Οι αριθμοί εύκολα κρύβονται, οι νεκροί στους δρόμους όχι

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 22.04.2020, 17:11

Οι εικόνες των εκατοντάδων πτωμάτων σε δρόμους, πλατείες και πάρκα περιμένοντας επί μέρες να περισυλλεγούν, δεν υπάρχουν πλέον στο Γουαγιακίλ. Αλλά η οικονομική πρωτεύουσα του Εκουαδόρ παραμένει σύμβολο της θανατηφόρας επέλασης του κορονοϊού στη Λατινική Αμερική και της αναντιστοιχίας ανάμεσα στους επίσημους αριθμούς των θυμάτων που ανακοινώνονται και στην πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί πενήντα ημέρες μετά την εμφάνιση του πρώτου κρούσματος στη χώρα.

Μέχρι τις 17 Απριλίου, η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει περισσότερα από 8.500 κρούσματα σε εθνικό επίπεδο και 1.096 θανάτους από την επιδημία: 421 επιβεβαιωμένοι και άλλοι 675 «πιθανολογούμενοι ότι οφείλονται στον κορονοϊό», όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά. Το 70% αυτών σημειώθηκαν στην περιφέρεια Γουάγιας, της οποίας πρωτεύουσα είναι το Γουαγιακίλ. Αλλά αυτοί οι αριθμοί έρχονταν σε τραγική αντίθεση με όσα διαδραματίζονταν στους δρόμους της πόλης αλλά και έξω από τα νοσοκομεία, όπου εκατοντάδες πτώματα παρέμεναν άταφα, συχνά τυλιγμένα σε πλαστικά ή μέσα σε χάρτινα φέρετρα, παρά τις απεγνωσμένες εκκλήσεις των συγγενών για να τους περισυλλέξουν οι αρχές.

Μπροστά στις σφοδρές επικρίσεις που δέχτηκε η κυβέρνηση για «απόκρυψη» της πραγματικής διάστασης της πανδημίας, ο πρόεδρος Λένιν Μορένο υποσχέθηκε πως «θα πούμε την αλήθεια όσο οδυνηρή κι αν είναι αυτή». Το περασμένο Σαββατοκύριακο αυτή η αλήθεια αποδείχθηκε ζοφερή, καθώς σύμφωνα με τα αναθεωρημένα στοιχεία τις πρώτες 15 ημέρες του Απριλίου σημειώθηκαν 6.700 θάνατοι στη επαρχία Γουάγιας, αριθμός σχεδόν εξαπλάσιος από τους 1.000 που συνήθως καταγράφονται εκεί σε ένα δεκαπενθήμερο. Η κυβέρνηση δεν γνωρίζει την ακριβή αιτία όλων αυτών των θανάτων, αλλά «εικάζει» πως εκτός από εκείνους που οφείλονται σε φυσικά αίτια, η εκτόξευσή τους σχετίζεται με την πανδημία.

Η δήμαρχος του Γουαγιακίλ, Σίντια Βιτέρι, που έχει έρθει σε σύγκρουση με την κυβέρνηση κατηγορώντας την ότι είναι απούσα σε αυτή την κρίση, καταγγέλλει πως δεν υπήρξε κανένα κεντρικό σχέδιο αντιμετώπισης της πανδημίας και το σύστημα έχει καταρρεύσει, καθώς δεν υπάρχει χώρος σε νοσοκομεία, νεκροτομεία, νεκροταφεία. «Δεν πεθαίνουν μόνο από Covid-19, αλλά και από διαβήτη, υπέρταση, καρδιακές παθήσεις. Πεθαίνουν από έλλειψη ιατρικής περίθαλψης, γιατί τα νοσοκομεία είναι υπερπλήρη με ασθενείς σε σοβαρή κατάσταση και δεν δέχονται άλλους»

Σύμφωνα με τους ειδικούς, στο 90% των περιπτώσεων παραμένει άγνωστη η πραγματική αιτία θανάτου και οι αριθμοί που ανακοινώνονται επίσημα αφορούν μόνο τους λίγους που βγαίνουν θετικοί στο τεστ. Το αναγνώρισε κι ο υπουργός Υγείας Σεβάγιος Λόπες, που ανέλαβε μεσούσης της κρίσης, στις 21 Μαρτίου, έπειτα από την παραίτηση της προκατόχου του λόγω της κριτικής που άσκησε στην κυβέρνηση για την ελλιπή διαχείριση της πανδημίας.

