Ergasianews.gr Η δυνατή φωνή του κόσμου της μισθωτής εργασίας!
Η χειμερινή σεζόν αρχίζει, παραδοσιακά, τα θέατρα ανοίγουν την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου και ακολουθούν οι μουσικές σκηνές. Ωστόσο, δεν έχει ανακοινωθεί το πλαίσιο λειτουργίας τους, οι καλλιτέχνες και οι εργαζόμενοι στον πολιτισμό αγωνιούν μετέωροι, σχέδιο υποστήριξης από την πολιτεία δεν βλέπουν. Δύο καλλιτέχνες που δραστηριο-ποιούνται και σε συνδικαλιστικά όργανα, η μέτζο σοπράνο Μαργαρίτα Συγγενιώτου και ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Σάββας Στρούμπος, καταθέτουν τις απόψεις τους για το θέμα.
Ο καλλιτεχνικός χώρος και όσοι εργάζονται σ’ αυτόν είναι ως γνωστόν τα κατ’ εξοχήν θύματα της πανδημίας. Οι εκδηλώσεις του καλοκαιριού έγιναν κουτσά-στραβά και η χειμερινή σεζόν έχει ήδη ξεκινήσει -πρεμιέρες παραστάσεων προγραμματίζονται μέσα στην πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου-, την ίδια στιγμή που το δεύτερο κύμα Covid βρίσκεται σε εξέλιξη κι ενώ οι υγειονομικές αρχές δεν παύουν να μας συμβουλεύουν: αποφυγή συγχρωτισμού, συναναστροφών…
Οι καλλιτέχνες πάντως ετοιμάζονται, γνωστοποιούν ρεπερτόριο, κάνουν πρόβες, ανακοινώνουν ημερομηνίες πρεμιέρας, παραγωγοί κλείνουν συμβόλαια με ηθοποιούς, θιασάρχες μετρούν και ξαναμετρούν τις θέσεις που πρέπει να αφήσουν κενές για την προστασία των θεατών, προμηθεύονται μάσκες και αντισηπτικά. Με άλλα λόγια είναι αποφασισμένοι να εργαστούν όπως και οι υπόλοιποι εργαζόμενοι στη χώρα - καθότι δεν είναι χομπίστες όπως κάποιοι, ίσως, τους αντιλαμβάνονται.
Ωστόσο ειδικά για τους καλλιτέχνες όλα μοιάζουν ιδιαιτέρως αβέβαια, ασταθή, επισφαλή, μετέωρα. Το πλαίσιο λειτουργίας των θεάτρων και των άλλων καλλιτεχνικών χώρων για τον χειμώνα δεν έχει ανακοινωθεί. Σχέδιο υποστήριξης των καλλιτεχνών από την πλευρά του υπουργείου Πολιτισμού για το ενδεχόμενο του κακού σεναρίου -τα θέατρα να κλείσουν- δεν φαίνεται να υπάρχει.
«Να ανοίξουμε ή να περιμένουμε;». «Κι ώς πότε θα περιμένουμε;». «Κι αν μας κλείσουν, τι κάνουμε, πώς ζούμε;». Ενας ολόκληρος εργασιακός κλάδος, επαγγελματίες που βιοπορίζονται, πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους προς το κράτος μέσα από τη δουλειά τους, βρίσκεται κυριολεκτικά στον αέρα χωρίς κανένα σχέδιο διάσωσης από την πολιτεία.
Δύο καλλιτέχνες που δραστηριοποιούνται και σε συνδικαλιστικά όργανα, η μέτζο σοπράνο Μαργαρίτα Συγγενιώτου (οργανωτική γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος-Ακροάματος) και ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Σάββας Στρούμπος (μέλος του Δ.Σ. στο Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών) καταθέτουν τις απόψεις τους για το θέμα.
ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΣΥΓΓΕΝΙΩΤΟΥ
Μια υπουργός Πολιτισμού αναρμόδια για τον Πολιτισμό
«Εχω εξαντλήσει την επιείκειά μου για τους ανθρώπους του πολιτισμού, ό,τι ισχύει για τους άλλους εργαζόμενους θα ισχύσει και για τον πολιτισμό, οι καλλιτέχνες δεν είναι δυνατόν να αποζημιωθούν όλοι, αφού πολλοί από αυτούς κινούνται στον χώρο της “μαύρης οικονομίας”».
