Τρεις εφοπλιστές και εκατοντάδες επιχειρηματίες θα είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, από τους πρώτους που θα ξεψαχνίσει η Εφορία με τους fast track ελέγχους που αναμένεται να ξεκινήσουν την ερχόμενη εβδομάδα.
Επιπλέον, με τη συνδρομή του παγκόσμιου Big Brother του ΟΟΣΑ, η Εφορία θα ψάξει τι μπορεί να κρύβουν στους λογαριασμούς τους στο εξωτερικό όσοι δηλώσαν πτώχευση στα χρόνια της κρίσης, αλλά έχουν φορτώσει τις τράπεζες με κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια. Στο στόχαστρο μπαίνουν άμεσα και 1.270.000 φυσικά πρόσωπα (σχεδόν 1 στους 10 κατοίκους της χώρας) που με βάση διάφορες ενδείξεις έχουν στοχοποιηθεί για έλεγχο και το όνομά τους φιγουράρει στις λίστες της φοροδιαφυγής. Τα νέα «υπερόπλα» που έχει πλέον στη διάθεσή του το υπουργείο Οικονομικών για να κάνει τους ελέγχους αυτούς είναι η ένταξη της χώρας στην πλατφόρμα Αυτόματης Ανταλλαγής Πληροφοριών με τράπεζες και διωκτικές αρχές 83 χωρών, καθώς και η νέα λίστα Μπόργιανς, την οποία παρέλαβε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης.
Η παγίδα, όπως εξηγεί από τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το newmoney.gr, έχει στηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να αποκαλυφθούν μεν όσοι είχαν επιλέξει να φυγαδεύσουν περιουσίες στο εξωτερικό τα προηγούμενα χρόνια, αλλά και να φανερωθούν όσοι επιχειρήσουν τώρα, εν όψει των ελέγχων, να αλλάξουν προορισμό για τα κεφάλαιά τους. Με την έναρξη των ελέγχων αυτών αναμένεται να θεσπιστούν και τα κίνητρα για την οικειοθελή αποκάλυψη κεφαλαίων, ώστε να σπεύσουν περισσότεροι να «αυτοκαταγγελθούν» για εισοδήματα που απέκρυψαν στο παρελθόν, αλλά αργά ή γρήγορα οι ελληνικές διωκτικές θα βρεθούν στα ίχνη τους.
Φόβος και τρόμος
Εκτός από το ειδικό λογισμικό που θα σαρώνει τις καταθέσεις των ετών 2002-2015 στις ελληνικές τράπεζες, πλέον θα παρακολουθούνται online και οι καταθέσεις από το 2016 και μετά σε ολόκληρο τον κόσμο! Αυτό θα γίνεται με τη νέα βάση δεδομένων που δημιουργείται, από την οποία οι ελληνικές ελεγκτικές αρχές θα αντλούν στοιχεία από 57 χώρες κατά το 2017, στις οποίες θα προστεθούν και άλλες 36 το 2018. Στις χώρες αυτές περιλαμβάνονται και γνωστοί (πρώην όμως πια) φορολογικοί παράδεισοι τους οποίους προτιμούσαν όσοι είχαν λόγους να κρυφτούν από την Εφορία, όπως τράπεζες στην Ελβετία και τη Σιγκαπούρη, αλλά και κράτη όπως η Κύπρος, η Βουλγαρία, η Αλβανία, το Λουξεμβούργο, το Λιχτενστάιν, το Μονακό, οι Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, τα Νησιά Κέιμαν, οι Σεϊχέλες, οι Μπαχάμες, η Σαουδική Αραβία κ.ά.
Στη δίνη του κυκλώνα μπαίνουν:
■ Θαλασσοδάνεια επιχειρηματιών: Ο οικονομικός εισαγγελέας Γιάννης Δραγάτσης έχει θέσει υπό έρευνα 100 φακέλους αναζητώντας κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια πτωχευμένων ή μη επιχειρήσεων, τα οποία έκαναν φτερά στο εξωτερικό με κατεύθυνση τους προσωπικούς λογαριασμούς των μετόχων εταιρειών. Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη έχουν εντοπιστεί τουλάχιστον τρεις εφοπλιστές με δραστηριότητα στον χώρο των ξενοδοχείων -και όχι μόνο- που θα κληθούν να δώσουν σύντομα εξηγήσεις. Στο στόχαστρο βρίσκονται κυρίως «πτωχευμένες εταιρείες με πλούσιους ιδιοκτήτες» που συνεχίζουν να διάγουν προκλητικά πλούσιο βίο αν και δηλώνουν χρεοκοπημένοι.
