεφτούν. Ο φορολογικός κλοιός έχει αρχίσει να σφίγγει και σύντομα πολλοί θα χάσουν τον ύπνο τους.

Από την Πρωτοχρονιά εξηγεί η "Ημερησία", ενεργοποιήθηκε η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών χρηματοοικονομικών λογαριασμών (CRS) ενώ ήδη «τρέχει» το σύστημα ηλεκτρονικής διασταύρωσης τραπεζικών κινήσεων και φορολογικών δηλώσεων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.

Το νέο λογισμικό, που διαθέτουν οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ πραγματοποιεί διασταύρωση πρωτογενών καταθέσεων (όχι χρήματα που μπήκαν και βγήκαν από τους λογαριασμούς, ενδεχομένως από μια τράπεζα σε άλλη αλλά μόνο τις «καθαρές» καταθέσεις) με τα δηλωθέντα εισοδήματα, μέσα σε 24 ώρες.

Ο έλεγχος που γίνεται μετά από εισαγγελική εντολή, στα στοιχεία των καταθέσεων για 1.270.047 Αριθμούς Φορολογικού Μητρώου βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Ήδη χιλιάδες φορολογούμενοι έχουν κληθεί να περάσουν από την εφορία τους για να δικαιολογήσουν αποκλίσεις που εντοπίστηκαν μεταξύ των καταθέσεων και των δηλωθέντων εισοδημάτων τους.

Το CRS είναι το νέο υπερ-όπλο των φοροελεγκτών στην αποκάλυψη του «μαύρου» χρήματος που κρύβεται σε φορολογικούς παραδείσους και στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής και της φορολογικής απάτης.

Το σύστημα Αυτόματης Ανταλλαγής Πληροφοριών Χρηματοοικονομικών Λογαριασμών, είναι μια παγκόσμια πλατφόρμα μέσω της οποία ανταλλάσσονται πληροφορίες από τη χώρα προέλευσης εισοδημάτων ή περιουσιακών στοιχείων, στη χώρα της φορολογικής κατοικίας.

Το σύστημα «ρίχνει» τα σύνορα του τραπεζικού απορρήτου σε πρώτη φάση από φέτος σε 54 χώρες, και το δεύτερο μεγάλο βήμα γίνεται την 1η Ιανουαρίου 2018 με τη συμμετοχή 47 επιπλέον χωρών, καταρρίπτοντας ακόμα και το άβατο των ελβετικών τραπεζών.

Το νέο σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών περιορίζει δραστικά τα περιθώρια να κρύψει κάποιος χρήματα, δεδομένου ότι μετέχουν οι περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες, ακόμα και εκείνες με παράδοση στην τραπεζική «διακριτικότητα» (Ελβετία από το 2018) και φορολογικοί παράδεισοι (Λιχτενστάιν, οι Νήσοι Κέιμαν, Μπαχάμες). Το Σεπτέμβριο υπολογίζεται ότι οι ελληνικές φορολογικές αρχές θα έχουν ενημέρωση για κάθε λογαριασμό και άλλα περιουσιακά στοιχεία που διατηρούν Έλληνες πολίτες στις 31 Δεκεμβρίου 2016 σε πολλές χώρες, από την Ολλανδία, τη Γερμανία, το Λουξεμβούργο, το Λιχτενστάιν μέχρι τις Βερμούδες, τις Σεϋχέλες, τα νησιά Κέιμαν, το Μεξικό και τη Νότια Αφρική!

Συμφωνία με ΗΠΑ

Μάλιστα προχθές ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο πρέσβης των ΗΠΑ Geoffrey Pyatt υπέγραψαν Διμερή Συμφωνία Ελλάδας - ΗΠΑ για τη βελτίωση της διεθνούς φορολογικής συμμόρφωσης και την εφαρμογή του Νόμου περί φορολογικής συμμόρφωσης λογαριασμών της αλλοδαπής (Νόμος FATCA - Foreign Account Tax Compliance Act), καθώς και το σχετικό Μνημόνιο Συνεννόησης των δύο πλευρών.

Η συγκεκριμένη συμφωνία, η οποία αποτελεί οδηγό του Προτύπου Αυτόματης Ανταλλαγής Πληροφοριών του ΟΟΣΑ σε συνδυασμό με το υπάρχον σύστημα Ηλεκτρονικής Διασταύρωσης Τραπεζικών Κινήσεων και Φορολογικών Δηλώσεων της ΑΑΔΕ, αποτελούν ισχυρά εργαλεία των ελληνικών φορολογικών αρχών για την πάταξη της φοροδιαφυγής και τον εντοπισμό αδήλωτων εισοδημάτων.

Ο όγκος των πληροφοριών ο οποίος θα αρχίσει να εισρέει από το επόμενο έτος στις ελληνικές αρχές, αναμένεται να είναι τεράστιος και η αξιοποίησή του αποτελεί το μεγάλο στοίχημα για τον ελεγκτικό μηχανισμό του υπουργείου Οικονομικών καθώς υπάρχει ο κίνδυνος ένα μεγάλο μέρος πληροφοριών να μείνει αναξιοποίητο σε κάποιο συρτάρι.

