Γιατί οι αποχαιρετιστήριες κυρώσεις του Μπάιντεν στο ρωσικό πετρέλαιο έχουν μεγάλη σημασία

Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την Παρασκευή τις πιο επιθετικές κυρώσεις κατά του εμπορίου πετρελαίου της Ρωσίας, μόλις δέκα ημέρες πριν ο Τζο Μπάιντεν εγκαταλείψει τον Λευκό Οίκο για να αναλάβει στη θέση του ο Ντόναλντ Τραμπ την προεδρία, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg.

Εάν παραμείνουν σε ισχύ υπό τον Τραμπ, τα μέτρα έχουν περισσότερες πιθανότητες να διαταράξουν τις εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας από οτιδήποτε έχει γίνει από οποιαδήποτε δυτική δύναμη μέχρι σήμερα.

Σε δύο μεγάλους παραγωγούς και εξαγωγείς επιβλήθηκαν κυρώσεις, ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό πρόγραμμα στόχευσης μεμονωμένων πετρελαιοφόρων διευρύνθηκε δραματικά, οι traders που οργανώνουν εκατοντάδες φορτία έχουν καταγραφεί, έχουν κατονομαστεί κομβικές ασφαλιστικές εταιρείες και δύο αμερικανικοί πάροχοι υπηρεσιών πετρελαίου έχουν κληθεί να αποχωρήσουν.

Surgutneftegas and Gazprom Neft

Η επιβολή κυρώσεων σε αυτές τις δύο ρωσικές εταιρείες είναι μακράν το πιο άμεσο και επιθετικό βήμα που έχει γίνει μέχρι στιγμής από την Ουάσιγκτον ή οποιαδήποτε άλλη δυτική χώρα. 

Οι δύο εταιρείες θα μεταφέρουν περίπου 970.000 βαρέλια πετρελαίου ημερησίως δια θαλάσσης το 2024 και το γεγονός ότι έχουν γίνει στόχος θα αποτελέσει αιτία ανησυχίας για τα διυλιστήρια πετρελαίου στην Ινδία καθώς και για τις κρατικές εταιρείες στην Κίνα. 

Για να θέσουμε τις θαλάσσιες ροές τους σε ένα πλαίσιο, είναι μεγαλύτερες από το παγκόσμιο πλεόνασμα προσφοράς που προβλέπει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας για την παγκόσμια αγορά το 2025. Είναι επίσης σχεδόν το 30% των θαλάσσιων εξαγωγών της Ρωσίας.

Κανείς δεν υπονοεί ότι οι μεταφορές των δύο εταιρειών θα σταματήσουν στο σύνολό τους, αλλά το γεγονός ότι τους έχουν επιβληθεί κυρώσεις, μαζί με τα άλλα μέτρα που ανακοινώθηκαν, σημαίνει ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί η διατάραξη της αγοράς πετρελαίου.

Πετρελαιοφόρα

Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν κυρώσεις και σε περίπου 160 μεμονωμένα πετρελαιοφόρα.

Αυτό διπλασιάζει το σύνολο των πλοίων που έχουν στοχοποιηθεί από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι σήμερα. Περίπου 30 από τα πλοία που στοχεύει η Ουάσινγκτον έχουν ήδη υποστεί κυρώσεις από το Λονδίνο και τις Βρυξέλλες, αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί πόσο αποτελεσματικά έχουν αποδειχθεί τα αμερικανικά μέτρα μέχρι στιγμής.

Από όλες τις κυρώσεις στο εμπόριο πετρελαίου της Ρωσίας, αυτές που έχουν επιβληθεί από τις ΗΠΑ έχουν αποδειχθεί ότι έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο, γεγονός που αποδεικνύει ότι οι Ασιάτες αγοραστές είναι επιφυλακτικοί στο να αγνοήσουν τα μέτρα της Ουάσινγκτον.

