Αλλάζει άρδην το τοπίο στη φορολογία το 2019, με τους ιδιοκτήτες ακινήτων να βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού, καθώς πολλοί θα κληθούν να πληρώσουν υψηλότερους φόρους. Ταυτόχρονα, η εφορία προγραμματίζει περισσότερους πλειστηριασμούς για όσους έχουν χρέη στο Δημόσιο, αλλά και ευνοϊκά μέτρα για τους συνεπείς οφειλέτες.
Από την Πρωτοχρονιά οι μεταβιβάσεις ακινήτων γίνονται ακριβότερες, καθώς θα υπολογιστούν με τις νέες αντικειμενικές αξίες που θεσπίστηκαν τον Ιούλιο του 2018, αλλά και γενικότερα θα αυξηθούν όλοι οι φόροι που έχουν ως βάση υπολογισμού τις τιμές της εφορίας.
Επιπροσθέτως από το 2019 τα ζευγάρια θα μπορούν να υποβάλλουν χωριστές φορολογικές δηλώσεις, καταργείται το τέλος επιτηδεύματος για ανενεργές επιχειρήσεις και μπλοκάκια, μειώνεται κατά μία ποσοστιαία μονάδα ο συντελεστής φορολόγησης των επιχειρήσεων, ξεκινά και η ηλεκτρονική τήρηση των βιβλίων από τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες, ενώ μειώνεται ο ΕΝΦΙΑ κατά 10% μεσοσταθμικά, μείωση πάντως που ενδεχομένως να απορροφηθεί από την εκ νέου αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών το καλοκαίρι του 2019.
Οι αλλαγές στα ακίνητα
- Μεταβιβάσεις ακινήτων: Από την Πρωτοχρονιά, οι μεταβιβάσεις και όλοι οι φόροι που επιβαρύνουν τα ακίνητα θα υπολογίζονται με τις νέες αντικειμενικές αξίες, οι οποίες εφαρμόστηκαν τον Ιούλιο του 2018 αλλά μόνο για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ. Συγκεκριμένα, όσοι προχωρήσουν σε αγοραπωλησίες ακινήτων σε 3.792 περιοχές της Ελλάδας το 2019 θα πληρώσουν υψηλότερο φόρο μεταβίβασης ακινήτων (ΦΜΑ) λόγω των αυξημένων αντικειμενικών αξιών.
- Νέες αντικειμενικές αξίες: Αμέσως μετά τις γιορτές «πιάνουν δουλειά» οι εκτιμητές ακινήτων. Οι νέες τιμές (θα αναπροσαρμοστούν 10.000 ζώνες σε όλη τη χώρα) θα τεθούν σε ισχύ στα μέσα του 2019 και ενδεχομένως να τροποποιηθούν όχι μόνον οι τιμές ζώνης αλλά και οι συντελεστές εμπορικότητας. Επίσης, στις προθέσεις του οικονομικού επιτελείου είναι να επανεξετάσει τον τρόπο προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών τροποποιώντας τους συντελεστές παλαιότητας, προσόψεως, ορόφου κ.λπ. με στόχο την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη προσέγγιση της πραγματικής αξίας ενός ακινήτου, σε συνδυασμό βέβαια με την προσφορά και τη ζήτηση που καταγράφονται στην αγορά ακινήτων. Αυτό σημαίνει ότι και τα επόμενα δύο χρόνια θα επέλθουν σημαντικές αλλαγές τόσο στον ΕΝΦΙΑ όσο και στους υπόλοιπους φόρους που υπολογίζονται με βάση τις αντικειμενικές αξίες. Δηλαδή οι συντελεστές που χρησιμοποιήθηκαν στη φετινή εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ θα αλλάξουν τόσο το 2019 όσο και το 2020 επιβαρύνοντας και ελαφρύνοντας ταυτόχρονα κάποια νοικοκυριά.
- ΕΝΦΙΑ: Στα τέλη Αυγούστου περισσότεροι από 7 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων θα λάβουν τον νέο λογαριασμό του ΕΝΦΙΑ. Για όσους έχουν στην κατοχή τους μικρή περιουσία έως 60.000 ευρώ προβλέπεται μείωση του φόρου κατά 30%, ενώ για τους έχοντες μεγαλύτερη περιουσία, με τον αλγόριθμο και τον κόφτη που σκοπεύει να εφαρμόσει το υπουργείο Οικονομικών, το συνολικό ποσό της έκπτωσης δεν θα μπορεί να υπερβαίνει τα 100 ευρώ. Καμία έκπτωση δεν προβλέπεται για τους φορολογούμενους με μεσαία περιουσία αξίας άνω των 200.000 ευρώ. Οπως προαναφέρθηκε, σε ορισμένες περιπτώσεις οι μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ μπορούν να απορροφηθούν από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, με αποτέλεσμα ο φόρος να κινηθεί στα ίδια επίπεδα.
