Οι φοροαπαλλαγές που μάλλον "ψαλιδίζονται"

Η περικοπή ή ακόμη και η κατάργηση των φορολογικών απαλλαγών που έχουν απομείνει στη φορολογική νομοθεσία, θα βρεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με το «κουαρτέτο» καθώς θεωρείται και αυτή μια «πηγή» για τη χρηματοδότηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.

Πηγές από το περιβάλλον του υπουργού Οικονομικών επιβεβαιώνουν ότι οι φοροαπαλλαγές βρίσκονται στο στόχαστρο ενώ η προσοχή έχει εστιαστεί στα μέτρα που έχει προτείνει μέσω της έκθεσής της η Παγκόσμια Τράπεζα. Εκτός από το γνωστό αίτημα για περικοπή του αφορολογήτου των μισθωτών, των συνταξιούχων και των αγροτών –στην έκθεση η περικοπή ποσοτικοποιείται καθώς αναφέρεται ότι απαιτείται ψαλίδισμα της έκπτωσης από τα 1.900 ευρώ στα 1.700 ευρώ για να εξοικονομηθεί ένα δις. ευρώ- προτείνεται η περικοπή ή κατάργηση της έκπτωσης για τις ιατρικές δαπάνες, η κατάργηση της έκπτωσης του 1,5% που γίνεται σε μισθωτούς και συνταξιούχους μέσω της παρακράτησης φόρου, η κατάργηση του ειδικού καθεστώτος φορολόγησης για τους ναυτικούς, η επανεξέταση του ειδικού καθεστώτος φορολόγησης για τη ρακή και το τσίπουρο αλλά και η επανεξέταση του επιδόματος θέρμανσης.

Η χρηματοδότηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος τονίζει το "Παραπολιτικά"είναι ένα από τα τρία κρίσιμα μέτωπα –τα άλλα δύο είναι τα εργασιακά και το δημοσιονομικό- για το κλείσιμο της β’ αξιολόγησης. Οι θεσμοί ζητούν μέτρα τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ για να κλείσει το συγκεκριμένο θέμα καθώς οι προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης αμφισβητούνται προς το παρόν ως προς την απόδοσή τους. Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη στο υπουργείο Οικονομικών υπό τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και με τη συμμετοχή του Γιώργου Κατρούγκαλου, του Γιώργου Χουλιαράκη και της Θεανώς Φωτίου, τέθηκαν όλα τα εναλλακτικά σενάρια.

Οι βασικές «πηγές» από τις οποίες θα αναζητηθούν αυτά τα 400 εκατ. ευρώ είναι οι περικοπές των δαπανών του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, οι περικοπές των κοινωνικών επιδομάτων αλλά και οι περικοπές των φορολογικών απαλλαγών. «Κόκκινες γραμμές» για την κυβέρνηση σε αυτή τη φάση είναι το να διατηρηθεί το αφορολόγητο της κλίμακας στα σημερινά επίπεδα και να μην θιγούν τα οικογενειακά ή τα αναπηρικά επιδόματα. Αυτοί βέβαια, είναι οι κωδικοί δαπανών με το μεγαλύτερο δημοσιονομικό κόστος. Με βάση τους υπολογισμούς της Παγκόσμιας Τράπεζας:

1. Το αφορολόγητο (δηλαδή η έκπτωση φόρου των 1.900-2.100 ευρώ ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση) κοστίζει συνολικά 8,5 δις. ευρώ. Η πρόταση της Παγκόσμιας Τράπεζας, προβλέπει μείωση του αφορολογήτου στα 1.700 ευρώ (από 1.900-2.100 ευρώ σήμερα) για να εξοικονομηθεί 1 δις. ευρώ. Η επιβάρυνση αν προχωρήσει αυτή η πρόταση, θα φτάσει στα 200-400 ευρώ ανά φορολογούμενο ή στα 400-800 ευρώ για ένα ζευγάρι με δύο εργαζόμενους δεδομένου ότι το αφορολόγητο είναι ατομικό.

2. Τα οικογενειακά επιδόματα (το επίδομα τέκνων αλλά και το πολυτεκνικό) έχουν δημοσιονομικό κόστος άνω των 660 εκατ. ευρώ.

