Οι εργασιακές αλλαγές με βάση το επικαιροποιημένο Μνημόνιο

Με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης, το επικαιροποιημένο μνημόνιο περιγράφει τη συμφωνία των δύο πλευρών, κυβέρνησης και θεσμών, στα εργασιακά.  Αφού γίνεται αναφορά στις αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν τα προηγούμενα έτη, το κείμενο του μνημονίου ορίζει ότι θα πρέπει να υπάρξει νομοθεσία για να διασφαλιστεί ότι όλες αυτές οι παλιότερες μεταρρυθμίσεις θα διατηρηθούν έως το τέλος του τρέχοντος προγράμματος.

Αυτό σημαίνει κατά το άρθρο του "dikaiologitika.gr", ότι η νομοθεσία θα περιλαμβάνει και τις αναστολές που υπάρχουν στις αρχές της ευνοϊκότητας και της επέκτασης των συλλογικών συμβάσεων. Άρα στο κείμενο δεν γίνεται άμεση αναφορά στην επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων μετά τη λήξη του προγράμματος, παρά μόνο αφήνεται να εννοηθεί κάτι τέτοιο, για μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής.

Στο σκέλος των ομαδικών απολύσεων το κείμενο του μνημονίου ξεκαθαρίζει ότι το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας θα διαχειρίζεται εφεξής το σύστημα κοινοποίησής τους, χωρίς πάντως να αλλάξει το ποσοστό που ισχύει σήμερα.

Πιο αναλυτικά:

Συλλογικές διαπραγματεύσεις:
Να θεσπιστεί νομοθεσία (προγενέστερη δράση) προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι μεταρρυθμίσεις των συλλογικών διαπραγματεύσεων του 2011 θα παραμείνουν σε ισχύ μέχρι το τέλος του προγράμματος ΕΜΣ. Αυτό περιλαμβάνει τις αναστολές της αρχής της ευνοϊκότητας και την αρχή της επέκτασης. Προκειμένου να προωθηθεί και να παρακολουθηθεί η αντιπροσωπευτικότητα των τομεακών συμφωνιών, η κυβέρνηση, σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους και σε συμφωνία με τα θεσμικά όργανα, θα αναπτύξει ένα αξιόπιστο διοικητικό σύστημα για την εκτίμηση της αντιπροσωπευτικότητας [έως το Σεπτέμβριο του 2017].

Ομαδικές απολύσεις:

• Ως προηγούμενη ενέργεια, θα πρέπει να τροποποιηθεί η νομοθεσία περί ομαδικών απολύσεων [νόμος 1387/1983], που θα αντικαταστήσει το ισχύον πλαίσιο διοικητικής έγκρισης των ομαδικών απολύσεων με διαδικασία κοινοποίησης μέγιστης διάρκειας τριών μηνών η οποία δεν προϋποθέτει εκ των προτέρων έγκριση. Το σύστημα κοινοποίησης θα πρέπει να διαχειρίζεται το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (AΣE), το οποίο θα αναθεωρηθεί με όρους σύνθεσης με ισότιμη εκπροσώπηση μεταξύ του κράτους, των εκπροσώπων των εργαζομένων και των εργοδοτών. Οι διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους των εργαζομένων διαρκούν έως 30 ημέρες.
• Η εταιρεία θα ανακοινώσει στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΟΑΕΔ) τον κατάλογο των απολυθέντων υπαλλήλων, προκειμένου να διασφαλίσει ότι είναι εγγεγραμμένοι στη δημόσια υπηρεσία απασχόλησης.
• Η εταιρεία, μετά τις νομίμως απαιτούμενες σχετικές διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους των εργαζομένων, μπορεί να υποβάλει ένα «κοινωνικό σχέδιο», στο οποίο θα περιγράφονται τα πιθανά συνοδευτικά μέτρα που προβλέπονται για τον περιορισμό των κοινωνικών συνεπειών των απολύσεων, σύμφωνα με τις οικονομικές δυνατότητες της επιχείρησης.

Το κοινωνικό σχέδιο μπορεί να περιλαμβάνει μέτρα για την ανακατανομή ή την επανεκπαίδευση των εργαζομένων που απολύονται, την παροχή συμβουλών και υπηρεσιών ανατοποθέτησης θέσεων εργασίας, την κατάρτιση, τις αποζημιώσεις απόλυσης εκτός εκείνων που απορρέουν από την εθνική νομοθεσία και τη δέσμευση για εκ νέου ανάληψη των εργαζομένων που απολύθηκαν.

• Οι αρχές θα επαληθεύσουν ότι ο εργοδότης έχει πραγματοποιήσει τη διαδικασία διαβούλευσης, πράγμα που θα επιτρέψει να ισχύσουν οι ομαδικές απολύσεις νωρίτερα από τους τρεις μήνες. Διαφορετικά, οι ομαδικές απολύσεις μπορούν να τεθούν σε ισχύ τρεις μήνες μετά την κοινοποίηση στις δημόσιες αρχές.
• Βιομηχανική δράση: α. Θέσπιση νομοθεσίας που θα επιτρέπει την ταχεία δικαστική διαδικασία που χρησιμοποιείται για να κρίνει τη νομιμότητα των απεργιών να χρησιμοποιείται και για διαφορές που προκύπτουν από την εφαρμογή του άρθρου. 656 του Αστικού Κώδικα σε περιπτώσεις απεργιών (προηγούμενη δράση).

