Τι παιχνίδι παίζεται με την ΛΑΡΚΟ και την πρόταση μειώσεων μισθών;

Ένα θρίλερ με άγνωστη έκβαση θα βρεθεί σε εξέλιξη τις επόμενες εβδομάδες στην ΛΑΡΚΟ, καθώς η ΔΕΗ απειλεί να «τραβήξει την πρίζα» από τη βιομηχανία νικελίου την Πρωτοχρονιά και ο Γιώργος Σταθάκης καλεί τη διοίκηση της εταιρείας να προχωρήσει σε μείωση παραγωγής και εξορθολογισμό του υπέρογκου κόστους μισθοδοσίας.

Η παρέμβαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην κρίση που απειλούσε με «ξαφνικό θάνατο» την προβληματική βιομηχανία που ίδρυσε ο Μποδοσάκης δίνει μια προσωρινή λύση στο πρόβλημα που δημιουργήθηκε, μετά την απόφαση της ΔΕΗ να ζητήσει από τον ΑΔΜΗΕ τη διακοπή τροφοδοσίας της ενεργοβόρου βιομηχανίας (άρση εκπροσώπησης) και την ανεπιτυχή προσπάθεια της διοίκησης της ΛΑΡΚΟ να σταματήσει την αποσύνδεση με αίτηση ασφαλιστικών μέτρων, η οποία απορρίφθηκε από δικαστήριο.

Η διοίκηση της ΔΕΗ έκανε ένα βήμα πίσω, ανακοινώνοντας («Τελευταία ευκαιρία για την ΛΑΡΚΟ», ήταν ο εύγλωττος τίτλος του σχετικού δελτίου Τύπου) ότι δέχεται να μεταφερθούν την 1η Ιανουαρίου οι συνέπειες της άρσης εκπροσώπησης. Δηλαδή, παρέχεται αυτό το χρονικό περιθώριο για να δεχθεί η ΛΑΡΚΟ τους όρους της ΔΕΗ, αλλιώς το εργοστάσιο της Λάρυμνας θα μείνει χωρίς ρεύμα την Πρωτοχρονιά!

Οι όροι της ΔΕΗ είναι σκληροί. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, «προϋπόθεση για τη σύναψη νέας σύμβασης μεταξύ ΔΕΗ και ΛΑΡΚΟ, η οποία θα εγκριθεί από τα αρμόδια όργανα της ΔΕΗ, είναι

• η δημιουργία προϋποθέσεων και θέσπιση ειδικών ρητρών ώστε η ΛΑΡΚΟ να αποζημιώνει πλήρως και έγκαιρα τη ΔΕΗ για την καταναλισκόμενη ενέργεια
• η εκπόνηση σχεδίου αποπληρωμής των χρεών της ΛΑΡΚΟ έναντι της ΔΕΗ και η άμεση εφαρμογή του, αρχής γενομένης από τις οφειλές που συσσωρεύθηκαν στο πλαίσιο της από 21.06.2017 σύμβασης.

Η ΔΕΗ θεωρεί ότι αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία που μπορεί να δώσει στη ΛΑΡΚΟ, η οποία οφείλει να μειώσει με κάθε τρόπο το κόστος παραγωγής της ώστε να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της. Σε διαφορετική περίπτωση η παύση εκπροσώπησης από τη ΔΕΗ την 1η Ιανουαρίου 2019 θα είναι μονόδρομος».

Νωρίτερα, ο Γ. Σταθάκης είχε μιλήσει για ένα σχέδιο τριών αξόνων: «Πρώτον, να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την υπογραφή νέας σύμβασης μεταξύ ΔΕΗ και ΛΑΡΚΟ. Δεύτερον, η ΛΑΡΚΟ να προσαρμόσει το επίπεδο παραγωγής σε χαμηλότερα επίπεδα που υπαγορεύουν οι χαμηλές τιμές του νικελίου, να μεταβιβάσει πρόσθετες χρηματοροές της στη ΔΕΗ και να προχωρήσει σε εξορθολογισμό του μισθολογικού κόστους. Τρίτον, η ΔΕΗ να αποδεχθεί οι συνέπειες της άρσης εκπροσώπησης να μετατεθούν για την έναρξη του νέου έτους».

Επικίνδυνη αποστολή

Πρόσωπα που γνωρίζουν τις συνθήκες της παραγωγικής διαδικασίας στην ΛΑΡΚΟ, σχολιάζουν ότι η διοίκηση της επιχείρησης βρίσκεται σε μπροστά σε πολύ δύσκολες αποφάσεις και η αποστολή που έχει να φέρει σε πέρας είναι πραγματικά εξαιρετικά δύσκολη.

