Πως αντιμετωπίζονται ασφαλιστικά οι σερβιτόροι με σταθερές αποδοχές;

Σερβιτόρος εργάζεται με πλήρη απασχόληση και σύμβαση αορίστου χρόνου. Πάνω στη σύμβαση του αλλά και στο υποβληθέν έντυπο της πρόσληψης αναγράφεται με σαφήνεια ότι «Ο εργαζόμενος αμείβεται αποκλειστικά με σταθερές και ΟΧΙ με κυμαινόμενες αποδοχές.»

Ο συμφωνηθείς μισθός είναι 586,08, όσο προβλέπεται για τον άγαμο χωρίς προϋπηρεσία στην ΕΓΣΣΕ. Λαμβάνει 25 ασφαλιστικά ημερομίσθια και αποδίδονται εισφορές ΙΚΑ επί του 586,08.

Στην με αρ.10/13-2-13 εγκύκλιο του ΙΚΑ αναφέρεται χαρακτηριστικά:

Ο τρόπος ασφάλισης των μισθωτών με τεκμαρτά δεν ισχύει για τους αμοιβόμενους αποκλειστικά και μόνο με σταθερές αποδοχές, οι οποίες όμως δεν πρέπει να είναι κατώτερες των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (Γενική και Ειδικές).

Θεωρείτε ότι υπάρχει λάθος στον υπολογισμό των εισφορών, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε επιβολή διαφορών σε ενδεχόμενο έλεγχο ΙΚΑ?Θα μπορούσε ο εργαζόμενος να απασχολείται και με καθημερινή μερική απασχόληση (πχ 5 ημέρες χ 4 ώρες/ημέρα) και να αποδίδονται εισφορές βάσει του μισθού της ΕΓΣΣΕ? Σημειώνεται ότι στο αρμόδιο υποκατάστημα ΙΚΑ Αγ.Μηνα Ηρακλείου μας απάντησαν ότι θα πρέπει να ασφαλίζεται αποκλειστικά και μόνο με τεκμαρτά ημερομίσθια.

Απάντηση

 Για την αμοιβή των σερβιτόρων ισχύει το άρθρο 54 του Ν.2224/1994. Η Δ.Α. 8/2016 "για τη ρύθμιση των όρων αμοιβής και εργασίας του προσωπικού των πάσης φύσεως τουριστικών και επισιτιστικών καταστημάτων όλης της χώρας" ισχύει για τις αμοιβές των εργαζομένων αυτών για τα έτη 2016 - 2017 και παραπέμπει στο ίδιο άρθρο για την αμοιβή τους. Αμοιβή με τη ΔΑ 8/2016 υποχρεούνται να αποδίδουν τα μέλη των συμβαλλόμενων εργοδοτικών οργανώσεων στους απασχολούμενους που ανήκουν στις συμβαλλόμενες εργατικές οργανώσεις.

Σε κάθε περίπτωση, η αμοιβή τους δεν μπορεί να είναι κατώτερη της ΕΓΣΣΕ.

Στο άρθρο 54 του Ν.2224/1994 ορίζεται ότι η αμοιβή των σερβιτόρων καθορίζεται με ποσοστά.

Για την ασφάλιση των επαγγελμάτων αυτών, η Εγκ. 10/2013 του ΙΚΑ σχετικά αναφέρει:

Ο τρόπος ασφάλισης των μισθωτών που αναφέρονται στον κοινοποιούμενο πίνακα κατάταξης (σ.σ. περί τεκμαρτών ημερομισθίων) δεν ισχύει:

• Για τους αμειβόμενους αποκλειστικά και μόνο με σταθερές αποδοχές, οι οποίες όμως δεν πρέπει να είναι κατώτερες των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (Γενική και Ειδικές).

Επίσης, για το θέμα έχει τοποθετηθεί με την Αρ.Πρωτ. Ε40/374/25-4-2016 το ΙΚΑ. Στο έγγραφο συγκεκριμένα αναφέρεται:

Σύμφωνα με το άρθρο 18 παράγραφος 5 του Κανονισμού Ασφάλισης ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ορισμένες κατηγορίες μισθωτών, μεταξύ των οποίων είναι οι  σερβιτόροι , οι μπάρμαν, οι βοηθοί  σερβιτόρων  και οι βοηθοί μπάρμαν, επειδή αμείβονται είτε εξ΄ ολοκλήρου είτε εν μέρει με ποσοστά, φιλοδωρήματα, προμήθειες κ.λ.π. κατατάσσονται, με απόφαση του Δ.Σ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, σε κλάσεις ημερησίων μισθών βάσει του μέσου όρου των τεκμαιρομένων μηνιαίων αποδοχών τους, σύμφωνα με τις οποίες (κλάσεις) και ασφαλίζονται.

Ο τρόπος ασφάλισης των ανωτέρω κατηγοριών μισθωτών δεν ισχύει όταν αυτοί:

• αμείβονται αποκλειστικά και μόνο με σταθερές αποδοχές, οι οποίες όμως δεν πρέπει να είναι κατώτερες των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (Γενική και Ειδικές).
• αμείβονται με σταθερές αποδοχές και ποσοστά, φιλοδωρήματα κ.λ.π. και οι σταθερές αποδοχές υπερβαίνουν τις τεκμαρτές της κλάσης κατάταξής τους. Σε αυτήν την περίπτωση, ασφαλίζονται επί των σταθερών αποδοχών (άρθρο 18 παρ. 6 του Κ.Α. ΙΚΑ- ΕΤΑΜ). Σαν σταθερές αποδοχές νοούνται οι συμφωνημένες, υπό την προϋπόθεση να είναι ανώτερες της Γενικής ή Ειδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.

Αρμοδιότητα κρίσης για τον τρόπο ασφάλισης των παραπάνω εργαζομένων (βάσει τεκμαρτών ημερομισθίων ή όχι) και τα κριτήρια αυτών έχει το κατά τόπο Υποκατάστημα Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. (άρθρο 119 Κ.Α. Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ.) αφού ερευνηθούν οι πραγματικές συνθήκες απασχόλησης κάθε εργαζομένου.

Από τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι με την αναφορά του άρθρου 54 στον τρόπο των αμοιβών των σερβιτόρων, η εξαίρεση που αναφέρεται στην εγκ. ΙΚΑ 10/2013 γενικά, δεν τους αφορά.

Η περίπτωση αμοιβής αποκλειστικά και μόνο με σταθερές αποδοχές μπορεί να δικαιολογηθεί σε ορισμένες περιπτώσεις (γι΄αυτό και αναφέρεται στο προαναφερόμενο έγγραφο), που δεν εξειδικεύονται όμως από το ΙΚΑ.

Τέλος, το συγκεκριμένο έγγραφο εκφράζει την αρμοδιότητα κρίσης από τα ελεγκτικά όργανα του ΙΚΑ. Κατά τη συνήθη πρακτική, από τα ελεγκτικά όργανα του ΙΚΑ, η ασφάλιση θεωρείται ότι πρέπει να γίνεται με τεκμαρτά ημερομίσθια. Εξαιρέσεις που έχουν αναφερθεί κατά τον έλεγχο (π.χ. σε εστιατόριο self service, όπου η απασχόληση του σερβιτόρου δεν περιλαμβάνει είσπραξη μετρητών) δεν μπορεί να ειπωθεί ότι αναφέρονται στον κανόνα της αντιμετώπισης από το ΙΚΑ.

Δημήτρης Μπόκαρης-Φοροτεχνικός