Το πλαίσιο των καλών και μη καλών μαθητών ανά την Ελλάδα

Γρεβενά, Κοζάνη, Καρδίτσα, Τρίκαλα, Άρτα και Ευρυτανία αναδεικνύονται «πρωταθλητές» στον χάρτη της εκπαίδευσης για το 2014, καταγράφοντας πανελλαδικώς τα υψηλότερα ποσοστά καλών επιδόσεων από τους μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Στον αντίποδα, «ουραγοί» είναι περιοχές με χαμηλή ανάπτυξη ή νησιά που επενδύουν στον τουρισμό, όπως η Ξάνθη, η Ροδόπη, η Ζάκυνθος και η Δυτική Αττική, η οποία βρέθηκε το 2014 στη δεύτερη χειρότερη θέση με το 17,6% των μαθητών γυμνασίων να μένουν στην ίδια τάξη ή να περνούν οριακά στην επόμενη.

Οι διαφοροποιήσεις στις επιδόσεις των μαθητών από νομό σε νομό, όπως αυτές καταγράφονται στην έκθεση που διενήργησε το Κέντρο Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής της ΓΣΕΕ με επιστημονικό υπεύθυνο το  Νίκο Παίζη και ανλύεται σε αυτή την κατηγορία από το "imerisia.gr", καταδεικνύουν ότι οι ανισότητες στην εκπαίδευση παραμένουν. Είναι ενδεικτικό ότι το 2014 διέκοψαν αδικαιολόγητα τη φοίτησή τους στην πρωτοβάθμια & δευτεροβάθμια εκπαίδευση συνολικά 37.610 μαθητές και μαθήτριες. Εξ αυτών, το 40,9% φοιτούσε στο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ, το 34,8% στο Γυμνάσιο, το 13,0% στο Γενικό Λύκειο και το 11,3% φοιτούσε στο Δημοτικό. Την ίδια χρονιά, συνολικά 122.312 μαθητές και μαθήτριες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης κατέγραψαν χαμηλές επιδόσεις, καθώς είτε απορρίφθηκαν στις εξετάσεις και έμειναν στην ίδια τάξη είτε προήχθησαν οριακά στην επόμενη. Από αυτούς, το 44,6% φοιτούσε στο Γενικό Λύκειο, το 29,7% στο Επαγγελματικό Λύκειο & ΕΠΑΣ, το 24,9% φοιτούσε στο Γυμνάσιο και το 0,8% φοιτούσε στο Δημοτικό.

Στην επαγγελματική εκπαίδευση, μάλιστα, την οποία επιλέγουν κυρίως παιδιά από οικονομικά ασθενείς οικογένειες τα ποσοστά των μαθητών με χαμηλές επιδόσεις αυξάνονται σταθερά έως και το 2009, ενώ από το 2010 κι έπειτα παρουσιάζουν μικρή κάμψη. Το 2014 διαμορφώθηκαν σε ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά φθάνοντας σε 66,9% στη Λευκάδα, 66,3% στη Ζάκυνθο, 63,9% στη Ροδόπη, 59,5% στην Ξάνθη, 57,9% στην Εύβοια και 57,2% στο Ρέθυμνο.

Αναλυτικά, σύμφωνα με την έρευνα του ΚΑΝΕΠ της ΓΣΕΕ, τα υψηλότερα ποσοστά μαθητών Γυμνασίων, Γενικών Λυκείων και ΕΠΑΛ/ΕΠΑΣ που πήραν μέρος στις τελικές εξετάσεις και προήχθησαν με βαθμό «Άριστα», «Πολύ Καλά» και «Καλά» επί του συνόλου των εγγεγραμμένων μαθητών το 2014 καταγράφονται στις γειτονικές περιφερειακές ενότητες της Δυτικής Μακεδονίας, της Θεσσαλίας, της Ηπείρου και της Στερεάς Ελλάδας και συγκεκριμένα σε Γρεβενά, Κοζάνη, Καρδίτσα, Τρίκαλα, Άρτα και Ευρυτανία.

Στην δεύτερη καλύτερη θέση βρίσκονται 26 περιφερειακές ενότητες: Δράμας, Καβάλας, Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Πέλλας, Πιερίας, Σερρών, Καστοριάς, Φλωρίνης, Λαρίσης, Μαγνησίας, Ιωαννίνων, Πρεβέζης, Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας, Φθιώτιδος, Φωκίδος, Αργολίδος, Αρκαδίας, Κορινθίας, Αθηνών, Ανατολικής Αττικής, Λέσβου, Χίου, Κυκλάδων και Χανίων. Στην ομάδα αυτή εντοπίζεται η πλειονότητα των μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας (Θεσσαλονίκη, Αχαΐα, Νομαρχία Αθηνών και Ανατολικής Αττικής).

Μέτριες εκπαιδευτικές επιδόσεις έχουν η Λευκάδα και η Εύβοια, ενώ στη δεύτερη χειρότερη θέση βρίσκονται 16 περιφερειακές ενότητες εκ των οποίων τα 7 είναι νησιά: Έβρου, Κιλκίς, Χαλκιδικής, Θεσπρωτίας, Κερκύρας, Κεφαλληνίας, Ηλείας, Βοιωτίας, Λακωνίας, Μεσσηνίας, Πειραιώς, Σάμου, Δωδεκανήσου, Ηρακλείου, Λασιθίου και Ρεθύμνης.

Τέλος, η ομάδα με τις χειρότερες επιδόσεις μαθητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης περιλαμβάνει 4 περιφερειακές ενότητες: Ξάνθης, Ροδόπης, Ζακύνθου και Δυτικής Αττικής. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτές οι 4 περιοχές όπως επίσης και η Λευκάδα, η Κέρκυρα, η Ζάκυνθος, η Κεφαλονιά, το Ρέθυμνο, το Ηράκλειο, και Πειραιάς αποτελούν τις «γκρίζες ζώνες» της εκπαίδευσης και σε ό, τι αφορά τον δείκτη πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Το προφίλ των «κακών» μαθητών
Από την έκθεση προκύπτει ότι περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν χαμηλή επίδοση έχουν: α) τα αγόρια, β) οι μαθητές των Επαγγελματικών Λυκείων & ΕΠΑΣ σε σύγκριση με τις υπόλοιπες βαθμίδες της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, γ) οι μαθητές των εσπερινών μονάδων του Γυμνασίου και του Γενικού Λυκείου.

Επίσης, περισσότερες πιθανότητες να διακόψουν αδικαιολόγητα τη φοίτησή τους έχουν:

α) τα αγόρια,

β) οι μαθητές με μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη ηλικία φοίτησης,

γ) οι μαθητές των εσπερινών μονάδων,

δ) οι μαθητές των Επαγγελματικών Λυκείων & ΕΠΑΣ σε σύγκριση με τους μαθητές των Γενικών Λυκείων.