Σύνταξη μελέτης στατικής επάρκειας αυθαίρετου κτίσματος-Πότε επιβάλλεται

Τις επιμέρους λεπτομέρειες σχετικά με το πότε ένας ιδιοκτήτης αυθαίρετου κτίσματος καλείται να συντάξει μελέτη στατικής επάρκειας διευκρινίζει αναλυτικά το υπουργείο Περιβάλλοντος στη σχετική Υπουργική Απόφαση.

Σύμφωνα λοιπόν με το ΥΠΕΝ, η μελέτη απαιτείται για:

•  Κάθε στατικά ανεξάρτητη κατασκευή που είναι εξ ολοκλήρου αυθαίρετη.
•  Κάθε αυθαίρετη κατασκευή που έχει υπαχθεί στο Ν. 4178/2013 και με βάση ένα τουλάχιστον από τα υποβληθέντα Δελτία Ελέγχου Δομικής Τρωτότητας Αυθαιρέτου (ΔΕΔΟΤΑ) που την αφορούν, κατατάσσεται σε υψηλής προτεραιότητας περαιτέρω έλεγχο.
•  Κάθε αυθαίρετη προσθήκη ή τροποποίηση ή αλλαγή χρήσης που έχει εφαρμοστεί σε κτίρια κατηγορίας σπουδαιότητας Σ2, Σ3 και Σ4, σύμφωνα με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό. Κτίρια σπουδαιότητας Σ2 όπου έχει συντελεστεί αλλαγή χρήσης η οποία μεταβάλλει τη σπουδαιότητα σε Σ3 ή Σ4, σε επιφάνεια έως και του 1/3 της συνολικής, αντιμετωπίζονται στην παρούσα ως κτίρια σπουδαιότητας Σ2.
•  Η μελέτη στατικής επάρκειας πραγματοποιείται είτε με τον ΚΑΝΕΠΕ είτε σύμφωνα με τους κανονισμούς που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας του κτιρίου ή της κατασκευής του φέροντος οργανισμού του.

Σε κάθε περίπτωση, ως σεισμικό φορτίο λαμβάνεται κατ’ ελάχιστο αυτό που ίσχυε κατά το χρόνο έκδοσης της άδειας ή της κατασκευής του φέροντος οργανισμού.

Παλιά κτίρια
Αξίζει να σημειωθεί ότι για την περίπτωση κτιρίων τα οποία έχουν κατασκευαστεί πριν την 1η/1/1983, αλλά η αυθαίρετη προσθήκη ή τροποποίηση ή αλλαγή χρήσης έχει πραγματοποιηθεί μεταγενέστερα, η μελέτη στατικής επάρκειας θα πρέπει να εκπονείται με προσομοίωση του συνόλου της κατασκευής και έλεγχο:

•  του προγενέστερου τμήματος με βάση τον αντισεισμικό κανονισμό που ίσχυε κατά την περίοδο αδειοδότησης ή κατασκευής του υπάρχοντος,
•  της αυθαίρετης προσθήκης ή τροποποίησης ή αλλαγής χρήσης με βάση τον αντίστοιχο αντισεισμικό κανονισμό που ίσχυε κατά την πραγματοποίησή της.

Εκθεση μηχανικού
Οπως διευκρινίζεται στην Υ.Α., δεν απαιτείται υποβολή μελέτης στατικής επάρκειας αλλά τεχνική έκθεση αρμόδιου μηχανικού για:

•  Μετατροπή ημιυπαίθριου χώρου σε κλειστό.
•  Αυθαίρετες κατασκευές παταριών ισογείου επιφάνειας μέχρι ποσοστού 50% του δαπέδου του ισογείου με την προϋπόθεση ότι δεν δημιουργούνται «θέσεις» κοντά υποστυλώματα. Διαφορετικά εξετάζονται τα μέλη και η σύνδεσή τους με στοιχεία του φέροντος οργανισμού, τα οποία και θα ενισχύονται για ενδεχόμενες τοπικές αστοχίες.

Σε κάθε περίπτωση ελέγχεται η στατική επάρκεια του αυθαίρετου παταριού για κατακόρυφα φορτία.

