Ergasianews.gr Η δυνατή φωνή του κόσμου της μισθωτής εργασίας!
©Παναγιώτης Λατσούδης-WWF Ελλάς
Αν και το κόστος της κατάσβεσης των πυρκαγιών είναι υπέρογκο, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη χρήση εναέριων μέσων πυρόσβεσης, δεν δίνεται ποτέ στη δημοσιότητα με αποτέλεσμα να επικρατεί αδιαφάνεια γύρω από αυτό το εξίσου… φλέγον ζήτημα.
Το WWF Ελλάς με εταίρο το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR), στο πλαίσιο του προγράμματος Active citizens fund, ξεκίνησαν μια προσπάθεια καταγραφής των πόρων που δαπανά η χώρα για την πρόληψη αλλά και την καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Τα προκαταρκτικά συμπεράσματα του έργου «Ενίσχυση της διαφάνειας και λογοδοσίας στη χρηματοδότηση της πρόληψης και της καταστολής των δασικών πυρκαγιών με τη συμβολή της κοινωνίας των πολιτών» είναι αποκαλυπτικά.
Το ακριβές -και συνήθως υπέρογκο- κόστος αεροπυρόσβεσης δεν δίνεται στη δημοσιότητα. Η διαδικασία μίσθωσης ελικοπτέρων παραμένει μια απόρρητη διαδικασία μέσω της Υπηρεσίας Υποστήριξης του ΝΑΤΟ (NSPA), χωρίς ουσιαστική δυνατότητα κοινωνικού ελέγχου. Με μέσο ωριαίο κόστος πτήσης τα 5.000 ευρώ, είναι προφανές ότι η κατάσβεση μιας πυρκαγιάς μπορεί να στοιχίσει από μερικά δεκάδες ως πολλά εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Ο αντίστοιχος προϋπολογισμός του Πυροσβεστικού Σώματος για το 2020 ανέρχεται στα 22,8 εκατ. ευρώ (και θα ξεπεράσει πιθανότατα τα 30 εκατ.), ενώ το κόστος που επωμίστηκε το 2019 η Πολεμική Αεροπορία για τα δικά της πτητικά μέσα υπολογίζεται στα 15 εκατ. ευρώ (2.506 ώρες πτήσης).
Για παράδειγμα, όπως προκύπτει από τις επίσημες ανακοινώσεις, για την πυρκαγιά που ξέσπασε στο Λαύριο στις 16 Ιουλίου 2020 επιχείρησαν επί 6 ώρες 2 πυροσβεστικά αεροπλάνα CL-215 και 4 μισθωμένα ελικόπτερα (2 βαρέως και 2 μεσαίου τύπου). Μόνο η χρήση των εναερίων μέσων κόστισε κατ’ ελάχιστο 150.000 ευρώ, με βάση το ωριαίο κόστος τους. Και όλα αυτά, χωρίς να υπολογίζεται το κόστος των επίγειων δυνάμεων σε ανθρωποώρες και μέσα.
Επιπλέον, οι δήμοι λαμβάνουν ετησίως περίπου 17 εκατ. ευρώ για δράσεις πυροπροστασίας. Όμως υπάρχουν κενά διαφάνειας και λογοδοσίας όσον αφορά τα κριτήρια επιλογής δράσεων, τον συνολικό σχεδιασμό και συντονισμό, και την υποβολή σχετικών εκθέσεων πεπραγμένων για το πώς οι δράσεις συνέβαλαν στην πυροπροστασία. Η απουσία αντιπυρικών σχεδίων σε επίπεδο ΟΤΑ συμβάλλει στη μη αποδοτική χρήση των κονδυλίων που διατίθενται στη δασοπυροπροστασία, καθώς δεν υπάρχει συγκεκριμένος και εγκεκριμένος σχεδιασμός.
Συνολικότερα, δεν υπάρχει συγκεντρωτική καταγραφή σε εθνικό επίπεδο του κόστους πρόληψης και καταστολής δασικών πυρκαγιών, πόσο μάλλον μία οικονομοτεχνική μελέτη που να παρουσιάζει τη διάθεση των κονδυλίων και να τα συνδέει άμεσα με δείκτες που θα δείχνουν τα αποτελέσματα.
Καλύτερη εικόνα
Κατά τα λοιπά, η αντιπυρική περίοδος του 2020 έκλεισε με μια σχετικά ήπια εικόνα όσον αφορά στις καμένες εκτάσεις. Περίπου 167.000 στρέμματα δασών και δασικών εκτάσεων κάηκαν στην Ελλάδα από την αρχή του 2020, όπως προκύπτει από τα έως τώρα διαθέσιμα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Πληροφοριακού Συστήματος για τις δασικές πυρκαγιές (EFFIS). Πρόκειται για έναν σχετικά χαμηλό αριθμό, συγκριτικά με τον μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας (235.263 στρέμματα). Σε αυτή την εικόνα συνέβαλαν οι καιρικές συνθήκες και κινήσεις από το Πυροσβεστικό Σώμα όπως η ίδρυση τοπικών εποχικών κλιμακίων, η επάρκεια εποχικού προσωπικού και η επιβολή διοικητικών προστίμων για περιστατικά δασικών πυρκαγιών.
Ωστόσο, ανησυχία προκαλεί η αύξηση σε ό,τι αφορά τη δριμύτητα των περιστατικών. Το 2020, μόλις 70 πυρκαγιές από τα περίπου 10.000 περιστατικά που έχουμε ετησίως στην Ελλάδα, προκάλεσαν το 80% των καμένων εκτάσεων. Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι το πρόβλημα των δασικών πυρκαγιών πρόκειται να ενταθεί τα επόμενα χρόνια, με περαιτέρω αύξηση της έντασης των περιστατικών και επέκταση της αντιπυρικής περιόδου (κατά 20% το ελάχιστο). Τέλος, καταγράφεται μεγάλος αριθμός συλλήψεων για πυρκαγιές από αμέλεια σε σύγκριση με τις συλλήψεις για πρόκληση πυρκαγιάς από πρόθεση (153 έναντι 23). Επισημαίνεται ότι σε παγκόσμιο επίπεδο το 75% των πυρκαγιών προκαλείται από ανθρωπογενή αίτια.