Αυτές είναι μερικές από τις δηλώσεις της υπουργού Πολιτισμού Λ. Μενδώνη, ως απάντηση στις αντιδράσεις που έχουν πάρει διαστάσεις χιονοστιβάδας στον χώρο, με μόνιμη επωδό το «δεν είναι δική μου αρμοδιότητα» για οτιδήποτε της ζητηθεί. Μάταια εδώ και έξι μήνες τα συνδικαλιστικά όργανα προσπαθούν να της εξηγήσουν τις ιδιαιτερότητες του κλάδου και να ζητήσουν την έμπρακτη στήριξη του υπουργείου. Ταυτόχρονα, οι τελευταίες, σπασμωδικές κινήσεις του υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας Ν. Χαρδαλιά να αναστείλει όλες τις πολιτιστικές δραστηριότητες εντός της Αττικής, αλλά και το επικοινωνιακό σίριαλ που προηγήθηκε αποδεικνύουν ότι ο Πολιτισμός βρίσκεται σε κατάσταση εξαίρεσης. Χρησιμοποιείται συστηματικά ως το εξιλαστήριο θύμα ώστε να καλυφθεί η κυβερνητική ανεπάρκεια στη λήψη ουσιαστικών μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας.
Μετά τον πρώτο «ξαφνικό θάνατο» του Πολιτισμού στις 15 Μαρτίου, όταν ανεστάλησαν όλες οι πολιτιστικές δραστηριότητες αφήνοντας στον αέρα πρόβες, σχέδια και συζητήσεις για το καλοκαίρι, ήταν ο παραγωγικός τομέας που άνοιξε τελευταίος και πολύ δειλά την 1η Ιουλίου. Πολύ σύντομα υπήρξε μεθόδευση από τα πάντα πρόθυμα να εξυπηρετήσουν την κυβερνητική ρητορική ΜΜΕ να ενοχοποιηθούν οι πολιτιστικές εκδηλώσεις ως χώροι εξάπλωσης του κορονοϊού, βολικά μπερδεύοντας τα μπιτσόμπαρα με το Ηρώδειο.
Τα αντιφατικά και ανεπαρκή μέτρα που μέσω διαρροών διοχετεύονταν στον Τύπο προκάλεσαν αλυσιδωτές ακυρώσεις εκδηλώσεων από περιφέρειες, δήμους και φεστιβάλ, καταδικάζοντας τον Πολιτισμό σε έναν δεύτερο «θάνατο». Μάταια οι εργαζόμενοι ζητούσαν από την υπουργό Πολιτισμού να απαιτήσει να αποζημιωθούν για τις ακυρωμένες εκδηλώσεις, αφού οι περισσότερες επρόκειτο να πραγματοποιηθούν με επιχορήγηση του ΥΠΠΟ. Οπως πάντα, δήλωνε αναρμόδια. Ενώ ανακοινώθηκε γενικό lockdown στην Αττική, δεν ακούστηκε τίποτα για αποζημίωση όσων πλήττονται από αυτό. Είναι, άραγε, μια πρόβα τζενεράλε για να επεκταθεί το μέτρο και σε άλλους τομείς, δηλαδή πλήρης αναστολή των δραστηριοτήτων τους χωρίς αποζημίωση;
Οι εργαζόμενοι στον Πολιτισμό δεν ζητάνε μόνο επιδόματα και αποζημιώσεις. Ζητάνε να μπορέσουν να δουλέψουν. Βρισκόμαστε ήδη στον Οκτώβριο και ακόμα δεν έχει ανακοινωθεί το πλαίσιο λειτουργίας των χειμερινών αιθουσών. Αν επιβεβαιωθούν οι διαρροές, πολλοί από τους «μικρούς χώρους» δεν θα μπορέσουν να ικανοποιήσουν τα υγειονομικά πρωτόκολλα και θα παραμείνουν κλειστοί.
Αν τα υγειονομικά μέτρα δεν συνοδευτούν από γενναία οικονομική βοήθεια στις μικρές επιχειρήσεις, ο Πολιτισμός θα μετατραπεί σε ολιγοπώλιο όσων έχουν τη δυνατότητα να επιβιώσουν: των μεγαλοπαραγωγών, των ιδρυμάτων και των κρατικών οργανισμών. Η καταστροφή στον δημιουργικό ιστό θα είναι ανυπολόγιστη, κάτι που υπερβαίνει το ζήτημα της επιβίωσης των εργαζομένων και αφορά ολόκληρη την κοινωνία. Ζωτικής σημασίας είναι και η στήριξη του κοινού με δωρεάν εισιτήρια, στα πρότυπα των εργατικών εισιτηρίων.
