«Η σεροτονίνη με ανάγκασε να το κάνω»

Οι μηχανισμοί του οργανισμού και ο ψυχολογικός παράγοντας ευθύνονται για τη δημιουργία του φαύλου κύκλου της παχυσαρκίας. Από τη στιγμή που στη διαταραχή βάρους τα συναισθήματα μετατρέπονται σε τροφή, αναπόφευκτα ο οργανισμός επιβαρύνεται.

Οι Rudy Rivera και Roger D. Deutsch ασχολούνται με τις κρυφές διατροφικές αλλεργίες. Μεταφέρω ένα απόσπασμα από το βιβλίο τους «Οι κρυφές διατροφικές αλλεργίες σάς κάνουν να παχαίνετε»:

«Η σεροτονίνη με ανάγκασε να το κάνω. Τελικά μια λογική εξήγηση για την ανεξέλεγκτη επιθυμία να τρώμε ακατάλληλες τροφές σε ακατάλληλη ώρα έχει βγει στην επιφάνεια: Εχετε μανία για σοκολάτα απόψε εξαιτίας της αλλεργικής σας αντίδρασης στα καρότα που φάγατε χτες.

Για να το θέσουμε απλά, η αλλεργική αντίδραση οδήγησε σε εξάντληση της σεροτονίνης στο σύστημά σας. Απαντώντας στα κόκκινα φώτα του εγκεφάλου σας που αναβοσβήνουν προειδοποιώντας για χαμηλή σεροτονίνη, αναζητάτε υποσυνείδητα τροφές που θα αυξήσουν τα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο.

‘‘Περιμένετε ένα λεπτό!’’ μπορεί να φωνάξουν οι πιο ‘‘φωτισμένοι’’ από σας. ‘‘Πώς μπορεί η κατανάλωση σοκολάτας, ενός υδατάνθρακα, να προκαλέσει αύξηση μιας πρωτεϊνικής ορμόνης στον εγκέφαλο;’’. Με κίνδυνο να χάσουμε τον ειρμό των σκέψεών μας, αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για να εξηγήσουμε τη θέση της σεροτονίνης σε τούτη την εικόνα. Η σεροτονίνη παράγεται επιτόπου στον εγκέφαλο.

Μπορεί να μπει στον εγκέφαλο από το αίμα. Για να παράγει σεροτονίνη, ο εγκέφαλος πρέπει να έχει ‘‘προδρόμους’’ με τη μορφή ενός συγκεκριμένου αμινοξέος. Τα αμινοξέα είναι τα μικρότερα δομικά στοιχεία που χρησιμοποιεί το σώμα για να κατασκευάσει τις πρωτεΐνες που χρειάζεται ως ορμόνες. Ο ειδικός πρόδρομος για τη σεροτονίνη είναι η τρυπτοφάνη.

Η τρυπτοφάνη είναι ξεχωριστή κατά το ότι υπάρχει σε πολύ μικρή ποσότητα στο αίμα. Τα περισσότερα άλλα αμινοξέα είναι διακλαδισμένα αμινοξέα και αφθονούν σε σύγκριση με την τρυπτοφάνη. Οπως κι αν έχουν τα πράγματα, όλα αυτά τα αμινοξέα συνωστίζονται στον αιματεγκεφαλικό φραγμό, περιμένοντας τη σειρά τους για να μεταφερθούν στον εγκέφαλο.

Ο αιματεγκεφαλικός φραγμός είναι σαν σύνορο μεταξύ χωρών. Το σώμα είναι πολύ επιλεκτικό ως προς το τι περνάει μέσα από αυτό το σύνορο και αναπτύσσεται μια άμυνα. Στο μεταξύ, το επίπεδο της σεροτονίνης στον εγκέφαλο εξακολουθεί να μειώνεται. Ο εγκέφαλός σας σας ειδοποιεί να φάτε κάτι γλυκό. Μόλις το κάνετε αυτό, το επίπεδο της ινσουλίνης σας αυξάνεται.

Η άμεση επίδραση της ινσουλίνης στο αίμα είναι ότι κατευθύνει όλα τα διακλαδισμένα αμινοξέα στις καθορισμένες θέσεις τους, ώστε να αρχίσουν να κατασκευάζουν μυϊκή μάζα και ένζυμα για να επωφεληθούν από την ενέργεια με τη μορφή σακχάρου που μόλις έχετε φάει. Η ινσουλίνη επιτάσσει από όλα τα συγκεντρωμένα αμινοξέα που είναι παραταγμένα στον αιματεγκεφαλικό φραγμό εκείνα που είναι διακλαδισμένα αμινοξέα για εργασίες οπουδήποτε αλλού στο σώμα. Η τρυπτοφάνη, που κανονικά δεν είναι ένα από τα πιο κοινά αμινοξέα, βρίσκεται τώρα σε υψηλή συγκέντρωση στον αιματεγκεφαλικό φραγμό χάρη στο παλιρροιακό κύμα ινσουλίνης.

Συνεπώς περισσότερη τρυπτοφάνη μπαίνει στον εγκέφαλο γρηγορότερα και μετατρέπεται αμέσως σε σεροτονίνη, έναν από τους νευροδιαβιβαστές που είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία του αισθήματος της πείνας. Καθώς τα επίπεδα σεροτονίνης αυξάνονται, η ανάγκη για τροφή εξαφανίζεται και το σώμα βρίσκεται σε μια ήρεμη, ‘‘χορτασμένη’’ κατάσταση. Καθώς τα επίπεδα σεροτονίνης μειώνονται, αυτή η διαδικασία επαναλαμβάνεται.

