Ελπίδες για αλλαγή ρότας από Μητσοτάκη

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 21.05.2021, 14:55

Δύο ημέρες μετά την αινιγματική επίσκεψη του πρωθυπουργού στο εργοτάξιο της Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη, όπου είδε για πρώτη φορά τις αρχαιότητες που σχεδιάζουν να ξηλώσουν, τα ερωτήματα πληθαίνουν. Εάν η επίσκεψη ήταν αποτέλεσμα των διαμαρτυριών από επιφανείς καθηγητές Πανεπιστημίων όλου του κόσμου, τότε η κίνηση του υπουργείου Πολιτισμού να τους απαντήσει προ ημερών με κείμενο γραμμένο προ… οκταμήνου μπορεί άνετα να θεωρηθεί γκάφα ολκής διότι, αντί να τους κατευνάσει, προκαλεί νέο κύμα προσωπικών και μαζικών διαμαρτυριών που, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Εφ.Συν.», είναι ήδη καθ’ οδόν.

Αν κάτι μπορεί να θεωρηθεί σίγουρο –τη στιγμή μάλιστα που τις αρχαιότητες δεν έχει επισκεφθεί ποτέ η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη!– είναι ότι έγινε κατόπιν επιθυμίας του κ. Μητσοτάκη. Η οργάνωση του αιφνιδιασμού και το γεγονός ότι έδωσαν το «παρών» οι γενικοί γραμματείς των υπουργείων Πολιτισμού και Υποδομών και Μεταφορών (Γιώργος Διδασκάλου και Γιώργος Καραγιάννης αντίστοιχα) μαζί με τον πρόεδρο της «Αττικό Μετρό», Νίκο Ταχιάο, είναι η καλύτερη απόδειξη.

Συνηγορούν επίσης πλήθος άλλων δεδομένων. Η τήρηση της μυστικότητας –κανένας άλλος ενδιάμεσος δεν είχε την πληροφορία, οι περισσότεροι μάλιστα δεν έκρυβαν την έκπληξή τους– και η αυστηρότητα με την οποία διαφυλάχθηκε καταδεικνύουν ότι ο πρωθυπουργός ήθελε να ενημερωθεί –έστω από αυτούς που επέλεξε αλλά ήθελε– και απέκτησε επιτέλους ιδία άποψη. Το γεγονός ότι δύο μέρες μετά δεν έγινε κανένα απολύτως σχόλιο, δεν έχει διαρρεύσει καμιά πληροφορία, έστω εν είδει ακριτομυθίας, κανένας από τους λαλίστατους συνήθως κυβερνητικούς δεν έχει πει λέξη, ενισχύει περαιτέρω τις ανωτέρω υποθέσεις.

Και υπάρχει φυσικά η παράμετρος μέσα ενημέρωσης. Με δεδομένο ότι κανείς δεν αμφισβητεί την «επιστημοσύνη» και τη γιγαντιαία δύναμη πυρός της κυβερνητικής προπαγανδιστικής μηχανής, το ότι μοιάζει να έχει σχεδόν απαγορευτεί κάθε σχόλιο και αναφορά στο γεγονός το αναδεικνύει έτι περαιτέρω. Πώς είναι δυνατόν να μην έχουν γραφτεί μερικές λέξεις από τους διαπρύσιους κήρυκες του ξηλώματος των αρχαιοτήτων; Τι είπε ο πρωθυπουργός κοιτώντας το αρχαίο τοπίο; Για ποιο πράγμα τον ενημέρωσαν οι γενικοί γραμματείς; Για την τεχνική αποξήλωσης; Για τους χρόνους ολοκλήρωσης του έργου;

Η επίσκεψη ήταν αποτέλεσμα δεύτερων σκέψεων που κάνει ο πρωθυπουργός μετά την αστόχαστη ανακοίνωση της αποξήλωσής τους πριν από δύο ολόκληρα χρόνια; Και, όπως σχολίασε αρχαιολόγος σε φόρουμ συζήτησης, «αναμέτρησε τις ανθρώπινες διαστάσεις του σώματός του με το τοπίο, αναμετρήθηκε με την Ιστορία. Οσοι είχατε την τύχη να κατεβείτε εκεί, καταλαβαίνετε πολύ καλά τι εννοώ». «Αναμετράται με την Ιστορία και την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα» σχολίασε δεύτερος.