Πριν από την Παρασκευή, το Γραφείο Ελέγχου Εξωτερικών Περιουσιακών Στοιχείων (OFAC) είχε ονοματίσει 39 δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο από τον Οκτώβριο του 2023. Από αυτά, τα 33 απέτυχαν να μεταφέρουν φορτία από τότε που καταχωρήθηκαν, σύμφωνα με τα στοιχεία παρακολούθησης πλοίων που συγκέντρωσε το Bloomberg. Πρόκειται για ένα υψηλότερο επίπεδο διαταραχής από ό,τι επιτυγχάνεται με παρόμοια μέτρα που έχουν επιβληθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο ή την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τις πρώτες κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τις δύο αυτές δικαιοδοσίες να έρχονται μόλις τον Ιούνιο του 2024.

Το τελευταίο μέτρο περιλαμβάνει κυρώσεις κατά ολόκληρου του στόλου των εξειδικευμένων δεξαμενόπλοιων που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά πετρελαίου από βασικά σημεία στις περιοχές της Αρκτικής και του Ειρηνικού της Ρωσίας. Τα πλοία της Αρκτικής μεταφέρουν φορτία στο ρωσικό λιμάνι του Μουρμάνσκ, όπου έχουν επίσης στοχοποιηθεί δύο δεξαμενόπλοια και ενδέχεται να μην αισθανθούν άμεσα τις συνέπειες. Οι κυρώσεις θα μπορούσαν όμως να επηρεάσουν τις εργασίες συντήρησης των πλοίων, οι οποίες συνήθως πραγματοποιούνται στην Κίνα.

Τα δεξαμενόπλοια που δραστηριοποιούνται στον Ειρηνικό μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο στην Κίνα και οι κυρώσεις θα μπορούσαν να περιπλέξουν αυτό το εμπόριο, απαιτώντας ενδεχομένως τη μετακίνηση των φορτίων από το ένα δεξαμενόπλοιο στο άλλο πριν από την παράδοση.

Traders

Η OFAC έχει επίσης στοχοθετήσει τους «αδιαφανείς traders που επιθυμούν να μεταφέρουν και να πωλούν» το ρωσικό πετρέλαιο, οι οποίοι «συχνά έχουν σκοτεινές εταιρικές δομές και προσωπικό με διασυνδέσεις με τη Ρωσία και αποκρύπτουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες».

Πολλές από αυτές τις εμπορικές εταιρείες ιδρύθηκαν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 και αρκετές από τις πρώτες νέες εταιρείες έχουν ήδη εξαφανιστεί, για να αντικατασταθούν από νέες οντότητες, με επικαλυπτόμενους ιδιοκτήτες και πολλά από τα ίδια στελέχη.

Οι ενέργειες που λαμβάνονται κατά των σημερινών εμπόρων πετρελαίου θα δημιουργήσουν πιθανώς κάποια βραχυπρόθεσμη αναστάτωση, αλλά είναι πιθανό ότι πολλοί από αυτούς θα επανεμφανιστούν με διαφορετικά ονόματα.

Ασφάλιση πλοίων

Οι κυρώσεις σε δύο από τους μεγαλύτερους ρωσικούς παρόχους ασφαλίσεων προστασίας και αποζημίωσης για πετρελαιοφόρα, την Ingosstrakh Insurance Company και τον όμιλο Alfastrakhovanie Group, ενδέχεται να μην έχουν μεγάλο αντίκτυπο στις ροές.

Ωστόσο, η απαγόρευση της παροχής ασφαλίσεων από τις δύο αυτές εταιρείες μπορεί να ωθήσει αποτελεσματικά ορισμένα δεξαμενόπλοια, συμπεριλαμβανομένου του ρωσικού στόλου, εκτός των κύριων ασφαλιστικών αγορών. Τουλάχιστον προσωρινά. Αυτό θα προστεθεί στις ανησυχίες που έχουν ήδη εκφραστεί από χώρες των οποίων τα ύδατα τίθενται ήδη σε κίνδυνο από τα ξεπερασμένα πλοία που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο.

