Η τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση των δημοσίων υπαλλήλων της Ελλάδας, έχει μακρόχρονη και αρκετά σημαντική συμβολή στην ανάπτυξη του συνδικαλιστικού κινήματος της πατρίδας μας. Συμπυκνώνει την πείρα, τις αποφάσεις των ομοσπονδιών μελών της, των σωματείων, των Ελλήνων δημοσίων υπαλλήλων. Κατευθύνει τους κοινωνικούς αγώνες για τη βελτίωση της θέσης τους, για καθιέρωση δημοκρατικών θεσμών, για καλύτερη παροχή υπηρεσιών από τη Δημόσια Διοίκηση. Το συνδικαλιστικό κίνημα των Δ.Υ. άρχισε να οργανώνεται τη δεύτερη 50ετία του δέκατου ένατου αιώνα. Γύρω στα 1870-1880 ιδρύθηκαν οι πρώτοι σύλλογοι διαφόρων κλάδων Δ.Υ. Στη συνέχεια και μέχρι χο 1920 αναπτύσσεται έντονη οργανωτική δραστηριότητα των Δ.Υ.
Η ένταση των προβλημάτων καθιστούν αναγκαίο τον συντονισμό της δράσης όλων των δημοσιοϋπαλληλικών οργανώσεων. Έτσι στις 2 Μαΐου 1926 ιδρύεται η (ΣΔΥΕ) Συνομοσπονδία Δημοσίων Υπαλλήλων Ελλάδας, με έδρα την Αθήνα. Το πρώτο καταστατικό εγκρίνεται με την 825/1927 απόφαση του Πρωτοδικείου Αθήνας. Η ΣΔΥΕ αναπτύσσει αυτή την περίοδο αξιόλογη δράση για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και την ικανοποίηση θεσμικών και οικονομικών αιτημάτων. Όμως το 1931 διαλύεται μετά την ψήφιση νόμου που περιορίζει το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι των Δ.Υ. μόνο κατά κλάδο υπηρεσίας. Το 1932 πολλές δημοσιοϋπαλληλικές οργανώσεις εκλέγουν μία Κεντρική Υπαλληλική Επιτροπή (ΚΠΕ) με στόχο το συντονισμό της δράσης του δημοσιοϋπαλληλικού σ.κ. Γρήγορα όμως μπαίνει φραγμός στην ανάπτυξη του.
Το 1935 με την Κ’ Συντακτική Πράξη της 6-5-1935 διαλύονται όλες οι συνδικαλιστικές οργανώσεις των Δημοσίων Υπαλλήλων. Στις αρχές του 1936 οι Δ.Υ. επανιδρύουν σωματεία και ομοσπονδίες καθώς και τη ΣΔΥΕ την 1-3-1936 με ταυτόχρονη προκήρυξη του 5ου τακτικού Συνεδρίου. Όμως η δικτατορία του Μεταξά που ακολουθεί, όχι μόνο διέλυσε τις οργανώσεις των Δ.Υ., αλλά κυνήγησε και χτύπησε το συνδικαλισμό σαν τον μεγαλύτερο εχθρό της. Την περίοδο αυτή συγκροτείται παράνομα Κ.Π.Ε. και η οποία λειτουργεί μέχρι και το 1944. Στη διάρκεια της κατοχής αναπτύσσει πλούσια δράση με κορυφαίες στιγμές τις μεγάλες και ηρωικές απεργιακές κινητοποιήσεις των Δ.Υ., συγκεντρώσεις και συλλαλητήρια κατά των κατακτητών.
