Πρωτοποριακή απόφαση Αρ.Πάγου: Αποζημίωση εργατικoύ ατυχήματος σε θύματα ληστείας!

«Τιμωρώντας» τα ελλιπή μέτρα ασφαλείας και τα σφάλματα στον σχεδιασμό αντιμετώπισης μιας ληστείας, η Δικαιοσύνη δέχεται στην πράξη ότι πέρα από τα χρήματα που «έκαναν φτερά», πρέπει να απολεσθούν και άλλα για να αποζημιωθούν τα θύματα από την Πολιτεία ή τις αρμόδιες υπηρεσίες που έκαναν λάθη, ενώ σε περίπτωση που κάποιος από το φυλακτικό προσωπικό υποστεί τραυματισμό ή σοκ, δικαιούται χρηματική ικανοποίηση, όχι μόνο για νοσήλια, αλλά και για ηθική βλάβη (για την ψυχική και σωματική ταλαιπωρία του).

Με μια πρωτοποριακή απόφαση ο Αρειος Πάγος αντιμετωπίζει ως «εργατικό ατύχημα» τον τραυματισμό του φυλακτικού προσωπικού και το ψυχολογικό σοκ που υπέστη στη διάρκεια ληστείας σε χρηματαποστολή, εξαιτίας του λανθασμένου και ανεπαρκούς σχεδιασμού και της απουσίας των κατάλληλων μέτρων ασφαλείας από τα υπεύθυνα στελέχη.

Μάλιστα σύμφωνα με την αποκάλυψη του "Έθνους", για να καταλογίσει ευθύνες στα αρμόδια όργανα των ΕΛΤΑ για λάθη που επέτρεψαν στους ληστές να «χτυπήσουν» με επιτυχία χρηματαποστολή, ο ΑΠ δέχεται ότι αφού οι αστυνομικές Αρχές αγνόησαν το αίτημα για παροχή συνοδείας, η αποστολή έπρεπε να είχε ακυρωθεί ή να είχε σχεδιαστεί με εντελώς διαφορετικό τρόπο.

Στοιχειοθετώντας την έννοια του «εργατικού ατυχήματος» λόγω και «συντρέχοντος πταίσματος» του εργοδότη, ο ΑΠ δέχθηκε ότι τα ΕΛΤΑ οφείλουν να αποζημιώσουν με 20.000 ευρώ, συν τους νόμιμους τόκους, δύο υπαλλήλους τους που ασκούσαν καθήκοντα φυλακτικού προσωπικού (οδηγός και συνοδηγός του τεθωρακισμένου οχήματος), που δέχθηκαν επίθεση από κακοποιούς που έκλεψαν ένα τμήμα (170.000 ευρώ) των μεταφερομένων χρημάτων για πληρωμή συντάξεων σε χωριά. Παράλληλα και η νομολογία των διοικητικών δικαστηρίων έχει δεχθεί την αποζημιωτική ευθύνη του Δημοσίου, όποτε οι αρμόδιες αστυνομικές Αρχές δεν παίρνουν τα ενδεδειγμένα μέτρα ασφαλείας (με αποτέλεσμα τον τραυματισμό πολιτών, αστυνομικών ή την απώλεια ή καταστροφή περιουσιακών στοιχείων, κ.λπ.). Ωστόσο, ο ΑΠ κάνοντας ένα νομολογιακό βήμα παραπέρα, δέχεται ότι η άρνηση των αστυνομικών Αρχών να συνδράμουν στη συγκεκριμένη αποστολή δεν απαλλάσσει τα ΕΛΤΑ από την ευθύνη τους και την υποχρέωση για επανασχεδιασμό ή ακύρωσή της.

Οι αποζημιωτικές αποφάσεις της Δικαιοσύνης σε τέτοιες περιπτώσεις έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της πληθώρας παρόμοιων περιστατικών ανά τη χώρα, που ανοίγουν τον δρόμο για οικονομικές αξιώσεις όχι μόνο σε ληστείες σε βάρος χρηματαποστολών, που οι κακοποιοί αντιμετωπίζουν σαν «κινητούς κουμπαράδες», αλλά και σε οποιουσδήποτε άλλους χώρους όταν υπάρχουν κακοί σχεδιασμοί και οι φρουροί στέλνονται στο στόμα του λύκου, περίπου σαν πρόβατα επί σφαγή.

Μπλόκο
Στη συγκεκριμένη υπόθεση οι δύο εργαζόμενοι μετέφεραν νωρίς το πρωί στην Κρήτη, περίπου προ 8ετίας, 240.000 ευρώ σε χρηματοδέματα, ανακατεμένα με γράμματα, όταν είδαν στην εθνική οδό προσωρινά ακινητοποιημένα δύο βαριά φορτηγά με αναμμένους τους προβολείς στο αντίθετο ρεύμα.

Ξαφνικά τα φορτηγά, που, όπως διαπιστώθηκε αργότερα, ήταν κλεμμένα, κινήθηκαν προς το τεθωρακισμένο και με μεγάλη ταχύτητα, επιχειρώντας επιτόπια αναστροφή, το διεμβόλισαν στο πίσω μέρος και στο πλαϊνό, καταστρέφοντας την πόρτα του οδηγού. Από τα φορτηγά βγήκαν 4 ένοπλοι με φόρμες παραλλαγής και κουκούλες, που τραβώντας έξω τους δύο χτυπημένους από τη σφοδρή σύγκρουση φρουρούς, άρχισαν να τους βρίζουν και να τους χτυπούν σε όλο το σώμα για να τους δώσουν τα χρήματα, πυροβολώντας στον αέρα προς εκφοβισμό τους. Τελικά, σχίζοντας με μαχαίρι τους σάκους, εντόπισαν 170.000 ευρώ και αφού πυροβόλησαν στο πόδι τον οδηγό, διέφυγαν με άλλο κλεμμένο ΙΧ, που αργότερα βρέθηκε σε άλλη περιοχή καμένο.

Ο φρουρός που πυροβολήθηκε και είχε από το τρακάρισμα κατάγματα στα πλευρά, στον πνευμονοθώρακα κ.α., κατέληξε για 20 μέρες στο νοσοκομείο, παίρνοντας 4μηνη αναρρωτική, ενώ ο άλλος με μώλωπες, εκδορές κ.λπ., αφού έδωσε κατάθεση στην Ασφάλεια, επέστρεψε στη δουλειά. Απαντώντας στην αποζημιωτική αγωγή των εργαζομένων, η υπηρεσία είπε ότι ενήργησε με απόλυτα τυπικό και συμβατικό τρόπο ζητώντας «έντονα και επιτακτικά» τη συνδρομή της ΕΛ.ΑΣ. που επέδειξε παντελή αδιαφορία, ότι πήρε κάθε πρόσφορο μέτρο που μπορούσε να ληφθεί, ότι καθυστέρησε επίτηδες την αποστολή για 30 λεπτά, αδυνατώντας να ματαιώσει την καταβολή συντάξεων.

Ο ΑΠ, επικυρώνοντας σχετική εφετειακή απόφαση, έκρινε ότι ευθύνονται και τα ΕΛΤΑ για το συμβάν και τον τραυματισμό τους, αφού τα αρμόδια όργανα δεν πήραν όλα τα απαιτούμενα μέτρα ασφαλείας ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος ζωής για τους φρουρούς, οργανώνοντας την αποστολή σε διαφορετική ώρα και με άλλη διαδρομή, προκειμένου να μη γνωρίζουν οι ληστές από πριν τον ακριβή χρόνο και τρόπο κίνησης της χρηματαποστολής (νωρίς το πρωί κάθε 1η και 16η του μήνα, μέσω εθνικής οδού κατ’ επανάληψη), αφού έτσι ήταν ευχερές να εντοπίσουν το όχημα και να το ληστέψουν.

Δέχθηκε επίσης ότι λόγω της άρνησης των αστυνομικών Αρχών, έπρεπε να είχε ακυρωθεί η αποστολή.

Παράλληλα συμφώνησε ότι στον βαρύτερα τραυματισθέντα πρέπει για ηθική βλάβη να επιδικαστεί αποζημίωση 14.000 ευρώ νομιμοτόκως, ενώ στον συνάδελφό του 6.000 ευρώ νομιμοτόκως, αποκρούοντας τους ισχυρισμούς ότι δεν δικαιούται αποζημίωση λόγω του μικρότερου τραυματισμού του, αφού δεν απαιτείται συγεκριμένης βαρύτητας βλάβη για να θεμελιωθεί αποζημιωτική ευθύνη.

ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΕΧΕΜΥΘΕΙΑΣ
Σύμφωνα με τον Αρειο Πάγο, η επανάληψη της ίδιας ακριβώς διαδρομής της χρηματαποστολής, την ίδια ημέρα του μήνα και την ίδια ώρα, αφού είχε βγει μάλιστα και σχετικό πρόγραμμα υπηρεσίας και συνοδών, ισοδυναμεί με παραβίαση «της απόλυτης εχεμύθειας» που πρέπει να υπάρχει σε τέτοιες περιπτώσεις.