Στασιμοπληθωρισμός απειλεί τις ΗΠΑ - Κι η Fed δεν έχει τα «όπλα» να τον αποτρέψει

Η απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκιά της ήταν σωστή - αλλά και εύκολο να παρερμηνευτεί. Το μήνυμα «Δεν υπάρχει τίποτα άξιο προσοχής, πάμε παρακάτω», σαφώς δεν ήταν το επιδιωκόμενο. 

Όσο κι αν δεν θέλει να το πει ευθαρσώς η κεντρική τράπεζα, η σημερινή κυβέρνηση των ΗΠΑ κάνει την ήδη δύσκολη δουλειά της ακόμα δυσκολότερη. Ο κίνδυνος μιας σοβαρής ύφεσης στις ΗΠΑ αυξάνεται, και η Fed δεν μπορεί να κάνει πολλά για να την αποτρέψει.

Μέχρι πρόσφατα, το διακηρυσσόμενο σχέδιο της Federal Reserve για ήπια προσγείωση -ήτοι σταδιακή επιστροφή του πληθωρισμού στον στόχο του 2% χωρίς αύξηση της ανεργίας- έμοιαζε ακόμα εφικτό, παρότι ο πληθωρισμός έχει αποδειχθεί πιο επίμονος από ό,τι αναμενόταν και οι περαιτέρω περικοπές επιτοκίων πιθανότατα θα καθυστερήσουν λίγο.

Άξαφνα, όμως, οι προοπτικές του πληθωρισμού επιδεινώθηκαν - όχι γιατί η νομισματική πολιτική είναι πλέον πολύ χαλαρή και η συνολική ζήτηση πολύ υψηλή, αλλά διότι ο επαπειλούμενος εμπορικός πόλεμος της κυβέρνησης Τραμπ θα μπορούσε να πυροδοτήσει άνοδο των τιμών διαταράσσοντας την προσφορά. Η νέα απειλή λοιπόν είναι ο στασιμοπληθωρισμός, και η Fed δεν έχει τα «όπλα» να τον αντιμετωπίσει.

Το «φάρμακο» για την αντιμετώπιση της υπερβάλλουσας ζήτησης είναι η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής. Κι αυτή η εξίσωση είναι που προκαλεί «πονοκέφαλο» στην κεντρική τράπεζα. Γιατί η νομισματική πολιτική δεν έχει τη θεραπεία για τον πληθωρισμό που προκαλεί ένα σοκ από την πλευρά της προσφοράς. 

Εάν η κυβέρνηση των ΗΠΑ επιμείνει στη διατήρηση των επιβληθέντων δασμών και την εφαρμογή των απειλούμενων, θα επιτύχει ακριβώς αυτό, να αυξήσει το κόστος εισροών των παραγωγών, προκαλώντας άμεση άνοδο των τιμών καταναλωτή, και θα πείσει εργαζόμενους και επενδυτές να αναμένουν περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού. 

Όταν μια κεντρική τράπεζα καταπολεμά στον πληθωρισμό από την πλευρά της προσφοράς αυξάνοντας τα επιτόκια, το αποτέλεσμα είναι μείωση της παραγωγής και χαμηλότερη της μέγιστης απασχόληση.

Εν ολίγοις, η καταπολέμηση του στασιμοπληθωρισμού μέσω της νομισματικής πολιτικής είναι εξαιρετικά κοστοβόρα. Και υπό τέτοιες συνθήκες, η διπλή «αποστολή» της Fed -σταθεροποίηση των τιμών και μέγιστη απασχόληση- είναι απλώς ανέφικτη.

Το ό,τι η Fed φείδεται να εκφράσει ανοιχτά αυτούς τους φόβους, είναι κατανοητό. Το να δείξει ότι επικρίνει τις πολιτικές της κυβέρνησης θα επιδείνωνε την κατάσταση, προκαλώντας μια «απάντηση» που θα έθετε υπό αμφισβήτηση την ανεξαρτησία της. 

Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Τετάρτη, ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ έδωσε έμφαση στην αβεβαιότητα που επικρατεί και εξέφρασε την ελπίδα ότι η όποια παύση στην αποκλιμάκωση του πληθωρισμού λόγω των δασμών θα είναι (παρά τους ατυχείς συνειρμούς που επιφέρει η λέξη) «παροδική» (μεταβατική). 

Ομοίως, η σύνοψη των οικονομικών προβλέψεων της Fed -το λεγόμενο διάγραμμα σημείων (dot plot)- δεν προβλέπει ούτε επίμονη άνοδο του πληθωρισμού, ούτε ύφεση της οικονομίας.

Μην πάρετε όμως αυτές τις προβλέψεις τοις μετρητοίς. Είναι εμφανείς οι ενδείξεις ότι οι δασμοί ωθούν ήδη υψηλότερα τις τιμές. Οι δείκτες προσδοκιών για τον πληθωρισμό έχουν αυξηθεί. Και μια πρόσφατη έρευνα των οικονομολόγων της Fed επισημαίνει το ενδεχόμενο να πρόκειται για επίμονες ανοδικές πιέσεις.

Εάν ο Λευκός Οίκος αλλάξει πορεία, αυτές οι επιπτώσεις θα είναι όντως παροδικές. Αλλά αν προχωρήσει ακόμα παραπέρα και τηρήσει την υπόσχεσή του να επιβάλει «αμοιβαίους και τομεακούς δασμούς» σε όλα τα εισαγόμενα προϊόντα στις αρχές του επόμενου μήνα, προσοχή. 

Οι αναταράξεις που έπληξαν τη χρηματιστηριακή αγορά τον προηγούμενο μήνα ενδεχομένως να ωχριούν μπροστά σε αυτό που θα συμβεί αν οι επενδυτές πειστούν ότι έχει ξεκινήσει ένας ευρείας κλίμακας εμπορικός πόλεμος.

Σε αυτή την περίπτωση, μην διανοηθείτε ότι η Fed μπορεί να προσφέρει χείρα βοηθείας. Βρίσκεται σχεδόν στην ίδια θέση με όλους τους άλλους - ελπίζει για το ανέλπιστο, ότι δηλαδή αυτή η παράλογη κίνηση «αυτοτραυματισμού» μπορεί ακόμα να αποτραπεί.

* Το Editorial Board του Bloomberg Opinion δημοσιεύει απόψεις συντακτών που ασχολούνται με ένα ευρύ φάσμα εθνικών και παγκόσμιων θεμάτων.
 

Πηγή: The Washington Post

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.