Τι κι αν η Υπουργός Εργασίας κ. Νίκη Κεραμέως μιλά για ένα "νέο κοινωνικό σύμφωνο", τι κι αν έχει ορίσει επιτροπή που επεξεργάζεται την αποκατάσταση του πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων, τι κι αν ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης βάζει μεγαλεπίβολους στόχους για μέσο μισθό στα 1500€ έως το 2027, τι κι αν η Ευρώπη μας λέει ότι είμαστε πίσω, πολύ πίσω, στην κάλυψη των μισθωτών από συλλογικές ρυθμίσεις εργασίας, έρχεται το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και ρίχνει μια καλοκαιρινή "ναπάλμ" και τα ισοπεδώνει όλα.
Με πρόβλεψη που εμπεριέχεται σε νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για το Υπερταμείο που εισήχθη στη Βουλή και θα ψηφιστεί την επόμενη εβδομάδα, οι κανονισμοί λειτουργίας, οι κανονισμοί προσωπικού και το οργανόγραμμα θα αποφασίζονται (μονομερώς) από το ΔΣ του Υπερταμείου, με την κυβέρνηση να προχωρά και επισήμως σε μία ακόμα καταστρατήγηση δικαιωμάτων των εργαζομένων, κόντρα στις ευρωπαϊκές οδηγίες. Με άλλα λόγια καταργούνται οι συλλογικές διαπραγματεύσεις στις θυγατρικές εταιρείες του Υπερταμείου (ΟΑΣΑ, ΔΕΗ, ΕΛΤΑ, ΓΑΙΑΟΣΕ, ΔΕΘ-Helexpo, Ελληνικές Αλυκές κ.α.).
Το νομοσχέδιο αφορά, κατά τον τίτλο του, στην «Αναδιάρθρωση της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας και των θυγατρικών της» και το επίμαχο άρθρο είναι το 30, το οποίο αναφέρει στην παράγραφο 2, ότι «ο εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας, ο κανονισμός προσωπικού και το οργανόγραμμα των λοιπών θυγατρικών καταρτίζονται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου τους και υποβάλλονται προς έγκριση στη Γενική Συνέλευση».
Εκπρόσωποι ομοσπονδιών και σωματείων από εταιρείες, όπως τα ΕΛΤΑ, ο ΟΑΣΑ και άλλες, επισημαίνουν ότι «η προτεινόμενη διάταξη, που τροποποιεί το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο περί καταρτίσεως και θεσπίσεως κανονισμού εργασίας στις επιχειρήσεις – θυγατρικές εταιρείες, είναι καταρχήν αντισυνταγματική διότι παραβιάζει το άρθρο 22 του Συντάγματος το οποίο θεσπίζει τη συλλογική αυτονομία».
Μέχρι τώρα ισχύει ότι οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και οι εργοδότες συνάπτουν με συλλογική σύμβαση εργασίας τον κανονισμό προσωπικού, και σε περίπτωση διαφωνίας προσφεύγουν στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας και εκδίδεται Διαιτητική Απόφαση η οποία δεσμεύει τα μέρη. Αυτό πλέον με το εφεύρημα του Κωστή Χατζηδάκη, καταργείται.
Για το θέμα ρωτήθηκε από το Ergasianews και ο εκπρόσωπος τύπου της ΓΣΕΕ κ. Δημήτρης Καραγεωργόπουλος ο οποίος εξέφρασε την έντονη ανησυχία του και την αντίθεση των εργαζομένων στο νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών που επιτρέπει στις θυγατρικές εταιρείες του δημοσίου να καταρτίζουν μονομερώς κανονισμούς εργασίας. Όπως ο ίδιος δήλωσε: "Αυτή η ρύθμιση αποτελεί μια σοβαρή απειλή για τη συλλογική αυτονομία και τα δικαιώματα των εργαζομένων. Η συλλογική αυτονομία αποτελεί βασικό πυλώνα του εργασιακού δικαίου και της δημοκρατίας στους χώρους εργασίας. Η δυνατότητα των εργαζομένων να διαπραγματεύονται συλλογικά τους όρους εργασίας τους είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμα που δεν πρέπει να καταπατείται. Το νομοσχέδιο αυτό, με την κατάργηση της συλλογικής διαπραγμάτευσης, αποδυναμώνει τη φωνή των εργαζομένων και ενισχύει την ανισορροπία δυνάμεων υπέρ της εργοδοτικής πλευράς που στην προκειμένη περίπτωση είναι οι μέτοχοι των θυγατρικών εταιρειών του υπερταμείου".