Μπορεί κανείς να αναρωτηθεί εάν υπάρχει ο δημοσιονομικός χώρος για τέτοιου είδους μέτρα. Η χώρα μας ζήτησε από την Ε.Ε. ελάχιστα χρήματα ως κοινοτικό βοήθημα. Παράλληλα, τα 15 εκατ. που εξαγγέλθηκαν λόγω της πανδημίας, αλλά ακόμα δεν έχουν διατεθεί ούτε καν αυτά, δεν είναι παρά η αναπλήρωση της περικοπής του προϋπολογισμού που έκανε το 2020 σε σχέση με αυτόν του 2019. Πενιχρή χρηματοδότηση, που ωχριά μπροστά στις πραγματικές ανάγκες της πανδημίας.
Η στήριξη του Πολιτισμού δεν είναι απλώς θέμα στήριξης εργαζομένων που πλήττονται. Αφορά όλη την κοινωνία. Τώρα, σε αυτή τη δύσκολη για όλους συγκυρία, πρέπει να στραφούμε στην τέχνη για παρηγοριά, ελπίδα, ακόμη, για να βρούμε την ενσυναίσθηση που θα γίνει το αντίδοτο στον κοινωνικό αυτοματισμό και τα επιθετικά ένστικτα που ξυπνούν ο φόβος και η ανασφάλεια. Η επιβίωση του Πολιτισμού είναι θέμα επιβίωσης ολόκληρης της κοινωνίας.
ΣΑΒΒΑΣ ΣΤΡΟΥΜΠΟΣ
Σκηνοθέτης, ηθοποιός, μέλος Δ.Σ. του ΣΕΗ
Δεν ευθύνονται τα θεάματα για τη διασπορά του ιού
Η πανδημία, γεγονός που αφορά όλον τον πλανήτη με δραματικό τρόπο, έχει μετατρέψει τη μορφή της ζωής δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε ζωή εν καιρώ πολέμου. Καραντίνα, απαγόρευση κυκλοφορίας, χιλιάδες νεκροί καθημερινά παγκοσμίως, τεράστιες απώλειες στις οικονομίες όλου του πλανήτη, εκατομμύρια άνεργοι από τη μια μέρα στην άλλη, τεράστια πειράματα κοινωνικού ελέγχου και άλλα πρωτοφανή πράγματα συμπληρώνουν το παζλ της καθημερινότητας όπου γης τους τελευταίους μήνες.
Ο κορονοϊός δεν είναι η αιτία, αλλά ο καταλύτης επιδείνωσης της παγκόσμιας δομικής κρίσης του καπιταλισμού. Γεννημένος από την ίδια τη φύση, χωρίς σενάρια συνωμοσίας, αλλά και σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της εντεινόμενης καταστροφής του περιβάλλοντος από τον ανθρώπινο παράγοντα, ο κορονοϊός έρχεται να αποκαλύψει τον θανατοπολιτικό πυρήνα ενός βαθιά αγριανθρωπικού συστήματος, που ανάγει τους πάντες και τα πάντα σε εμπορεύματα προς αγορά και πώληση, με σκοπό τη δική του αέναη επιβίωση. Με την έννοια αυτή, ο καπιταλισμός αποκαλύπτεται απολύτως ασύμβατος με τις απαιτήσεις και τις ανάγκες της ζωής δισεκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως.
Σε ό,τι αφορά τον Πολιτισμό στη χώρα μας, παρά τις μεγάλες κινητοποιήσεις των ανθρώπων της τέχνης και τη γενικευμένη αγανάκτηση των εργαζομένων σε όλους τους καλλιτεχνικούς κλάδους, φαίνεται να βρίσκεται στο στόχαστρο.
Δεκάδες χιλιάδες καλλιτέχνες είναι χωρίς δουλειά, χώροι πολιτισμού παραμένουν κλειστοί χωρίς την παραμικρή εικόνα για το τι πρόκειται να συμβεί, καλλιτεχνικές εκδηλώσεις ακυρώνονται από τη μια μέρα στην άλλη ως εστίες μετάδοσης του ιού και το live streaming φαίνεται ως η μόνη δυνατότητα έκφρασης. Είναι, βέβαια, σαφές ότι δεν ευθύνονται οι παραστάσεις ή οι συναυλίες για τη διασπορά του ιού, αποτελούν μάλλον το «εύκολο θύμα» και τον «τελευταίο τροχό της αμάξης» για την κυβερνητική πολιτική.
Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί η μείωση του προϋπολογισμού του ΥΠΠΟΑ για το 2020, η κατάργηση των καλλιτεχνικών μαθημάτων από τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, οι συμβάσεις και οι αναθέσεις σε ιδρύματα και ιδιωτικούς φορείς ως «σωτήρες» του πολιτισμού και βέβαια, οι «τιμητικοί» χαρακτηρισμοί των καλλιτεχνών ως «φοροφυγάδων» και «μαύρα» εργαζόμενων. Οπως είναι γνωστό, η κυβέρνηση προσβλέπει κυνικά στην «αυτορρύθμιση της αγοράς» για να ξεκαθαρίσει το τοπίο.
Τι ζητάμε
Τα καλλιτεχνικά σωματεία, τα σωματεία εργαζομένων και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος-Ακροάματος καλούν σε κινητοποιήσεις με τα ακόλουθα αιτήματα:
● Να επιστρέψουμε στους χώρους εργασίας μας.
● Υγειονομικό πρωτόκολλο όχι μόνο για τη λειτουργία των χώρων, αλλά και για τους εργαζόμενους.
● Διαρκή στήριξη με αποζημίωση 534 ευρώ σε όλους όσοι δεν θα απασχοληθούν.
● Αναστολή πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών σε εφορία, τράπεζες και ΔΕΚΟ, με σχέδιο σταδιακής αποπληρωμής μετά τη λήξη των συνεπειών της πανδημίας στο επάγγελμά μας.
● Ασφαλιστική ικανότητα για όλους.
● Μείωση για το 2020, στα 25 των αναγκαίων ενσήμων για να ενταχθούν οι καλλιτέχνες στο επίδομα ανεργίας.
● Απαγόρευση διακοπής ρεύματος, εξώσεων και πλειστηριασμών κατοικιών.
● Χρονική επέκταση του επιδόματος ανεργίας για τους ανέργους που η επιδότησή τους έληξε στο διάστημα από 15/2/2020 μέχρι σήμερα.
● Επιδότηση όλων των μακροχρόνια ανέργων του κλάδου.
● Εξασφάλιση πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων στην αναπαραγωγή του ψηφιακού υλικού σε διαδίκτυο και αλλού.
● Για τις ειδικότητες που δεν υπάρχει κωδικός επαγγέλματος στον ΕΦΚΑ ή στο Μητρώο Καλλιτεχνών και σε άλλους φορείς (π.χ. τεχνικοί απασχολούμενοι σε ζωντανές οπτικοακουστικές εκδηλώσεις, υπεύθυνοι επικοινωνίας) να γίνουν άμεσα οι απαραίτητες εργασίες για τη δημιουργία τους. Μέχρι τότε οι εργαζόμενοι της ειδικότητας να επιδοτηθούν με βεβαίωση από το επαγγελματικό σωματείο ή τον συλλογικό φορέα.
● Κατάργηση του φόρου επιτηδεύματος και του ΦΠΑ στο δελτίο παροχής υπηρεσιών.
● Δωρεάν τεστ COVID-19 με κρατική ευθύνη σε όλους τους εργαζόμενους του κλάδου που ξεκινούν δουλειά.
● Πλήρη αποζημίωση των εργαζομένων σε εκδηλώσεις που είχαν προγραμματιστεί και ακυρώθηκαν.
● Αγορές και αναθέσεις έργων εικαστικών τεχνών και καλλιτεχνικών υπηρεσιών των επαγγελματιών του Θεάματος - Ακροάματος, σύμφωνα με την εξαγγελία της υπουργού Πολιτισμού, που να απευθύνονται υποχρεωτικά σε -φυσικά πρόσωπα- ζώντες καλλιτέχνες (για τους εικαστικούς μέλη του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος) με ανοιχτή πρόσκληση ενδιαφέροντος ή με πανελλήνιους καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς.
● Κατάργηση της κυβερνητικής απόφασης «έξωσης» των τεχνών από το Λύκειο. Κάλυψη όλων των πραγματικών «κενών» της δημόσιας εκπαίδευσης με μόνιμους εκπαιδευτικούς καλλιτεχνικών μαθημάτων. Κανένα σχολείο χωρίς τέχνη και εκπαιδευτικούς καλλιτεχνικών μαθημάτων. Μονιμοποίηση όλων των αναπληρωτών εκπαιδευτικών.
● Γενναία αύξηση του προϋπολογισμού του ΥΠΠΟΑ.
