Να μην αλλάξει το διοικητικό καθεστώς

Οι αντιδράσεις για τη μετατροπή του πρώτου και σημαντικότερου δημόσιου μουσείου της χώρας σε ΝΠΔΔ έχουν ονοματεπώνυμο και είναι των 82 εργαζομένων στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Με επιστολή προς τον πρωθυπουργό, την οποία υπογράφουν ένας προς έναν, ζητούν να μην προχωρήσει το κυβερνητικό σχέδιο που αλλάζει το διοικητικό καθεστώς σε πέντε εμβληματικά δημόσια μουσεία, ανάμεσά τους και το ΕΑΜ, που είναι από τα σημαντικότερα διεθνώς. Την ίδια στιγμή έχουμε παράδοση σκυτάλης στη διεύθυνση του μουσείου.

Σε μια κρίσιμη εποχή για το μέλλον του, τη διεύθυνσή του αναλαμβάνει η αρχαιολόγος Αννα-Βασιλική Καραπαναγιώτου μετά τη συνταξιοδότηση της Μαρίας Λαγογιάννη, που διηύθυνε με συνέπεια και αφοσίωση για έξι χρόνια το μουσείο.

Η Αννα-Βασιλική Καραπαναγιώτου ανέλαβε, στην αρχή της εβδομάδας, καθήκοντα αναπληρωτή ελλείποντος προϊσταμένου στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (έως ότου ολοκληρωθεί η τυπική διοικητική διαδικασία της τοποθέτησής της) και ενημερώθηκε αναλυτικά από την προκάτοχό της.

Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αρκαδίας και διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Τεγέας -βραβεύτηκε το 2016 από το European Museum Forum- η Αννα-Βασιλική Καραπαναγιώτου έχει «βαρύ» βιογραφικό. Εμπειρη αρχαιολόγος, επικεφαλής στην ανασκαφή στο Ιερό του Διός στο Λύκαιον Ορος, το 2002 αναγορεύτηκε διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, έχει λάβει υποτροφίες από διεθνείς ερευνητικούς φορείς και έχει πραγματοποιήσει έρευνα σε επιστημονικές βιβλιοθήκες του εξωτερικού.

Η δραστηριότητά της στις αρχαιολογικές έρευνες αφορά ανασκαφές σε Νάξο, Κω, Αττική, Λακωνία, Αρκαδία, Μεσσηνία, Σύβαρη Κάτω Ιταλίας ενώ το συγγραφικό έργο της περιλαμβάνει τρεις μονογραφίες, πολλά άρθρα κ.ο.κ.

Στην αυγή της νέας δεκαετίας, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη, μεταβατική περίοδο για τη μελλοντική πορεία του ΕΑΜ τι θέση θα κρατήσει η κ. Καραπαναγιώτου; Ως γνωστόν, η κυβέρνηση δρομολογεί τη μετάβασή του από δημόσιο μουσείο σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, μαζί με τα τέσσερα εμβληματικά δημόσια μουσεία, Αρχαιολογικό Θεσσαλονίκης, Αρχαιολογικό Ηρακλείου, Βυζαντινό & Χριστιανικό και Βυζαντινού Πολιτισμού. Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι χρειάζεται εκσυγχρονισμός των μουσείων μας, ωστόσο το σχέδιο της κυβέρνησης, που έρχεται να εφαρμόσει η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, εγκυμονεί κινδύνους για την Αρχαιολογική Υπηρεσία και τα ίδια τα μουσεία.

Το νομοσχέδιο που πρόκειται να φέρει στη Βουλή -με κλειστά τα μουσεία λόγω πανδημίας- παρουσιάστηκε αιφνιδιαστικά στο Υπουργικό Συμβούλιο χωρίς να έχει υπάρξει οποιαδήποτε διαβούλευση και συζήτηση με τους εργαζομένους, όπως συνηθίζει εξάλλου η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ. Αυτά επισημαίνουν με επιστολή τους προς τον πρωθυπουργό οι 82 αρχαιολόγοι, συντηρητές, εργατοτεχνίτες, αρχαιοφύλακες, διοικητικοί εργαζόμενοι του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Θυμίζουν ότι η ίδρυση του ΕΑΜ υπήρξε από τις πρώτες μέριμνες του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, στην Αίγινα το 1829, σημειώνουν ότι μέχρι σήμερα λειτούργησε με διαφάνεια ενώ ήδη υλοποιεί «...όσα ευαγγελίζεται το υπό κατάθεση νομοσχέδιο, προασπίζοντας την προστασία των αρχαίων, διατηρώντας την ακεραιότητα των αρχαιολογικών συλλογών, οργανώνοντας ή συμμετέχοντας σε πλήθος εκθέσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, προάγοντας την επιστημονική έρευνα, εκτελώντας συγχρηματοδοτούμενα έργα και προβάλλοντας τον ελληνικό πολιτισμό...».

Αναφέρονται στις σημαντικές χορηγίες από ιδρύματα και εταιρείες που αξιοποιήθηκαν με τον καλύτερο τρόπο και σημειώνουν: «... Η λειτουργία στην πράξη των ΝΠΔΔ στην Ελλάδα περιλαμβάνει τόσο επιτυχημένα, όσο και καταφανώς αποτυχημένα παραδείγματα, όπως π.χ. το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων. Συνεπώς, η επιλογή μιας τέτοιας θεσμικής αλλαγής για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο δεν είναι αυτόχρημα ορθή, ειδικά όταν το μοντέλο της κρατικής διαχείρισης έχει λειτουργήσει επιτυχημένα».

Ζητούν να εξασφαλιστεί η επαρκής στελέχωση του ΕΑΜ ώστε να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του 21ου αιώνα και στέλνουν μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις ότι θα υπερασπιστούν την ακεραιότητα των αρχαιολογικών συνόλων, όπως έκαναν και στο παρελθόν οι εργαζόμενοι, ακόμα και με κίνδυνο της ζωής τους την περίοδο της ναζιστικής κατοχής.