Μαύρη εργασία: Νέα μέτρα για την καταπολέμηση της

Κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας για το ασφαλιστικό και την αδήλωτη εργασία, το οποίο αποτελείται από τέσσερα μέρη, με τα οποία εισάγονται ρυθμίσεις:

• για την επίλυση ασφαλιστικών ζητημάτων με σκοπό την καλύτερη εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων,
• για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, καθώς και την πληρέστερη προστασία των εργαζομένων,
• για την ολοκληρωμένη παρέμβαση υπέρ των ασυνόδευτων στη χώρα μας ανηλίκων υπηκόων τρίτων χωρών,
• για την αντιμετώπιση μιας σειράς ζητημάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Το Μέρος Α΄ του σχεδίου νόμου (άρθρα 1 έως 4) με τίτλο «Ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές διατάξεις», συγκροτείται από ένα σύνολο διατάξεων με σκοπό την ενοποίηση και την επιτάχυνση διαδικασιών και την επίλυση χρόνιων προβλημάτων και αμφισβητήσεων που ταλανίζουν μέχρι και σήμερα τους ασφαλισμένους και είτε τους στερούν κοινωνικοασφαλιστικά δικαιώματα, είτε τους επιβαρύνουν με οφειλές, τόκους και προσαυξήσεις. Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις προβλέπουν διαδικασίες κατά το δυνατόν περισσότερο απλοποιημένες διοικητικά, για την αποφυγή καθυστερήσεων των ασφαλιστικών υποθέσεων.

Ρυθμίζεται ενιαία για πρώτη φορά η έναρξη του δικαιώματος καταβολής σύνταξης για το σύνολο των ασφαλισμένων στον ΕΦΚΑ και επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα στον ασφαλισμένο να μη διακόψει την απασχόλησή του, εφόσον δηλώσει τούτο στην αίτηση συνταξιοδότησης. Χορηγείται πλέον η δυνατότητα διαγραφής οφειλών ή τόκων και πρόσθετων τελών που δημιουργήθηκαν, ενώ ο ασφαλισμένος τελούσε σε εύλογη αμφιβολία για την υπαγωγή του ή όχι στην ασφάλιση ενός φορέα. Με υπουργική απόφαση, ύστερα από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης, θα επιλύεται η αμφισβήτηση για κατηγορίες ασφαλισμένων.

Τέλος, επιλύεται ένα πρόβλημα που ταλαιπωρούσε σημαντικό αριθμό ασφαλισμένων, συνιστάμενο στη μεγάλη καθυστέρηση για την υπαγωγή στην ασφάλιση του τ. ΟΓΑ. Λόγω της πολύπλοκης διαδικασίας ελέγχου των δικαιολογητικών, οι ασφαλισμένοι έμεναν ανασφάλιστοι για αρκετό καιρό, στερούμενοι κοινωνικοασφαλιστικών δικαιωμάτων, ενώ, όταν τελικά κρίνονταν ως υπακτέοι, ξεκινούσαν την ασφάλισή τους με οφειλές, λόγω της αναδρομικής απογραφής τους. Πλέον, θα μπορούν να υπάγονται στην ασφάλιση, με την έναρξη δραστηριότητας στη ΔΟΥ, όπου απαιτείται, ή με την υποβολή στον ΕΦΚΑ του Απογραφικού Δελτίου, με την επιφύλαξη της εκ των υστέρων ολοκλήρωσης του ελέγχου.

Το Μέρος Β΄ του παρόντος σχεδίου νόμου (άρθρα 5 έως 12), με τίτλο «Εργασιακές διατάξεις», περιλαμβάνει δύο Κεφάλαια: το Κεφάλαιο Α’ (άρθρα 5 έως 8), με τίτλο «Αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας», και το Κεφάλαιο Β’ (άρθρα 9 έως 12), με τίτλο «Ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων». Οι διατάξεις αμφότερων των Κεφαλαίων συμπληρώνουν περαιτέρω το πλέγμα των απαραίτητων διατάξεων για την εφαρμογή της συνταγματικής επιταγής της προστασίας της εργασίας και των εργαζομένων.

