Σε περίπου 150.000 ΑΦΜ έχει συγκεντρώσει το ενδιαφέρον του το υπουργείο Οικονομικών, καθώς φαίνεται να εμπλέκονται σε εκτεταμένη και διαρκή φοροδιαφυγή τα τελευταία 20 χρόνια. Οι υποθέσεις θεωρούνται σε μεγάλο βαθμό «δεμένες» με βάση τις διασταυρώσεις περιουσιακών στοιχείων και τις «λίστες» του εξωτερικού. Ωστόσο, στο υπουργείο θέλουν να δώσουν μία τελευταία ευκαιρία στους εμπλεκόμενους, μέσα από το επερχόμενο νομοσχέδιο για την εθελοντική αποκάλυψη κεφαλαίων.
Πώς ξεκίνησε ο έλεγχος
Το πρώτο βήμα έγινε πριν από περίπου έξι μήνες, όταν η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων ενεργοποίησε πλήρως τις ειδικές εφαρμογές για τον φορολογικό έλεγχο φυσικών και νομικών προσώπων. Χρησιμοποιήθηκαν όλες οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου που έχει θεσπίσει το υπουργείο, όπως είναι η συλλογή στοιχείων από τις τράπεζες (κάρτες, δάνεια, κινήσεις λογαριασμών), τα υποθηκοφυλακεία (μεταβιβάσεις ακινήτων), τα ιδιωτικά θεραπευτήρια, τις εταιρίες ενοικίασης αυτοκινήτων, τις χρηματιστηριακές εταιρίες (κινήσεις κωδικών με αγοραπωλησίες μετοχών), τις ασφαλιστικές εταιρίες και τα ιδιωτικά σχολεία.
Από το κόσκινο της εφορίας πέρασαν όλα τα ενεργά ΑΦΜ της ελληνικής οικονομίας. Ο έλεγχος ξεκίνησε με ανάποδη χρονολογική σειρά. Δηλαδή, από το 2015 και προς τα πίσω, μέχρι το 2000 (σε πρώτη φάση). Το αρχικό ξεκαθάρισμα έδειξε ότι για περίπου 2 εκατομμύρια ΑΦΜ υπάρχει πρόβλημα αναντιστοιχίας ανάμεσα στα δηλούμενα έσοδα και τις δαπάνες. Για τις μισές περιπτώσεις η απόκλιση δεν θεωρείται μεγάλη (έως 15%) και μάλλον θα τεθούν στο αρχείο – προς το παρόν τουλάχιστον. Για τους υπόλοιπους, όμως, το σύστημα χτύπησε κόκκινο, αφού η διαφορά ξεπερνά το επιτρεπτό όριο. Ωστόσο, επειδή και πάλι είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεσκονιστούν 1 εκατ. ΑΦΜ, η εφορία προσπάθησε να εντοπίσει τις πιο «ζουμερές» περιπτώσεις. Συνυπολογίστηκε λοιπόν ο κλάδος δραστηριότητας του κάθε φορολογούμενου, οι πιθανές οφειλές σε Ταμεία και εφορία και οι δραστηριότητες συγγενικών προσώπων (σύζυγοι, τέκνα, γονείς).
Ο σκληρός «πυρήνας»
Μετά και το δεύτερο ξεκαθάρισμα, εντοπίστηκε ένας «σκληρός πυρήνας» περίπου 150.000 – 200.000 ΑΦΜ, για τα οποία έχει ήδη ξεκινήσει ο εξονυχιστικός έλεγχος. Οι υπόλοιπες περίπου 800.000 περιπτώσεις θα ελεγχθούν σε μεταγενέστερο στάδιο, ανάλογα και με τη πρόοδο των βασικών περιπτώσεων. Σε ότι αφορά, λοιπόν, στις πιο κραυγαλέες υποθέσεις, τα στοιχεία δείχνουν ότι αφενός οι αποκλίσεις εσόδων – δαπανών ξεπερνούν το 40% και μάλιστα επί αρκετά έτη και αφετέρου υπάρχουν ισχυρά επιβαρυντικά δεδομένα όπως είναι, ασυνήθιστες κινήσεις τραπεζικών λογαριασμών, εμβάσματα στο εξωτερικό κ.ά.
Στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι θα πρέπει να περιμένουν δύο πράγματα. Πρώτον, να υποβληθούν ηλεκτρονικά τα Πόθεν Έσχες και τα Περιουσιολόγια. Δεύτερον (και πιο σημαντικό), να κατατεθεί το νομοσχέδιο για την εθελοντική αποκάλυψη αδήλωτων κεφαλαίων, ώστε να μην θεωρηθεί ότι υπήρξε προνομιακή μεταχείριση ορισμένων έναντι κάποιων άλλων. Θα είναι, όπως λένε στο οικονομικό επιτελείο, η τελευταία ευκαιρία για όσους εμπλέκονται σε μεγάλες υποθέσεις φοροδιαφυγής.