3. Ο προϋπολογισμός των αναπηρικών επιδομάτων, προσεγγίζει τα 300 εκατ. ευρώ.

Στο τραπέζι ναυτικοί, τσίπουρο και πετρέλαιο θέρμανσης

Εξαιρώντας από το τραπέζι τα παραπάνω μέτρα, απομένουν προς εξέταση οι ακόλουθες προτάσεις:

1. Η έκπτωση φόρου για τις ιατρικές δαπάνες η οποία έχει δημοσιονομικό κόστος της τάξεως των 86,8 εκατ. ευρώ με βάση τα δεδομένα του 2016. Η κατάργηση της έκπτωσης θα έχει σημαντική δημοσιονομική απόδοση αλλά ακόμη και η Παγκόσμια Τράπεζα διατυπώνει επιφυλάξεις σχετικά με το κατά πόσον ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα αυξήσει ακόμη περισσότερο το «μαύρο χρήμα» στις συναλλαγών ιατρών-ασθενών. Υπενθυμίζεται ότι η έκπτωση για τις ιατρικές δαπάνες έχει κουτσουρευτεί δραματικά τα τελευταία χρόνια. Αναγνωρίζεται ως έκπτωση μόλις το 10% και αυτό υπό την προϋπόθεση ότι το συνολικό ποσό ξεπερνά το 5% του εισοδήματος. Έτσι, φορολογούμενος με 20.000 ευρώ εισόδημα, πρέπει να προσκομίσει αποδείξεις 1.000 ευρώ τουλάχιστον για να επιτύχει έκπτωση 100 ευρώ.

2. Η έκπτωση του 1,5% που γίνεται στους μισθωτούς και στους συνταξιούχους κατά την παρακράτηση του φόρου. Προώθηση αυτού του μέτρου, θα αυξήσει την παρακράτηση φόρου για όλους τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους ενώ δημοσιονομικά θα εξοικονομηθούν περίπου 55 εκατ. ευρώ. Η μέση επιβάρυνση ανά φορολογούμενο, εκτιμάται στα 17 ευρώ τον χρόνο ενώ το μέτρο αγγίζει το σύνολο των μισθωτών και των συνταξιούχων με ετήσιες αποδοχές άνω των 8.800 ευρώ τον χρόνο.

3. Το ειδικό καθεστώς φορολόγησης των ναυτικών με δημοσιονομικό κόστος περίπου 88 εκατ. ευρώ. Η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά τον αριθμό των δικαιούχων σε περίπου 27.000 άτομα αλλά η έκπτωση ανά άτομο προσεγγίζει τα 3.300 ευρώ. Ο κίνδυνος από την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος (τα εισοδήματά τους φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστές 10-15%) είναι να… μεταναστεύσουν φορολογικά σε άλλα λιμάνια.

4. Το φοιτητικό επίδομα (δίδεται σε γονείς παιδιών που σπουδάζουν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους) με προϋπολογισμό 47 εκατ. ευρώ. Έχει εξεταστεί το ενδεχόμενο να αλλάξουν τα εισοδηματικά κριτήρια προκειμένου να περιοριστεί ο αριθμός των δικαιούχων και αντίστοιχα η δημοσιονομική δαπάνη.

5. Το επίδομα θέρμανσης με ετήσιο προϋπολογισμό περίπου 105 εκατ. ευρώ. Για φέτος, η κυβέρνηση δεσμεύτηκε ότι το επίδομα θα δοθεί κανονικά ενώ εκκρεμεί η δημοσίευση της απόφασης στο ΦΕΚ. Για τη νέα σεζόν, συζητείται το ενδεχόμενο αλλαγής των κριτηρίων. Υπενθυμίζεται ότι μόλις πέρυσι, η δαπάνη για το επίδομα θέρμανσης περιορίστηκε κατά 50%.

6. Στο τραπέζι έχει επανέλθει και το θέμα της φορολόγησης του τσίπουρου. Σήμερα, εξακολουθεί να ισχύει ειδικό καθεστώς ενώ στελέχη του κλάδου οινοπνευματωδών έχουν κατ’ επανάληψη καταγγείλει ότι γίνεται κατάχρηση της ευεργετικής νομοθεσίας που ισχύει για τους μικρούς παραγωγούς και λαθρεμπόριο.