Οι διατάξεις του Μέρους Β’ αναφέρονται στα εξής θέματα:

1. Αντιμετώπιση της αδήλωτης και της υποδηλωμένης εργασίας.
2. Προστασία των εργαζομένων σε εργολάβο και υπεργολάβο.
3. Προστασία των απασχολούμενων σε καθεστώς μαθητείας και πρακτικής άσκησης.
4. Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων κατά τη διάρκεια του θέρους.
5. Προστασία της τήρησης του ωραρίου εργασίας.

Αναλυτικότερα:

• Από τις παρεμβάσεις που έγιναν στην ελληνική αγορά εργασίας κατά την εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, ενισχύθηκε η αδήλωτη ή υποδηλωμένη εργασία. Οι έννοιες αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία ταυτίζονται, μολονότι μια ασφαλισμένη τυπικά εργασία μπορεί να μην είναι ορθά ή απολύτως ασφαλισμένη, όπως -ενδεικτικά- αν είναι υπαμειβόμενη σε σχέση με το ύψος του νόμιμου μισθού ή τον πραγματικό χρόνο εργασίας. Ξεκινώντας από το 2013, η αδήλωτη εργασία στους κλάδους υψηλής παραβατικότητας καταγραφόταν με ποσοστό της τάξης του 31,61%. Με την ώθηση που δόθηκε στη λειτουργία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ) με την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και χάρη στο νέο μοντέλο στοχευμένων ελέγχων, αυτή έχει περιοριστεί το 2017 σε ποσοστό 12,48%, ενώ στο σύνολο των κλάδων της μισθωτής εργασίας βρίσκεται στο 5,95%. Ανάγκη της κοινωνίας και διακηρυγμένος στόχος για την επόμενη τριετία είναι η υποχώρηση της αδήλωτης εργασίας στους κλάδους υψηλής παραβατικότητας κάτω από 10% και ο συνολικός περιορισμός της στο 4%. Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις εισάγουν μια νέα αρχιτεκτονική στα πρόστιμα που επιβάλλονται από το ΣΕΠΕ στους εργοδότες που απασχολούν αδήλωτους εργαζόμενους, δίδοντας κίνητρα για την κανονικοποίηση της αγοράς εργασίας και αποβλέποντας στην προστασία των εργαζομένων και τη δημιουργία νέων θέσεων ασφαλισμένης εργασίας.
• Πολύ συχνό πλέον φαινόμενο αποτελεί η ανάθεση εκτέλεσης επιμέρους εργασιών μιας επιχείρησης σε εξωτερικό συνεργάτη (εργολάβο), δηλαδή σε μια άλλη επιχείρηση που συνήθως εξειδικεύεται σε έναν ή περισσότερους τομείς. Οι εργασίες αυτές εκτελούνται από εργαζομένους, που έχουν εργοδότη τον εργολάβο και όχι τον επιχειρηματία που ανέθεσε σε αυτόν την εκτέλεση του συγκεκριμένου έργου με την καταβολή αντιτίμου, γεγονός που πολλές φορές έχει δυσμενείς επιπτώσεις στα δικαιώματα των εργαζομένων. Για πρώτη φορά εισάγεται στο ελληνικό δίκαιο ένα ολοκληρωμένο σύστημα κανόνων, που καθιερώνει την αλληλέγγυα και εις ολόκληρον ευθύνη αναθέτοντα, εργολάβου και υπεργολάβου έναντι των εργαζομένων κατά την εκτέλεση ενός ανατεθειμένου έργου, διευρύνοντας έτσι το πεδίο προστασίας των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
• Στην προστασία της εργασίας συμβάλλει και η πλήρης καταγραφή των υπό οιαδήποτε ιδιότητα απασχολουμένων σε μια εκμετάλλευση, γεγονός που καθιστά αποτελεσματικότερο τον έλεγχο των αρμόδιων υπηρεσιών όσον αφορά την τήρηση της νομιμότητας στην εργασία. Η πληροφορική, προσφέρει συνεχώς περισσότερα και αποτελεσματικότερα μέσα προστασίας της παροχής εργασίας. Με τη σχετική ρύθμιση στο παρόν σχέδιο νόμου προβλέπεται η υποχρέωση καταχώρισης στο Πληροφορικό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» όλων των μαθητών, σπουδαστών και φοιτητών που πραγματοποιούν πρακτική άσκηση ή μαθητεία σε επιχειρήσεις, ενώ ταυτόχρονα καθιερώνεται ανώτατο όριο αριθμού για τους μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές που πραγματοποιούν πρακτική άσκηση ή μαθητεία σε τουριστικές επιχειρήσεις.
• Ενόσω το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ήδη επεξεργάζεται τον εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου της προστασίας της υγείας και της ασφάλειας στους χώρους εργασίας, με στόχους τη μείωση κατά ποσοστό 30% στα σοβαρά και θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα μέσα στην επόμενη τριετία, καθώς και τη δημιουργία αξιόπιστου μηχανισμού καταγραφής επαγγελματικών ασθενειών, το παρόν σχέδιο νόμου επεμβαίνει ρυθμιστικά σε ένα συγκεκριμένο αλλά εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα, αυτό της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων. Πρόκειται για εργαζομένους που παρέχουν την εργασία τους σε οικοδομικές εργασίες, τεχνικά έργα, χώρους με επιπλέον θερμική επιβάρυνση, όπως μεταλλουργίες, ναυπηγεία, χημικές βιομηχανίες, καθώς εργαζομένους σε εξωτερικούς χώρους εν γένει, όπως στις μεταφορές και τις διανομές. Με την προτεινόμενη ρύθμιση χορηγείται η δυνατότητα να καθοριστούν άμεσα, μέσω υπουργικών αποφάσεων, ιδίως η διαδικασία και η μέθοδος προσδιορισμού των φυσικών μεγεθών που σχετίζονται με τη θερμική καταπόνηση, το είδος των εργασιών και οι κατηγορίες των εργαζομένων που εκτίθενται σε υψηλή θερμική καταπόνηση, καθώς και τα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για την προστασία των εργαζομένων.
• Τέλος, διορθώνεται η διατύπωση σε συγκεκριμένη παράγραφο διάταξης που τυποποιεί τις πιθανές παραβάσεις σε σχέση με το ωράριο εργασίας, σε αρμονία με τον κυρίως κορμό της νομοθετικής ρύθμισης.

