Προκαλεί απορίες το πλεόνασμα που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ

Όσοι αναζητούν την αιτία παραγωγής του πρωτογενούς πλεονάσματος «μαμούθ» κατά τη διάρκεια του 2016 –είναι το υψηλότερο ποσοστό του ΑΕΠ τουλάχιστον από το 1995 οπότε μετριέται το πλεόνασμα με τις σύγχρονες μεθόδους ESA- θα πάρουν σαφή απάντηση αν κοιτάξουν τον κωδικό με τους φόρους.

Τα έσοδα της γενικής κυβέρνησης, από τα 84,82 δις. ευρώ το 2015, αυξήθηκαν το 2016, στα 87,473 δις. ευρώ ή από το 48,28% του ΑΕΠ στο 49,73%. Αυτή η αύξηση, προκλήθηκε κυρίως από τη μεταβολή στα φορολογικά έσοδα.

Εισπράχθηκαν δηλαδή περίπου 3,4 δις. ευρώ παραπάνω σε σχέση με το 2015 ή 1,7 δις. ευρώ πάνω από τον στόχο που είχε τεθεί για την περυσινή χρονιά.

Τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης, όπως είχαν ανακοινωθεί από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ήταν σαφή: οι φόροι απέδωσαν το 2016 47,197 δις. ευρώ έναντι 43,779 δις. ευρώ το 2015.

Εισπράχθηκαν δηλαδή περίπου 3,4 δις. ευρώ παραπάνω σε σχέση με το 2015 ή 1,7 δις. ευρώ πάνω από τον στόχο που είχε τεθεί για την περυσινή χρονιά.

Με απλά λόγια: η κυβέρνηση έπεσε έξω κατά τουλάχιστον 1% του ΑΕΠ όσον αφορά στην εκτίμηση για την πορεία των φορολογικών εσόδων.

Ή πιο απλά ακόμη, σχεδόν όλα τα φορολογικά μέτρα που ελήφθησαν μέσα στο 2016 (αύξηση της παρακράτησης φόρου σε μισθωτούς και συνταξιούχους λόγω αύξησης της εισφοράς αλληλεγγύης αλλά και μείωσης του αφορολογήτου) πρακτικά ήταν αχρείαστα καθώς ο μνημονιακός στόχος θα μπορούσε όχι μόνο να επιτευχθεί αλλά και να υπερκαλυφθεί χωρίς αυτά.

Πιο απλά ακόμη, σχεδόν όλα τα φορολογικά μέτρα που ελήφθησαν μέσα στο 2016 πρακτικά ήταν αχρείαστα καθώς ο μνημονιακός στόχος θα μπορούσε όχι μόνο να επιτευχθεί αλλά και να υπερκαλυφθεί χωρίς αυτά.

Στα στοιχεία που ανακοίνωσε νωρίτερα η ΕΛΣΤΑΤ αποτυπώνεται και σημαντική μείωση των δαπανών συγκριτικά με το 2015. Οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης ανήλθαν στα 86,185 δις. ευρώ έναντι 95,247 δις. ευρώ το 2014. Πώς προέκυψε η τόση μεγάλη εξοικόνoμηση;

Ο σημαντικότερος λόγος είναι το γεγονός ότι δεν διατέθηκαν πόροι για τη χρηματοδότηση των τραπεζών όπως συνέβη το 2015. Τη συγκεκριμένη χρονιά, δόθηκαν 4,842 δις. ευρώ (σ.σ το ποσό είχε εκτιμηθεί πέρυσι σε πάνω από 7 δις. ευρώ αλλά διορθώθηκε στατιστικά ύστερα από συνεννόηση με την Eurostat) ενώ το 2016 έχει εγγραφεί ως δαπάνη μόνο το ποσό των 60 εκατ. ευρώ. Επίσης, το 2016 έγινε περικοπή των συντάξεων είτε μέσα από τη μείωση του ΕΚΑΣ, είτε μέσα από περικοπή των επικουρικών κλπ.

Στο ερώτημα τι έγιναν αυτά τα 6,9 δις. ευρώ του πρωτογενούς πλεονάσματος, η απάντηση είναι πολύ απλή: το μεγαλύτερο ποσό, διοχετεύτηκε για την αποπληρωμή των τόκων.

Αν αφαιρεθούν οι δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους, τότε απομένει ένα πλεόνασμα της τάξεως των 1,288 δις. ευρώ.

Πώς δημιουργήθηκε αυτό;

Κυρίως από το πλεόνασμα των ασφαλιστικών ταμείων το οποίο εκτιμήθηκε για το 2016 στα 2,042 δις. ευρώ έναντι ελλείμματος 608 εκατ. ευρώ που παρατηρήθηκε το 2015.

Φυσικά, αυτό το πλεόνασμα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στις μεταφορές πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Η κεντρική κυβέρνηση έκλεισε το 2016 με έλλειμμα 1,326 δις. ευρώ ενώ οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης παρουσίασαν πλεόνασμα 572 εκατ. ευρώ.