Τα σουτ που έγραψαν Ιστορία

Η ιστορία των φάιναλ φορ της Ευρωλίγκας, εκτός από τούς μεγάλους πρωταγωνιστές, έχει γραφτεί και από «μεγάλα σουτ», που έκριναν ακόμα και τον νικητή, σε ματς που ακροβατούσαν απάνω σε τεντωμένο σχοινί. Καλάθια, που όσα χρόνια κι αν περάσουν είναι δύσκολο να ξεχαστούν γιατί προκάλεσαν έκρηξη αδρεναλίνης και εναλλαγές συναισθημάτων.

🏀 ΑΛΕΞΑΝΤΕΡ ΤΖΟΡΤΖΕΒΙΤΣ (1992)

Η Παρτίζαν του πρωτάρη Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς είχε καταφέρει να ακολουθεί το ακλόνητο φαβορί, που σε εκείνο τον τελικό της Πόλης ήταν η Μπανταλόνα. Ο Ζοφρέσα της έδωσε προβάδισμα δύο πόντων, όμως οι Σέρβοι (εκείνη τη χρονιά ήταν ξεριζωμένοι λόγω του πολέμου και χρησιμοποιούσαν ως έδρα το γήπεδο της ισπανικής Φουενλαμπράδα), δεν είχαν πει την τελευταία λέξη τους. Ο Σάσα Τζόρτζεβιτς, χωρίς να χάσει χρόνο, ξεκίνησε την ξέφρενη κούρσα του από τον δεξί διάδρομο. Ενα καλό πάτημα κι ένα τζαμπ σουτ χωρίς ισορροπία έστειλε την μπάλα να αναπαυθεί στο καλάθι των Καταλανών και την κούπα στα χέρια του Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς. Τελικό σκορ 71-70. Ηταν η μέρα που ο «Ζοτς» ξεκίνησε την πλούσια συλλογή του.

🏀 ΚΟΡΝΙΛΙΟΥΣ ΤΟΜΠΣΟΝ (1994)

Στον τελικό του Τελ Αβίβ είχε κάνει τη δύσκολη δουλειά αποκλείοντας στον ημιτελικό τον Παναθηναϊκό και η Μπανταλόνα, που δεν είχε σχέση με την ομαδάρα του 1992, δεν τον τρόμαζε τόσο. Θα έπρεπε... Το ματς εξελίχθηκε τόσο κλειστό που όλα κρίθηκαν στις λεπτομέρειες. Στην τελευταία επίθεση των Καταλανών, 20’’ πριν από τη λήξη, η μπάλα έφτασε στα χέρια του στρουμπουλού Κορνέλιους Τόμπσον, ο οποίος δεν είχε άλλη λύση από το να σουτάρει για τρίποντο, παρότι δεν το συνήθιζε. Μέσα... και 59-57. Το σκορ δεν άλλαξε αφού ο Πάσπαλι αστόχησε σε δύο βολές και ο Τόμιτς σε τρίποντο της απελπισίας. Σχεδόν σαν από καρμπόν, πάλι νικητής ο Ομπράντοβιτς και χαμένος ο αείμνηστος Γιάννης Ιωαννίδης. Ηταν μια ήττα που τον πόνεσε, σε σημείο να τη μνημονεύει μέχρι που έφυγε από τη ζωή.

🏀 ΙΜΠΡΑΪΜ ΚΟΥΤΛΟΥΑΪ (2002)

Δεν ήταν ένα καλάθι που έδωσε το τρόπαιο, αλλά ουσιαστικά που το σφράγισε. Ηταν μια χρονιά που ο Παναθηναϊκός δεν... προβλεπόταν να πάει ούτε στο φάιναλ φορ. Χωρίς τρομερό ρόστερ, δίχως «πεντάρι» πρώτης γραμμής, όχι μόνο έφτασε στην Μπολόνια, αλλά στον τελικό νίκησε τη γηπεδούχο Βίρτους. Ανήμερα του ορθόδοξου Πάσχα, οι «πράσινοι» νίκησαν 89-83 στο μεγαλύτερο ίσως προπονητικό ρεσιτάλ του Ομπράντοβιτς. Με τον Μποντιρόγκα να παίζει στις θέσεις 1-4 στην ίδια επίθεση (!) και με τον Λάζαρο Παπαδόπουλο να είναι ο άσος στο μανίκι απέναντι στην παρέα του σπουδαίου Τζινόμπιλι. Με το σκορ στο 82-80 και με 49’’ στο ρολόι, πήρε την πάσα από τον Μποντιρόγκα, έκανε προσποίηση αδειάζοντας τον αντίπαλο και με την ησυχία του εκτέλεσε για τρεις. Ο πανηγυρισμός του κατά την επιστροφή στην άμυνα σήμανε ουσιαστικά την αρχή του πάρτι...

