Η Ε.Ε. θέλει «να μάθει από τα λάθη στο Αφγανιστάν», λέξη για τους πρόσφυγες

Βασική προτεραιότητα της Ε.Ε. είναι η ασφαλής απομάκρυνση από το Αφγανιστάν των υπηκόων των χωρών-μελών της και όσων Αφγανών συνεργάστηκαν μαζί τους, σύμφωνα με τον Ζοζέπ Μπορέλ, ο οποίος μετά την ολοκλήρωση της έκτακτης τηλεδιάσκεψης των υπουργών Εξωτερικών των «27» απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στην ανθρωπιστική κρίση που είναι σε εξέλιξη στη χώρα.

Άλλωστε, ήδη οι χώρες της Ε.Ε. αναζητούν τρόπους για να αποτρέψουν νέο προσφυγικό κύμα από τη χώρα που έχει υποφέρει πολλά στο παρελθόν στα χέρια των Ταλιμπάν, παρά το γεγονός ότι ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία του για την κατάσταση στο Αφγανιστάν. «Παρακολουθώ από κοντά τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν και είμαι ιδιαίτερα ανήσυχος από τις πρόσφατες αναφορές που κάνουν λόγο για κλιμάκωση της βίας στη χώρα, δήλωσε ο εισαγγελέας Καρίμ Χαν, επικαλούμενος εγκλήματα «που θα μπορούσαν να στοιχειοθετούν παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου».

Ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, κατά τη συνέντευξη Τύπου, δήλωσε:

«Βασική μας προτεραιότητα είναι η απομάκρυνση από το Αφγανιστάν, με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες ασφαλείας, των υπηκόων της ΕΕ και των Αφγανών πολιτών που εργάστηκαν μαζί μας επί 20 χρόνια». 

«Αυτό είναι το συμπέρασμα της σημερινής τηλεδιάσκεψης», πρόσθεσε ο Μπορέλ. «Δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε» τους Αφγανούς που συνεργάστηκαν μαζί μας και «κάνουμε ό,τι μπορούμε για να τους προσφέρουμε καταφύγιο στα κράτη-μέλη της ΕΕ», πρόσθεσε, ενώ ευχαρίστησε την Ισπανία, την Ιταλία, τη Γαλλία, αλλά και όλες τις χώρες της ΕΕ που βοηθούν στην αποχώρηση από το Αφγανιστάν. 

Σύμφωνα με τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, οι Αφγανοί που συνεργάστηκαν με την Ε.Ε. φτάνουν περίπου τα 400 άτομα συν τις οικογένειές τους και για να οργανωθεί η «ασφαλής» και «με τάξη» αναχώρησή τους, θα πρέπει να διασφαλιστεί η πρόσβαση στο αεροδρόμιο της Καμπούλ του οποίου η λειτουργία είναι κρίσιμη.

«Πρέπει να καλέσουμε τους Ταλιμπάν να σεβαστούν τις δεσμεύσεις τους όσον αφορά τους πολίτες και τις ιδιοκτησίες τους», είπε ο Μπορέλ, τονίζοντας ότι η ανθρωπιστική βοήθεια θα πρέπει να συνεχιστεί.

Όπως τόνισε, πολλά είναι τα διδάγματα που θα πρέπει να αντλήσουν οι χώρες της ΕΕ από την κατάσταση στο Αφγανιστάν. «Πρέπει να αναγνωρίσουμε τα λάθη που έγιναν», είπε, τονίζοντας ότι υπερεκτιμήθηκαν οι δυνατότητες του αφγανικού στρατού, για την εκπαίδευση του οποίου οι χώρες της Ε.Ε. ξόδεψαν όλα αυτά τα χρόνια πολλά χρήματα και μεγάλη προσπάθεια.

Έμφαση στην πολιτική λύση

Ο Ζοζέπ Μπορέλ κάλεσε επίσης όλα τα μέρη στο Αφγανιστάν να σεβαστούν όλες τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί και να επιδιώξουν περαιτέρω μια ολοκληρωμένη, περιεκτική και διαρκή πολιτική λύση, σημειώνοντας ότι «η προστασία και η προώθηση όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως των γυναικών και των κοριτσιών, πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτών των προσπαθειών και οι γυναίκες πρέπει να υποστηρίζονται και να μπορούν να συμβάλουν πλήρως σε αυτήν τη διαδικασία».