Χωριστές δηλώσεις, ρυθμίσεις χρεών, ακατάσχετος λογαριασμός
Νωρίτερα θα ξεκινήσει το 2019 η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων, καθώς πρόθεση της φορολογικής διοίκησης είναι το ηλεκτρονικό σύστημα να ανοίξει στα τέλη Μαρτίου. Νωρίτερα, και συγκεκριμένα μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου θα πρέπει όσα ζευγάρια επιθυμούν να υποβάλουν ξεχωριστές δηλώσεις να καταθέσουν ηλεκτρονικά αίτηση στο Taxis.
Χωριστές δηλώσεις
Οσα ζευγάρια επιλέξουν τη χωριστή δήλωση θα πρέπει να κάνουν και τους απαραίτητους υπολογισμούς, καθώς δεν αποκλείεται να πέσουν στην παγίδα των τεκμηρίων. Οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι:
- Οσοι επιθυμούν να υποβάλουν χωριστή δήλωση θα πρέπει να το δηλώσουν μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2019.
- Αυτόματα η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων θα ενημερώσει και τον/τη σύζυγο για την επιλογή αυτή.
- Η εκκαθάριση του φόρου θα γίνεται ξεχωριστά για κάθε σύζυγο και στη δήλωση του καθενός θα υπολογίζονται αποκλειστικά και μόνο τα περιουσιακά στοιχεία που είναι στο όνομά του.
- Για όσους υποβάλουν κοινή δήλωση τα περιουσιακά στοιχεία θα υπολογίζονται στο σύνολό τους και για τους δύο φορολογούμενους, όπως γίνεται και σήμερα.
Επιχειρήσεις
- Μειώνεται κατά μία ποσοστιαία μονάδα ο φορολογικός συντελεστής. Συγκεκριμένα από το 29% περιορίζεται στο 28%.
- Σημειώνεται πάντως ότι καταργήθηκε ευνοϊκή διάταξη που προέβλεπε τη μείωση του ανωτέρω συντελεστή κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες.
Ρυθμίσεις χρεών
- Τα υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών σχεδιάζουν δύο ρυθμίσεις για την αποπληρωμή των οφειλών.
- Η πρώτη προβλέπει την πληρωμή των οφειλών σε 120 δόσεις και αφορά όσους αποκλείσθηκαν από τον εξωδικαστικό μηχανισμό και η δεύτερη την αύξηση των δόσεων στις πάγιες ρυθμίσεις από 12 σε 24.
Ακατάσχετος λογαριασμός
- Την αύξηση του ακατάσχετου λογαριασμού για τους συνεπείς οφειλέτες του Δημοσίου προβλέπει σχέδιο που θα τεθεί σε ισχύ στα τέλη Φεβρουαρίου από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Ουσιαστικά, η φορολογική διοίκηση, με στόχο τη μείωση της παραοικονομίας αλλά και την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών, προωθεί σχέδιο το οποίο θα αυξάνει το όριο του ακατάσχετου λογαριασμού πάνω από τα 1.250 ευρώ, εφόσον βέβαια ο οφειλέτης είναι συνεπής στη ρύθμιση που θα κάνει για την τακτοποίηση των χρεών του.
- Συγκεκριμένα, το σχέδιο που βρίσκεται στην τελική ευθεία προβλέπει σταδιακή αποδέσμευση του τραπεζικού λογαριασμού ύστερα από κατάσχεση.
Στελέχη της ΑΑΔΕ αναφέρουν ότι το ποσό που θα αποδεσμεύεται θα είναι 3 με 4 φορές υψηλότερο της δόσης προς την εφορία.
Τήρηση βιβλίων
- Τη σταδιακή καθιέρωση της ηλεκτρονικής και αυτοματοποιημένης τήρησης βιβλίων από όλους τους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις ετοιμάζει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
- Στο πλαίσιο της εφαρμογής του προγράμματος για την ηλεκτρονική τιμολόγηση, οι λογιστές δεν θα χρειάζεται να καταχωρίζουν χειρόγραφα κάθε τιμολόγιο, καθώς η όλη διαδικασία στην τελική της φάση θα είναι πλήρως αυτοματοποιημένη και ηλεκτρονική.
Πιλοτικά όπως καταλήγει η "Έντυπη Έκδοση της Καθημερινής", το πρόγραμμα θα ξεκινήσει εντός του 2019 και αναμένεται να γενικευθεί το 2020.