«Δεν κάνουμε τεστ στους νεκρούς γιατί είναι πολύ πολύπλοκο […] θα χρειαζόταν να φτάσουμε στους πνεύμονες και να πάρουμε από εκεί δείγμα […] κι αυτό είναι κάτι που έχει μεγάλο κόστος αλλά και ενέχει κινδύνους για το άτομο που κάνει αυτό το τεστ» δήλωσε στη συνέντευξή του στην Publico, δικαιολογώντας γιατί ανακοινώνουν τόσους λίγους νεκρούς. Και εξηγώντας μία ακόμη από τις πρωτότυπες αν και όχι τόσο επιστημονικές προσεγγίσεις στο θέμα της καταμέτρησης των θυμάτων του κορονοϊού: «Εχουμε μια εναλλακτική, την προφορική αυτοψία. Μιλάμε με τους συγγενείς για τα συμπτώματα που είχε ο ασθενής και αναλόγως πράττουμε με την καταμέτρηση».

Μόλις από τις 15 Απριλίου οι αρχές ενεργοποίησαν στην πόλη κινητές κλινικές, προσέλαβαν ιατρικό προσωπικό, άρχισαν τα γρήγορα τεστ για να απομονώσουν ύποπτα κρούσματα ή και ολόκληρες γειτονιές. Αρχισε και η διανομή τροφίμων στην αποκαλούμενη «ζώνη της μιζέριας», εκεί όπου φυτοζωούν οι φτωχότεροι της πόλης, αυτοί δεν μπορούν πια να δουλέψουν και αντιμετωπίζουν και το φάσμα της πείνας.

Το 60% του Γουαγιακίλ ζει από άτυπη οικονομία, κυρίως από το μικρεμπόριο στους δρόμους. Παρά την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που έχει κηρύξει η κυβέρνηση και την απαγόρευση της κυκλοφορίας, σε πολλά σημεία της πόλης δεν έχουν αλλάξει και πολλά: άνθρωποι πουλάνε τρόφιμα, χυμούς, οινόπνευμα, μάσκες, απολυμαντικά, οτιδήποτε μπορεί να τους εξασφαλίσει λίγα χρήματα για να αγοράσουν τρόφιμα. Κι όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, είναι και αυτός ένας παράγοντας που συνέβαλε στη διάδοση του κορονοϊού. Αλλη αιτία διάδοσης, η έλλειψη αυστηρών πρωτοκόλλων ασφαλείας, όπως δείχνουν οι ουρές όσων συνωστίζονται χωρίς ουσιαστικά προστατευτικά μέτρα στα σουπερμάρκετ.

Ο πρόεδρος Λένιν Μορένο σε διάγγελμά του προς τον λαό απάντησε ενοχλημένος σε όσους τον επικρίνουν, γιατί η κυβέρνηση δεν είχε κανένα σχέδιο για την ανάσχεση της επιδημίας. «Βέβαια και δεν ήμασταν προετοιμασμένοι. Κανείς δεν ήταν. Καμιά χώρα δεν ήταν, ούτε οι πιο ανεπτυγμένες» δήλωσε. O Μορένο όχι μόνο δεν ανέλαβε την πολιτική ευθύνη για την τραγωδία που εκτυλίσσεται στη χώρα που κυβερνά εδώ και τρία χρόνια, αλλά κατηγόρησε και για την κρίση του κορονοϊού τον κατ’ αυτόν υπαίτιο όλων των δεινών του Εκουαδόρ, τον προκάτοχό του, Ραφαέλ Κορέα, που «άφησε πίσω του άδεια ταμεία».