Ούτε ένα, ούτε 2 αλλά 23 τα πιστοποιητικά για τις μεταβιβάσεις των ακινήτων

Την επαναφορά της βεβαίωσης μη οφειλής ΤΑΠ για τις μεταβιβάσεις ακινήτων, του μοναδικού εγγράφου που είχε καταργηθεί το 2014 στο πλαίσιο της προσπάθειας περιορισμού της γραφειοκρατίας, προβλέπει το άρθρο 59 του πολυνομοσχεδίου του υπουργείου Εσωτερικών για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Όπως έγκαιρα είχε επισημάνει η ΠΟΜΙΔΑ σε σχετικό υπόμνημα προς τον υπουργό κ. Π. Σκουρλέτη, αλλά και τον Πρόεδρο της ΚΕΔΕ κ. Γιώργο Πατούλη, ο αριθμός των δικαιολογητικών που απαιτούνται για τη σύνταξη κάθε συμβολαιογραφικού εγγράφου μεταβίβασης ακινήτου για οποιαδήποτε αιτία, είναι ασύλληπτος και συνεχώς διογκούμενος. Συγκεκριμένα υπάρχουν έως και 23 διάφορα δικαιολογητικά με μέσο όρο 10 δικαιολογητικών για κάθε συνήθη δικαιοπραξία, από τα οποία το μοναδικό που καταργήθηκε, επανέρχεται τώρα σε ισχύ, ενώ το Υπουργείο Ενέργειας προωθεί και άλλο σχέδιο νόμου με νέες υποχρεωτικές βεβαιώσεις ελέγχους και κάθε είδους "χαράτσια" σε βάρος των ιδιοκτητών ακινήτων όλης της χώρας!

Με το άρθρο 59 του σ/ν επανέρχεται σε ισχύ η διάταξης της παρ. 18 του άρθρου 24 του ν. 2130/1993, σύμφωνα με την οποία οι πωλητές, πριν τη μεταβίβαση πάσης φύσεως ακινήτων, υποχρεούνται να προσκομίζουν συμβολαιογραφικό έγγραφο περί μη ύπαρξης οφειλής από Τέλος Ακίνητης Περιουσίας (Τ.Α.Π.). Η μη επισύναψη τηε σχετικής βεβαίωσης οδηγεί σε πλήρη ακυρότητα του μεταβιβαστικού συμβολαίου και σε πειθαρχικές συνέπειες κατά του συμβολαιογράφου.

Επίσης ορίζεται ότι, δεν υπόκεινται σε Τ.Α.Π. τα δικαιώματα σε ακίνητα, για τα οποία υφίσταται απαγόρευση οποιασδήποτε χρήσης (ρυμοτομικό βάρος, ρυμοτομική απαλλοτρίωση, ή για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος κ.λπ.), η οποία έχει επιβληθεί από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. Η εν λόγω απαλλαγή ισχύει αποκλειστικά κατά το μέρος για το οποίο υφίσταται η ως άνω απαγόρευση. Βεβαιωμένες οφειλές από Τ.Α.Π. που έχει επιβληθεί στα ανωτέρω ακίνητα διαγράφονται, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, κατά το μέρος στο οποίο υφίσταται η εν λόγω απαγόρευση, (άρθρα 59 - 60).

Πιστοποιητικά/δηλώσεις για μη οφειλή προς το δημόσιο:

1. Αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας πωλητή ν. 1882/1990. Σε κάθε μεταβιβαστικό συμβόλαιο ακινήτου, επαχθούς ή χαριστικής αιτίας, τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επί ακινήτου, τη διανομή κοινών ακινήτων, την ανταλλαγή ακινήτων και τη σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας ή τροποποίησης σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας, ή, μόνο σε συμβόλαιο μεταβίβασης ακινήτου ή σύστασης εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία, αντί του ανωτέρω αποδεικτικού ενημερότητας, βεβαίωση οφειλής του μεταβιβάζοντος προς το Δημόσιο, με τον όρο της παρακράτησης του ποσού της οφειλής από το τίμημα της αγοραπωλησίας και της απόδοσής του στο Δημόσιο από τον συμβολαιογράφο ή την Αρχή ή το Πιστωτικό Ίδρυμα, που θα χορηγήσει το δάνειο.
2. πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ, ν 4174/2013. Σε κάθε υποσχετική ή εκποιητική δικαιοπραξία, με την οποία συστήνονται, μεταβάλλονται, αλλοιώνονται ή μεταβιβάζονται, από οποιαδήποτε αιτία δικαιώματα επί ακινήτου ή παρέχεται δικαίωμα προσημείωσης ή υποθήκης σε αυτό και σε αποδοχή κληρονομιάς, για τα τελευταία πέντε έτη, ότι ο φορολογούμενος για το ακίνητο αυτό έχει εξοφλήσει τον αναλογούντα φόρο βάσει δήλωσης όλων των αναγραφόμενων ετών/έχει απαλλαγεί βάσει δήλωσης και για τα ίδια ως άνω οριζόμενα έτη έχει εξοφλήσει τον ΦΑΠ και τον ΕΝΦΙΑ/έχει ρυθμίσει ή διαζευκτικά ή σωρευτικά με το παραπάνω πιστοποιητικό.
3. πιστοποιητικό Δ.Ο.Υ. περι μη οφειλής φόρου κληρον.-δωρεάς, ν 2961/2001. Σε κάθε συμβόλαιο με το οποίο μεταβιβάζεται η κυριότητα ή συστήνεται εμπράγματο δικαίωμα σε ακίνητο ή κινητό που αποκτήθηκε αιτία θανάτου ή δωρεάς ή γονικής παροχής ή προίκας, καθώς και όταν εξοφλείται ή εκχωρείται εν όλω ή εν μέρει απαίτηση που αποκτήθηκε από κάποια από τις πιο πάνω αιτίες.
4. δήλωση φόρου μεταβίβασης ακινητου ή Φ.Π.Α. στη Δ.Ο.Υ. ακινήτου και διπλότυπα είσπραξης φόρου για το συμβόλαιο.
5. δήλωση φόρου υπεραξίας ν. 4152/2013 στη Δ.Ο.Υ. εισοδήματος πωλητή, αν απέκτησε το πωλούμενο ακίνητο από οποιαδήποτε αιτία μετά την 1-1-2013 (υπό αναστολή μέχρι την 31-12-2016).

Πιστοποιητικά / δηλώσεις για μη οφειλή προς Ο.Τ.Α. κλπ.

• βεβαίωση δήμου περί μη οφειλής ΤΑΠ, επί ποινή ακυρότητας του συμβολαίου.
• βεβαίωση δήμου περί υποβολής δήλωσης ιδιοκτησίας ή μη οφειλής εισφοράς σε χρήμα ν. 1337/1983. Σε κάθε δικαιοπραξία εν ζωή και σε αποδοχή κληρονομιάς που αφορά ακίνητο που εντάχθηκε στο σχέδιο σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1337/1983.
• βεβαιωση ασφαλιστικης ενημεροτητας. Σε κάθε μεταβιβαστικό συμβόλαιο ακινήτου, επαχθούς ή χαριστικής αιτίας του μεταβιβάζοντος εκδοθείσα από το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Ι.Κ.Α.), άλλως υπεύθυνη δήλωση ότι εμπίπτει σε εξαίρεση και δεν απαιτείται.

Βεβαιώσεις μηχανικών, μηχανολόγων, τοπογράφων κλπ.

1.  βεβαίωση πολιτικού μηχανικού περι πολεοδομικής νομιμότητας ν.4178/2013, του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, και σε περίπτωση τακτοποίησης αυθαιρεσιών, βεβαίωση περαίωσης διαδικασίας υπαγωγής στις διατάξεις του Ν. 4178/2013 με εξόφληση του ενιαίου ειδικού προστίμου ή ποσοστού 30% αυτού και κάτοψη του ακινήτου 10. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΗ ν. 3661/2008, για την ενεργειακή απόδοση κτιρίου, Ν. 3661/2008, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει και άρθρο 4 του Ν.4122/2013.
2.  τοπογραφικό διάγραμμα γεωτεμαχίου απο τοπογράφο α) Εξαρτημένο από κρατικές συντεταγμένες που συνοδεύει τη βεβαίωση του Ν. 4178/2014, και β) εξαρτημένο από κρατικές συντεταγμένες τοπογραφικό διάγραμμα γεωτεμαχίου τοπογράφου, λόγω διατάξεων του Ν. 651/1975.
3.  υπεύθυνη δηλωση ιδιοκτητη ν.4178/2013 περί πολεοδομικής νομιμότητας του μεταβιβαζόμενου ακινήτου.
4.  αντίγραφο οικοδομικής άδειας, αν ακίνητο κτίστηκε μετά τις 14-3-1983, άλλως υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη, ν.1337/1983.
5.  έγγραφο περαίωσης διαδικασίας ρύθμισης ακινήτου σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3843/2010

Έγγραφα από το Εθνικό Κτηματολόγιο

• απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος ν. 2664/1998, αν βρίσκεται εντός κτηματολογίου ή εντός Κτηματολογίου Πρωτευούσης (περιοχή Καλλιθέας και εν μέρει Π. Φαλήρου).
• πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου του αρμόδιου Γραφείου Κτηματογράφησης, ότι το γεωτεμάχιο έχει περιληφθεί στα προσωρινά κτηματολογικά στοιχεία της ανάρτησης του Εθνικού Κτηματολογίου.

