Τα κριτήρια
Τα νοικοκυριά εντάσσονται στο πρόγραμμα, εφόσον πληρούν αθροιστικά τα ακόλουθα εισοδηματικά, περιουσιακά και κριτήρια διαμονής:
1. Εισοδηματικά κριτήρια Το δηλούμενο εισόδημα του νοικοκυριού, όπως υπολογίζεται για τους σκοπούς της ένταξης στο πρόγραμμα, τους έξι (6) τελευταίους μήνες πριν την υποβολή της αίτησης, δεν μπορεί να υπερβαίνει το εξαπλάσιο του εγγυημένου ποσού για κάθε τύπο νοικοκυριού.
Για κάθε επιπλέον μέλος προστίθεται το εξαπλάσιο του αντίστοιχου εγγυημένου ποσού, όπως ορίζεται στο άρθρο 2 της παρούσης. Το δηλούμενο εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 5.400 ευρώ, ανεξαρτήτως του αριθμού των μελών του νοικοκυριού. 2. Περιουσιακά κριτήρια α. Ακίνητη περιουσία: Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της το ποσό των 90.1 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ. β. Κινητή περιουσία: 1. Η αντικειμενική δαπάνη των επιβατικών αυτοκινήτων Ιδιωτικής Χρήσης (Ι.Χ.), Μικτής Χρήσης (Μ.Χ.) ή και των δικύκλων του νοικοκυριού, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολό της, το ποσό των 6.000 ευρώ. 2. Το συνολικό ύψος των καταθέσεων του νοικοκυριού σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, ή/και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κτλ, όπως προκύπτουν από τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα όρια του κατωτέρω πίνακα για κάθε τύπο νοικοκυριού, μέχρι και το ποσό των 14.400 ευρώ.
γ. Περιουσιακό τεκμήριο: Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών του νοικοκυριού σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, όπως έχουν δηλωθεί στην τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό που προκύπτει από τον κατωτέρω μαθηματικό τύπο: Ετήσιος τόκος = όριο καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού * μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο /100 Ως έτος υπολογισμού του μέσου καταθετικού επιτοκίου ορίζεται εκείνο στο οποίο αντιστοιχεί η τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος. Δεν γίνονται δεκτές αιτήσεις νοικοκυριών, τα μέλη των οποίων, βάσει της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος: εμπίπτουν στις διατάξεις του φόρου πολυτελείας , δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής, δηλώνουν δαπάνες για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία, δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτ/των, δασκάλους και λοιπό προσωπικό, όπως αυτές προσδιορίζονται στους αντίστοιχους κωδικούς του εντύπου Ε1. 3. Κριτήρια διαμονής Τα νοικοκυριά διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια.
Στο άρθρο 5 αναφέρονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.
1) Σε περίπτωση που η μόνιμη κατοικία διαμονής του νοικοκυριού είναι διαφορετική από αυτή που εμφανίζεται από τα αποτελέσματα των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων, απαιτείται: α) για διαμονή σε ιδιόκτητη κατοικία, η προσκόμιση συμβολαίου που τεκμηριώνει την ιδιοκτησία και λογαριασμού ΔΕΚΟ, β) για διαμονή σε ενοικιαζόμενη κατοικία, η προσκόμιση αντιγράφου του ηλεκτρονικού μισθωτηρίου, γ) για διαμονή σε δωρεάν παραχωρημένη κατοικία, η προσκόμιση ιδιωτικού συμφωνητικού παραχώρησης και λογαριασμού ΔΕΚΟ.
Στην περίπτωση των αστέγων, απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης χρήσης των υπηρεσιών από Ανοιχτό Κέντρο Ημέρας Αστέγων ή/και Υπνωτήριο ή βεβαίωση από την κοινωνική υπηρεσία του Δήμου.
