ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ
Η κορυφαία του γαλλικού θεάτρου και το «Θέατρο του Ηλιου» επιστρέφουν στην Αθήνα για να ορθώσουν, από την Παρασκευή, ένα «θεατρικό ανάχωμα στους δεσποτισμούς» με το πρώτο μέρος ενός τρίπτυχου έργου με τίτλο «Εδώ έχει δράκους».
Με ένα «θεατρικό ανάχωμα στους ολοκληρωτισμούς» που μας απειλούν ξεκινά το επετειακό Φεστιβάλ Αθηνών το πρόγραμμά του στην Πειραιώς 260. Το ανάχωμα στήνει η τεράστια προσωπικότητα του λαϊκού θεάτρου Αριάν Μνουσκίν που με την καλλιτεχνική κολεκτίβα «Θέατρο του Ηλιου», την οποία έστησε τη δεκαετία του '60 σε μια παλιά αποθήκη πυρομαχικών στην άκρη του Παρισιού, την Καρτουσερί, συμπληρώνει έξι δεκαετίες συλλογικής δημιουργίας σε μια πειραματική και πρωτοποριακή συνθήκη.
Δεν είναι μόνο η συμμετοχικότητα του θιάσου στις παραγωγές που δίνει τον πρώτο λόγο στη συλλογικότητα, στον Χορό, αλλά είναι και η ίδια η λειτουργία του πρώτου «εργατικού συνεταιρισμού». Αυτού που ίδρυσε η Μνουσκίν προ Μάη 1968, ήδη από το 1964, με διακηρυγμένο στόχο της να μοιραστεί την ευτυχία και να κάνει πράξη ένα θέατρο προβληματισμού που δεν σταματά στη σκηνή, καθώς οι δράσεις της έχουν συχνά ακτιβιστικό χαρακτήρα: η Καρτουσερί, που εκτός από φυτώριο κοινωνικοπολιτικής ζύμωσης και έκφρασης έχει διατελέσει άσυλο για άστεγους πρόσφυγες, μας καλεί διαχρονικά σε εγρήγορση απέναντι στις μεγάλες προκλήσεις της εποχής μας.
Αυτό κάνει και με το έργο που μας φέρνει η Μνουσκίν στην Πειραιώς 260, (30/5 & 1, 3, 4, 5/6) «Εδώ έχει δράκους». Και όπως μας πληροφορεί, πρόκειται για το πρώτο επεισόδιο μιας μεγάλης λαϊκής παράστασης εμπνευσμένης από πραγματικά γεγονότα. «Πώς είναι δυνατόν μέσα στην ίδια την Ευρώπη στον 21ο αιώνα να επιχειρείται η εισβολή, η υποδούλωση και η καταστροφή μιας ανεξάρτητης χώρας;»: αυτό είναι το ερώτημα που βρίσκεται στον πυρήνα της νέας της δημιουργίας, το οποίο επιχειρεί να απαντήσει: «Ισως μ’ αυτή την παράσταση φανταζόμαστε με πολλή αφέλεια ότι θα μπορούσαμε να ορθώσουμε ένα θεατρικό ανάχωμα ενάντια στους διάφορους δεσποτισμούς, ολοκληρωτισμούς και ιδεολογικούς δογματισμούς που μας απειλούν σήμερα σε πολλαπλά μέτωπα». Το πρώτο θεατρικό επεισόδιο τιτλοφορείται «1917: Η νίκη ήταν στα χέρια μας» και πρόκειται για μια επική ιστορικοπολιτική τοιχογραφία που με αφετηρία τον πόλεμο στην Ουκρανία πηγαίνει προς τα πίσω αναζητώντας την προέλευση του ρωσικού ιμπεριαλισμού για να φτάσει από τον Πούτιν στον Λένιν, στη θεατρική «γέννηση ενός συστήματος που άλλαξε τον κόσμο» αλλά και τους μηχανισμούς του ολοκληρωτισμού που οδήγησαν στην εισβολή.
Και φυσικά αυτή η διαδρομή ανασύστασης των γεγονότων έχει... δράκους: η Μνουσκίν δανείζεται από τους μεσαιωνικούς χάρτες τις αχαρτογράφητες περιοχές που θεωρούνταν επικίνδυνες και προειδοποιούσαν «Hic sunt dracones» -«Εδώ έχει δράκους»- διαμορφώνοντας στο δυτικό φαντασιακό μια «terra incognita». Η Μνουσκίν ανασύρει τους δράκους από την ιστορική μνήμη για να τους μεταφέρει στον σύγχρονο κόσμο, προειδοποιώντας μας ότι όχι μόνο δεν έχουν εκλείψει, αλλά είναι εξαιρετικά επικίνδυνοι.
Η 86χρονη κορυφαία του γαλλικού θεάτρου επιστρέφει στο Φεστιβάλ γιορτάζοντας την είσοδό της στην έβδομη δεκαετία της θεατρικής πορείας της καταφάσκοντας σε μια υπαρκτή χειροποίητη ουτοπία για όσα όχι μόνο δεν είναι ανέφικτα, αλλά είναι στο χέρι μας να κατακτηθούν και υπέρ ενός θεάτρου που όχι μόνο θέλει τους θεατές συνένοχους στην ευτυχία, αλλά τους καλεί και σε εγρήγορση, συνενώνοντας στο έργο της και πάλι επιρροές από το αρχαίο δράμα, την Κομέντια ντελ Αρτε και το θέατρο δρόμου, αλλά και τις παραδόσεις των τελετουργικών θεάτρων της Ανατολής.