Ολη αυτή η διεργασία ενεργοποιείται κάθε φορά που τα επίπεδα σεροτονίνης πέφτουν κάτω από ένα ορισμένο σημείο για το συγκεκριμένο άτομο. Εξωτερικοί παράγοντες μπορεί επίσης να προκαλέσουν εξάντληση της σεροτονίνης. Αυτοί είναι το μακροχρόνιο στρες, η έλλειψη ύπνου, οι ασθένειες και οι αντιδράσεις τροφικής ευαισθησίας. Ανεξάρτητα από το γεγονός που την προκαλεί, η σωματική παρόρμηση για αύξηση των επιπέδων σεροτονίνης εκδηλώνεται ως έντονη επιθυμία για φαγητό, που θα αυξήσει τα επίπεδα ινσουλίνης και θα αναπληρώσει γρήγορα τα επίπεδα σεροτονίνης. Γι’ αυτό ακριβώς νιώθετε επιθυμία για γλυκά».*

Ο σοφός λαός λέει: «Το ένα χέρι νίβει τ’ άλλο και τα δυο το πρόσωπο». Η άσχημη διάθεση δημιουργεί την ανάγκη για κατανάλωση γλυκιάς τροφής (και ποσοτήτων τροφής), το υπέρμετρο φορτίο ενεργοποιεί μηχανισμούς στο σώμα που ενεργοποιούν κι αυτοί με τη σειρά τους την ανάγκη κατανάλωσης γλυκιάς τροφής.

Οσο βλέπει κανείς να παχαίνει, χαλάει η διάθεσή του περισσότερο, οπότε αυτή η κακή διάθεση φέρνει παραπάνω κατανάλωση τροφής... και ο φαύλος κύκλος εγκλωβίζει το άτομο.

Σαν να λέμε: «η ζάχαρη τραβάει ζάχαρη» και το λέω για να το έχετε υπόψη σας για τις γιορτινές ημέρες που έρχονται. Γνωρίζετε πως η ισορροπημένη διατροφή πάντα βοηθά.

Δεν ξεχνάμε τα όσπρια και το καστανό ρύζι, ιδίως τις επόμενες μέρες, παρότι ζούμε σε καραντίνα, παρότι πλησιάζουν Χριστούγεννα.

* Το απόσπασμα είναι από το βιβλίο «Οι κρυφές διατροφικές αλλεργίες σας κάνουν να παχαίνετε» των Rudy Rivera, Roger D. Deutsch, εκδόσεις «Αλκυών», 2000

Το αβοκάντο, σε αντίθεση με τα περισσότερα άλλα φρούτα, είναι πλούσιο σε ωφέλιμα λίπη που έχει αποδειχτεί ότι ενισχύουν την υγεία με πολλούς τρόπους.Το βασικό μονοακόρεστο λιπαρό οξύ του αβοκάντο είναι το ελαϊκό οξύ, το οποίο μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση πολλών σοβαρών ασθενειών.

Για παράδειγμα, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nutrition» το 2004 ανέφερε ότι το ελαϊκό οξύ (μαζί με ορισμένα πολυακόρεστα οξέα) ίσως είναι χρήσιμο για τη μείωση των παραγόντων κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου.

Το αβοκάντο περιέχει ορισμένες φυτικές στερόλες, όπως η βήτα-σιτοστερόλη, οι οποίες διαθέτουν αντιοιστρογόνες ιδιότητες. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να μπλοκάρουν τους υποδοχείς των οιστρογόνων στα κύτταρα και να μειώσουν το ποσοστό απορρόφησης των οιστρογόνων.

Κατά συνέπεια, τα επίπεδα προγεστερόνης στις γυναίκες και τα επίπεδα τεστοστερόνης στους άντρες αυξάνονται. Το γεγονός αυτό καθιστά το αβοκάντο μια ιδιαίτερα πολύτιμη τροφή και ιδιαίτερα στον σημερινό κόσμο που κυριαρχεί η ρύπανση και τα χημικά, τα οποία βλάπτουν σημαντικά τη λειτουργία του ενδοκρινικού συστήματος.

Το αβοκάντο είναι πλούσιο σε ορισμένα φυτοχημικά που ονομάζονται καροτενοειδή. Αυτά είναι φυτικής προέλευσης πρόδρομες ουσίες της ισχυρής αντιοξειδωτικής βιταμίνης Α. Ενα από τα καροτενοειδή που βρίσκονται στο αβοκάντο, η βήτα-καροτίνη, είναι ιδιαίτερα γνωστή για τα οφέλη της στην καταπολέμηση του καρκίνου. Δυο άλλα καροτενοειδή που περιέχονται στο αβοκάντο, η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη, βρίσκονται σε υψηλές συγκεντρώσεις στην ωχρά κηλίδα του ανθρώπινου οφθαλμού και είναι γνωστά για την ικανότητά τους να ενισχύουν την όραση.

• Οι πληροφορίες είναι από την ιστοσελίδα Εναλλακτική Δράση.