Μεταξύ άλλων στην ανακοίνωσή του επισημαίνει ότι το Αφγανιστάν «βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι έπειτα από δεκαετίες συγκρούσεων. Η ευημερία και η ασφάλεια των πολιτών της, τα επιτεύγματα των πολιτικών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και η περιφερειακή και διεθνής ασφάλεια διακυβεύονται», ενώ η Ε.Ε. ζητεί την άμεση παύση κάθε μορφής βίας, την αποκατάσταση της ασφάλειας και της τάξης και την προστασία και τον σεβασμό της ζωής, της αξιοπρέπειας και της περιουσίας των πολιτών σε όλο το Αφγανιστάν. Από την άποψη αυτή, η ΕΕ εκφράζει τη βαθιά ανησυχία της για αναφορές σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε περιοχές σε όλο το Αφγανιστάν».

Επίσης, υπόσχεται ότι «για την αντιμετώπιση της επιδεινούμενης ανθρωπιστικής κατάστασης στο Αφγανιστάν, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να παρέχει βοήθεια στον αφγανικό λαό βάσει των αναγκών και καλεί όλους τους φορείς να επιτρέψουν την ασφαλή και απρόσκοπτη πρόσβαση για ανθρωπιστική βοήθεια σε Αφγανές γυναίκες, άνδρες και παιδιά που έχουν ανάγκη, συμπεριλαμβανομένου του μεγάλου αριθμού των εσωτερικά εκτοπισθέντων. Η ΕΕ καλεί τους Ταλιμπάν να σεβαστούν τις υποχρεώσεις τους βάσει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου σε όλες τις συνθήκες. Η ΕΕ θα υποστηρίξει επίσης τους γείτονες του Αφγανιστάν στην αντιμετώπιση αρνητικών συνεπειών οι οποίες αναμένονται από την αυξανόμενη ροή προσφύγων και μεταναστών».

Λέξη για τους πρόσφυγες

Ωστόσο, δεν έκανε καμία αναφορά στο ζήτημα των προσφύγων, με δεδομένο ότι πολλοί είναι οι Αφγανοί που ήδη αναζητούν τρόπους για να ξεφύγουν από το ισλαμιστικό καθεστώς των Ταλιμπάν. Αντίθετα, μία μία οι χώρες της Ε.Ε., προσπαθούν να «στηριχθούν» στις υποσχέσεις των φανατικών ισλαμιστών, που για να κερδίσουν τις εντυπώσεις υπόσχονται σεβασμό των δικαιωμάτων -και των γυναικών- «στο πλαίσιο του ισλαμικού νόμου».

Σε τηλεφωνική επικοινωνία τους, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, αφού συμφώνησαν στην ανάγκη για «ανθρωπιστική προστασία όσων, τα τελευταία χρόνια, συνεργάστηκαν με τους ιταλικούς και γερμανικούς κρατικούς θεσμούς, όπως και των πιο ευάλωτων κατηγοριών πολιτών, αρχίζοντας από τις Αφγανές γυναίκες», δήλωσαν πως στη συνομιλία τους «έγινε ιδιαίτερη αναφορά στις πρωτοβουλίες που μπορούν να υιοθετηθούν, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της G8 και της G20, υπέρ της σταθερότητας του Αφγανιστάν και για την προστασία των κατακτήσεων στους τομείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών, οι οποίες σημειώθηκαν κατά την τελευταία εικοσαετία».

