Ακαδημαϊκό τείχος στην Κεραμέως |

Σκληραίνει η στάση της ακαδημαϊκής κοινότητας απέναντι στο σαρωτικό νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας που αλλάζει τον τρόπο εισαγωγής στην τριτοβάθμια, τιμωρεί με διαγραφή σπουδαστές και ιδρύει αστυνομικό σώμα μέσα στα Πανεπιστήμια. Σύγκλητοι, κοσμητείες και σύλλογοι πανεπιστημιακών καθηγητών απορρίπτουν το νομοσχέδιο.

Εμβληματική η απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, η οποία παίρνει σαφή θέση απέναντι στις προτεινόμενες νομοθετικές ρυθμίσεις. Διαφωνεί με την ίδρυση αστυνομικού σώματος στα ΑΕΙ, ενώ χαρακτηρίζει «γραφειοκρατικό και εν πολλοίς μη υλοποιήσιμο» το μέτρο της δημιουργίας ενδοπανεπιστημιακής υπηρεσίας ασφάλειας.

«Η παρουσία της Αστυνομίας δεν συνάδει με την ακαδημαϊκή λειτουργία και τους κανόνες των Πανεπιστημίων αλλά και την κεκτημένη ελεύθερη διακίνηση προσώπων και ιδεών, όπως τα γνωρίζουμε από το 1974 και μετά», σχολιάζει στην «Εφ.Συν.» ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, ο οποίος τονίζει ότι ακόμη και στις περιπτώσεις ορισμένων Πανεπιστημίων του κέντρου της Αθήνας, όπου έχουν συμβεί περιστατικά βίας, αρκεί η συμβατική δύναμη της Αστυνομίας που εντέλλεται από τον νόμο να παρεμβαίνει.

«Στο μέτρο που του αναλογεί, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων δεν προτίθεται να υποβοηθήσει ή να συμβάλει στην υιοθέτηση μέτρων που υπονομεύουν το κλίμα ακαδημαϊκής ειρήνης, την ιδιωτικότητα, τις ελευθερίες και τα ακαδημαϊκά δικαιώματα» αναφέρει η απόφαση της Συγκλήτου, η οποία απορρίπτει παράλληλα και τη θεσμοθέτηση ειδικών πειθαρχικών μέτρων που δεν περιλαμβάνονται στους μέχρι εσωτερικούς κανονισμούς που έχουν εγκρίνει οι Σύγκλητοι των ιδρυμάτων, ως μέτρο που παραβιάζει το αυτοδιοίκητο των Πανεπιστημίων.

Οι αιώνιοι φοιτητές

Σαφής είναι και η θέση της Συγκλήτου ως προς τις διαγραφές φοιτητών. «Μετά λόγου γνώσεως και αίσθημα ακαδημαϊκής ευθύνης, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων δεν αποδέχεται τον όρο “αιώνιοι” ή “λιμνάζοντες” φοιτητές. Αντίθετα, θεωρεί ότι η συγκεκριμένη κατηγορία περιγράφει (εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων) φοιτητές επί πτυχίω, που για μια ποικιλία λόγων έχουν διακόψει τις σπουδές τους», αναφέρει η απόφαση της Συγκλήτου και ζητά να μην εφαρμοστεί το μέτρο.

Ο πρύτανης του ιδρύματος τονίζει ότι οι καθυστερήσεις στην αποφοίτηση συχνά οφείλονται και στην εσωτερική λειτουργία των πανεπιστημίων, αναφέροντας το φαινόμενο να κόβονται σωρηδόν εκατοντάδες φοιτητές σε κάποια μαθήματα. Υπογραμμίζει ότι οι φοιτητές αυτοί δεν επιβαρύνουν σε τίποτα το πανεπιστήμιο ή το Δημόσιο, φέρνοντας μάλιστα ως παράδειγμα μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού όπως το Columbia και το Harvard όπου δεν εφαρμόζεται το μέτρο της διαγραφής.

«Είναι δικαίωμα όλων να επανέλθουν και να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους όποτε επιθυμούν. Το πρόβλημα των Πανεπιστημίων δεν είναι ούτε οι “αιώνιοι” όπως αρέσκεται να τους χαρακτηρίζει το υπουργείο ούτε “η βία και η ανομία”.

Το πρόβλημα των Πανεπιστημίων είναι η υποχρηματοδότηση και η υποστελέχωση. Κάθε ακαδημαϊκό έτος ξεκινάει με ελλειμματικό προϋπολογισμό, όταν μόνο τα λειτουργικά έξοδα καλύπτουν το 70% της χρηματοδότησης. Τα ποσά για τη φοιτητική μέριμνα έχουν μείνει ίδια από το 2010, ωστόσο μην ξεχνάμε ότι οι ανάγκες για φοιτητική στέγη είναι πλέον πολλαπλάσιες» δηλώνει ο κ. Αλμπάνης.