■ Οσοι έχουν μπλέξει σε λίστες φοροδιαφυγής: Σχεδόν 1.270.000 ύποπτοι από τα 65 CD και τις λίστες Λαγκάρντ, Μπόργιανς και Παναμά ελέγχονται για τις καταθέσεις των ετών 2000-2012. Εκεί περιλαμβάνονται ακόμα και δημόσιοι υπάλληλοι, γιατροί, μικροί ή μεγάλοι επιχειρηματίες, αλλά και κατασκευαστές, αγρότες, αυτοκινητιστές ταξί κ.ά. Ηδη το υπουργείο Οικονομικών παρέλαβε και νέα λίστα που, σύμφωνα με πληροφορίες, στηρίχτηκε σε στοιχεία από τράπεζα του Λουξεμβούργου και παραδόθηκε στις εισαγγελικές αρχές της χώρας.
Ουδέν κρυπτόν
Και ενώ το κυνήγι υπόπτων φοροδιαφυγής έχει αρχίσει εδώ και χρόνια, για πρώτη φορά πλέον οι διωκτικές αρχές θα μπορούν ευκολότερα να εντοπίζουν χρήματα και περιουσίες εκεί όπου κρύβονται, ακόμα κι αν αλλάζουν συνεχώς προορισμό και κατεύθυνση. Το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών θα βλέπει πλέον φόρα παρτίδα όχι απλώς κάποιους κωδικούς λογαριασμών που θα πρέπει στη συνέχεια να ταυτοποιήσει, όπως συνέβαινε με τις διάφορες λίστες μέχρι τώρα, αλλά λογαριασμούς με ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ, μέχρι και ημερομηνία γέννησης. Ο κλοιός σφίγγει και όσοι νομίζουν ότι προλαβαίνουν να μεταφέρουν αλλού τα λεφτά τους, μάλλον θα διαψευστούν. Η... ζημιά μπορεί να έχει ήδη γίνει. Η πρώτη αποστολή στοιχείων θα αφορά περιουσιακά στοιχεία Ελλήνων τα οποία βρίσκονταν ήδη κατά το 2016 σε τραπεζικούς λογαριασμούς ή λογαριασμούς θεματοφυλακής (ομόλογα, μετοχές, αμοιβαία) σε 53 χώρες του κόσμου.
Τα στοιχεία αυτά, στο πλαίσιο της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών, θα αρχίσουν να εμφανίζονται από κάθε κράτος από τον Ιανουάριο του 2017 στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, οπότε θα έχει τεθεί σε λειτουργία. Το αργότερο έως τον Σεπτέμβριο θα έχουν συλλεγεί από όλες ανεξαιρέτως τις χώρες, ενώ θα ετοιμάζονται και τα στοιχεία που θα έρθουν το 2018 για το 2017. Στην πρώτη ομάδα συνεργάσιμων χωρών από το 2017 περιλαμβάνονται όλες οι χώρες της Ευρώπης, εξαιρουμένης της Αυστρίας, η οποία θα ενταχθεί από το 2018. Στη δεύτερη ομάδα (από το 2018) μπαίνουν στο παιχνίδι της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών και οι υπόλοιπες.
Τι βλέπει ο «Μεγάλος Αδελφός»
Το νέο σύστημα στήνεται στα πρότυπα που έχει θέσει ο ΟΟΣΑ μετά από απόφαση του G20 (οι 20 πλουσιότερες χώρες του κόσμου) για την αυτόματη ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών.