Το Μέρος Γ΄ του παρόντος σχεδίου νόμου (άρθρα 13 έως 32), με τίτλο «Ρυθμιστικό πλαίσιο για την Επιτροπεία ασυνόδευτων ανηλίκων» περιλαμβάνει δύο Κεφάλαια: το Κεφάλαιο Α’ (άρθρα 13 έως 23), με τίτλο «Επιτροπεία ασυνόδευτων ανηλίκων», και το Κεφάλαιο Β’ (άρθρα 24 έως 32), με τίτλο «Οργανωτικές διατάξεις για το σύστημα επαγγελματικής επιτροπείας ασυνόδευτων ανηλίκων». Τα ασυνόδευτα ανήλικα είναι παιδιά υπήκοοι τρίτης χώρας, κάτω των 18 ετών, τα οποία, προσπαθώντας να σωθούν από πολέμους, φτώχεια, βία, καταπίεση ή ορφάνια, φθάνουν στην Ελλάδα χωρίς συνοδεία από ενήλικο, υπεύθυνο για τη φροντίδα τους, είτε μένουν μόνα, μετά την είσοδο τους στη χώρα. Τα ασυνόδευτα ανήλικα αποτελούν μια ειδική ευάλωτη κατηγορία προσφύγων και μεταναστών, λόγω της ηλικίας τους, του πρώιμου αποχωρισμού τους από τους γονείς ή τους φροντιστές τους και των βιωμάτων τους τόσο στις χώρες προέλευσης, όσο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους.