Βερολίνο: «Θα κρίνουμε τους Ταλιμπάν από τις πράξεις τους»

Στο κλίμα αυτό ήταν και η δήλωση του Χάικο Μάας, υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας, που κατήγγειλε μεν του Ταλιμπάν ότι παρεμποδίζουν την πρόσβαση των Αφγανών υπηκόων που συνεργάστηκαν με τις ξένες δυνάμεις στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, έδειξε μια πιο κατευναστική διάθεση: «Θα κρίνουμε τους Ταλιμπάν από τις πράξεις τους», είπε, συμπληρώνοντας ότι «αυτό που είναι σημαντικό, είναι η συγκεκριμένη μεταβατική φάση να είναι ειρηνική και τούτο θα εξαρτηθεί από αυτό που η μεταβατική κυβέρνηση θα κάνει πραγματικά από τη στιγμή που θα αναλάβει καθήκοντα και εάν εμείς μπορούμε να πιστέψουμε τις δηλώσεις της».

«Θα δούμε τι θα πρέπει να πιστέψουμε τις επόμενες ημέρες. Συζητήσαμε το θέμα στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και καταλήξαμε στο συμπέρασμα πως θα κρίνουμε τους Ταλιμπάν από τις πράξεις τους», συμπλήρωσε.

Ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας κατηγόρησε για μία ακόμη φορά τους Ταλιμπάν ότι εμποδίζουν την πρόσβαση στο αεροδρόμιο της Καμπούλ για τους Αφγανούς που πιθανόν πληρούν τις προϋποθέσεις για να φύγουν από τη χώρα.

Το Παρίσι «αναγνωρίζει κράτη»

Η Γαλλία από την πλευρά της ανακοίνωσε ότι δεν έχει αποφασιστεί ακόμη το μέλλον της πρεσβείας της στην Καμπούλ. Είναι «πάρα πολύ νωρίς» για να αποφασιστεί η παραμονή ή όχι της πρεσβείας της Γαλλίας στην Καμπούλ, κάτι που θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη της κατάστασης μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, ανέφερε η γαλλική προεδρία.

Για την ώρα, η γαλλική πρεσβεία παραμένει λειτουργική, παρά το γεγονός ότι έχει μεταφερθεί στο αεροδρόμιο της αφγανικής πρωτεύουσας, όπου ο πρέσβης Νταβίντ Μαρτινόν και η ομάδα του διαχειρίζονται τις επιχειρήσεις απομάκρυνσης των τελευταίων Γάλλων υπηκόων και Αφγανών πολιτών που εργάστηκαν για τη Γαλλία.

Και το γαλλικό προεδρικό μέγαρο ανακοίνωσε ότι «είναι πολύ νωρίς για να καθορίσουμε το επίπεδο εκπροσώπησης» της Γαλλίας στο μέλλον, ενώ υπογραμμίζει πως το ζήτημα της αναγνώρισης του καθεστώτος των Ταλιμπάν από το Παρίσι δεν τίθεται, διότι «η Γαλλία αναγνωρίζει τις χώρες, όχι τα καθεστώτα».

Ο Καναδάς δεν θα αναγνωρίσει κυβέρνηση Ταλιμπάν

Από την πλευρά του ο Καναδάς «δεν προτίθεται να αναγνωρίσει μια κυβέρνηση των Ταλιμπάν», σύμφωνα με τον ίδιο τον πρωθυπουργό της χώρας, Τζάστιν Τριντό.

«Όταν βρίσκονταν στην εξουσία πριν από 20 χρόνια, ο Καναδάς δεν αναγνώριζε την κυβέρνησή τους. Ανετράπησαν με τη βία και αντικαταστάθηκαν από μια κυβέρνηση δεόντως εκλεγμένη. Αποτελούν τρομοκρατική οργάνωση σύμφωνα με την καναδική νομοθεσία», υπογράμμισε. Και επανέλαβε ότι η άμεση προτεραιότητα δίνεται στις επιχειρήσεις απομάκρυνσης ξένων και Αφγανών υπηκόων εκτός του Αφγανιστάν.

Οι Ταλιμπάν θα πρέπει να «εγγυηθούν ελεύθερη πρόσβαση στο αεροδρόμιο», είπε σε συνέντευξη εν μέσω προεκλογικής εκστρατείας από το Οντάριο και πρόσθεσε: «Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε με τους διεθνείς εταίρους μας για τους ασκήσουμε πίεση» σε αυτό το θέμα, τόνισε ο Καναδός πρωθυπουργός, ο οποίος δήλωσε χθες πως «τρομοκρατήθηκε από τις εικόνες της απόγνωσης».