•  Αυθαίρετες κατασκευές προβόλων, οι οποίοι προεξέχουν έως 2 μέτρα, ή αυθαίρετες επαυξήσεις της προεξοχής τους μέχρι ποσοστού 25%.
•  Κατασκευή στο δώμα κτιρίων μέχρι το 20% της επιφάνειας αυτού.
•  Υπόγειοι χώροι μέγιστης επιφάνειας έως αυτής του ισογείου, κατασκευασμένοι με περιμετρικούς τοίχους από μπατική τοιχοποιία ή οπλισμένο σκυρόδεμα, τα οποία καλύπτουν τουλάχιστον το 75% της περιμέτρου.
•  Μετατροπή πιλοτής σε κλειστό χώρο με προσθήκη περιμετρικών τοίχων που καλύπτουν τουλάχιστον το 75% της περιμέτρου.
•  Υπόγεια που ξεμπαζώθηκαν και είναι κατασκευασμένα με περιμετρικούς τοίχους από μπατική τοιχοποιία ή οπλισμένο σκυρόδεμα, οι οποίοι καλύπτουν τουλάχιστον το 75% της περιμέτρου.
•  Στατικά ανεξάρτητοι βοηθητικοί χώροι κατηγορίας σπουδαιότητας Σ2 και εμβαδού κάτοψης μέχρι 25m2 έκαστος.
•  Για αυθαίρετη προσθήκη στέγης με μεταλλικά ή ξύλινα ζευκτά ο έλεγχος περιορίζεται στον έλεγχο των δομικών στοιχείων της στέγης καθώς και στις συνδέσεις με το φέροντα οργανισμό του υφιστάμενου φορέα.
•  Το σύνολο των αυθαιρέτων κατασκευών ανά διηρημένη ιδιοκτησία ή ανεξάρτητο κτίριο είναι μικρότερο σε επιφάνεια από 25 τ.μ.
•  Το σύνολο των αυθαιρέτων κατασκευών ανά διηρημένη ιδιοκτησία ή ανεξάρτητο κτίριο δεν επιφέρει αύξηση των κατακόρυφων φορτίων άνω του 20% για κατηγορία σπουδαιότητας Σ2 σύμφωνα με τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό (ΕΑΚ) και 10% για κατηγορίες σπουδαιότητας Σ3 και Σ4 για τη διηρημένη ιδιοκτησία αυτή ή το ανεξάρτητο κτίριο.
•  Εχει εκδοθεί άδεια σεισμοπλήκτου και έχουν υλοποιηθεί ενισχύσεις μετά την 1η.1.2000.

Ο φάκελος-Η μελέτη στατικής επάρκειας περιλαμβάνει:

1. Εκθεση συλλογής στοιχείων και πληροφοριών.
2. Εκθεση αποτύπωσης – τεκμηρίωσης.
3. Γενικά σχέδια αποτύπωσης του φέροντος οργανισμού και παρουσίασης ενδεχόμενων βλαβών.
4. Εκθεση αποτίμησης φέρουσας ικανότητας.
5. Τεύχη υπολογισμών, αναλύσεων και ελέγχων.

Σημειώνεται πάντα στο εν λόγω άρθρο του "Ελεύθερου Τύπου" ότι για τις περιπτώσεις 1, 2, 3 και 5 εφαρμόζεται ο ισχύων ΚΑΝΕΠΕ για κατασκευές από οπλισμένο σκυρόδεμα και αντίστοιχες διατάξεις των ΕΥΡΩΚΩΔΙΚΩΝ για τους υπόλοιπους φορείς, ενώ για την 4
αποτιμάται ο φορέας είτε με τον ΚΑΝΕΠΕ είτε σύμφωνα με τους κανονισμούς που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσης της οικοδομικής άδειας του κτιρίου ή της κατασκευής του φέροντος οργανισμού του.

Σε κάθε περίπτωση, ως σεισμικό φορτίο λαμβάνεται κατ’ ελάχιστο αυτό που ίσχυε κατά το χρόνο έκδοσης της άδειας ή της κατασκευής του φέροντος οργανισμού. Για κτίρια για τα οποία διατίθεται εγκεκριμένη στατική μελέτη η οποία έχει εφαρμοστεί ως προς τις διαστάσεις του φορέα του φέροντος οργανισμού, η έκθεση αποτίμησης φέρουσας ικανότητας μπορεί να περιορίζεται στον έλεγχο του συνολικού σεισμικού φορτίου (τέμνουσα βάσης) όταν μετά την προσθήκη των αυθαιρέτων κατασκευών στο σύνολο του κτιρίου προκύπτει ότι αυτό δεν υπερβαίνει το 1.15 για κτίρια με άδεια προ της 1ης/7/1995 και το 1.25 για κτίρια με άδεια από 1ης/7/1995 και μετά.