Πιστοποιητικά για δασικά-παραμεθόρια ακίνητα

1. πράξη χαρακτηρισμού του δασαρχείου με το συνημμένο σε αυτή τοπογραφικό διάγραμμα, από την οποία προκύπτει ότι η μεταβιβαζόμενη έκταση, χαρακτηρίζεται ως μη δασική, εμπίπτουσα στις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 3 Ν. 998/79, ή δασική, καθώς επίσης και ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΕΛΕΣΙΔΙΚΙΑΣ του Δασαρχείου, όπου απαιτείται.
2. βεβαίωση δασαρχείου περι "ακαΐας" των μεταβιβαζόμενων ιδιωτικών δασών, ν. 998/1979.
3. δήλωση ΑΡΘ. 72 ν. 998/1979 προς το δασαρχείο σε περίπτωση μεταβίβασης ιδιωτικού δάσους ή δασικής έκτασης πάνω απο 50 στρέμματα, από την οποία προκύπτει ότι "ο μεταβιβάζων δήλωσε ότι προτίθεται να μεταβιβάσει την ανωτέρω έκταση προς τον αγοραστή ή και σε έτερο πρόσωπο, αντί ελαχίστου τιμήματος xxxΕυρώ, κατά δήλωση δε του πωλητή παρήλθε η προθεσμία του ενός (1) μηνός (ή τεσσάρων μηνών) χωρίς το Δημόσιο να ασκήσει το δικαίωμα προτιμήσεως".
4. άδεια του υπουργού αγροτικής ανάπτυξης & τροφίμων σε περιπτωση κατατμησης δασικης ιδιοκτησιας, σύμφωνα με την οποία επιτρέπει την εν λόγω κατάτμηση δασικής έκτασης σύμφωνα με το άρθρο 60 του Ν.Δ. 86/1969.
5. πιστοποιητικό της διεύθυνσης δασών ή του κτηματολογικού γραφείου το οποίο σε περιπτωση που η μεταβιβαζομενη εκταση βρισκεται σε περιοχή στην οποία έχουν αναρτηθεί δασικοί χάρτες συμφωνα με τον Ν.3889/2010.
6. απόφαση της περιφέρειας περι άρσης απαγόρευσης αγοράς ακινήτου σε παραμεθόρια περιοχή του άρθρου 26 του Ν. 1892/1990 όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 114 του Ν. 3978/2011 από φυσικά και νομικά πρόσωπα με έδρα εκτός των κρατών μελών Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών, ν.1892/1990.
7. βεβαίωση του τοπικού οργανισμού εγγειων βελτιώσεων (Τ.Ο.Ε.Β.), σύμφωνα με το άρθρο 65 του Ν. 2538/1997, η από την οποία προκύπτει ότι για το μεταβιβαζόμενο αγροτεμάχιο δεν υπάρχει καμία οφειλή από αρδευτικά τέλη και εισφορές από το μεταβιβάζοντα προς τον Οργανισμό αυτό σε περίπτωση που το ακίνητο βρίσκεται εντός λειτουργούντος οργανισμού εγγείων βελτιώσεων.

Δικαιολογητικά για γονικές παροχές – δωρεές

Απαιτούνται όλα τα παραπάνω δικαιολογητικά εκτός από εκείνα με τους αριθμούς 4, 5, 9, 10β -εκτός αν το αγροτεμάχιο εντός Ζ.Ο.Ε. κτλ- και 21. Η φορολογική δήλωση (αρ. 5) αντικαθίσταται από τη Δήλωση Φόρου Γονικής Παροχής/Δωρεάς.

Δικαιολογητικά για αποδοχές κληρονομίας

Απαιτούνται όλα τα παραπάνω δικαιολογητικά εκτός από εκείνα με αριθμούς 1, 3, 4, 5, 6β, 7, 8, 9, 10, 11, 12 -ως εκ περισσού γιατί αποδοχή αυθαιρέτων επιτρέπεται-, 13, 16 -προς ασφάλεια των συναλλαγών-, 17, 18, 19, 20, 21, 22. Η φορολογική δήλωση (αρ. 5) αντικαθίσταται από τη Δήλωση Φόρου Κληρονομιάς.