2) Σε περίπτωση που η σύνθεση του νοικοκυριού είναι διαφορετική από αυτήν που εμφανίζεται από τα αποτελέσματα των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων, απαιτείται η προσκόμιση οποιουδήποτε δικαιολογητικού τεκμηριώνει τη μεταβολή (πχ πιστοποιητικό γέννησης, αντίγραφο ληξιαρχικής πράξης θανάτου κτλ).
3) Σε περίπτωση που οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο, έχει μεταβληθεί σε σχέση με ότι εμφανίζεται από τα αποτελέσματα των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων, απαιτείται η προσκόμιση οποιουδήποτε δικαιολογητικού τεκμηριώνει τη μεταβολή (συμβόλαια πώλησης ή αγοράς, δωρεάς, παραχώρησης ή κατασχετήριο). Δεν υπάρχει η δυνατότητα προσκόμισης δικαιολογητικών για τεκμηρίωση μεταβολής στις καταθέσεις και στους τόκους καταθέσεων του νοικοκυριού.
4) Σε περίπτωση που ο αιτών ή ενήλικο μέλος του νοικοκυριού είναι αλλοδαπός, απαιτείται η προσκόμιση άδειας διαμονής σε ισχύ ή η βεβαίωση κατάθεσης αιτήματος ανανέωσης της.
Η επόμενη δήλωση Ε1 πρέπει να συμπεριλαμβάνει όλες τις αλλαγές που αναφέρθηκαν κατά τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων. Σε διαφορετική περίπτωση, προβλέπεται η διακοπή υπαγωγής στο πρόγραμμα, σύμφωνα με το άρθρο 9 της παρούσης και η επιστροφή των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.
Η διαδικασία ένταξης στο πρόγραμμα αποτελείται από τα κάτωθι στάδια:
1. Υποβολή της αίτησης: η αίτηση, η οποία επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του νόμου 1599/1986 ως προς τα δηλωθέντα στοιχεία, υποβάλλεται ηλεκτρονικά, είτε από τους αιτούντες απευθείας, είτε μέσω των αρμοδίων οργάνων των Δήμων στους οποίους διαμένουν οι αιτούντες ή των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.) των Δήμων. Σε περίπτωση που το νοικοκυριό απαρτίζεται και από φιλοξενούμενα μέλη, η αίτηση υποβάλλεται αποκλειστικά μόνο μέσω των Δήμων ή των Κ.Ε.Π. Οι μονογονεϊκές οικογένειες και τα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα υποβάλλουν αίτηση αποκλειστικά στους Δήμους. Απαραίτητη προϋπόθεση για την οριστική υποβολή της αίτησης αποτελεί η συμπλήρωση όλων των υποχρεωτικών πεδίων της. Επιπλέον, οι αιτούντες δηλώνουν υποχρεωτικά στην αίτηση τα στοιχεία επικοινωνίας τους και συγκεκριμένα, διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και αριθμό κινητού τηλεφώνου.
1.1. Η αίτηση υποβάλλεται από τον/την υπόχρεο ή το/ τη σύζυγο του υπόχρεου υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του νοικοκυριού. Σε περίπτωση νοικοκυριού που απαρτίζεται και από φιλοξενούμενα μέλη, η
αίτηση υποβάλλεται αποκλειστικά από τον/την υπόχρεο ή τον/ τη σύζυγο του υπόχρεου υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος της φιλοξενούσας μονάδας, για το σύνολο των μελών του νοικοκυριού.
1.1.α) Διαδικασία απευθείας υποβολής αίτησης από τον αιτούντα: ο αιτών υποβάλλει ηλεκτρονικά την αίτηση μέσω του διαδικτυακού ιστότοπου του προγράμματος, χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς κωδικούς πρόσβασης στη φορολογική βάση δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ.). Η εισαγωγή των κωδικών πρόσβασης επέχει θέση δήλωσης συναίνεσης διασταύρωσης των στοιχείων όλων των μελών του νοικοκυριού.