Το 1945 με το άρθρο I της συμφωνίας της Βάρκιζας αποκαθίστανται οι συνδικαλιστικές ελευθερίες και δημιουργείται έντονη οργανωτική δραστηριότητα. Ιδρύονται πλήθος δημοσιοϋπαλληλικές συνδικαλιστικές οργανώσεις, πανελλήνιες ενώσεις και ομοσπονδίες. Ένας αριθμός σωματείων και ομοσπονδιών συντονίζονται από την Κ.Π.Ε., ένας άλλος αριθμός σωματείων και ομοσπονδιών δημιουργούν την ΑΔΕΔΥ. Η ΑΔΕΔΥ και η Κ.Π.Ε. συγχωνεύουν τα μέλη τους και επανιδρύουν τη ΣΔΥΕ και καταθέτουν καταστατικό στο Πρωτοδικείο, που εγκρίνεται με την 2722/1946 απόφαση και προκηρύσσουν το 5ο Τακτικό Συνέδριο. Το ξέσπασμα του εμφυλίου πολέμου σταματάει τη λειτουργία της ΣΔΥΕ τον Σεπτέμβρη του 1947, και στις 3-12-1947 σωματεία και ομοσπονδίες καταθέτουν το καταστατικό της ΣΔΥΕ στο Πρωτοδικείο αλλάζοντας την επωνυμία σε ΑΔΕΔΥ (Ανώτατη Διοίκηση Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων). Εγκρίνεται με την 2109/1949 απόφαση και η ΑΔΕΔΥ συγκαλεί και πραγματοποιεί το 1948 το 5o Τακτικό συνέδριο που εκκρεμούσε από το 1931.
Η ΑΔΕΔΥ μέσα στον εμφυλιοπολεμικό ορυμαγδό προσπαθεί να προασπίσει τη δεινή θέση των Δ.Υ., που δεν είναι βέβαια διαφορετική από αυτή του συνόλου του Ελληνικού λαού και του Ελληνικού έθνους. Η ΑΔΕΔΥ έκτοτε τροποποιεί το καταστατικό της με συνέδρια και αποφάσεις του Πρωτοδικείου Αθήνας (3184/1950, 12265/1957, 8987/1960, 25978/1965, 2525/1971, 465/1980, 1540/1990) προσαρμόζοντας τις διατάξεις του στις ανάγκες της οργάνωσης και στις γενικότερες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα. Στο καταστατικό συνέδριο της 20-11-89, που πραγματοποίησε την τελευταία τροποποίηση του καταστατικού, η ΑΔΕΔΥ αριθμεί 60 μέλη, μετέχουν 540 σύνεδροι, αντιπρόσωποι που εκπροσωπούν 247.000 φυσικά μέλη. Ο αριθμός των ενταγμένων Δ.Υ. στη δύναμη της ΑΔΕΔΥ αποτελεί το 95% του συνόλου των εργαζομένων στο Δημόσιο.
Η ΑΔΕΔΥ είναι τακτικό μέλος της P.S.I. – Διεθνούς των δημοσίων υπηρεσιών – και της C.E.S. – Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων.
Στο 30ό Συνέδριο της ΑΔΕΔΥ, που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 1998, πήραν μέρος 51 Ομοσπονδίες με σύνολο Συλλόγων – Πρωτοβάθμιων μελών 1.258. Ο αριθμός των ψηφισάντων φυσικών μελών ανήλθε στους 240.463 και οι αντιπρόσωποι που πήραν μέρος στο Συνέδριο ήταν 660.
Στο 31ο Συνέδριο της ΑΔΕΔΥ (Νοέμβριος 2001) πήραν μέρος 49 Ομοσπονδίες. Ο αριθμός των ψηφισάντων φυσικών μελών ανήλθε στους 256.500 και οι αντιπρόσωποι που πήραν μέρος στο τελευταίο Συνέδριο ήταν 674.
Στο 32ο Συνέδριο της ΑΔΕΔΥ (Νοέμβριος 2004) πήραν μέρος 45 Ομοσπονδίες. Ο αριθμός των ψηφισάντων φυσικών μελών ανήλθε στους 290.070 και οι αντιπρόσωποι που πήραν μέρος στο Συνέδριο αυτό ήταν 771.
Η πρώτη ανακοίνωση της Σ.Δ.Υ.Ε. τον Μάιο του 1926.
Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ ΤΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ
Οι υπάλληλοι είναι υπηρέται του συνόλου ουχί δε πολιτικής τινός μερίδος. Εις τους υπαλλήλους ασφαλίζεται η ελευθερία των πολιτικών φρονημάτων και του συνεταιρίζεσθαι. Η ελευθερία του ενούσθαι προς υπεράσπισιν και βελτίωσιν των όρων της εργασίας και των οικονομικών συνθηκών ασφαλίζεται εις παν επάγγελμα. Πάσα ρήτρα και μέτρον τείνον εις τον περιορισμόν και αποκλεισμόν της ελευθερίας ταύτης αντίκεινται εις το δίκαιον.
(Αρθρον 139 και 159 Συντ. Γερμ. Δημοκρατίας)
ΠΡΟΣ ΤΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΫΠΑΛΛΗΛΙΚΑΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ – ΠΡΟΣ ΑΠΑΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΥΣ
Συνάδελφοι,
Ζώμεν εις εποχήν οξυτάτης κοινωνικής διαπάλης. Ουδεμία κοινωνική τάξις μένει ανοργάνωτος. Κοινοί σκοποί και κοινά συμφέροντα επέβαλον εις όλας τας τάξεις της συγχρόνου κοινωνίας την οργάνωσίν των προς ομαδικήν προάσπισιν των συμφερόντων. Δυστυχώς η μόνη καθυστερημένη εις επαγγελματικήν οργάνωσίν τάξις είναι η τάξις μας, η τάξις των δημοσίων υπαλλήλων, καίτοι περισσότερον πάσης πιέζεται και δεινοπαθεί εις τον τραχύν αγώνα της ζωής.
Τούτο οφείλεται εις την έλλειψιν συναδελφικής αλληλεγγύης, επαρκούς επαγγελματικής συνειδήσεως, συνοχής των επαγγελματικών δυνάμεων και ενιαίας διοικήσεως. Αλλά τα πολύτιμα διδάγματα τα οποία απεκομίσαμεν εκ του παρελθόντος και της τελευταίας υπαλληλικής δοκιμασίας ώθησαν τας νέας διοικήσεις των οργανώσεών μας εις την σύμπτυξιν ανωτάτου οργανισμού συγκεντρούντος ολόκληρον την της δημοσιοϋπαλληλικής επαγγελματικήν κίνησιν.
Αγγέλομεν ευχαρίστως ότι συντακτικόν συνέδριον εις ό μετέσχον αντιπρόσωποι, όσων οργανώσεων κατέστη τεχνικώς δυνατή η πρόσκλησις, συνελθόν την 2α Μαΐου ε.ε. εψήφισε την ίδρυσιν Συνομοσπονδίας. Ο ανώτατος ούτος επαγγελματικός οργανισμός του οποίου τον προορισμόν πας τις δύναται να εκτιμήσει έχει σκοπόν ευρύτατον. Θα χρησιμεύση ως μόνιμος και τακτικός εντολοδόχος του δημοσιοϋπαλληλικού κόσμου.
Και θα αγωνισθή.
1ον Να υπαγάγη υπ’ αυτόν και να συνενώση τας διεσπαρμένας ήδη δυνάμεις του δημοσιοϋπαλληλικού κόσμου εις οργανώσεις ισχυράς και ικανάς διά την διεκδίκησιν των ηθικών και υλικών αυτού συμφερόντων.
2ον Να επιχειρήση την εκ βάθρων αναδιοργάνωσιν των πεπαλαιωμένων κλάδων της Διοικήσεως επιτύχη την αναγκαίαν προσαρμογήν αυτών προς τας συγχρόνους αντιλήψεις και το σύγχρονον δημοκρατικόν πνεύμα.
3ον Να επιτύχη την ηθικήν εξύψωσιν του δημοσίου υπαλλήλου διά της αναβιώσεως της μονιμότητας συμφώνως προς την Συνταγματικήν ρήτραν του άρθρου ΙΙΙ του ανασταλέντος Συντάγματος διά της ανασυστάσεως των υπηρεσιακών συμβουλίων επί νέων βάσεων και ψηφίσεως του περί καταστάσεως υπαλλήλων νόμου.
4ον Να εξασφαλίση την οικονομικήν ανεξαρτησίαν του δημοσίου υπαλλήλου διά της προσαρμογής των αποδοχών προς τας εκάστοτε ανάγκας της ζωής και δι’ άλλων συναφών μέτρων οικονομικής φύσεως.