Αναφορικά με τις αλλαγές στον τρόπο εισαγωγής και την επικείμενη μεγάλη μείωση των εισακτέων, η Σύγκλητος του Παν. Ιωαννίνων προειδοποιεί για μείωση εισακτέων της τάξης του 20% και κάνει λόγο για διοχέτευση υποψηφίων σε ιδρύματα μεταλυκειακής εκπαίδευσης (ΙΕΚ, Κολέγια) ή σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού με μικρό ακαδημαϊκό αποτύπωμα.

Η δεδομένη μείωση των υποψηφίων λόγω της εφαρμογής των νέων βάσεων εισαγωγής, απειλεί με κλείσιμο τμήματα κυρίως περιφερειακών Πανεπιστημίων, λόγω της σύνδεσης της χρηματοδότησης, σε ποσοστό 80%, με αντικειμενικά κριτήρια (εγγεγραμμένοι φοιτητές, διάρκεια προγραμμάτων σπουδών κ.ά.), όπως ορίζει ο νόμος 4653/2020. Σε αυτό έρχεται να προστεθεί και η πρόβλεψη-απειλή για οικονομική ασφυξία όσων ιδρυμάτων δεν συμμορφωθούν με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις για διάρθρωση Μονάδας Ασφαλείας και Προστασίας και για μη εφαρμογή και λειτουργία συστήματος ελεγχόμενης πρόσβασης που συμπεριλαμβάνεται στο επίμαχο νομοσχέδιο (αρ. 28, παρ. 4).

Τη σκυτάλη από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων πήρε η Σύγκλητος του ΕΜΠ, η οποία υποστηρίζει ότι προκύπτει ανάγκη σοβαρής αναθεώρησης του υπό κατάθεση νομοσχεδίου.

Ως προς την πανεπιστημιακή αστυνομία δηλώνει ότι «θέτει σε αμφισβήτηση τις βασικές ελευθερίες του ακαδημαϊκού χώρου» και ζητά από την Πολιτεία να ενισχύσει οικονομικά τα πανεπιστήμια «αποδίδοντας σε αυτά τους αναγκαίους πόρους και τη διαχειριστική αυτονομία, σύμφωνα με τις διεθνείς καλές πρακτικές», ενώ απορρίπτει τις διαγραφές φοιτητών λέγοντας ότι απαιτείται αναμόρφωση και εξορθολογισμός των προγραμμάτων σπουδών, καλύτερος σχεδιασμός της εκπαιδευτικής διαδικασίας και συστηματική εκπαιδευτική υποστήριξη όσων φοιτητών την έχουν ανάγκη προκειμένου να απαγκιστρωθούν από τη χρονική καθυστέρηση στη ροή των σπουδών τους.

Ηχηρό είναι και το «όχι» στο νομοσχέδιο από τους πανεπιστημιακούς δασκάλους. Σε διαδικτυακή συνάντηση προ ημερών συμμετείχαν με αποφάσεις των οργάνων τους δέκα Σύλλογοι (Πάντειο, Παν. Αιγαίου, Θεσσαλίας, ΕΜΠ, Ιωαννίνων, ΠΑΔΑ, Πατρών, ΠΤΔΕ-ΕΚΠΑ, ΣΘΕ-ΕΚΠΑ, Φιλοσοφικής-ΕΚΠΑ), ενώ άλλοι έξι παρευρέθηκαν για να ενημερωθούν.

Ενδεικτικά αναφέρουμε το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του Συλλόγου Μελών ΔΕΠ του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, με το οποίο εκφράζεται «η ριζική της αντίθεση στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο, επειδή με τις προβλεπόμενες διατάξεις του επιφέρει δραστικές ανατροπές στον πυρήνα της λειτουργίας των Πανεπιστημίων, οι οποίες σε καμιά περίπτωση δεν είναι αποδεκτές».

Υποδομές και προσωπικό

Στη συνεδρίαση κατέστη σαφές ότι τα Πανεπιστήμια δεν είναι κέντρα ανομίας και δεν χρήζουν αστυνόμευσης, αντίθετα έχουν ανάγκες σε υποδομές, προσωπικό και στήριξη της ερευνητικής δραστηριότητας. Φυσικά, συζητήθηκε και στηλιτεύτηκε η συντονισμένη επίθεση που δέχεται το δημόσιο Πανεπιστήμιο και όσοι το υπηρετούν από μερίδα του –φιλοκυβερνητικού– Τύπου. «Δεν είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται συκοφάντηση του Πανεπιστημίου. Το 2011, ο ακαδημαϊκός κόσμος είχε αντιδράσει έντομα στον νόμο Διαμαντοπούλου. Τ

ότε, όπως και τώρα, μερίδα του Τύπου λοιδορούσε τα Πανεπιστήμια, υποβαθμίζοντας το σπουδαίο έργο που επιτελούσαν και εξακολουθούν να επιτελούν. Δυστυχώς, ορισμένα μέσα παίζουν το παιχνίδι της εξουσίας χωρίς να αντιλαμβάνονται το πραγματικό διακύβευμα» σχολιάζει ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.