Ο αιτών συμπληρώνει υποχρεωτικά στα αντίστοιχα πεδία της αίτησης τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) και τον Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.). Όσα στοιχεία είναι διαθέσιμα από τις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων εμφανίζονται προσυμπληρωμένα στα αντίστοιχα πεδία της αίτησης και ο αιτών συμπληρώνει αυτά που λείπουν.
Μετά την ολοκλήρωση συμπλήρωσης της αίτησης και σε περίπτωση που δεν προκύπτει αναντιστοιχία μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και του αποτελέσματος των διασταυρώσεων, ο αιτών δύναται να υποβάλλει οριστικά την αίτηση.
Σε περίπτωση που προκύπτει αναντιστοιχία μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και του αποτελέσματος των διασταυρώσεων, η αίτηση παραμένει σε εκκρεμότητα και ο αιτών υποχρεούται να προσκομίσει αποκλειστικά στο Δήμο διαμονής του τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, τα οποία αναγράφονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της αίτησης. Σε αυτή την περίπτωση, δεν παρέχεται η επιλογή οριστικής υποβολής της αίτησης, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας (βλ. περίπτωση 1.2. του παρόντος άρθρου).
1.1.β) Διαδικασία υποβολής μέσω των Δήμων ή των Κ.Ε.Π.: ο αιτών προσκομίζει στον εξουσιοδοτημένο υπάλληλο του Δήμου διαμονής του ή των Κ.Ε.Π, υπογεγραμμένο, με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής, από όλα τα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού, το έντυπο συναίνεσης, που βρίσκεται αναρτημένο στον διαδικτυακό ιστότοπο του προγράμματος, με το οποίο τα μέλη του νοικοκυριού συναινούν στο σύνολο των διασταυρώσεων που θα πραγματοποιηθούν για την επιβεβαίωση των στοιχείων τους. Εάν η αίτηση αφορά και φιλοξενούμενους, το έντυπο συναίνεσης υπογράφεται υποχρεωτικά και από όλα τα ενήλικα φιλοξενούμενα μέλη και στα αντίστοιχα πεδία συμπληρώνονται υποχρεωτικά ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) και ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.) των φιλοξενούμενων μελών.
Ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος τυπώνει το έντυπο της αίτησης του Κ.Ε.Α., στο οποίο έχουν προσυμπληρωθεί όσα στοιχεία είναι διαθέσιμα από τις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων. Ο αιτών διαφοροποιεί τα στοιχεία που θεωρεί ανακριβή και συμπληρώνει αυτά που λείπουν.
Ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος, αφού τροποποιήσει ή/και συμπληρώσει τα στοιχεία της αίτησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, εκτυπώνει την πλήρη αίτηση με τα δηλωθέντα στοιχεία.
Σε περίπτωση που δεν προκύπτει αναντιστοιχία μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και του αποτελέσματος των διασταυρώσεων, η αίτηση δύναται να υποβληθεί οριστικά.
Σε περίπτωση που προκύπτει αναντιστοιχία μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και του αποτελέσματος των διασταυρώσεων, η αίτηση παραμένει σε εκκρεμότητα και ο αιτών υποχρεούται να προσκομίσει στο Δήμο τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (βλ. περίπτωση 1.2. του παρόντος άρθρου).
1.2. Προσκόμιση και έλεγχος δικαιολογητικών: οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι των Δήμων, ελέγχουν τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά και βεβαιώνουν την αποδοχή ή την μη αποδοχή των δηλωθέντων στην αίτηση, επιλέγοντας το αντίστοιχο πεδίο της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Εν συνεχεία, υποβάλλουν οριστικά την αίτηση και τηρούν φυσικό αρχείο των δικαιολογητικών κάθε νοικοκυριού.
1.3. Μετά την οριστική υποβολή, η ηλεκτρονική αίτηση εκτυπώνεται σε δύο αντίτυπα, τα οποία υπογράφονται από τον αιτούντα. Με την υπογραφή του ο αιτών δηλώνει ότι επιβεβαιώνει το περιεχόμενο της αίτησης. Ένα αντίγραφο φυλάσσεται στο αρχείο από τον εξουσιοδοτημένο υπάλληλο και ένα παραλαμβάνεται από τον αιτούντα.