Μετά από διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους, εκσυγχρονισμός του Ν.1264 / 1982 και άλλης σχετικής νομοθεσίας με:

1. Δημιουργία ψηφιακού μητρώου για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις
2. Επανεξέταση του καταλόγου των δικαιολογημένων λόγων καταγγελίας της σύμβασης των εργαζομένων που προστατεύονται ως μέλη των συνδικαλιστικών οργανώσεων

Επίσης το μνημόνιο ορίζει τον εξορθολογισμό του συστήματος των παροχών των μελών των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Ως βασικό παραδοτέο για την επόμενη αναθεώρηση, οι αρχές θα αναλύσουν και θα υιοθετήσουν νομοθεσία για την αύξηση της απαρτίας για τα συνδικάτα πρώτου βαθμού για να ψηφίσουν μια απεργία στο 50%.

Οι αρχές θα πρέπει να υποβάλουν έκθεση μέχρι το Δεκέμβριο του 2017 με ανεξάρτητη νομική γνώμη σχετικά με το ρόλο της διαιτησίας στις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους, θα πρέπει επανεξετάσουν τις τρέχουσες διαδικασίες για διαμεσολάβηση και διαιτησία έως τον Φεβρουάριο του 2018. Λαμβάνοντας υπόψη την ανεξάρτητη νομική έκθεση, οι αρχές θα λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα μέχρι τον Μάρτιο του 2018, σε διαβούλευση με τα θεσμικά όργανα και σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Απλούστευση της εργατικής νομοθεσίας. Οι υφιστάμενοι εργατικοί νόμοι θα εξορθολογιστούν μέσω της κωδικοποίησης σε κώδικα εργατικού δικαίου μέχρι τον Ιούνιο του 2018. Το σχέδιο τεχνικής βοήθειας θα ξεκινήσει μέχρι τον Ιούνιο του 2017

Αδήλωτη εργασία. Οι αρχές, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, θα αρχίσουν να εφαρμόζουν τα μέτρα που καθορίζονται στο σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας. Συγκεκριμένα:Ορισμός του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (AΣE) ως θεσμικού οργάνου υπεύθυνου για το συντονισμό και την εποπτεία της εφαρμογής του σχεδίου δράσης.

1. Μέχρι τον Ιούνιο του 2017 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός μιας πρόσθετης ενότητας της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού της Ελλάδας για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τη φύση και την έκταση της αδήλωτης εργασίας.
2. Έως τον Ιούνιο του 2017, σε συνεργασία με τα θεσμικά όργανα, θα πρέπει να ολοκληρωθεί και η αναθεώρηση του ισχύοντος συστήματος επιβολής προστίμων για αδήλωτη εργασία με προτάσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση των κινήτρων και της συμμόρφωσης.Έως τον Ιούνιο του 2017 θα πρέπει να είναι έτοιμες όλες τις σχετικές νομοθετικές πράξεις που απαιτούνται για την εφαρμογή του σχεδίου δράσης.
3. Έως τον Ιούνιο του 2017, θα πρέπει να αναπτυχθούν νέοι κανόνες ανάλυσης κινδύνου για τη στόχευση των επιθεωρήσεων και να τεθεί σε εφαρμογή έως τον Αύγουστο του 2017 ένα πρότυπο για στοχοθετημένες κοινές επιθεωρήσεις στον τομέα του τουρισμού.
4. Να ολοκληρωθεί μέχρι τον Φεβρουάριο του 2018 η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των βάσεων δεδομένων του Υπουργείου Εργασίας, του Υπουργείου Οικονομικών, του ΣΕΠΕ, της ΓΓΔΕ, του ΟΑΕΔ, του ΙΚΑ (EΦKA) και της ελληνικής αστυνομίας. Οποιεσδήποτε αλλαγές στο σύστημα ελέγχου και επιβολής προστίμων που σχετίζονται με την αδήλωτη και τη μη δηλωμένη εργασία θα πραγματοποιηθούν μετά από διαβούλευση και συμφωνία με τα θεσμικά όργανα.Μηχανισμός διάγνωσης των αναγκών της αγοράς εργασίας. Οι διαδικασίες θα αναπτυχθούν μέχρι το Δεκέμβριο του 2017 προκειμένου να διασφαλιστεί η χρήση των αποτελεσμάτων που προκύπτουν από τον ολοκληρωμένο μηχανισμό διάγνωσης των αναγκών της αγοράς εργασίας που πρέπει να ληφθούν υπόψη από τα Υπουργεία και τον ΟΑΕΔ.