5ον Αξιοί να επιτύχη τον χωρισμόν της Νομοθετικής από της Εκτελεστικής εξουσίας θέτουσα φραγμούς και εμπόδια κατά των πολιτικών επεμβάσεων εν τη διοικήσει καθ’ όσον ομολογουμένη είναι η αδυναμία των μελών της εκτελεστικής εξουσίας όπως αντιστώσι εις την φθοροποιόν βουλευτοκρατίαν.
6ον Θα αγωνισθή κατά της κρατούσης προλήψεως ότι δημόσιοι υπάλληλοι συνετέλεσαν εις την χαλάρωσιν της Διοικήσεως και την αύξησιν του αριθμού αυτών διαφωτίζουσα την κοινήν γνώμην ότι τούτο οφείλεται εις τα πολιτικά κόμματα και όχι εις τους υπαλλήλους.
Θα συντελέση εις την ανάπτυξιν της υπαλληλικής συνειδήσεως θέτουσα ως αρχήν ότι οι υπάλληλοι είναι υπηρέται των πολιτών και νόμιμοι προστάται των συμφερόντων του λαού εξ ου πηγάζει και πάσα εξουσία ήτις είναι εμπεπιστευμένη εις αυτούς και ότι υπέχουσι και οι υπουργοί και οι υπάλληλοι ατομικήν αστικήν ευθύνην διά πάσαν πράξιν ή ενέργειαν αυτών εάν κατά την ενάσκησιν της εμπεπιστευμένης αυτοίς εξουσίας παρέβησαν το επιβαλλόμενον έναντι τρίτου υπηρεσιακόν καθήκον.
7ον Θα αγωνισθή να αναδείξη τον υπάλληλον από στοιχείον άβουλον και αδρανές ως τον έχουν καθηλώση σήμερον καθυστερημένοι αντιλήψεις εις πραγματικόν πολίτην ελεύθερον εν τη διαχειρίσει και ενασκήσει των δικαιωμάτων του καθ’ όσον οι δημόσιοι υπάλληλοι ως άνθρωποι και πολίται αρνούνται να θεωρηθώσιν ως ειδική κατηγορία πολιτών εν τω Κράτει άνευ των στοιχειωδών πολιτικών δικαιωμάτων.
Η οργάνωσίς μας δεν αποβλέπει όπως επιβληθώμεν επί των πολιτικών εξουσιών αλλά θα χρησιμοποιήσωμεν ταύτην, ως όργανο βελτιώσεως των διαφόρων κλάδων της Διοικήσεως, θα εξυπηρετήση το κατά Σύνταγμα και Νόμους δημόσιον συμφέρον και όχι το συμφέρον της εκάστοτε πλειοψηφούσης πολιτικής μερίδος, ήτις συνηθέστατα ταυτίζει την έννοιαν του Κράτους με την του κόμματος και θεωρή τους δημοσίους υπαλλήλους ως κομματικά όργανα. Προς τούτο θέλει χρησιμοποιήσει όλα τα νόμιμα μέσα τηρούσα απόλυτον πολιτικήν ουδετερότητα. Προς εκπλήρωσιν του βαρυτάτου και δυσχερούς τούτου έργου καλούμεν, τους απανταχού της Ελλάδος συναδέλφους να οργανωθώσι και προσχωρήσωσιν αμέσως εις την δύναμιν της Συνομοσπονδίας.
Ας εργασθώμεν όλοι κάτω από το σύνθημα. «Πάντες οι υπάλληλοι εις τας Οργανώσεις. Πάσαι αι Οργανώσεις εις την Συνομοσπονδίαν».
Η Εκτελεστική Επιτροπή
Π. Σκουριώτης, Δ. Ασλάνης, Π. Δαμασκόπουλος, Δ. Ψευδός, Ν. Μπονάνος και Κ. Αρχανιώτης.
ΙΔΡΥΤΙΚΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ Σ.Δ.Υ.Ε.
ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΙΔΡΥΤΙΚΟΥ ΤΗΣ ΑΔΕΔΥ: