Με το άνοιγμα της αγοράς των ηλεκτρονικών πληρωμών, έχει… μυρίσει το άρωμα του χρήματος καθώς οι προμήθειες από τις συναλλαγές υπολογίζεται ότι μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και τα 150 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση. Η αγορά αναζητά σημεία ισορροπίας καθώς:
1. Εντός του ίδιου κλάδου, επιχειρήσεις πληρώνουν διαφορετικά ποσοστά προμηθειών με αποτέλεσμα εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου να μιλούν ακόμη και για «αθέμιτο ανταγωνισμό».
2. Σε τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας όπου τα περιθώρια κέρδους είναι χαμηλά –ως χαρακτηριστικά παραδείγματα αναφέρονται ο κλάδος των καυσίμων, τα supermarket ακόμη και τα παντοπωλεία ή τα περίπτερα- οι προμήθειες που ζητούν οι τράπεζες (παρά τις μειώσεις εξακολουθούν να φτάνουν ακόμη και στη μια ποσοστιαία μονάδα) οι επιχειρηματίες βλέπουν τα καθαρά τους κέρδη να μειώνονται εξαιτίας της συνεχούς μετατόπισης τζίρου από το «μετρητό» στην κάρτα. Δεν λείπουν μάλιστα και οι… απειλές περί μετακύλισης της προμήθειας στον τελικό καταναλωτή.
3. Σε ελεύθερους επαγγελματίες και τομείς επαγγελματικής δραστηριότητας όπου τα περιθώρια κέρδους είναι είτε μεγάλα είτε αδιευκρίνιστα, η κάρτα φέρνει τα πάνω κάτω όσον αφορά στον τρόπο πληρωμής. Δεδομένου ότι η ηλεκτρονική πληρωμή «φαίνεται» τόσο στις φορολογικές όσο και στις ασφαλιστικές αρχές, το παζάρι θα γίνεται για το αν θα κοπεί η απόδειξη ή όχι: η πληρωμή με κάρτα, τεχνικά θα κοστίζει περισσότερο ως μέσο «πίεσης» προς τον καταναλωτή να πληρώσει με το «μαύρο χαρτονόμισμα».
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ
Στελέχη της αγοράς εκτιμούν κατά το "Παραπολιτικά", ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 6-12 μήνες προκειμένου να βρεθούν σημεία ισορροπίας ύστερα από τις «τεκτονικές» αλλαγές των τελευταίων μηνών. Από την επιβολή των capital controls που οδήγησε εκατοντάδες χιλιάδες καταναλωτές στα γκισέ των τραπεζών για έκδοση κάρτας, φτάσαμε στον νόμο για τη σύνδεση των ηλεκτρονικών πληρωμών με το «αφορολόγητο». Το καταναλωτικό κοινό ακόμη δεν γνωρίζει πόσες ακριβώς συναλλαγές πρέπει να κάνει με τις κάρτες –χρεωστικές και πιστωτικές- προκειμένου να είναι… εντάξει με την εφορία και έτσι η πληρωμή με κάρτα έχει λάβει χαρακτήρα μόδας. Το φαινόμενο θα ενταθεί στο επόμενο διάστημα καθώς:
α. Ολοένα και περισσότεροι επαγγελματίες θα εφοδιάζονται υποχρεωτικά με πιστωτικές κάρτες ενώ θα υποχρεωθούν και να «διαφημίσουν» ότι θα προσφέρουν νέο τρόπο πληρωμής στους πελάτες τους.
β. Περίπου 8 εκατομμύρια φορολογούμενοι θα αποκτήσουν ένα καινούργιο ηλεκτρονικό… gadget. Με τους κωδικούς του Taxis θα μπορούν να διαπιστώνουν την αξία των συναλλαγών που πληρώθηκε ηλεκτρονικά. Η χρήση της εφαρμογής αναμένεται να επιτείνει ακόμη περισσότερο την… μόδα
γ. Νέα ώθηση στις ηλεκτρονικές πληρωμές αναμένεται να δώσουν και οι… λοταρίες που θα ανακοινώσει το υπουργείο Οικονομικών μέσα στους επόμενους μήνες. Μόλις πραγματοποιηθούν οι πρώτες κληρώσεις αυτοκινήτων, αναμένεται ότι θα αυξηθεί το ενδιαφέρον με τους καταναλωτές να αυξάνουν τις ηλεκτρονικές πληρωμές για να προμηθευτούν «λαχνούς».
ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ
Πέρα όμως από τις διαστάσεις της «νέας μόδας» αυτό που ενδιαφέρει τόσο τις επιχειρήσεις –μεταξύ αυτών και τις τράπεζες- όσο και τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό της χώρας είναι η οικονομική διάσταση του θέματος. Γεγονός είναι ότι με την αύξηση των «πλαστικών» πληρωμών έχουν πολλαπλασιαστεί οι διαβουλεύσεις. Για παράδειγμα, σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται το «παζάρι» για τη μείωση των προμηθειών στις τάξεις των βενζινοπωλών. Μέχρι πρότινος, οι επιχειρήσεις του κλάδου κατέβαλαν προμήθεια της τάξεως του 0,9-1%, ποσοστό όμως που είναι αρκετά υψηλό για τα περιθώρια κέρδους με τα οποία λειτουργούν τα βενζινάδικα. Ήδη, η απόφαση των τραπεζών να προσφέρουν προμήθεια 0,5-0,6% στα ιδιόκτητα πρατήρια των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών, προκάλεσε αντιδράσεις της ομοσπονδίας του κλάδου και πλέον η τάση που διαμορφώνεται, είναι να κατέβουν ακόμη περισσότερο τα ποσοστά προς τη μισή ποσοστιαία μονάδα. Αντίστοιχες διεργασίες γίνονται και στον κλάδο των αρτοποιών όπου επίσης αναμένεται να διαμορφωθούν ποσοστά προμηθειών κάτω της μιας ποσοστιαίας μονάδας.
Θεαματική αύξηση των συναλλαγών με κάρτα
Οι αγορές λιανικής που πληρώθηκαν με κάρτα κατά τη διάρκεια του 2016, εκτιμώνται σε περίπου 15 δισ. ευρώ χωρίς στο ποσό αυτό να περιλαμβάνονται και οι συναλλαγές που έγιναν από τουρίστες. Για το 2017, εκτιμάται ότι το ποσό θα ξεπεράσει τα 17-18 δισ ευρώ αποκλειστικά από τους «ντόπιους». Μπορεί η μέση αξία ανά συναλλαγή με την κάρτα να μειώνεται, ωστόσο και ο αριθμός των καρτών αυξάνεται και ο αριθμός των συναλλαγών πολλαπλασιάζεται. Σε κάθε περίπτωση, πρόβλημα με την εφορία δεν αναμένεται να αντιμετωπίσουν οι φορολογούμενοι καθώς τα ποσά που θα τους ζητηθούν στο τέλος του χρόνου είναι εξαιρετικά μικρά με δεδομένη τη δυναμική που έχει αναπτυχθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι από το σύνολο των 8 εκατομμυρίων φορολογουμένων, οι δύο στους τρεις δηλώνουν ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ κάτι που σημαίνει ότι –κατά μέσο όρο- θα χρειαστεί να κάνουν ηλεκτρονικές πληρωμές της τάξεως των …50 ευρώ μηνιαίως έως και 750 ευρώ μέσα σε μια ολόκληρη χρονιά. Αν αναλογιστεί κανείς ότι λαμβάνονται υπόψη όλες οι πληρωμές ακόμη και οι καταβολές για τον λογαριασμό της ΔΕΗ, τότε είναι προφανές ότι μόνο από… άγνοια νόμου θα βρεθεί κάποιος να καταβάλει πρόστιμο στην εφορία τουλάχιστον για το 2018.
«ΜΑΥΡΑ»
Το ζητούμενο για το υπουργείο Οικονομικών είναι αν η κάρτα θα συμβάλει στο να πραγματοποιηθούν «φανερά» κάποιες συναλλαγές που μέχρι τώρα γίνονταν με μαύρα. Πολλά περιθώρια αισιοδοξίας δεν υπάρχουν. Πρώτον διότι οι φορολογούμενοι δεν θα έχουν καμία πίεση να κάνουν όλες τις συναλλαγές με κάρτα. Δεύτερον διότι κίνητρο δεν θα υπάρχει (με μοναδική εξαίρεση την εξασφάλιση ενός κουπονιού για μια ηλεκτρονική κλήρωση). Και τρίτον διότι ο ελεύθερος επαγγελματίας θα μπει πολύ εύκολα στη διαδικασία να παζαρέψει την τιμή του για να μην πληρωθεί με κάρτα. Όχι μόνο για να γλιτώσει από την προμήθεια προς την τράπεζα (η οποία άλλωστε ως ποσοστό επί της συναλλαγής θα συνεχίσει να βαίνει μειούμενη) αλλά κυρίως για να αποφύγει ΦΠΑ, φόρο εισοδήματος και ασφαλιστικές εισφορές.