• Η διεθνής τιμή του νικελίου βρίσκεται σήμερα σε πολύ χαμηλό επίπεδο, στα 10.764 δολ./τόνο, ενώ το κόστος παραγωγής της ΛΑΡΚΟ, ακόμη και μετά τη μείωση που έφερε η νέα σύμβαση του 2017 με τη ΔΕΗ, εκτιμάται ότι ανέρχεται σε 13.000 δολάρια.
• Για να μειωθούν οι ζημιές αρκετά, ώστε η εταιρεία να εξαλείψει τις λειτουργικές ζημιές της, είναι αναπόφευκτη μια δραστική μείωση του συνολικού μισθολογικού κόστους. Αυτή τη στιγμή η ΛΑΡΚΟ απασχολεί 1.200 άτομα, με μέση μισθολογική δαπάνη που ξεπερνά τα 40.000 ευρώ ετησίως. Το «ψαλίδισμα» των μισθών, που υπονοεί ο Γ. Σταθάκης, μιλώντας για «εξορθολογισμό» είναι μια λύση που είναι αμφίβολο αν θα γίνει δεκτή από τους εργαζομένους.
• Επιπλέον, όμως, η προτροπή Σταθάκη για μείωση της παραγωγής, φέρνει στην επιφάνεια τον προβληματισμό για τον αριθμό των απασχολούμενων στην εταιρεία, καθώς τα 1.200 άτομα χρειάζονται όσο λειτουργεί η εταιρεία σε πλήρη παραγωγική δυναμικότητα. Αν τεθεί, όμως, θέμα απομάκρυνσης εργαζομένων, οι αντιδράσεις των σωματείων θα είναι ακόμη πιο έντονες.

Ουσιαστικά, η διοίκηση της ΛΑΡΚΟ καλείται να πετύχει, μέσα σε λίγες εβδομάδες, το ακατόρθωτο: να περικόψει τόσο δραστικά το κόστος της παραγωγής, που να καταφέρνει από το νέο έτος να λειτουργεί πληρώνοντας κανονικά όλες τις βασικές τις υποχρεώσεις, στις οποίες θα περιλαμβάνονται και οι λογαριασμοί της ΔΕΗ, που έμεναν απλήρωτοι (εν είδει υποχρεωτικού δανείου από τη ΔΕΗ), ώστε να πληρώνονται οι εργαζόμενοι και οι άλλες λειτουργικές δαπάνες.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ακόμη και αν ΔΕΗ και ΛΑΡΚΟ καταλήξουν σε μια νέα συμφωνία, η βιομηχανία νικελίου πολύ γρήγορα θα βρεθεί και πάλι ασυνεπής στις υποχρεώσεις της, εκτός αν -ως εκ θαύματος- εκτιναχθεί στα ύψη η διεθνής τιμή του νικελίου.

Το παλιό σχέδιο ιδιωτικοποίησης

Αναπόφευκτα, μετά και τις τελευταίες εξελίξεις στο θέμα της υποχρεωτικής από την Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιστροφής παράνομων κρατικών ενισχύσεων από την ΛΑΡΚΟ, θα τεθεί εκ νέου το θέμα της δημιουργίας μιας «νέας ΛΑΡΚΟ», στην οποία θα μεταβιβασθούν κύρια περιουσιακά στοιχεία της σημερινής εταιρείας και θα αναζητηθεί επενδυτής για να την αγοράσει από το ΤΑΙΠΕΔ. Το σχέδιο είναι παλιό και είχε μπλοκαριστεί στο παρελθόν από την Εθνική Τράπεζα, που έχει ιδιοκτησιακά δικαιώματα στο εργοστάσιο της Λάρυμνας, αλλά πλέον φέρεται να το έχει εγκρίνει.

• Το βασικό ερώτημα, βεβαίως, παραμένει και είναι εξόχως πιεστικό: όποια μορφή και αν έχει μια ελληνική βιομηχανία νικελίου, μπορεί να παράγει με ανταγωνιστικό κόστος και να είναι βιώσιμη; Ορθότερα: υπάρχει επενδυτής που μπορεί να λειτουργήσει με τέτοιους όρους μια ιδιωτικοποιημένη ΛΑΡΚΟ;

Η απάντηση όπως καταλήγει το "economistas.gr", δεν είναι καθόλου εύκολη και δεν είναι τυχαίο ότι σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση υφίσταται σήμερα μόνο μία βιομηχανία νικελίου, η ΛΑΡΚΟ. Η άλλη αντίστοιχη βιομηχανία του ευρύτερου ευρωπαϊκού χώρου λειτουργεί στην ΠΓΔΜ (πρόκειται για την FENI Industries, θυγατρική της ολλανδικής Cunico Resources), η οποία διαθέτει πολύ πιο μοντέρνο εξοπλισμό και έχει το πλεονέκτημα του ασύγκριτα χαμηλότερου μισθολογικού και ενεργειακού κόστους...