Πληροφορίες που θα ανταλλάσσονται
Από 1ης Ιανουαρίου η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών αφορά:

Λογαριασμούς Θεματοφυλακής (μετοχές, ομόλογα, α/κ).
Καταθετικούς Λογαριασμούς.
Ασφαλιστήρια Συμβόλαια με αξία εξαγοράς ή ασφαλιστήρια συμβόλαια προσόδων.
Ακαθάριστα ποσά τόκων, μερισμάτων και λοιπών εισοδημάτων που προέκυψαν σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία που τηρούνται στο Δηλωτέο Λογαριασμό.
Ακαθάριστα έσοδα από την πώληση ή εξαγορά χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων που καταβλήθηκαν ή πιστώθηκαν στον Δηλωτέο Λογαριασμό κατά το έτος αναφοράς.

Όλες οι πληροφορίες συνοδεύονται από αναλυτικά στοιχεία ταυτοποίησης του Δηλωτέου προσώπου (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, ΑΦΜ, ημερομηνία και τόπος γέννησης) τον αριθμό του Δηλωτέου Λογαριασμού, στοιχεία ταυτοποίησης του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, την αξία και το υπόλοιπο του λογαριασμού. Τόσο για τους προϋπάρχοντες λογαριασμούς όσο και για τους νέους λογαριασμούς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα προσδιορίσουν την κατοικία των προσώπων που μπορεί να γίνει με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες και αν όχι μέσω αυτοπιστοποίησης.

Τα στοιχεία αυτά, μόλις φθάσουν στις ελληνικές φορολογικές αρχές, θα διασταυρωθούν με τις φορολογικές δηλώσεις και θα αποτελέσουν τη βάση για να διεξαχθούν έλεγχοι. Εφόσον προκύπτει ζήτημα από τα στοιχεία που θα έχουν αποσταλεί αυτόματα στο πλαίσιο της διαδικασίας CRS, θα μπορούν να ζητηθούν και αναλυτικά οι κινήσεις του λογαριασμού από την ξένη τράπεζα. Εάν προκύπτουν διαφορές ανάμεσα στα τραπεζικά στοιχεία και τα δεδομένα των φορολογικών δηλώσεων, ο φορολογούμενος θα καλείται να προσκομίσει αναλυτικά στοιχεία για τα προηγούμενα έτη έτσι ώστε να δικαιολογήσει τα ποσά.

Βέβαια όσοι διαθέτουν χρήματα στο εξωτερικό, τα οποία δικαιολογούνται από τα περιουσιακά τους στοιχεία, και έχουν φορολογηθεί, δεν έχουν να ανησυχούν για το παραμικρό.

e-Periousiologio
Από το 2018, ο φοροελεγκτικό μηχανισμός αποκτά ένα ακόμη όπλο. Δεν είναι άλλο από το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο το οποία άρχισε να στήνεται. Στην τεράστια βάση δεδομένων θα συμπεριληφθούν αναλυτικά στοιχεία για όλα τα περιουσιακά στοιχεία - ακίνητα, κινητά και άυλα - που κατέχουν οι Έλληνες φορολογούμενοι. Από καταθέσεις και ομόλογα έως μετρητά, σπίτια, αυτοκίνητα και δρόμωνες ίππους.

Χώρες που ενεργοποιούν το CRS

Από 1ης Ιανουαρίου 2017 (στοιχεία λογαριασμών 2016):

Ανγκουίλα, Αργεντινή, Μπαρμπάντος, Βέλγιο, Βερμούδες, Βουλγαρία, Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, Νησιά Καϋμάν, Κολομβία, Κροατία, Κουρακάο, Κύπρος, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Εσθονία, Νησιά Φερόε, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Γιβραλτάρ, Ελλάδα, Γροιλανδία, Γκέρνσεϊ, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ινδία, Ιρλανδία, Νήσος του Μαν, Ιταλία, Τζέρσεϊ, Κορέα, Λετονία, Λιχτενστάιν, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Μεξικό, Μονσερά, Ολλανδία, Νιούε, Νορβηγία. Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σαν Μαρίνο, Σεϋχέλλες, Σλοβακία, Σλοβενία, Νότιος Αφρική, Ισπανία, Σουηδία, Τρινιντάντ & Τομπάγκο, Τουρκς & Κάϊκος, Ηνωμένο Βασίλειο.

Από 1ης Ιανουαρίου 2018 (στοιχεία λογαριασμών 2017):

Αλβανία, Ανδόρα, Αντίγκουα & Μπαρμπούντα, Αρούμπα, Αυστραλία, Αυστρία, Μπαχάμες, Μπελίζ, Βραζιλία, Μπρουνέϊ, Νταρουσαλάμ, Καναδάς, Χιλή, Κόστα Ρίκα, Κίνα, Γκάνα, Γρενάδα, Χόνγκ Κόνγκ, Ινδονησία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Λίβανος, Μακάο, Μαλαισία, Νησιά Μάρσαλ, Μονακό, Μαυρίκιος, Νέα Ζηλανδία, Κατάρ, Ρωσία, Σαίντ Κιτς & Νέβις, Σαμόα, Σάντα Λουτσία, Σαίντ Βίνσεντ, Σαουδική Αραβία, Σιγκαπούρη, Σαίντ Μάρτεν, Ελβετία, Τουρκία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μπαχρέιν, Νήσοι Κουκ, Ναούρου, Παναμά, Βανουάτου, Ουρουγουάη.