Σκηνές χάους και απόγνωσης εκτυλίχθηκαν για άλλη μια ημέρα στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, καθώς πολλοί είναι αυτοί που προσπαθούν να εγκαταλείψουν τη χώρα υπό τον φόβο του τι θα μπορούσαν να υποστούν από τους Ταλιμπάν.
Χιλιάδες απελπισμένοι Αφγανοί με χαρτιά ανά χείρας, παιδιά στην αγκαλιά και λίγα προσωπικά αντικείμενα εξακολουθούσαν να πλημμυρίζουν το αεροδρόμιο, όπου μέλη των Ταλιμπάν, υπό την απειλή όπλων, ανάγκασαν όσους δεν διέθεταν ταξιδιωτικά έγγραφα να επιστρέψουν στο σπίτι τους. Μέσα και γύρω από το αεροδρόμιο 12 άνθρωποι σκοτώθηκαν από την Κυριακή, δήλωσαν αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ και των Ταλιμπάν.
Οι αντάρτες Ταλιμπάν πραγματοποιούσαν ελέγχους σε όσους έφταναν στο αεροδρόμιο κι έτσι η είσοδος αποδείχτηκε πολύ δύσκολη για πολλούς.
Δηλωτική της κατάστασης που επικρατεί είναι η σημερινή αναφορά του Ολλανδού υπουργού Εξωτερικών ότι κυβερνήσεις δεν γνωρίζουν σε ποια αεροπλάνα επιβαίνουν οι υπηκόοι τους που μπόρεσαν να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν.
«Λόγω του χάους στο αεροδρόμιο, αυτή τη στιγμή δεν έχουμε σαφή εικόνα για το σε ποιο αεροπλάνο βρίσκονται οι δικοί μας άνθρωποι, ή για τους πολίτες άλλων ευρωπαϊκών χωρών ή συμμάχων του ΝΑΤΟ ή για αφγανικό προσωπικό - καμία χώρα δεν έχει», είπε ο Σίγκριντ Κάαγκ. «Γνωρίζουμε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότεροι από 700 Ολλανδοί υπήκοοι στο Αφγανιστάν ... και πρέπει να τους φέρουμε πίσω», πρόσθεσε ο Ολλανδός ΥΠΕΞ.
Οι περισσότεροι απ' το διπλωματικό προσωπικό της Ολλανδίας έφυγαν απ' το Αφγανιστάν την Κυριακή, αλλά ο πρέσβης και μια μικρή ομάδα επέστρεψαν στην Καμπούλ δύο ημέρες αργότερα για να επιβλέψουν την εκκένωση.
«Από σήμερα, όσοι κινδυνεύουν δεν έχουν ξεκάθαρη διέξοδο», δήλωσε η εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Σαμπία Μαντό, καλώντας τις γειτονικές χώρες να διατηρήσουν ανοιχτά τα σύνορα.
Στο μεταξύ, ένας Γερμανός πολίτης τραυματίστηκε από πυρά καθ' οδόν προς το αεροδρόμιο, έκανε γνωστό ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης. Επίσης, η Deutsche Welle μετέδωσε ότι οι Ταλιμπάν σκότωσαν ένα συγγενή κάποιου ρεπόρτερ της και τραυμάτισαν σοβαρά έναν άλλο στο πλαίσιο των ερευνών πόρτα - πόρτα.
Επίσης, υπάρχουν αναφορές για ξυλοδαρμούς Αφγανών και επιδρομές σε σπίτια. Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία εννέα άνδρες της μειονότητας Χαζάρα υπέστησαν βασανιστήρια και δολοφονήθηκαν από τους Ταλιμπάν.
Υποσχέσεις Μπάιντεν
Στο διάγγελμά του απόψε ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υποσχέθηκε πως όλοι οι Αμερικανοί που βρίσκονται στο Αφγανιστάν θα επιστρέψουν στην πατρίδα τους και τόνισε πως οι ΗΠΑ είναι «σε συνεχή επαφή» με τους Ταλιμπάν.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, που έχει δεχθεί σφοδρές επικρίσεις για την χαοτική αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων, είπε ότι η επιχείρηση εκκένωσης της Καμπούλ είναι μια από τις «πιο δύσκολες της ιστορίας», ενώ τόνισε πως έχει καταστεί σαφές στους αντάρτες Ταλιμπάν πως θα πρέπει να περιμένουν μια «άμεση και ισχυρή απάντηση» από τις ΗΠΑ αν εξαπολύσουν επιθέσεις σε Αμερικανούς.
Ο Μπάιντεν ενημέρωσε πως το πρωί σταμάτησαν οι πτήσεις από την Καμπούλ «προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι μπορούσαμε να σημειώσουμε πρόοδο στις εκκενώσεις στα σημεία διέλευσης», και ότι τώρα έχουν ξαναξεκινήσει οι πτήσεις. Ο Αμερικανός πρόεδρος πρόσθεσε ότι περίπου 5.700 έφυγαν χθες και ότι οι ΗΠΑ παρέχουν βοήθεια σε συμμάχους και ξένους δημοσιογράφους που παραμένουν στην Καμπούλ. «Ας είμαι ξεκάθαρος. Όποιος Αμερικανός θέλει να γυρίσει σπίτι, θα τον φέρουμε στην πατρίδα» δεσμεύτηκε. Αλλά πρόσθεσε: «Δεν μπορώ να υποσχεθώ ποια θα είναι η τελική έκβαση» λόγω των κινδύνων στην περιοχή.