Συνεχίζοντας ο εκπρόσωπος τύπου της ΓΣΕΕ, προβάλει τον ισχυρισμό ότι: "H συγκεκριμένη διάταξη παραβιάζει θεμελιώδη άρθρα του Συντάγματος της Ελλάδας. Το Σύνταγμα προστατεύει την εργασία ως δικαίωμα και ορίζει ότι οι όροι εργασίας θα καθορίζονται από συλλογικές συμβάσεις. Η δυνατότητα μονομερούς κατάρτισης κανονισμών από τις θυγατρικές εταιρείες του δημοσίου αντιβαίνει στη συνταγματική αυτή διάταξη, παραβιάζοντας το δικαίωμα των εργαζομένων να συμμετέχουν στη διαμόρφωση των όρων εργασίας τους μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων. Το Σύνταγμα επίσης διασφαλίζει την ελευθερία της συνδικαλιστικής δράσης και την ανεξαρτησία των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Η μονομερής επιβολή κανονισμών εργασίας από τις εργοδοτικές αρχές καταπατά την αρχή της συλλογικής αυτονομίας και υπονομεύει την συνδικαλιστική δράση. Το Σύνταγμα υπογραμμίζει τη σημασία της κοινωνικής οικονομίας και της συμμετοχής των εργαζομένων στη διαμόρφωση των όρων εργασίας τους. Η διάταξη αυτή υπονομεύεται από το νομοσχέδιο, το οποίο παραχωρεί υπερβολικές εξουσίες στις θυγατρικές εταιρείες του δημοσίου, παρακάμπτοντας τους εργαζομένους και τους εκπροσώπους τους". Ο κ. Καραγεωργόπουλος αναφέρεται και στις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας λέγοντας ότι: "Πέραν της αντισυνταγματικότητας, πρέπει να τονιστεί ότι η Ελλάδα έχει δεσμευτεί σε διεθνές επίπεδο και υποχρεούται στην αύξηση της κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Η συγκεκριμένη διάταξη, αντί να ενισχύσει τις συλλογικές συμβάσεις, τις υπονομεύει, πηγαίνοντας ενάντια στις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας μας. Η ευθυγράμμιση με αυτές τις δεσμεύσεις είναι κρίσιμη για την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης μέσω δίκαιων και βιώσιμων πρακτικών απασχόλησης. Καλούμε την κυβέρνηση να αποσύρει άμεσα αυτό το νομοσχέδιο και να προχωρήσει σε έναν ουσιαστικό διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους. Η ΓΣΕΕ θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των εργαζομένων και να αγωνίζεται για τη διατήρηση και την ενίσχυση της συλλογικής αυτονομίας και της αξιοπρέπειας στην εργασία. Είναι ζωτικής σημασίας για την κοινωνική δικαιοσύνη και την οικονομική ευημερία της χώρας μας να διασφαλίσουμε ότι οι εργασιακές σχέσεις βασίζονται στον σεβασμό, τη διαφάνεια και τη δίκαιη διαπραγμάτευση. Η διατήρηση της συνταγματικής τάξης και η προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων είναι αδιαπραγμάτευτες αρχές που οφείλουμε να υπερασπιστούμε με κάθε μέσο".
Είναι διάχυτος πλέον ο φόβος ότι με την εκχώρηση αυτού του δικαιώματος στη διοίκηση κάθε εταιρείας θα υποβαθμιστούν οι εργασιακές σχέσεις, θα αλλοιωθεί το πειθαρχικό δίκαιο της εκμετάλλευσης κατά το δοκούν και οι εργαζόμενοι θα μένουν απροστάτευτοι από κάθε εγγυητική λειτουργία των κανονισμών.
Το μονομερές δικαίωμα της διοίκησης να καταρτίζει τον κανονισμό εργασίας αναμένεται να προκαλέσει νέες εντάσεις με τους εργαζόμενους, παρά να λύσει τα όποια προβλήματα υποτίθεται έρχεται να λύσει. Μάλιστα στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου δεν διατυπώνεται καμία επιχειρηματολογία για την ανάγκη μίας τέτοιας ρύθμισης, η οποία αποτελεί εξ ολοκλήρου ωμή παρέμβαση της κυβέρνησης και του υπουργού Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη στο θεσμό των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων.