Δέσμη τριών μέτρων θα θέσει σε εφαρμογή το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας για την αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας. Το μεγάλο σχέδιο του ΣΕΠΕ και της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας περιλαμβάνει τρεις στοχευμένες κινήσεις, με βασική επιδίωξη να σφίξει ο κλοιός γύρω από τους στρατηγικούς θιασώτες της αδήλωτης και να εισρεύσει «ζεστό χρήμα» στον ΕΦΚΑ.
Στο στόχαστρο του... σαφάρι που ξεκινά και με ηλεκτρονικά μέσα μπαίνουν κυρίως όσοι υποτροπιάζουν και «συλλαμβάνονται» πάνω από μια φορά να απασχολούν αδήλωτους, αλλά και όσοι πέφτουν στην τσιμπίδα με σοβαρές παραβάσεις. Ο υπέρ πάντων αγών δίνεται για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, που κινείται στα επίπεδα του 20% και σαρώνει σε κλάδους όπως ο επισιτισμός, ο τουρισμός και τα «φασονάδικα». Ήδη 50 νέοι επιθεωρητές προστέθηκαν στο Σώμα ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των «ράμπο» στους 700. Όπου «συλλαμβάνουν» αδήλωτους θα επιστρέφουν υποχρεωτικά για επανέλεγχο εντός ενός έτους.
«Το ΣΕΠΕ θα συνεχίσει να είναι το βασικό εργαλείο για την προστασία των δικαιωμάτων στην καθημερινότητα των εργαζομένων. Ήδη έχουν γίνει τα πρώτα βήματα για την ενίσχυση της λειτουργίας του», δηλώνει ο Ειδικός Γραμματέας του ΣΕΠΕ, Νάσος Ηλιόπουλος. Το σχέδιο – που πρέπει πάντως να πάρει και την τελική έγκριση των δανειστών – περιλαμβάνει:
1. Γενική ρήτρα που θα προβλέπει πως όσοι υποπίπτουν σε σοβαρές και πολύ σοβαρές παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας θα αποκλείονται για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα από κοινοτικά κονδύλια (ευρωπαικά προγράμματα, ΕΣΠΑ) και δημόσιο χρήμα (συμβάσεις με φορείς του Δημοσίου κλπ). Το μέτρο προβλέπει διεύρυνση του μητρώου παραβατικότητας που ισχύει σήμερα για εργολαβικές εταιρείες παροχής υπηρεσιών καθαριότητας και φύλαξης έτσι ώστε να συμπεριλάβει το σύνολο των επιχειρήσεων της χώρας. Αυτό σημαίνει πως επιχειρήσεις που συλλαμβάνονται να υποτροπιάζουν στην αδήλωτη εργασία ή πιάνονται στα πράσα για πολύ σοβαρές παραβάσεις θα βλέπουν την στρόφιγγα των ευρωπαικών και δημόσιων κονδυλίων να κλείνει ερμητικά, θα αποκλείονται από προγράμματα του ΟΑΕΔ, από διαγωνισμούς του Δημοσίου κλπ. Τέτοιου τύπου κανόνες εφαρμόζονται ήδη σε κάποια προγράμματα ΕΣΠΑ. Στόχος είναι να δίνονται κίνητρα σε σοβαρούς επιχειρηματίες και αντικίνητρα σε όσους συναδέλφους τους παρανομούν.
2. Ριζική αλλαγή της αρχιτεκτονικής των προστίμων, ώστε να έχει κίνητρο ο εργαζόμενος να προσφεύγει στο ΣΕΠΕ. Τα νέα πρόστιμα θα κλιμακώνονται αναλογικά με τη σοβαρότητα της παράβασης και την υποτροπή του εργοδότη (π.χ. μπορεί να 2πλάσιο το πρόστιμο αν συλληφθεί δεύτερη φορά σε ένα έτος ο ίδιος εργοδότης ή 3πλάσιο αν συλληφθεί 3 φορές), ενσωματώνοντας στο τελικό στάδιο και θεσμικές κυρώσεις, όπως για παράδειγμα αφαίρεση της άδειας. Ο παραβάτης εργοδότης θα μπορεί την πρώτη φορά να έχει έκπτωση στο πρόστιμο αν μπαίνει σε «ρύθμιση» και προσλάβει νόμιμα τον εργαζόμενο. Η έκπτωση θα κλιμακώνεται ανάλογα με τον χρόνο για τον οποίο θα προσληφθεί ο αδήλωτος. Για όλο το χρονικό διάστημα της «ρύθμισης» ο εργοδότης θα δεσμεύεται να διασφαλίζει όλες τις θέσεις εργασίας. Αν δηλαδή είχε 20 εργαζόμενους και 2 ανασφάλιστους, θα πρέπει για όσο διάστημα διαρκεί η «ρύθμιση» να έχει 22 εργαζόμενους. Θα προστατεύονται δηλαδή οι θέσεις εργασίας και ο ανασφάλιστος θα μπορεί να προσληφθεί κανονικά, χωρίς όμως να απολυθεί κάποιος άλλος συνάδελφός του. Οι δανειστές πάντως, αν και ακούν τις προτάσεις του ΣΕΠΕ, δείχνουν επιφυλακτικοί – καθώς λέγεται – για οποιαδήποτε αλλαγή στα ισχύοντα πρόστιμα.
3. Το τρίτο μέτρο που «κουμπώνει» με τα υπόλοιπα δυο είναι στοχευμένοι έλεγχοι κι επανέλεγχοι με προτεραιότητα σε κλάδους υψηλής παραβατικότητας, όπως η εστίαση και οι εν γένει χώροι διασκέδασης και ψυχαγωγίας με τη βοήθεια του νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ). Ο νέος... ηλεκτρονικός υπερ-επιθεωρητής του ΣΕΠΕ έχει ήδη μπει σε λειτουργία και είναι διασυνδεδεμένος με τα πληροφοριακά συστήματα του ΙΚΑ (ΟΠΣ - ΙΚΑ), του υπουργείου Εργασίας (Εργάνη) και της Γενικής Γραμματείας Εσόδων, ώστε το κράτος να έχει πλήρη εικόνα της παραβατικότητας και να κατευθύνει τους ελέγχους εκεί όπου πραγματικά χρειάζεται. Το ΟΠΣ τροφοδοτείται με όλα τα στοιχεία των ελέγχων και όσο διευρύνεται η βάση δεδομένων του τόσο η «ανάλυση κινδύνου» θα είναι ακριβέστερη.
Ετσικατά το "Έθνος" πάντα, οι επιτελείς θα μπορούν να εντοπίζουν με το πάτημα ενός κουμπιού τους υπότροπους εργοδότες, τους κλάδους με τη μεγαλύτερη παραβατικότητα, αλλά και τους πιθανούς νέους παραβάτες. Στόχος είναι να δοθεί βάρος στην πρόληψη, ώστε όλοι να αντιληφθούν πως «παρακολουθούνται» στενά. Οπως αναφέρει και η διαγνωστική έκθεση του ILO (Διεθνής Οργάνωση Εργασίας), «η αύξηση των αντιλαμβανόμενων κινδύνων εντοπισμού έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο στη μείωση της συμμετοχής στην αδήλωτη εργασία απ’ ό,τι η αύξηση των αναμενόμενων ποινών».