2. Επεξεργασία της αίτησης: η επεξεργασία της αίτησης και η επιλογή των δικαιούχων γίνεται με βάση: α) τα δηλωθέντα από τον αιτούντα στοιχεία, β) τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις ως προς αυτά, γ) τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά, όπου αυτά απαιτούνται.
Σε περίπτωση που μετά την οριστική υποβολή και επεξεργασία της αίτησης υπάρχει ταύτιση των δηλωθέντων στοιχείων με αυτά που προκύπτουν από τις διασταυρώσεις, η αίτηση γίνεται δεκτή και σημαίνεται αυτομάτως «εγκριθείσα».
Σε περίπτωση που μετά την οριστική υποβολή και επεξεργασία της αίτησης προκύπτει αναντιστοιχία μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και του αποτελέσματος των διασταυρώσεων, η αίτηση σημαίνεται αυτομάτως «απορριφθείσα». Οι λόγοι της απόρριψης αναγράφονται στο έντυπο ή στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Κ.Ε.Α., ανάλογα με τον τρόπο υποβολής.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί, μέσω των μηνιαίων διασταυρώσεων, ότι μετά την οριστική υποβολή και επεξεργασία της, η αίτηση εκ παραδρομής ή τεχνικής αστοχίας έχει εγκριθεί χωρίς να πληρούνται κάποια από τα κριτήρια που ορίζονται στην παρούσα απόφαση, η πράξη έγκρισης ανακαλείται αυτομάτως. Οι λόγοι της ανάκλησης αναγράφονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Κ.Ε.Α.
Οι ανωτέρω πράξεις έγκρισης, απόρριψης και ανάκλησης, φέρουν την υπογραφή του/της Προϊσταμένου/ ης της Γενικής Διεύθυνσης Πρόνοιας, του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Ο αιτών, εφόσον αμφισβητεί την πράξη απόρριψης που εκδόθηκε σε βάρος του, δύναται να επανυποβάλλει αίτηση τον επόμενο μήνα από αυτόν κατά τον οποίο εξεδόθη η σχετική πράξη.
Τα στοιχεία της εγκεκριμένης αίτησης δύναται να τροποποιηθούν καθόλη τη διάρκεια του προγράμματος:
α) από τον δικαιούχο απευθείας, σε περίπτωση προς τα άνω διόρθωσης των εισοδηματικών ή/και περιουσιακών του στοιχείων, ή διόρθωσης του αριθμού τραπεζικού λογαριασμού (ΙΒΑΝ) ή οποιασδήποτε αλλαγής για την οποία δεν απαιτείται η προσκόμιση δικαιολογητικών, β) από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των Δήμων, σε περίπτωση προσκόμισης, από τον δικαιούχο, δικαιολογητικών που να τεκμηριώνουν την αλλαγή οποιουδήποτε στοιχείου.
Η εγκεκριμένη αίτηση δύναται να ανακληθεί: α) από τον δικαιούχο απευθείας, ή μέσω του Δήμου που υποβλήθηκε η αρχική αίτηση, β) από οποιοδήποτε μέλος του νοικοκυριού, μέσω του Δήμου που υποβλήθηκε η αρχική αίτηση, γ) αυτομάτως, σε περίπτωση εκ παραδρομής έγκρισης ή τεχνικής αμέλειας, δ) αυτομάτως, σε περίπτωση διακοπής της εισοδηματικής ενίσχυσης σύμφωνα με το άρθρο 9 της παρούσης, ε) αυτομάτως σε περίπτωση που μετά την παρέλευση διαστήματος τεσσάρων μηνών από την έγκριση της, δεν έχει καταστεί δυνατόν να πιστωθεί η εισοδηματική ενίσχυση από τη ΔΙΑΣ Α.Ε. στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου, με υπαιτιότητα του δικαιούχου.
