Από 1/1/2017 οι ελεύθεροι επαγγελματίες του ΟΑΕΕ «εγκαταλείπουν» τις ασφαλιστικές κλάσεις και καλούνται να καταβάλουν εισφορά για κύρια σύνταξη 20% επί του καθαρού φορολογητέου εισοδήματός τους από την προηγούμενη χρονιά.
Επίσης θα πληρώσουν 6,95% για υγειονομική περίθαλψη και όπου προβλέπεται 7% για επικούρηση και 4% για εφάπαξ. Για τον υπολογισμό των εισφορών λαμβάνεται υπόψη ως κατώτατο εισόδημα το ποσό των 4.923,07 ευρώ ενώ ανώτατο εισόδημα πάνω από το οποίο δεν μπορούν να υπάρξουν επιβαρύνσεις είναι τα 70.329,6 ευρώ.
Η ανώτατη καταβλητέα εισφορά για σύνταξη θα είναι 1.172 ευρώ το μήνα και η κατώτατη 117.
Βάση υπολογισμού της εισφοράς
Οι υπουργικές αποφάσεις και οι εγκύκλιοι πρέπει σύμφωνα με τον νόμο να εκδοθούν εντός του 2016, αλλά το πιθανότερο είναι ότι θα πάρουν παράταση.
Ένας ακόμη λόγος που καθυστερεί η έκδοση των εγκυκλίων είναι ότι το υπουργείο εργασίας αναζητεί δικαιότερη προσέγγιση για τη βάση υπολογισμού των νέων εισφορών .
Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, για τους πρώτους έξι μήνες του 2017, οι εισφορές θα έπρεπε να υπολογιστούν με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα του 2015 και το αντίστοιχο εκκαθαριστικό του 2016. Αυτό θα συνεχιζόταν και το 2017 μέχρι να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση του εισοδήματος του 2016. Αν προέκυπταν διαφορές , τα ποσά δε θα επιστρέφονταν αλλά θα συμψηφίζονταν.
Αυτή η πολύπλοκη διαδικασία όμως εγκυμονεί κινδύνους, καθώς η διετής απόσταση δεν εξασφαλίζει πως τα εισοδήματα του 2015 επαναλήφθηκαν το 2016. Είναι σύνηθες φαινόμενο ένας ελεύθερος επαγγελματίας να είχε δηλώσει μεγάλο εισόδημα το 2015 αλλά το 2016 ο τζίρος του να έχει δραματική συρρίκνωση.
Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας δήλωσε καθαρό φορολογητέο εισόδημα για το 2015 30.000 ευρώ . Το καθαρό φορολογητέο εισόδημα που δήλωσε για το 2016 ανέρχεται σε 9.000 ευρώ.
Αυτό συνέβη είτε γιατί ο τζίρος του μειώθηκε δραματικά είτε γιατί προτίμησε να φορο-εισφοροδιαφύγει για να αποφύγει την επιβάρυνση.
Έτσι, τους πρώτους μήνες του 2017 θα καταβάλει 30.000Χ 26.95% = 8085 /12 =674 ευρώ το μήνα. Με το παλιό σύστημα, θα πλήρωνε 4024 ευρώ ετησίως, δηλαδή τα μισά.
Αν το καθαρό φορολογητέο του 2016 είναι 9.000 ευρώ θα πρέπει να καταβάλει εισφορές ως εξής: 9.000 Χ 26.95% = 2425, δηλαδή τα μισά από ότι θα κατέβαλε με το παλιό σύστημα. Εφόσον έχει πληρώσει έναντι το πρώτο εξάμηνο 4044 ευρώ, δεν έχει οφειλές.
Τουναντίον υποστηρίζει το money-money.gr, πρέπει να του επιστραφούν 1619 ευρώ τα οποία όμως θα συμψηφιστούν έναντι μελλοντικών οφειλών του. Δηλαδή σ΄αυτή την περίπτωση ο ασφαλισμένος βγαίνει χαμένος καθώς προπληρώνει το κράτος .
Χαμένοι και κερδισμένοι με το νέο σύστημα
Η επιβάρυνση για τους ελεύθερους επαγγελματίες αρχίζει να γίνεται αισθητή για εισοδήματα από 19.000 ευρώ και πάνω.
Για παράδειγμα: έμπορος στην 9η ασφαλιστική κλάση πληρώνει σήμερα 5.788 ευρώ. Με καθαρό εισόδημα 70.000 θα κληθεί να πληρώσει 18.865 ευρώ (+225%). Αν συνυπολογιστούν και οι φόροι η επιβάρυνση θα φτάσει το 54%.
Στα χαμηλότερα εισοδήματα, η επιβάρυνση χαλαρώνει.
Για παράδειγμα έμπορος με εισόδημα 30.000 ευρώ, πληρώνει σήμερα στην κλάση Π4, που είναι η πιο « δημοφιλής» ετήσια εισφορά, 5.788 ευρώ και φόρο 8.220. Συνολική επιβάρυνση 14.008 ευρώ ή το 46,6% του εισοδήματός του. Του χρόνου θα πληρώνει 8.085 ευρώ σε εισφορές (αύξηση 2297 ευρώ) και 7.976 σε φόρους (μείωση 244 ευρώ). Συνολική επιβάρυνση 16.061 ευρώ ή το 53,5% του εισοδήματός του.
Ποιοι ωφελούνται
- Οι ελεύθεροι επαγγελματίες – έμποροι με φορολογητέο εισόδημα 12.000 ευρώ και κάτω.
Για παράδειγμα έμπορος που δηλώνει 12.000 , σήμερα πληρώνει στην 4η κλάση 4024 ευρώ ετησίως. Η εισφορά του από το 2017 θα μειωθεί στα 3234 ευρώ ενώ αν υπολογιστούν και οι φορολογικές του υποχρεώσεις (φόρος, προκαταβολή φόρου, τέλος επιτηδεύματος) η επιβάρυνση φθάνει στο 38,15% και το διαθέσιμο εισόδημά του ανέρχεται σε 61,85%. - Όσοι ασφαλίζονται σήμερα στον ΟΑΕΕ σε υψηλές ασφαλιστικές κατηγορίες και έχουν δραστηριότητα πάνω από 15 χρόνια. Αυτοί οι ασφαλισμένοι ωφελούνται αν δηλώνουν εισόδημα μέχρι 25.000 ευρώ. Οι συγκεκριμένες κατηγορίες εμπόρων ασφαλίζονται σήμερα στις κατηγορίες από Π09 και πάνω και πληρώνουν περί τα 7.000 ευρώ το έτος.
Με το νέο καθεστώς και εισόδημα 25.000 πέφτουν στα 6.700 ευρώ.
Αντίθετα, οι έμποροι (ΟΑΕΕ) με δραστηριότητα κάτω από 15 χρόνια έχουν ωφέλεια αν δηλώνουν μέχρι 15.000 ευρώ.
Για παράδειγμα ελεύθερος επαγγελματίας με 10ετή δραστηριότητα πληρώνει σήμερα 4.650 ευρώ, ενώ θα πληρώνει 4.000 με εισόδημα 15.000 ευρώ το χρόνο.