Ανάλογη ήταν η έκπληξη και στο αντίπαλο στρατόπεδο. Χαρακτηριστική η αντίδραση της προέδρου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων Δέσποινας Κουτσούμπα, που έγραψε: «Θα κάνω μια θετική σκέψη: ότι ο ίδιος ο δρόμος του Ιουστινιανού, ο decumanus maximus της πόλης, που μέχρι στιγμής έχει “κερδίσει” την καρδιά όποιου τον έχει επισκεφτεί, 6 μέτρα κάτω από την Εγνατία και στην ίδια ευθεία, κάποια μέτρα πάνω από τον συρμό του μετρό, που περίμενε αιώνες για να ξαναβγεί στο φως αγέρωχος και φωτεινός όπως όταν τον περπατούσαν χιλιάδες πόδια, ο ίδιος ο δρόμος θα κερδίσει όσους επιβουλεύονται την καταστροφή του. Ας ελπίσουμε ότι ο πρωθυπουργός, τώρα που είδε από κοντά αυτό για το οποίο φωνάζουμε τόσα χρόνια με όλη μας την καρδιά, θα αλλάξει ρότα. Σε αντίθετη περίπτωση, θα βαρύνεται πλέον ο ίδιος με την καταστροφή του μοναδικού αρχαιολογικού χώρου!».

«Ποτέ δεν είναι αργά»

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πρόεδρος του Συλλόγου Εκτακτων Αρχαιολόγων Δημήτρης Κουφοβασίλης, που αναρωτήθηκε στο «Κόκκινο Θεσσαλονίκης 91,4» «αν η απόφασή του είναι η ίδια με αυτή στη ΔΕΘ, τότε για ποιο λόγο κατέβηκε; Δεν είναι όμως αργά να αναγνωρίσει το λάθος του και να καταλάβει ότι 200 χρόνια από την έναρξη της Επανάστασης είναι πολύ κακό timing να ξεπατώσει ένα στολίδι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς» και σημείωσε με νόημα ότι «σοφός είναι αυτός που αναγνωρίζει το λάθος του και το διορθώνει».

Σίγουρο θεωρείται ότι η πίεση που έπιασε τόπο ήταν των δεκάδων πανεπιστημιακών όλου του κόσμου που απευθύνονται προσωπικά στον πρωθυπουργό και την υπουργό Πολιτισμού. Πώς απάντησε το ΥΠΠΟ; Στέλνοντάς τους τη δημόσια επιστολή των μελών του ΚΑΣ που είχαν συνηγορήσει στην αποξήλωση της «βυζαντινής Πομπηίας» τον Νοέμβριο του 2020.

Εκτός του ότι είναι εξόχως υποτιμητικό (για πρόσωπα επιπέδου και μεγέθους John Haldon, Dimitri Angelov, Jean-Pierre Sodini, Μαρίας Μαυρουδή, Young Richard Kim, Αγγελου Χανιώτη…) να θεωρείς ότι δεν γνώριζαν αυτήν την επιστολή, το κάνεις χειρότερο γιατί πιστεύεις ότι δεν είχαν υπόψη τους πως μετά από αυτήν την επιστολή η Παγκόσμια Συνέλευση του ICOMOS στις 8 Δεκεμβρίου 2020 αποφάσιζε με συντριπτική πλειοψηφία (επί 691 ψήφων, 621 υπέρ, 58 αποχές, 4 κατά) να ζητήσει να μείνουν οι αρχαιότητες κατά χώραν. Εύλογο λοιπόν που αναμένεται οι καθηγητές να επανέλθουν και με μεγαλύτερη μάλιστα ένταση…