3. Πληρωμή: H Διεύθυνση Καταπολέμησης της Φτώχειας, του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, εκδίδει την πράξη έγκρισης σκοπιμότητας για την καταβολή της εισοδηματικής ενίσχυσης, βάσει του πίνακα δικαιούχων που συντάσσει η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Πληροφοριακών Συστημάτων Α.Ε. (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.), η οποία και διαβιβάζεται στην Διεύθυνση Οικονομικής Διαχείρισης και Υπηρεσιών του ως άνω Υπουργείου. Η Διεύθυνση Οικονομικής Διαχείρισης και Υπηρεσιών, εκδίδει και αποστέλλει την πράξη έγκρισης πίστωσης, καθώς και το σχετικό διαβιβαστικό – αίτημα πίστωσης των δικαιούχων του Κ.Ε.Α., στο οποίο περιλαμβάνονται ποσά ανά τραπεζικό ίδρυμα, συνολικό ποσό πληρωμής, η ημερομηνία valeur (δηλαδή, η ημερομηνία χρέωσης του λογαριασμού Νο 200) και η ημερομηνία πίστωσης λογαριασμών των δικαιούχων, αρμοδίως υπογεγραμμένο, στην Διεύθυνση Λογαριασμών του Δημοσίου του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (Γ.Λ.Κ.), η οποία εκδίδει, βάσει των προαναφερθέντων εγγράφων, ειδική εντολή προς την Τράπεζα της Ελλάδος για πίστωση, μέσω της «Διατραπεζικά Συστήματα Α.Ε.» (ΔΙΑΣ Α.Ε.), του ποσού, ως έχει οριστεί, στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου. Η ΔΙΑΣ Α.Ε. αποστέλλει τον κατάλογο των δικαιούχων, οι λογαριασμοί των οποίων πιστώθηκαν, με το ποσό που καταβλήθηκε και την ημερομηνία της πίστωσης, στη Διεύθυνση Οικονομικής Διαχείρισης και Υπηρεσιών, στη Διεύθυνση Καταπολέμησης της Φτώχειας και στην Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε..
4. Διασύνδεση με συμπληρωματικές κοινωνικές υπηρεσίες, παροχές και αγαθά: κατά το στάδιο υποβολής των αιτήσεων και προσκόμισης των δικαιολογητικών, οι υπάλληλοι των Δήμων ενημερώνουν τους αιτούντες για τη δυνατότητα πρόσβασης σε άλλες κοινωνικές υπηρεσίες, παροχές και αγαθά, εφόσον πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις.
Επιπλέον, οι δικαιούχοι του Κ.Ε.Α., επισκέπτονται μια φορά το μήνα, σε προκαθορισμένη ημερομηνία, τα Κέντρα Κοινότητας που εξυπηρετούν το Δήμο διαμονής τους.
5. Υπηρεσίες ενεργοποίησης: οι δικαιούχοι που δύνανται να εργαστούν και δεν διαθέτουν κάρτα ανεργίας, έχουν την δυνατότητα να εγγράφονται, σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, στο μητρώο ανέργων του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.). Επιπλέον, οι δικαιούχοι του Κ.Ε.Α., που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Ανέργων του Ο.Α.Ε.Δ., επισκέπτονται όποτε κληθούν, σε προκαθορισμένη από τον Ο.Α.Ε.Δ. ημερομηνία, τα Κέντρα Προώθησης Απασχόλησης (Κ.Π.Α.2) που εξυπηρετούν το Δήμο διαμονής τους και συνεργάζονται με τους Εργασιακούς Συμβούλους για την παροχή υπηρεσιών εξατομικευμένης προσέγγισης. Σε περίπτωση που το επιθυμούν, οι δικαιούχοι που δύνανται να εργαστούν, μπορούν να παρέχουν εθελοντικές υπηρεσίες ανάλογα με τις δεξιότητές τους και τις ανάγκες των κοινωνικών δομών και προγραμμάτων έκαστου Δήμου ή Κέντρου Κοινωνικής Πρόνοιας της οικίας Περιφέρειας.