Αυτά τα κορίτσια και τα αγόρια, ως ασυνόδευτοι πρόσφυγες, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο κακοποίησης, παραμέλησης, βίας, εκμετάλλευσης και εμπορίας. Βιώνουν σωματική, συναισθηματική και ψυχολογική δυσφορία, που διαταράσσει τις φυσιολογικές αναπτυξιακές διαδικασίες, με αποτέλεσμα μακροπρόθεσμα να βλάπτεται η σωματική και ψυχική τους υγεία, να αντιμετωπίζουν μαθησιακά -και όχι μόνο- προβλήματα, καθώς και προβλήματα στην καθημερινότητά τους, παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τη μελλοντική ικανότητά τους να έχουν υγιείς σχέσεις και να συμβάλλουν σε ένα θετικό ρόλο στην κοινωνία.

Η ελληνική πολιτεία, μεριμνώντας για τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων με σκοπό την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων, προβλέπει στο Μέρος Γ’ του παρόντος νόμου, το διορισμό ενός επιτρόπου για κάθε ασυνόδευτο ανήλικο που βρίσκεται στην ελληνική επικράτεια. Ο επίτροπος επιτελεί εγγυητικό ρόλο για τα συμφέροντα του ανηλίκου, συμπληρώνει την περιορισμένη δικαιοπρακτική ικανότητά του και ταυτίζεται νοηματικά με το φυσικό εκείνο πρόσωπο, το οποίο έχει ως καθήκον να διασφαλίζει το βέλτιστο συμφέρον και τη συνολική ευημερία του παιδιού. Συνεπώς, ένα ολοκληρωμένο σύστημα προστασίας των παιδιών που στερούνται προσωρινά ή οριστικά το οικογενειακό τους περιβάλλον και το οποίο ταυτοχρόνως θέτει το παιδί στο επίκεντρο, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον θεσμό της επιτροπείας.

Το Μέρος Γ’ του σχεδίου νόμου αντιμετωπίζει τα προβλήματα του συστήματος της επιτροπείας, με τις ακόλουθες προβλέψεις:

1. Θεσμοθέτηση ως οργάνου της επιτροπείας του κατά τόπο αρμόδιου Εισαγγελέα Ανηλίκων ή, όπου δεν υπάρχει, του κατά τόπον αρμόδιου Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών.
2. Ακριβής καθορισμός των αρμοδιοτήτων του επιτρόπου.
3. Σύσταση και καθορισμός της λειτουργίας Εποπτικού Συμβουλίου Επιτροπείας Ασυνόδευτων Ανηλίκων.
4. Σύσταση Διεύθυνσης Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
5. Σύσταση Μητρώου Κέντρων Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων.
6. Εγγραφή στο Μητρώο Επιτρόπων, επαγγελματιών που διαθέτουν τα κατάλληλα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, όπως η επαγγελματική εκπαίδευση και εμπειρογνωμοσύνη, οι γλωσσικές δεξιότητες κ.ά.
7. Πρόβλεψη διαδικασίας για την αξιολόγηση του βέλτιστου συμφέροντος του ασυνόδευτου ανηλίκου.
8. Ανάθεση του καθήκοντος επιτροπείας αποκλειστικά σε φυσικά πρόσωπα.
9. Δυνατότητα διαβίωσης των ανηλίκων σε μονάδες ημιαυτόνομης διαβίωσης.
10. Δυνατότητα ανάθεσης της διαβίωσης και φροντίδας του ανηλίκου σε ανάδοχους γονείς, σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.

Οι θεμελιώδεις αρχές, που διέπουν τις προτεινόμενες διατάξεις και οι οποίες οφείλουν να γίνονται σεβαστές από την πλευρά των Αρχών, των επιτρόπων αλλά και εν γένει όλων των εμπλεκομένων οργάνων, είναι οι ακόλουθες:

• Απαγόρευση των διακρίσεων, που επιβάλλει την παροχή ίσης προστασίας για όλα τα παιδιά εντός της ελληνικής επικράτειας, ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής τους.
• Ανεξαρτησία και αμεροληψία, που επιτυγχάνονται δια του αποκλεισμού οργανισμών και ιδρυμάτων από την άσκηση καθηκόντων επιτροπείας.
• Διασφάλιση της ποιότητας, με την πρόβλεψη της υποχρεωτικής ύπαρξης στο πρόσωπο του επιτρόπου κατάλληλων επαγγελματικών προσόντων, γνώσεων και δεξιοτήτων, με την πρόβλεψη κατάλληλης αρχικής και συνεχούς κατάρτισης από τις αρμόδιες αρχές.
• Βιωσιμότητα, δια των επαρκών ανθρώπινων και χρηματοδοτικών πόρων, που το κράτος οφείλει να διαθέτει για τη λειτουργία του συστήματος επιτροπείας,
• Συμμετοχή του παιδιού, ώστε να διασφαλίζεται ότι τα παιδιά λαμβάνουν με τρόπο κατανοητό για εκείνα κατάλληλη πληροφόρηση σχετικά με το πεδίο εφαρμογής του καθεστώτος επιτροπείας και σχετικά με όλες τις διαθέσιμες υπηρεσίες που μπορούν να τους παράσχουν συνδρομή.

Συστηματικά, το Κεφάλαιο Α’ του Μέρους Γ’, το οποίο εκτείνεται στα άρθρα 13 έως 23, αφορά στην παροχή των απαραίτητων για την εφαρμογή του νόμου ορισμών, τον καθορισμό του πεδίου εφαρμογής του νόμου, τη θεσμοθέτηση των οργάνων του θεσμού της Επιτροπείας και τον καθορισμό των αρμοδιοτήτων του Εισαγγελέα, που αποτελεί όργανο της Επιτροπείας. Επίσης, στα εν λόγω άρθρα, παρέχονται οι απαραίτητες κατευθυντήριες γραμμές, που αφορούν σε ειδικότερα θέματα που αναφύονται στην πράξη κατά το διορισμό του επιτρόπου, πραγματοποιείται ενδελεχής και λεπτομερής παράθεση των αρμοδιοτήτων με τις οποίες επιφορτίζεται ο επίτροπος, προβλέπεται η σύσταση και ο τρόπος λειτουργίας του Εποπτικού Συμβουλίου Επιτροπείας, προβλέπονται ειδικότερες διατυπώσεις που αφορούν στη δυνατότητα διαβίωσης του ανηλίκου σε τρίτους, είτε σε κατάλληλο κέντρο φιλοξενίας είτε σε κατάλληλη μονάδα ημιαυτόνομης διαβίωσης είτε και σε ανάδοχους γονείς, ενώ τέλος, για πρώτη φορά, θεσμοθετείται ο τρόπος αξιολόγησης του βέλτιστου συμφέροντος του ανηλίκου και η έκταση της ευθύνης για τις ενέργειες του επαγγελματία επιτρόπου.

Το Κεφάλαιο Β’ του Μέρους Γ, το οποίο εκτείνεται στα άρθρα 24 έως 32 και φέρει τον τίτλο «Οργανωτικές διατάξεις για το σύστημα επαγγελματικής επιτροπείας ασυνόδευτων ανηλίκων», προβλέπει τη σύσταση Διεύθυνσης Προστασίας του συστήματος επαγγελματικής επιτροπείας και θεσμοθετεί την τήρηση τριών Μητρώων, του Μητρώου Ασυνόδευτων Ανηλίκων, του Μητρώου Επαγγελματιών Επιτρόπων και ενός νέου, του Μητρώου Κέντρων Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων. Επίσης, παρέχονται οι αναγκαίες οδηγίες που αφορούν στη διαδικασία επιλογής των επαγγελματιών επιτρόπων και τέλος προβλέπεται ο τρόπος αναστολής και λήξης της επιτροπείας, αλλά και της διαγραφής των επιτρόπων από το σχετικό Μητρώο.

Το Μέρος Δ’ του παρόντος σχεδίου νόμου (άρθρα 33 έως 52), με τίτλο «Λοιπές διατάξεις», περιλαμβάνει ένα σύστημα ρυθμίσεων για τα ακόλουθα θέματα:

1. Διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του επιδόματος λόγω αφερεγγυότητας του εργοδότη που χορηγεί ο ΟΑΕΔ σε εργαζόμενους (άρθρο 33).
2.  Επανακαθορισμός των προϋποθέσεων υπό τις οποίες ο άνεργος διατηρεί την ιδιότητα του ανέργου, ενώ παρακολουθεί πρόγραμμα εκπαίδευσης ή επαγγελματικής κατάρτισης και εισαγωγή μεταβατικών διατάξεων για κάποιους διαγραφέντες από τα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ (άρθρο 34)
3. Ορισμός ως ακατάσχετης της εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης που δίδεται από τον ΟΑΕΔ σε επιδοτούμενους ή μη ανέργους που δοκιμάζονται ιδιαίτερα από οικονομική ή άλλη αιτία (άρθρο 35)
4. Επέκταση της δυνατότητας παραχώρησης ακινήτων ιδιοκτησίας του ΟΑΕΔ σε δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις και σε λοιπά νομικά πρόσωπα κοινωφελούς ή ανθρωπιστικού χαρακτήρα, προς χρήση που θα εξυπηρετεί δημόσιο ή κοινωφελή σκοπό, καθώς και σε φορείς κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας (άρθρο 36).
5. Παροχή της δυνατότητας παραχώρησης ακινήτων που ανήκουν σε Φορείς που εποπτεύονται από το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για τη φιλοξενία εκδηλώσεων πολιτιστικού ιδίως χαρακτήρα, με σεβασμό προς τον χαρακτήρα των ακινήτων (άρθρο 37).
6. Ανάθεση στους οικείους Δήμους της φροντίδας και της προστασίας των ελεύθερων χώρων οικισμών του τέως ΟΕΚ και ήδη ΟΑΕΔ, που είναι σε κοινή χρήση (άρθρο 38).
7. Εκσυγχρονισμός του τρόπου επιχορήγησης του κλάδου ανεργίας – στράτευσης του ΟΑΕΔ (άρθρο 39).
8. θεσμοθέτηση της ηλεκτρονικής κοινοποίησης των πράξεων και των εγγράφων του ΣΕΠΕ προς τους διοικούμενους (άρθρο 40).
9. Αναγνώριση του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος (ΣΒΒΕ) ως ισότιμου κοινωνικού εταίρου (άρθρο 41).
10. Νομοθετικός καθορισμός της 26ης Δεκεμβρίου ως ημέρας υποχρεωτικής αργίας (άρθρο 42).
11. Αναμόρφωση και αποσαφήνιση του ισχύοντος πλαισίου για τους Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας του ν. 4430/2016 (Α’ 205), με την ενίσχυση της δράσης και της συμμετοχής σε Φορείς ΚΑΛΟ και την αποσαφήνιση του ασφαλιστικού καθεστώτος των μελών των Συνεταιρισμών Εργαζομένων (άρθρο 43).
12. Διόρθωση αλληλοεπικάλυψης αρμοδιοτήτων στο Υπουργείο για την αξιοποίηση ακινήτων του (άρθρο 44).
13. Ρύθμιση της έναρξης ισχύος των συμβάσεων του Υπουργείου με τους φορείς παροχής συγκοινωνιακού έργου (άρθρο 45).
14. Ένταξη στα Προγράμματα Οικονομικής Ενίσχυσης ΑμεΑ των πολιτών τρίτων χωρών που είναι κάτοχοι αδειών διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους (άρθρο 46).
15. Εισαγωγή νομοθετικής εξουσιοδότησης για την εφαρμογή της διάταξης για τη διάθεση και κατανομή των καθαρών εσόδων του Ειδικού Κρατικού (Πρωτοχρονιάτικου) Λαχείου Κοινωνικής Αντίληψης για κοινωνικές πολιτικές (άρθρο 47).
16. Επικαιροποίηση της θεσμικής αποστολής και του σκοπού του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), και επανακαθορισμός του αριθμού και των ιδιοτήτων των μελών του ΔΣ του (άρθρο 48).
17. Εκκαθάριση δαπανών του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (άρθρο 49).
18. Διόρθωση σφαλμάτων στον Οργανισμό του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (άρθρο 50).
19. Καθορισμός της έναρξης ισχύος του νόμου μετά την ψήφισή του (άρθρο 51).