Το κοινό πρότυπο αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών (AEOI - Automatic Exchange Of Information) βασίζεται στο περίφημο αμερικανικό πληροφοριακό σύστημα FATCA και έχει τεθεί ήδη σε λειτουργία από την 1η Ιανουαρίου 2016. Στη χώρα μας η συμφωνία κυρώθηκε πριν από δέκα ημέρες και η πρώτη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών που το έχουν αποδεχθεί (σχεδόν το σύνολο των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ) θα ξεκινήσει το 2017.
Εκεί καταγράφονται:
■ υπόλοιπα λογαριασμών στο τέλος του έτους
■ τόκοι
■ μερίσματα
■ αποδόσεις από ασφαλιστικά συμβόλαια
■ εισόδημα από πώληση οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου (ακίνητα, μετοχές κ.λπ.)
■ εισόδημα από κινητά περιουσιακά στοιχεία
■ εισόδημα από ακίνητη περιουσία
■ εισόδημα από ασφαλιστικές, τραπεζικές και άλλες χρηματοοικονομικές δραστηριότητες
Τα στοιχεία τα δίνουν στις Αρχές κάθε χώρας και αποστέλλονται σε όλες τις συνεργαζόμενες οι εξής φορείς:
■ τράπεζες
■ χρηματιστηριακές εταιρείες
■ οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων
■ ασφαλιστικές εταιρείες
Με την πληθώρα των στοιχείων αυτών για τις καταθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό, μαζί και με όσα άλλα ήδη συγκεντρώνει το υπουργείο Οικονομικών (δηλώσεις εισοδήματος Ε1, δηλώσεις ακινήτων Ε9 κ.λπ.), η Εφορία θα μπορεί ουσιαστικά να στήσει από μόνη της το περίφημο Περιουσιολόγιο, πριν καν υποβάλουν δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης οι πολίτες! Ηδη άλλωστε συγκεντρώνει στοιχεία όχι μόνο από τις ελληνικές τράπεζες, τις ασφαλιστικές και τις ΔΕΚΟ, αλλά και από γυμναστήρια, φροντιστήρια κ.λπ., ώστε να γνωρίζει σε βάθος την περιουσιακή κατάσταση κάθε φορολογούμενου ή επιχείρησης.
Χώρες που παρέχουν στοιχεία του 2016: Ανγκουίλα, Αργεντινή, Μπαρμπάντος, Βέλγιο, Βερμούδες, Βουλγαρία, Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, Νησιά Κέιμαν, Χιλή, Κύπρος, Ελλάδα, Νησιά Φερόες, Φινλανδία, Κολομβία, Κροατία, Κουρακάο, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Αγιος Δομίνικος, Εσθονία, Γαλλία, Γερμανία, Γιβραλτάρ, Γροιλανδία, Γκέρνσεϊ, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ινδία, Ιρλανδία, Νήσος του Μαν, Ιταλία, Τζέρσεϊ, Κορέα, Λετονία, Λιχτενστάιν, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Μαυρίκιος, Μονσερά, Ολλανδία, Νιούε, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σαν Μαρίνο, Σεϊχέλες, Σλοβακία, Σλοβενία, Νότια Αφρική, Ισπανία, Σουηδία, Τρινιντάντ και Τομπάγκο, Τερκς και Κέικος, Ουρουγουάη, Ηνωμένο Βασίλειο.
Χώρες που θα στείλουν στοιχεία του 2017: Ελβετία, Αλβανία, Ρωσία, Ανδόρα, Αρούμπα, Αυστρία, Αυστραλία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία, Σιγκαπούρη, Μπαχάμες, Μπελίζ, Βραζιλία, Μπρουνέι, Νταρουσαλάμ, Καναδάς, Κόστα Ρίκα, Κίνα, Γρενάδα, Χονγκ Κονγκ, Ινδονησία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Μακάο, Μαλαισία, Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Νησιά Μάρσαλ, Μονακό, Νέα Ζηλανδία, Κατάρ, Σεντ Κιτς και Νέβις, Σαμόα, Σάντα Λουτσία, Σεντ Βίνσεντ, Αγιος Μαρτίνος, Τουρκία.
Σε συζητήσεις για συμμετοχή βρίσκονται επίσης: Μπαχρέιν, Νήσοι Κουκ, Ναούρου, Παναμάς, Βανουάτου.