«Οποιον ρωτήσεις, έχει μια τραγική ιστορία να πει»

Μία εβδομάδα μετά τη μεγάλη καταστροφή, Καρδιτσιώτες και κάτοικοι των γύρω περιοχών μιλούν στην «Εφ.Συν.» ζητώντας να μην ξεχαστεί ο τόπος τους όσο περνούν οι μέρες και όλοι δηλώνουν με μια φωνή ότι τα περισσότερα ΜΜΕ δεν προέβαλαν την πραγματική έκταση της καταστροφής και τα τεράστια προβλήματα με τα οποία θα ζήσουν.

Οι κυβερνητικές εξαγγελίες αντιμετωπίζονται επιφυλακτικά και όλοι επισημαίνουν διαχρονικές ολιγωρίες στα αντιπλημμυρικά έργα και τον κίνδυνο να μαραζώσει μία από τις πόλεις που αποτελούσε πρότυπο, αποσπώντας ευρωπαϊκές διακρίσεις για το επίπεδο ποιότητας ζωής, όπως φέτος τον Μάιο στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας για το 2019.

Πλέον, τα ποδήλατα των κατοίκων δυσκολεύονται να κινηθούν στις λάσπες που ακόμα βρίσκονται σε τμήματα της πόλης, ενώ όλοι έχουν μια τραγική ιστορία να διηγηθούν όσο τα μαύρα σύννεφα μαζεύονται ξανά μπροστά σε έναν πολύ δύσκολο χειμώνα και μια εξαιρετικά αβέβαιη επόμενη μέρα.

Οπως ακούμε από τον Απόστολο Κυρίτση, αντιπρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Καρδίτσας, τέτοιας έκτασης καταστροφή δεν έχει σημειωθεί ξανά ίσως και πανελλαδικά. «Η οικονομική κίνηση έχει καταρρεύσει. Οι επιχειρηματίες προσπαθούν να δουν το μέγεθος της ζημιάς και ο καθένας να συνεχίσει να λειτουργεί. Περάσαμε 10ετή κρίση, ήρθε ο κορονοϊός, τώρα έχουμε και την καταστροφή.

Ηδη εδώ και 4-5 μέρες βλέπουμε ενοικιαστήρια και πωλητήρια, εκεί όπου ήταν καταστήματα δεν θα ξανανοίξουν. Από τα 51 φαρμακεία μέσα στην Καρδίτσα τα 45 υπέστησαν ζημιές από την πλημμύρα τόσο σε εμπορεύματα όσο και σε εξοπλισμό, όπως ψυγεία, ηλεκτρονικούς υπολογιστές κ.λπ. Το ύψος του νερού προσέγγιζε ή ξεπερνούσε το 1 μέτρο!», μας περιγράφει.

Σύμφωνα με τον κ. Κυρίτση, μεταξύ των κατοίκων επικρατεί οργή, θεωρούν ότι το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο από τον βαθμό προβολής του στα ΜΜΕ, ενώ δεν υπάρχει εμπιστοσύνη ότι τα μέτρα στήριξης που ανακοινώθηκαν θα προχωρήσουν γρήγορα. Ο τοπικός φαρμακευτικός σύλλογος σε επικοινωνία με τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο και άλλους συλλόγους συζήτησε τη δυνατότητα στήριξης των φαρμακείων από τον ΕΟΠΥΥ, την κατάργηση του rebate, όπως και το να δοθούν άμεσα πιστώσεις για να υπάρξει ρευστότητα.

«Είμαι από τους τυχερούς», ακούμε από τη Χριστίνα, κάτοικο Καρδίτσας, καθώς η επιχείρηση, το σπίτι και το αυτοκίνητό της δεν υπέστησαν ζημιές. «Πρόκειται για μια οικονομική και ψυχολογική καταστροφή. Το συναίσθημα δεν περιγράφεται. Το βράδυ της Παρασκευής 18 Σεπτεμβρίου δεν μας ήρθε καμία προειδοποίηση. Το μόνο που ακούγαμε όλη νύχτα ήταν οι συναγερμοί από τα αυτοκίνητα που έπαθαν ζημιές από τα νερά».

Από το περασμένο Σάββατο συνεχίζεται η άντληση υδάτων από τα υπόγεια και όλη η πόλη μυρίζει σκουπίδια, πετρέλαιο και κατάλοιπα από τις αποχετεύσεις. «Αντικρίζουμε έπιπλα που έφυγαν από σπίτια ή μαγαζιά, σπασμένες τζαμαρίες, γλίτσα και λάσπη. Γνωστοί μου κτηνοτρόφοι έχουν χάσει 70-80% των προβάτων τους. Οποιον και να ρωτήσεις στην πόλη έχει μια τραγική ιστορία να πει. Πολλοί κινήθηκαν μόνοι τους για να σώσουν ό,τι μπορούν, χωρίς να έχουν βοήθεια από το κράτος, άργησε να φτάσει οργανωμένη βοήθεια. Οι πυροσβέστες έκαναν υπεράνθρωπες προσπάθειες αλλά δεν αρκούσαν», καταλήγει.