Ένα σημαντικό ερώτημα θα είναι η αντίδραση της Ινδίας και των αγοραστών πετρελαίου και των ρυθμιστικών αρχών της, δεδομένου ότι η χώρα είναι βασικός αποδέκτης των παραδόσεων που ασφαλίζονται από την Ingosstrakh.

«Η απομάκρυνση της Ingosstrakh από την αγορά δημιουργεί ένα κενό που αναπόφευκτα θα καλυφθεί από αναξιόπιστους ασφαλιστές», ανέφερε η εταιρεία. Πρόσθεσε ότι θα εξετάσει τρόπους για να αντιμετωπίσει αυτό που χαρακτήρισε ως «αδικαιολόγητη και επιζήμια απόφαση».

Υπηρεσίες πετρελαίου

Οι κυρώσεις απαιτούν επίσης από τις αμερικανικές εταιρείες παροχής υπηρεσιών πετρελαίου να σταματήσουν τις δραστηριότητές τους στη Ρωσία έως τις 27 Φεβρουαρίου.

Τουλάχιστον δύο παγκόσμιοι πάροχοι με έδρα τις ΗΠΑ συνέχισαν να εργάζονται στη χώρα ακόμη και μετά την εισβολή του Κρεμλίνου στην Ουκρανία, σύμφωνα με τις τριμηνιαίες εκθέσεις τους. 

Ωστόσο, οι ευρύτεροι περιορισμοί είναι απίθανο να έχουν άμεσο αντίκτυπο στην ικανότητα της Ρωσίας να αντλεί πετρέλαιο, καθώς οι εγχώριοι πάροχοι, συμπεριλαμβανομένων εταιρειών που ανήκαν προηγουμένως σε ξένους επενδυτές, πραγματοποιούν το μεγαλύτερο μέρος των πετρελαϊκών υπηρεσιών στη χώρα. Οι πρώην θυγατρικές των παγκόσμιων παρόχων πετρελαϊκών υπηρεσιών έχουν διατηρήσει τον εξοπλισμό, το προσωπικό και την τεχνογνωσία που επαρκούν για να διατηρηθούν οι ρυθμοί γεώτρησης της Ρωσίας.  

Μόνο περίπου το 15% της ρωσικής αγοράς γεωτρήσεων πετρελαίου εξαρτάται από ξένες τεχνολογίες, εκτιμούσε πριν από ένα χρόνο η εταιρεία ερευνών Rystad Energy A/S με έδρα το Όσλο.  Οποιοσδήποτε αντίκτυπος στη ρωσική παραγωγή πετρελαίου είναι πιθανό να γίνει αισθητός μόνο μακροπρόθεσμα.

Υλοποίηση και επιβολή

Μεγάλο μέρος του ρωσικού εμπορίου πετρελαίου έχει ήδη απομακρυνθεί από τις δυτικές εταιρείες και τους παρόχους υπηρεσιών, μειώνοντας την ισχύ των μέτρων που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής.

Για να είναι αποτελεσματικές οι κυρώσεις, η νέα αμερικανική κυβέρνηση θα πρέπει να είναι πρόθυμη να αναλάβει δράση κατά των αγοραστών του ρωσικού πετρελαίου. 

Τα διυλιστήρια της Ινδίας και εκείνα που ανήκουν στην κινεζική κυβέρνηση έχουν ήδη δείξει απροθυμία να δεχτούν φορτία που μεταφέρονται με πλοία στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις. Αλλά αυτό δεν τους έχει στοιχίσει πολύ ακριβά, όταν τα πλοία της μαύρης λίστας αποτελούν μόνο ένα μικρό ποσοστό του διαθέσιμου σκιώδους στόλου.

Ο τελευταίος γύρος κυρώσεων των ΗΠΑ αλλάζει αυτή την εικόνα, πλήττοντας μεγαλύτερο μέρος του στόλου.

Πηγή: skai.gr

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.