🏀 ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΙΝΤΕΖΗΣ (2012)

Με το «πεταχτάρι» –σήμα κατατεθέν του– σχεδόν σε νεκρό χρόνο σφράγισε μία από τις μεγαλύτερες, αν όχι τη μεγαλύτερη, ανατροπές όλων των εποχών. Ο Ολυμπιακός 11 λεπτά πριν από τη λήξη του τελικού στην Πόλη έχανε με 19 πόντους και όλοι τον είχαν ξεγραμμένο. Οι αφελείς Ρώσοι σκέφτονταν την απονομή. Ομως σιγά σιγά η διαφορά άρχισε να μειώνεται. Δύο χαμένες βολές του Σισκάουσκας έδωσαν στον Ολυμπιακό την ευκαιρία να εκδηλώσει αυτός την τελευταία επίθεση. Ο Σπανούλης είδε τον Πρίντεζη να κόβει στην base line, του πάσαρε και εκείνος δεν λάθεψε. Εγραψε το 62-61 και το έναυσμα για το «ερυθρόλευκο» πανηγύρι. Κάπως έτσι τιμώρησε και τον Γιόνας Καζλάουσκας που καθόταν στον πάγκο της ΤΣΣΚΑ, διότι λίγα χρόνια πριν τον απειλούσε να του κόψει το μπάσκετ αν δεν σταματήσει να σουτάρει με αυτό τον ανορθόδοξο τρόπο.

🏀 ΣΕΡΧΙΟ ΓΙΟΥΛ (2023)

Στο Κάουνας ο Ολυμπιακός έδειχνε πως ήταν μακράν η καλύτερη ομάδα εκείνης της σεζόν. Τερμάτισε πρώτος στην κανονική περίοδο, έκανε σκόνη σε ένα δεκάλεπτο τη Μονακό στον ημιτελικό και είχε σταθερό προβάδισμα στον τελικό με αντίπαλο τη Ρεάλ. Για 39 λεπτά και 57 δευτερόλεπτα. Ηταν η στιγμή που ο Σέρχιο Γιουλ, αν και βρέθηκε μπροστά στον θεόρατο Φαλ, εξαπέλυσε την περίφημη μανταρίνα του. Η μπάλα κατέληξε με σαδιστική ακρίβεια στο καλάθι και η Ρεάλ βρέθηκε να πανηγυρίζει τον τελευταίο και ίσως τον πιο ανέλπιστο από τους 11 τίτλους της, επικρατώντας με 79-78. Οι Πειραιώτες αποσβολωμένοι δεν μπορούσαν να χωνέψουν πώς τους ξέφυγε αυτή η κούπα στα τελευταία βήματα μιας άπταιστης διαδρομής.

Πριν από τον τελικό...

Πολλές φορές η κατάκτηση μιας Ευρωλίγκας μπορεί να μην κρίνεται από κάποιο μεγάλο σουτ στον τελικό, αλλά νωρίτερα. Στην κατηγορία αυτή κατατάσσεται το καλάθι του Ταϊρίς Ράις της Μακάμπι. Ηταν εκείνος που τιμώρησε ένα αβίαστο λάθος του Χριάπα και 5’’ πριν από το τέλος του ημιτελικού στο Μιλάνο (2014) χάρισε τη νίκη-πρόκριση στην ομάδα του με 68-67 επί της ΤΣΣΚΑ. Με την αυτοπεποίθηση στα ύψη, ο βραχύσωμος Αμερικανός φόρτωσε με 26 πόντους το καλάθι της Ρεαλ στο 98-86 του τελικού ’86 και πήρε δικαιωματικά τον τίτλο του MVP.

Ο Χριάπα, πάντως, έμελλε να εξιλεωθεί δύο χρόνια αργότερα στον τελικό του Βερολίνου, κόντρα στη Φενέρ του Ομπράντοβιτς. Ηταν εκείνος που με φόλοου στα 2 δευτερόλεπτα ισοφάρισε το καλάθι του Σλούκα, στέλνοντας το ματς στην παράταση. Εκεί όπου οι Ρώσοι του Ιτούδη τα κατάφεραν, μετά από πολλές αποτυχημένες απόπειρες, επικρατώντας με 101-96.

Μισή Ευρωλίγκα, αν όχι και κάτι περισσότερο, ήταν για την Εφές του Αταμάν το τρίποντο-νίκης με 77-74, που πέτυχε ο Βασίλιε Μίτσιτς μπροστά στον Βεζένκοφ στον ημιτελικό του 2022, στο Βελιγράδι. Το τρόπαιο ήρθε ύστερα από νίκη επί της Ρεάλ με 58-57.

Το 2004 η Μακάμπι έκανε περίπατο στο φάιναλ-φορ που έγινε στο «σπίτι» της. Οι περισσότεροι όμως θυμούνται πως ουσιαστικά την κούπα την πήρε όταν κατάφερε να γλιτώσει από τα νύχια της Ζαλγκίρις που έφτασε μία ανάσα να της κόψει τον δρόμο για την τελική τετράδα. Φυσικά χρειάστηκε και η βοήθεια της τύχης για να καταφέρει ο Ντέρεκ Σαρπ να ευστοχήσει πετώντας την μπάλα από τη σέντρα και να ισοφαρίσει σε 94-94, τη στιγμή που οι Λιθουανοί ετοιμάζονταν να πανηγυρίσουν. Για την ακρίβεια στα 2’’ πριν από τη λήξη, ο Γκουρ Σέλεφ έκανε μια μακρινή πάσα απελπισίας. Η μπάλα πέρασε μέσα από ένα δάσος χεριών. Ο Σαρπ τη γράπωσε και χωρίς να το σκεφτεί την έστειλε στο καλάθι. Μετά από τέτοιο σοκ, η Ζαλγκίρις δεν είχε κουράγιο να παίξει στην παράταση...