Ο Μπάιντεν είπε ακόμα ότι δεν έχει ενδείξεις ότι Αμερικανοί πολίτες παρεμποδίζονται από τους Ταλιμπάν για να μην φτάσουν στο αεροδρόμιο και πρόσθεσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθούν αμερικανικά στρατεύματα για να βοηθήσουν στην επιχείρηση εκκένωσης στο αεροδρόμιο της Καμπούλ.
Ωστόσο, σημείωσε ότι η επέκταση της ζώνης ασφαλείας έξω από την υφιστάμενη περιοχή περιμετρικά του αεροδρομίου μπορεί να έχει απροβλεπτες συνέπειες.
Μαζικές εκκενώσεις ή άδειες πτήσεις;
Ενώ πάντως ΗΠΑ και Βρετανία υποστηρίζουν ότι επιταχύνονται οι εκκενώσεις, δεν φαίνεται να επιβεβαιώνεται κάτι τέτοιο τονίζει ο Guardian σε σημερινό του δημοσίευμα, όπου γράφει πως πολλοί Αφγανοί έχουν εγκλωβιστεί έξω από το αεροδρόμιο ή πίσω από σημεία ελέγχου που μοιάζουν απροσπέλαστα.
Η βρετανική εφημερίδα γράφει ότι σχεδόν κανένας Αφγανός δεν μπορεί να βγει από τη χώρα και ότι οι πτήσεις αναχωρούν άδειες ή μεταφέρουν ξένους πολίτες. Υπάρχουν κάποιοι Αφγανοί που καταφέρνουν, αλλά είναι κυρίως άτομα με διασυνδέσεις με τον στρατό δυτικών δυνάμεων και πρεσβείες της Δύσης.
Ένα διευρυμένο πρόγραμμα των ΗΠΑ καλύπτει όσους εργάστηκαν για δυτικά μέσα ενημέρωσης ή ΜΚΟ. Αλλά η Βρετανία έχει αποκλείσει πολλούς, συμπεριλαμβανομένων εργολάβων και εκείνων που εργάζονταν σε θυγατρικές της πρεσβείας, όπως το Βρετανικό Συμβούλιο, σύμφωνα με τον Guardian.
Aναζητούν διέξοδο μέσω Ευρώπης
Σύμφωνα με αποκλειστικό δημοσίευμα του Reuters, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναμένεται να ανακοινώσει ότι οι πτήσεις εκκένωσης από την Καμπούλ θα μπορούν πια να προσγειώνονται σε ευρωπαϊκό έδαφος, λόγω της υπερσυγκέντρωσης κόσμου στο Κατάρ.
Οι ΗΠΑ έχουν δώσει προθεσμία απομάκρυνσης των χιλιάδων πολιτών από το Αφγανιστάν έως τις 31 Αυγούστου, αν και ο Μπάιντεν άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο οι Αμερικανοί στρατιώτες θα μπορούσαν να συνεχίσουν να παρέχουν προστασία στο αεροδρόμιο της Καμπούλ και πέρα απ' αυτή την ημερομηνία.
Οι ΗΠΑ λένε ότι απομάκρυναν περίπου 3.000 άτομα από την Καμπούλ με στρατιωτικά αεροσκάφη την Πέμπτη.
Σε σημερινή του ανακοίνωση, ενόψει των δηλώσεων του Τζο Μπάιντεν, ο Λευκός Οίκος ανέφερε ότι πολλαπλές πτήσεις αεροπλάνων C-17 από το αεροδρόμιο Χαμίντ Καρζάι απομάκρυναν περίπου 350 Αμερικανούς υπηκόους και συγγενείς Αμερικανών, αιτούντες άσυλο και ευάλωτους Αφγανούς. Μέχρι τώρα έχουν απομακρυνθεί περίπου 14.000 άτομα, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.
Οι αξιωματούχοι, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσαν ότι η ανακοίνωση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα μπορούσε να περιλαμβάνει περισσότερες χώρες όπως το Μπαχρέιν, αλλά η Ευρώπη έχει επιλεγεί επειδή ήταν πιο εύκολη από υλικοτεχνικής άποψης από κάποιες άλλες περιοχές του κόσμου.
Η κατάσταση είναι τόσο άσχημη, είπαν, ώστε οι πτήσεις αναχώρησης από την Καμπούλ είχαν διακοπεί προσωρινά επειδή δεν είχαν πού να πάνε.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρνήθηκε να κάνει κάποιο σχόλιο, πέραν του να εκφράσει ευγνωμοσύνη «σε όλους τους συνεργάτες μας που παίζουν ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια».
Περισσότεροι από 18.000 άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί από τότε που οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την πρωτεύουσα Καμπούλ, σύμφωνα με το ΝΑΤΟ, αλλά οι δυτικές κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν κριτική επειδή δεν προέβλεψαν αυτή τη χαοτική έξοδο και γιατί δεν βοήθησαν αρκετά.