Εξαιρετικά δύσκολες στιγμές πέρασαν και συνεχίζουν να περνούν και οι χιλιάδες Ρομά που κατοικούν στη Μαύρικα Καρδίτσας και στον Δήμο Σοφάδων. «Αν οι υπόλοιποι κάτοικοι της Καρδίτσας ήταν μόνοι τους, οι Τσιγγάνοι έμειναν δυο φορές μόνοι τους», μας λέει ο Παναγιώτης Χαρίτος, πρώην αντιδήμαρχος Σοφάδων και πρόεδρος της οργάνωσης Ρομά Χωρίς Σύνορα. Οι Ρομά στη Μαύρικα καταγγέλλουν ότι δεν ενημερώθηκαν εγκαίρως για την καταιγίδα. Γκρεμίστηκαν παράγκες και σημειώθηκαν σημαντικές ζημιές σε σπίτια, αφήνοντας αρκετούς Τσιγγάνους άστεγους και χωρίς σημαντική βοήθεια από το κράτος παρά μόνο από συγγενείς τους από τις γύρω περιοχές.

Πολύ σημαντικές ζημιές σημειώθηκαν και στον παλιό οικισμό των Ρομά στους Σοφάδες, όπου κλιμάκιο των Ρομά Χωρίς Σύνορα βοηθά εθελοντικά στην καταγραφή των ζημιών και τη διαδικασία των αιτήσεων για τις αποζημιώσεις. «Εχουμε επικοινωνήσει με τον γενικό γραμματέα για τους Ρομά, Γιώργο Σταμάτη, και την ομοσπονδία ΕΛΑΝ-ΠΑΣΣΕ.

Ζητάμε, όπως προβλέπεται από τις σχετικές ΚΥΑ, να αποζημιωθούν οι Ρομά που έχασαν την περιουσία τους σε ύψος 8.000 ευρώ για να ξαναφτιάξουν τα σπίτια τους και να λάβουν τα έκτακτα 600 ευρώ για να μπορέσουν να καλύψουν τις βασικές ανάγκες οι οικογένειες και να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο, κάποιοι δεν έχουν ούτε ρούχα!», καταλήγει ο Παναγιώτης Χαρίτος.

Η επόμενη μέρα

Ποια όμως πρέπει να είναι η επόμενη μέρα για την Καρδίτσα; Ρωτήσαμε τον διευθυντή της Αναπτυξιακής Καρδίτσας, Βασίλη Μπέλλη, τι πρέπει να προβλέπει το πλάνο ανασυγκρότησης. «Ο νομός έχει φτωχύνει, έχουν χαθεί εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε εισόδημα και περιουσιακά στοιχεία επιχειρήσεων στον αγροτικό τομέα, τη βιομηχανική παραγωγή, τη μεταποίηση και το εμπόριο. Αρκετές επιχειρήσεις δεν θα ξανανοίξουν.

Απαιτούνται σχέδιο ανασυγκρότησης στις υποδομές και κυρίως στα αντιπλημμυρικά έργα, ανασχεδιασμός του παραγωγικού συστήματος με έμφαση στην πρωτογενή παραγωγή, τη μεταποίηση και τον τουρισμό και οργάνωση της τοπικής κοινωνίας και των φορέων.

Η ιδιωτική οικονομία χτυπήθηκε τόσο πολύ, που χρειάζεται ενίσχυση από το Δημόσιο και ολοκληρωμένη στήριξη των παραγωγικών επενδύσεων με μορφές συνεταιρισμών και αλληλοστήριξης, διαφορετική οργάνωση του παραγωγικού μοντέλου και χρήση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων. Αν δοθούν οι κατάλληλοι πόροι και με σωστό σχεδιασμό θα βρεθεί η ευκαιρία για επιστροφή στην ανάπτυξη», μας επισημαίνει.

Και για τον φαρμακοποιό, Απόστολο Κυρίτση, η αλληλεγγύη και η συλλογική διεκδίκηση είναι ο μόνος ασφαλής τρόπος για να σταθεί στα πόδια του ο νομός, η πόλη, οι επιχειρήσεις και οι άνθρωποι. Ευχή όλων, η Καρδίτσα τα επόμενα χρόνια να αποτελέσει ένα πρότυπο ανασυγκρότησης κι όχι έναν τόπο που ερήμωσε από την τριπλή δοκιμασία της οικονομικής κρίσης, της πανδημίας και μιας πρωτοφανούς καταστροφής που αποδίδεται εν μέρει μόνο στην κλιματική αλλαγή...

Συνεχίζεται η καταγραφή των ζημιών

Πρώτη και με διαφορά η Καρδίτσα στην καταγραφή των ζημιών σε κτίρια από τον «Ιανό». Η καταγραφή συνεχίζεται σε Κεντρική Ελλάδα και Ιόνια Νησιά και, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, μέχρι χθες είχαν πραγματοποιηθεί συνολικά 3.326 έλεγχοι και διαπιστώθηκαν ζημιές σε 3.045 κτίρια.

Συγκεκριμένα, βρέθηκαν 56 στην Περιφερειακή Ενότητα Ζακύνθου, 136 στην Ιθάκη, 2.181 στην Καρδίτσα, 311 στην Κεφαλονιά, 35 στην Κορινθία, 166 στη Λάρισα και 160 στη Φθιώτιδα (το σύνολο όσων ελέγχθηκαν). Τα 1.626 είναι κτίρια κατοικιών, 741 επαγγελματικοί χώροι, 624 αποθήκες-στάβλοι και 54 δημόσια κτίρια-ιεροί ναοί.